Η… σκιά της κρίσης στις κατασκευές, οι χρυσές επενδύσεις, η συμμαχία με τον Μπόμπολα, οι ισχυροί φίλοι και οι ενδοεταιρικές συγκρούσεις
Είναι από τους ελάχιστους μεγαλοεργολάβους, ο οποίος έχει δεχτεί τις λιγότερο «σκληρές» επικρίσεις, καθώς οι καλές δημόσιες σχέσεις αποτελούν το δυνατό του «σημείο»
Εκκεντρικός και αντισυμβατικός συλλέκτης για τα ξένα ΜΜΕ ο Δάκης Ιωάννου, ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές εντός των ελληνικών «τειχών». Ίσως και από τους ελάχιστους, που επειδή κατέχει την κουλτούρα της τέχνης, γίνεται δεκτικός σε ό, τι νεωτεριστικό και οι ιδέες του δεν περιορίζονται μόνο στα «στεγνά» λογιστικά νούμερα των ισολογισμών.
Ακόμη και πίσω από τον «καμβά» των άπειρων disaster stories που έχει… γράψει η οικονομική κρίση και η ανομβρία δημοσίων και ιδιωτικών έργων στην Ελλάδα στον κατασκευαστικό κλάδο, εκείνος αναζητά τις «φωτεινές» πινελιές, που θα μεταδώσουν «αέρα» αισιοδοξίας και στις πιο δύσκολες στιγμές του επιχειρείν.
Οι «χρυσές» εποχές που η J&P Άβαξ, τις περισσότερες φορές, σε «συμμαχία» με τον όμιλο Ελλάκτωρ του Γιώργου Μπόμπολα χτυπούσαν τους διαγωνισμούς του Δημοσίου για projects – φιλέτα στον τομέα των ΣΔΙΤ έχουν περάσει και κανένας δεν μπορεί να υπολογίσει πότε θα επανέλθουν. Και αυτό, επειδή οι διαγωνισμοί που προκηρύσσονται πλέον είναι ελάχιστοι.
Προς το παρόν, η ισχυρή διανδρία απολαμβάνει τα κέρδη – αν και μειωμένα και αυτά – από τη διαχείριση των πιο «χρυσοφόρων» επενδύσεών τους, όπως η Αττική Οδός, όπου ο όμιλος Ιωάννου- Παρασκευαΐδη ελέγχει το 30,8%, η γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου, όπου έχει συμμετοχή 20,5%, ο αυτοκινητόδρομος Μαλιακός – Κλειδί (21,2%) και Ελευσίνα – Τσακώνα (21%), ενώ τηρεί στάση αναμονής για τα νέα έργα. Έργα πολλά, τα οποία θα διεκδικήσουν και πάλι από κοινού, αφού η «συμμαχία» τους κρατάει εδώ και πολλά χρόνια και όπως λέγεται χαρακτηριστικά στους επιχειρηματικούς κύκλους αποτελούν ισχυρό δίδυμο έναντι του μεγάλου τους αντιπάλου, που δεν είναι άλλος από τον Γιώργο Περιστέρη της ΓΕΚ Τέρνα.
Παρόλο που στον πολυαναναμενόμενο διαγωνισμό για το αεροδρόμιο του Καστελίου στην Κρήτη, οι «δρόμοι» τους χωρίζουν, αφού θα συνεργαστούν με Γάλλους, οι ζυμώσεις συνεχίζονται και δεν αποκλείεται στο τέλος το project να το διεκδικήσουν από κοινού.
Με καταγωγή από την Κύπρο και εγκατεστημένος στην Ελλάδα από το 1980, ο Δάκης Ιωάννου είναι ίσως από τους ελάχιστους μεγαλοεργολάβους, ο οποίος έχει δεχτεί τις λιγότερο «σκληρές» επικρίσεις για τη δραστηριότητά του. Ίσως επειδή και ο ίδιος έχει «χτίσει» τη φήμη πως οι καλές δημόσιες σχέσεις αποτελούν το δυνατό του «σημείο».
Ανάμεσα στους πιο τακτικούς συνδαιτυμόνες του στη βίλα του στη Φιλοθέη και στο σκάφος του, το «Guilty», είναι ο πρώην πρόεδρος του Ολυμπιακού, Σωκράτης Κόκκαλης, με τον οποίο τους συνδέουν εδώ και χρόνια στενοί φιλικοί δεσμοί, ο Γιώργος Δαυίδ της Coca Cola, αλλά και το ζεύγος Πάνου και Σάντρας Μαρινόπουλου, αφού με την τελευταία τον συνδέει και η κοινή αγάπη τους για την τέχνη.
