Τα «πυρά» αντιπάλων του «Mr Lavipharm», τα σχέδια για δημιουργία αλυσίδας φαρμακείων, τα όπλα έναντι των πολυεθνικών και το επιχειρησιακό σχέδιο κόντρα στην κρίση
Ο φαρμακοβιομήχανος έχει δημιουργήσει ισχυρές σχέσεις με στελέχη μεγάλων εταιρειών του εξωτερικού και έχει πετύχει σημαντικές συμφωνίες, όπως με την Pfizer
Σε ένα απόμερο τραπέζι πολυτελούς εστιατορίου στο Ψυχικό πριν από τέσσερις μήνες δύο άντρες συζητούσαν χαμηλόφωνα. Γνώριμες φιγούρες που αμέσως συγκέντρωσαν τα βλέμματα των υπόλοιπων θαμώνων. Ήταν ο αδελφός του Πρωθυπουργού, Αντρίκος Παπανδρέου και ο επιχειρηματίας Θανάσης Λαβίδας.
Για όσους γνωρίζουν το πώς διαμορφώνεται το πλέγμα των σχέσεων μεταξύ πολιτικής και επιχειρείν από τη δεκαετία του ’80 ακόμη, η συντροφιά των δύο δεν προξένησε εντύπωση. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Lavipharm, προσωπικός φίλος και του ίδιου του Γιώργου Παπανδρέου από την εποχή της δημιουργίας της Ελληνικής Ένωσης Νέων Επιχειρηματιών, τότε που τα επονομαζόμενα νέα επιχειρηματικά «τζάκια» φιλοδοξούσαν να… ταξιδέψουν την επιχειρηματικότητα εκτός Ελλάδος και να αναπτύξουν έναν γόνιμο διάλογο με την πολιτική ηγεσία, σήμερα θεωρείται ένας από τους κορυφαίους Έλληνες φαρμακοβιομήχανους.
Οι στενοί φιλικοί του δεσμοί με την οικογένεια Παπανδρέου ωστόσο ουδέποτε τον εμπόδισαν από το να διατηρεί καλές σχέσεις και με άλλους εκπροσώπους της πολιτικής ζωής του τόπου, αλλά και από το να κρίνει, να επισημαίνει τα κακώς κείμενα του κλάδου και να παρεμβαίνει όπου και όποτε χρειάζεται. Από τη θέση του αντιπροέδρου του ΣΕΒ έχει πολλές φορές μιλήσει για το ότι οι μειώσεις των τιμών των φαρμάκων με διαδοχικά Δελτία τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο που αποφάσισε το υπουργείο Υγείας, έπληξαν σημαντικά τις πωλήσεις των φαρμακευτικών εταιρειών.
Επέφεραν επιβράδυνση του επιπέδου δραστηριότητας και επηρέασαν δραματικά τα περιθώρια κερδοφορίας ολόκληρου του κλάδου. Από αυτόν τον «κανόνα» δεν γλίτωσε και η δική του επιχείρηση, η Lavipharm, της οποίας ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε σε 198,4 εκατ. ευρώ έναντι 249,8 εκατ. ευρώ και το μικτό κέρδος στα 31,7 εκατ. ευρώ από 39,5 εκατ. ευρώ.
Οι φίλοι του περιγράφουν τον Θανάση Λαβίδα ως έναν επιχειρηματία που διαθέτει διπλωματικό «ταλέντο» και ρητορική δεινότητα που μπορεί να πείθει και τον πιο δύσπιστο συνομιλητή του. Οι αντίπαλοί του από την άλλη, ακόμη και μέσα στους κόλπους του φαρμακευτικού κλάδου, τον επικρίνουν για ήπιες παρεμβάσεις όσον αφορά στα στρεβλά του τομέα τους για να μην βάλει σε… δοκιμασία τις πολιτικές του διασυνδέσεις. Μάλιστα φέρνουν συχνά- πυκνά ως παράδειγμα τη στήριξη των περισσότερων πρωτοβουλιών του Πρωθυπουργού από το βήμα του ΣΕΒ.