Το επόμενο στοίχημα
«Πού το πάει ο Δάκης;». Αυτή η ερώτηση πλανάται στους επιχειρηματικούς κύκλους, όταν πληροφορήθηκαν την πρόθεση του μεγαλοκατασκευαστή να κάνει στροφή στο φυσικό αέριο και τον κλάδο της ενέργειας γενικότερα.
Κάποιοι είπαν ότι άργησε να επενδύσει στην ενέργεια, αφήνοντας χώρο στους αντιπάλους του. Άλλοι ότι περίμενε την κατάλληλη χρονική συγκυρία. Μια συγκυρία που διαμορφώθηκε από τη μείωση του κύκλου εργασιών και των κερδών της J&P Άβαξ, η οποία ξεκίνησε από πέρυσι και συνεχίστηκε και στο πρώτο τρίμηνο του έτους αγγίζοντας τα 167,7 εκατ. ευρώ και 2,8 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Μεγάλο πλήγμα, αν και ακόμη δεν έχει αποτυπωθεί στις λογιστικές καταστάσεις δέχτηκε από τη δραστηριότητα στη Λιβύη, όπου δραστηριοποιείτο μέσω της θυγατρικής Αθηνά, λόγω των πολιτικών αναταραχών και του πολέμου, αφού το πρώτο τρίμηνο έχει εκτελέσει εργασίες ύψους 1,4 εκατ. ευρώ και εκκρεμεί η είσπραξη του ποσού. Ωστόσο, με μια εξωστρεφή διάθεση, ο βασικός μέτοχος της J&P Άβαξ συνεχίζει να διεκδικεί μεγάλα έργα στο εξωτερικό, για να εξισορροπήσει τις απώλειες στην εγχώρια αγορά με το 56,6% του συνολικού τζίρου της εταιρείας να στηρίζεται στις ξένες αγορές.
Για να εξισορροπήσει τις απώλειες του κατασκευαστικού τομέα λέγεται πως αποφάσισε να ανοιχτεί και στο φυσικό αέριο. Με «όπλο» του και πάλι τις δυνατές συμμαχίες, η συνεργασία του με την ιταλική Sorgenia του ανοίγει το δρόμο για την επίτευξη του στόχου του.
Μετά την άδεια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, που έλαβε η Volterra (θυγατρική που ελέγχουν η J&P Άβαξ και οι Ιταλοί) το περασμένο καλοκαίρι, οι δύο όμιλοι συμφώνησαν για κοινοπραξία της θυγατρικής «Αργέστης Α.Ε», η οποία και ειδικεύεται στην κατασκευή και λειτουργία μονάδων ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Έτσι, μπήκε σε μια αγορά, στην οποία τα ηνία κρατούν οι επιχειρηματίες Σπύρος Λάτσης, Ευάγγελος Μυτιληναίος και Βαρδής Βαρδινογιάννης.
Το κόστος της επένδυσης θα ξεπεράσει τα 500 εκατ. ευρώ, ενώ ο Ελληνοκύπριος επιχειρηματίας βάζει πλώρη και για τις αποκρατικοποιήσεις, διεκδικώντας το ποσοστό ΔΕΠΑ – ΔΕΣΦΑ.
Οι διαμάχες
Όσο καλές σχέσεις διατηρεί ο Δάκης Ιωάννου με πολλούς εκπροσώπους της επιχειρηματικής ελίτ της χώρας, τόσο δεν μπόρεσε να ξεφύγει από τις διαμάχες που κατά καιρούς ξέσπασαν εντός των… τειχών της J&P Άβαξ.
Η κόντρα του με μέλη της οικογένειας του συνεταίρου του, Παρασκευΐδη, για θέματα διοικητικά της εταιρείας, όπως η σύναψη ομολογιακού δανείου πριν από έναν χρόνο με εξασφαλίσεις προς τις τράπεζες σημαντικά projects της εταιρείας, αλλά και οι διαφωνίες στη νομή των μερισμάτων από τα κέρδη με τον γαμπρό του Παρασκευΐδη, Παπαθωμά, οδήγησαν κάποια στιγμή τον κατά τ’ άλλα ψύχραιμο Δάκη Ιωάννου μέχρι και στο σημείο να διαλύσει την εταιρεία. Στόχος του να… γλιτώσει και από τον «εμφύλιο» που είχε ξεσπάσει ανάμεσα στους κληρονόμους του μακαρίτη συνεταίρου του. Όμως, τελικά, με την παρέμβαση των ψυχραιμότερων, κάτι τέτοιο απεφεύχθη και τα πνεύματα ηρέμησαν έστω και προσωρινά.
Δεν είναι πάντως, η πρώτη φορά που ο επιχειρηματίας βρίσκεται στη δίνη τέτοιων διαμαχών. Στα δικαστήρια έφτασε με την οικογένεια Πρωτοπαπά, η οποία είχε ποσοστό συμμετοχής στη θυγατρική «Αθηνά». Τα προβλήματα ξεκίνησαν αμέσως μετά τη συγχώνευση της «Τεχνικής Ένωσης» των Πρωτοπαπά με την εισηγμένη. Τότε, διαπιστώθηκε πως οι υποχρεώσεις της πρώτης ήταν πολύ υψηλότερες από εκείνες που διαβεβαίωναν οι μέτοχοί της, με αποτέλεσμα, η «Αθηνά» να αντιμετωπίσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα, σύμφωνα με τη διοίκηση. Έτσι, ζήτησε, μέσω Δικαιοσύνης, την εκποίηση κινητών και ακίνητων στοιχείων της οικογένειας Πρωτοπαπά, υπόθεση που κέρδισε τελεσίδικα στις αρχές του 2010.
Και… ξενοδόχος
Όταν για πρώτη φορά αντίκριζαν οι Κηφισιώτες κι όχι μόνο το ανακαινισμένο ξενοδοχείο «Semiramis» στο Κεφαλάρι, ξαφνιάστηκαν. Τα σχόλια ήταν ποικίλα. Σε ορισμένους άρεσε και οι πολλοί το χαρακτήρισαν «έκτρωμα», αφού δεν προσιδιάζει στην αρχιτεκτονική και αισθητική της περιοχής. Γι’ άλλη μια φορά, ο Δάκης Ιωάννου κατάφερε να προσελκύσει το ενδιαφέρον.
Όταν ο Κύπριος επιχειρηματίας αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί στα ξενοδοχεία ήξερε ότι ο τουρισμός είχε πέραση. Στόχος του ήταν και παραμένει η δημιουργία ξενοδοχείων πόλης. Έτσι, στο χαρτοφυλάκιό του εκτός από το γνωστό ξενοδοχείο «Intercontinental» στη Συγγρού, ανήκουν και τα Olympic Palace στην Πλάκα, αλλά και τα boutique hotels «21», «Kefalari Suites» στην Κηφισιά και «The Periscope» στο Κολωνάκι.
ΜΕ…ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΣΤΟΝ ΠΙΚΑΣΟ
Η πρωτοβουλία του ΔΕΣΤΕ και η πρόταση που… δε δέχτηκε
Ο Δάκης Ιωάννου από μικρό παιδί είχε πάθος με την τέχνη και πλέον συγκαταλέγεται ανάμεσα στα σημαντικότερα πρόσωπα της παγκόσμιας σκηνής της σύγχρονης τέχνης. Μεταξύ των Φρανσουά Πινό (ιδιοκτήτη του οίκου Gucci και του οίκου δημοπρασιών Christie’s), σερ Νικολά Σερότα (διευθυντή του Tate) και Τσαρλς Σάακι (διάσημο Βρετανό διαφημιστή και συλλέκτη) φιγουράρει και το δικό του όνομα. Η συλλογή του έγινε διάσημη και η αξία της αγγίζει ένα ασύλληπτο ποσό εκατομμυρίων δολαρίων. Δεν προτιμά γνωστούς και καταξιωμένους καλλιτέχνες, όχι γιατί τους σνομπάρει, αλλά γιατί του αρέσει να ανακαλύπτει νέους, που αργότερα γίνονται περιζήτητοι. Μοιάζει με προνοητικό «κυνηγό ταλέντων» με λίγα λόγια.
Σε ηλικία μόλις 15 ετών, όταν όλα τα παιδιά της ηλικίας του είχαν στο δωμάτιό τους μια φωτογραφία του James Dean, εκείνος είχε στο δικό του μια αφίσα με τη «Νεαρή γυναίκα μπροστά στον καθρέφτη» του Πάμπλο Πικάσο. Πλέον, συμμετέχει στους περισσότερους πλειστηριασμούς έργων τέχνης, που πραγματοποιούνται εκτός των συνόρων και έχει πολλές φορές «χτυπήσει» ανεκτίμητους θησαυρούς.
Τρία χρόνια μετά την εγκατάστασή του στην Ελλάδα, ο Δάκης Ιωάννου αποφάσισε να ιδρύσει το «ΔΕΣΤΕ», ένα ίδρυμα που θα ασχολείται με την τέχνη και θα μυήσει και τους Έλληνες σε αυτήν. Με τη βοήθεια της Έφης Στρούζα άρχισαν να διοργανώνουν δειλά – δειλά τις πρώτες τους εκθέσεις, οι οποίες είχαν ανταπόκριση.