Ο φαρμακοβιομήχανος δεν ξέφυγε και από τα «πυρά» ορισμένων συνδικαλιστών φαρμακοποιών για το σχέδιό του να δημιουργήσει αλυσίδα φαρμακείων στα πρότυπα του εξωτερικού μέσω της οποίας θα διακινεί ευκολότερα τα προϊόντα που παράγει, όταν απελευθερωθεί το επάγγελμα του φαρμακοποιού. Και αυτό επειδή υποστηρίζουν πως θα επέλθει συγκεντρωτισμός στον κλάδο στα χέρια λίγων, με τα περισσότερα συνοικιακά φαρμακεία να οδηγούνται μαθηματικά στο λουκέτο ή σε αναγκαστική προσχώρηση σε ένα μεγάλο σχήμα, όπου πλέον οι ιδιοκτήτες θα μετατραπούν σε υπαλλήλους.
Παρά τα όσα λέγονται και ακούγονται, η νέα γενιά της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών, στην οποία πλέον ανήκει και ο γιος του Τηλέμαχος, για να τιμήσει την ιστορία της έχει ανακηρύξει τον Θανάση Λαβίδα ως Επίτιμο Πρόεδρό της. Ένας ακόμη λόγος γι’ αυτόν τον τιμητικό τίτλο είναι και οι καινοτόμες ιδέες του για τη δημιουργία μιας Ένωσης της Μεσογείου μέσω της οποίας θα δημιουργηθούν νέες επιχειρηματικές συνέργειες και ευκαιρίες.
Πολυεθνική «μάχη»
Όταν το 1976 ο Θανάσης Λαβίδας αναλάμβανε το τιμόνι της Lavipharm, μια μικρής οικογενειακής εισαγωγικής εταιρείας φαρμάκων που ιδρύθηκε πριν από έναν αιώνα περίπου, κανείς δεν φανταζόταν πως θα εξελισσόταν σε έναν από τους πιο γνωστούς επιχειρηματίες της χώρας.
Οι φιλοδοξίες του δεν περιορίστηκαν στο να αποτελεί η Lavipharm μία ακόμη εταιρεία του χώρου, αλλά να γίνει ακόμη πιο εξειδικευμένη και ανταγωνιστική. Έτσι, επένδυσε στην έρευνα και στην ανάπτυξη, μια επιλογή καθόλου εύκολη, αφού τα πρωτοποριακά προϊόντα στον τομέα των φαρμάκων και των καλλυντικών μονοπωλούνται από τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες. Όμως, ο ίδιος δεν τις φοβήθηκε και δικαιώθηκε.
Σήμερα, η εταιρεία του συγκαταλέγεται στην πρώτη πεντάδα του φαρμακευτικού κλάδου έχοντας να αντιμετωπίσει πολυεθνικούς κολοσσούς όπως, η Sanofi- Aventis, η Roche, η Pfizer κ.α. κατέχοντας την 1η θέση στα αντισηπτικά με 52,8% και στα διαδερμικά νιτρογλυκερίνης με 46,5%, ενώ στα καλλυντικά ελέγχει το 4,6%.
Για να αντιμετωπίσει τους πολυεθνικούς κολοσσούς ο Θανάσης Λαβίδας βρήκε «αντίδοτο» σε άλλον δρόμο: επικέντρωσε τις προσπάθειές του σε ένα επιλεγμένο κομμάτι της αγοράς, όπου οι πολυεθνικές εταιρείες- λόγω μεγέθους- δεν δραστηριοποιούνται: στον χώρο της φαρμακευτικής τεχνολογίας και ειδικότερα των νέων μεθόδων χορήγησης φαρμάκων. Απέκτησε την δική της τεχνολογία στη διαδερμική χορήγηση των σκευασμάτων και το 1995 δημιούργησε το πρώτο της προϊόν (διαδερμική νιτρογλυκερίνη) το οποίο σήμερα πωλείται στις χώρες της Ενωμένης Ευρώπης και από το 2006 και στον Καναδά. Δύο χρόνια αργότερα δημιούργησε το δεύτερο προϊόν για τον κλάδο των καλλυντικών που κυκλοφόρησε σε περισσότερες από 40 χώρες με εμπορική επιτυχία.
Εν μέσω της οικονομικής κρίσης, ο Θανάσης Λαβίδας και οι συνεργάτες του σε συσκέψεις επί συσκέψεων στα γραφεία της εταιρείας του στην Παιανία, έχουν εκπονήσει ένα προσεκτικό επιχειρησιακό σχέδιο το οποίο περιλαμβάνει την διεθνή ανάπτυξη και την προώθηση των προϊόντων σε μεγαλύτερο βαθμό στο εξωτερικό, τον εξορθολογισμό των διοικητικών και λειτουργικών δαπανών και την αύξηση της παραγωγικότητας.
Κατά την παραμονή του ως φοιτητής στο εξωτερικό, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Lavipharm ήρθε σε επαφή με πετυχημένους επιχειρηματίες στον χώρο του φαρμάκου. Εργάστηκε μάλιστα σε μια φαρμακευτική εταιρεία στο Παρίσι και «ρουφώντας» ερεθίσματα σε ένα πολυεθνικό περιβάλλον, επέστρεψε στην Ελλάδα. Ωστόσο στο ξεκίνημά του αντιμετώπισε σοβαρό πρόβλημα στην εξεύρεση σωστών στελεχών, αλλά και στη χρηματοδότηση, αφού οι χρηματοοικονομικοί κύκλοι ήταν τότε διστακτικοί να βοηθούν τους νέους επιχειρηματίες.
Μετά από σύντομο χρονικό διάστημα και ενώ ανταγωνιζόταν τις πολυεθνικές κυρίως εταιρείες, κατόρθωσε με ορισμένες από αυτές να αποκτήσει σημαντικές συνεργασίες (Glaxosmithkline, Sanofi Aventis, Novartis, Procter&Gamble και προσφάτως με την Pfizer, η οποία ανέλαβε τη διανομή της διαδερμικής φαιντανύλης στην ελληνική αγορά ενώ πριν από έναν χρόνο είχε αναλάβει και την κυκλοφορία του Trinipatch), έχοντας έτσι ενισχύσει τους δεσμούς του με μερικά από τα πιο γνωστά στελέχη του παγκόσμιου επιχειρηματικού κόσμου, καθώς και με πολιτικούς κύκλους των ΗΠΑ και της Γαλλίας.
ΔΕΝ ΒΡΗΚΕ ΑΓΟΡΑΣΤΗ
Το πωλητήριο στο παλάτι του Μανχάταν
Το πωλητήριο που έβαλε πριν από τρία χρόνια ο Θανάσης Λαβίδας και η σύζυγός του, Βάνα στο πολυτελές διαμέρισμα που διατηρούν στους 67 Δρόμους στο Μανχάταν και αφαίρεσαν πριν από λίγο καιρό, θέριεψε τις φήμες που ήθελαν τον επιχειρηματία λόγω της κρίσης που πέρασε στην εταιρεία, να πουλά περιουσιακά του στοιχεία.
Το τίμημα βέβαια, που ζητούσε και ανερχόταν, σύμφωνα με πληροφορίες, στα 43 εκατ. δολάρια, κρίθηκε υψηλό από τους κτηματομεσιτικούς κύκλους με αποτέλεσμα να μη βρεθεί αγοραστής. Κι ας πρόκειται για ένα από τα πιο χλιδάτα co- op κτίρια με θέα στο Σέντραλ Παρκ κι ένα από τα 20 ακριβότερα ακίνητα στο Μανχάταν, ενώ διαθέτει πέντε υπνοδωμάτια, πέντε τζάκια, γυμναστήριο και ιδιωτικό λόμπι που οδηγεί στο ασανσέρ.
Στους χώρους του έχουν φιλοξενηθεί πολλοί διάσημοι πολιτικοί και επιχειρηματίες της διεθνούς κοινότητας, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί μερικά από τα πιο ονομαστά πάρτι κάθε φορά που ο κ. Λαβίδας επισκέπτεται τις ΗΠΑ.
Όσο χαμηλών τόνων είναι στην Ελλάδα ο φαρμακοβιομήχανος, αφού αποφεύγει τις περιττές κοσμικές εμφανίσεις, τόσο πιο εξωστρεφής γίνεται στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Στενούς δεσμούς όμως, διατηρεί ο κ. Λαβίδας και με την Πόλη του Φωτός, το Παρίσι. Ίσως επειδή η πρωτεύουσα της Γαλλίας ήταν ο πρώτος του σταθμός στη διεθνή του καριέρα. Το 1989 ίδρυσε εκεί τη θυγατρική Laboratoires Lavipharm ώστε να αναπτύξει τις διεθνείς σχέσεις του ομίλου και να προωθήσει τα προϊόντα του εκτός συνόρων. Από εκεί ξεκίνησαν άλλωστε οι πρώτες εξαγορές και συνεργασίες με πολλές γνωστές φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες αποφέρουν παγκόσμιες αποκλειστικότητες της Lavipharm κυρίως στον τομέα ανάπτυξης νέων μορφών χορήγησης φαρμάκων.