Ως πρόεδρος του ιδρύματος, έθεσε ως στόχο ζωής, να κάνει τη σύγχρονη τέχνη προσιτή στο ευρύ κοινό και να αναδείξει νέους καλλιτέχνες. Λόγω της σημαντικής αυτής πρωτοβουλίας του, ορισμένοι του έχουν εισηγηθεί το ΔΕΣΤΕ να αναλάβει τον ρόλο ενός δημοσίου θεσμού, κάτι το οποίο αποφεύγει. Όσο κι αν του αρέσει ο διάλογος, άλλο τόσο απεχθάνεται τους περιορισμούς. Και το να αναλάβει τον ρόλο ενός δημοσίου θεσμού θα έβαζε τις προσωπικές του αναζητήσεις σε δεύτερη μοίρα. Αυτό θα ήταν… ανάθεμα για τον ίδιο, αφού το να συλλέγει είναι απόλαυση και δουλειά μαζί.
Η DOLCE VITA ΚΑΙ ΟΙ… ΠΙΤΣΕΣ
Το art σκάφος και διαμέρισμα στη Ν. Υόρκη
Πριν από ενάμιση μήνα περίπου, το διαμέρισμα του πιο δημοφιλούς Έλληνα συλλέκτη στην 5η Λεωφόρο έδωσε θέμα και πάλι στα κοσμικά πάρτι της Upper East Side του Μανχάταν, αφού οι τοίχοι του διακοσμήθηκαν με γκράφιτι και στο πάτωμα στρώθηκαν χαλιά από κάλτσες με το πορτρέτο του ιδιοκτήτη και της οικογένειάς του.
Ο 48ος όροφος του διάσημου Trump Tower, εκεί όπου κατοικούν οι billionaires, αλλά και ο… καθωσπρεπισμός, ο Δάκης Ιωάννου είπε να κάνει τη διαφορά.
Άλλωστε, όπως λένε και οι φίλοι του «σιγά μην επηρεαζόταν από τον καθωσπρεπισμό των γειτόνων του. Ο Ιωάννου έχει καταρρίψει αυτά τα στερεότυπα εδώ και πολλά χρόνια». Οι επιλογές του ανέκαθεν ήταν μια γροθιά στο στομάχι εκείνων που πιστεύουν πως η επαγγελματική επιτυχία και τα εκατομμύρια που απορρέουν από αυτήν πρέπει να συνδέονται με «comme il faut» συμπεριφορές και σοβαροφανείς κινήσεις.
Κι όταν έριξε στις θάλασσες, πριν από δύο χρόνια, το σκάφος του «Guilty» την ίδια γροθιά στον καθωσπρεπισμό έδωσε. Πολλοί ήταν εκείνοι που το χαρακτήρισαν «αλλόκοτο κατασκεύασμα», λόγω της χρωματικής πανδαισίας στο εξωτερικό του που προκαλεί. Κι αν στο προηγούμενο πλωτό του παλάτι οι καλλιτεχνικές του ανησυχίες περιορίζονταν στο όνομά του (Protect me from what I want), στο «Guilty» εκφράστηκαν με τρόπο κραυγαλέο, αφού εξωτερικά θυμίζει πίνακα του Ρον Λίχτενσταιν. Κατασκευασμένο στην Ιταλία και με μήκος 35 μέτρων σχεδιάστηκε από τον καλό του φίλο, Τζεφ Κουνς, ο οποίος και ήθελε να αποδώσει το πάθος του ιδιοκτήτη του. Τα καλοκαίρια, με αυτό, ο επιχειρηματίας μαζί με την αγαπημένη του σύζυγο, Λιέττα, αλωνίζουν το Αιγαίο και το Ιόνιο, ενώ πολλές φορές τους συντροφεύουν στις κρουαζιέρες τους τα παιδιά τους Χρήστος και Μαρία με τις οικογένειές τους.
Η κόρη τους είναι παντρεμένη με τον Τζώνυ Καλημέρη, ο οποίος διατηρεί άριστες σχέσεις με τον πεθερό του και λέγεται ότι επί εποχής παντοδυναμίας του στον ALPHA, ο Δημήτρης Κοντομηνάς τον είχε… ενδιάμεσο, για να πείσει τον Ιωάννου να επενδύσει στο κανάλι. Ο μεγαλοκατασκευαστής, όμως, δεν έβλεπε με καλό μάτι την είσοδο στα media, όπως και οι συνεργάτες του άλλωστε.
Το μικρόβιο του επιχειρείν «κόλλησε» και ο γιος του, ο οποίος το 1989 γίνεται μεγαλομέτοχος στην εταιρεία «Food Plus», στην οποία ανήκει η αλυσίδα καταστημάτων Pizza Hut.