Πολύ στενές σχέσεις διατηρεί εντός της ελληνικής αγοράς με τους επιχειρηματίες, Δημήτρη Κοντομηνά, Οδυσσέα Κυριακόπουλο, τα αδέλφια Φιλίππου της ΦΑΓΕ, τον Κώστα Μπουτάρη και πολλούς ακόμη, με τους οποίους συνδέθηκε πολύ πιο έντονα το 1988, αφού όλοι συμμετείχαν στην Ελληνική Ένωση Νέων Επιχειρηματιών.
Η 10ΕΤΙΑ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΚΑΜΨH
Το ακριβό τίμημα του αμερικανικού ονείρου
Ο δρόμος του Θανάση Λαβίδα στον φαρμακευτικό χώρο δεν ήταν πάντα στρωμένος με… ροδοπέταλα, καθώς το «αμερικανικό όνειρο»- που κυνηγάει την τελευταία δεκαετία φόρτωσε με πολλές υποχρεώσεις τη Lavipharm.
Οι καθυστερήσεις της έγκρισης της διαδερμικής φαιντανύλης από τον αμερικανικό οργανισμό φαρμάκου και η έκδοση των σχετικών αδειών για την κυκλοφορία του προϊόντος στην άλλη άκρη του Ατλαντικού στοίχισε σε χρόνο και χρήμα στον φαρμακοβιομήχανο. Οι επενδύσεις του στις ΗΠΑ συγκέντρωσαν πολλά πικρόχολα σχόλια καθώς παράγοντες του κλάδου θεώρησαν ότι η συγκεκριμένη κίνηση δε θα είχε τύχη και θα απέφερε ζημίες. Αυξημένες υποχρεώσεις, μεγάλες λογιστικές ζημίες της θυγατρικής στην Αμερική λόγω των επενδύσεων στην έρευνα, αναδιάρθρωση στην δομή του ομίλου έδειχναν να επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις αυτές.
Όμως, ο Θανάσης Λαβίδας δεν είχε πει την τελευταία του λέξη. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ίδιος «υπάρχει καπετάνιος που δεν αντιμετωπίζει φουρτούνες; Επρόκειτο για μια κίνηση με υψηλό ρίσκο, ωστόσο ακόμη και να μην πήγαιναν τα πράγματα όπως τα περιμέναμε, το καράβι της Lavipharm θα συνέχιζε τη ρότα του, παρά το χτύπημα στα… κατάρτια μας».
Η Lavipharm αποδείχτηκε όμως γερό σκαρί, αφού τελικά ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκου ενέκρινε το διαδερμικό σύστημα φαιντανύλης, γεγονός που άνοιξε τον δρόμο για μεγάλες πωλήσεις σε μια αγορά, όπου οι πωλήσεις ξεπερνούν το 1 δισ. δολάρια. Επίσης, εκδόθηκαν άδειες κυκλοφορίας του προϊόντος σε 21 ευρωπαϊκές χώρες, η παραγωγή του οποίου γίνεται στη χώρα μας.
Πάντως, ακόμη διηγείται ο ίδιος ο Λαβίδας ένα περιστατικό που του μετέφεραν οι συνεργάτες του από την «περιπέτεια» στις ΗΠΑ, όταν περίμεναν για να δοθεί η έγκριση για το φάρμακο από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκου.
Ο πρόεδρος του FDA, όταν ενημερώθηκε πως μια μικρή ελληνική εταιρεία θέλει να παράξει φάρμακο που θα διανέμεται στην Αμερική και φυσικά χρειάζεται άδεια, ενδιαφέρθηκε να μάθει το όνομα του φιλόδοξου επιχειρηματία. «Lavida» του απάντησαν εκείνοι κι αυτός που ναι μεν ήταν αρχαιολάτρης και γνώριζε τον Ιπποκράτη απάντησε με έκπληξη: «Τι Έλληνας; Το όνομά του είναι πορτορικάνικο. Τέλος πάντων, δώστε του την άδεια, μιας και είναι Έλλην».
Μετά από το υπερκέρασμα των εμποδίων, η μετοχή της Lavipharm άρχισε να ανακάμπτει σημαντικά, με τους επενδυτές να δείχνουν ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αν και ο ίδιος ο Θανάσης Λαβίδας ενδιαφερόταν να την… κινεί ακόμη και όσο είχε τα προβλήματα. Άλλωστε ο πατέρας του τον δίδαξε να μην εγκαταλείπει ποτέ το καράβι του και πόσω μάλλον στα δύσκολα.
