H επένδυση στη Σούδα, οι καταγγελίες, οι πολιτικές προεκτάσεις και η πορεία του επιχειρηματία, μέσα σε μια 56χρονη διαδρομή επιτυχιών
Η εταιρεία καυσίμων με μερίδιο 8,5% αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη δύναμη στην αγορά, με δίκτυο 600 πρατηρίων, πέντε θυγατρικές στα Βαλκάνια και δραστηριότητα στην εμπορία ναυτιλιακών και αεροπορικών καυσίμων
Πενήντα έξι χρόνια στον «στίβο» των επιχειρήσεων, με δραστηριότητα από τα καύσιμα και τη ναυτιλία, μέχρι τα ξενοδοχεία και την παραγωγή και τυποποίηση κρασιού και ελαιόλαδου, ο Κυριάκος Μαμιδάκης γνωρίζει καλά πως το κλίμα ιδίως στην αγορά της εμπορίας καυσίμων και πετρελαίου μυρίζει «μπαρούτι». Αντικρουόμενα συμφέροντα, έντονος ανταγωνισμός, οικονομική κρίση, κρατικές παρεμβάσεις, αλλά και… χτυπήματα κάτω από τη μέση είναι ορισμένα μόνο από τα στοιχεία που συνθέτουν το «σκηνικό» πολέμου μεταξύ των εταιρειών.
Όχι μόνο σήμερα που η κατάσταση στην εγχώρια αγορά έχει επιδεινωθεί λόγω της οικονομικής δυσμένειας και αβεβαιότητας, αλλά από τη δεκαετία του ’60 ακόμη, όταν ο «πατριάρχης» του ομίλου Mamidoil- Jetoil, Γιώργος Μαμιδάκης ίδρυσε την οικογενειακή επιχείρηση και εκμεταλλευόμενος την κρίση του Σουέζ στράφηκε στην Ανατολή, κλείνοντας συνεργασία με τους Ρώσους για αποκλειστική αντιπροσώπευση των πετρελαίων τους μέχρι το 1981. Τότε είχε «ενοχλήσει» τους ισχυρούς παίκτες του κλάδου που δεν έβλεπαν με… καλό μάτι την ισχυροποίησή του και έκαναν ό, τι μπορούσαν για να βάζουν εμπόδια στον δρόμο του.
Τα χρόνια πέρασαν, όμως, κάποια πράγματα παραμένουν διαχρονικά… ίδια. Ο πρόεδρος του ομίλου, Κυριάκος Μαμιδάκης και τα αδέλφια του, Νίκος και Γιώργος έχουν καταφέρει να καταστήσουν την JetOil, την τρίτη μεγαλύτερη δύναμη στην αγορά των πετρελαιοειδών, με ένα δίκτυο 600 πρατηρίων, πέντε θυγατρικές στα Βαλκάνια, όπου εξάγεται το 40% των καυσίμων τους και δραστηριότητα στην εμπορία και προμήθεια ναυτιλιακών και αεροπορικών καυσίμων μέσα από διεθνείς συνεργασίες, όπως εκείνη με την Total πριν από οκτώ μήνες περίπου.
Το στοίχημα
Το μεγάλο στοίχημα των αδελφών Μαμιδάκη ωστόσο είναι να «ξεμπλοκάρουν» τη μεγάλη επένδυση, ύψους 20 εκατ. ευρώ, για τη δημιουργία αποθηκευτικών εγκαταστάσεων στη Σούδα της Κρήτης, μια επένδυση που έχει «στοιχειώσει» από το 2006 και έχει αποκτήσει διαστάσεις πολιτικο- επιχειρηματικού θρίλερ. Οι αντίπαλοι του Κυριάκου Μαμιδάκη τον κατηγορούν ότι χρησιμοποίησε τις πολιτικές του διασυνδέσεις και ιδίως την στενή φιλία και μακρινή του συγγένεια με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη- τους συνδέει και η κοινή καταγωγή τους από τα Χανιά- για να εκδώσει τις άδειες για την υλοποίηση του έργου πριν από επτά χρόνια.
Ο ίδιος, ουδέποτε έκρυψε τους δεσμούς του με την οικογένεια Μητσοτάκη, αφού από την πρώτη στιγμή στήριξε και την πολιτική κίνηση της Ντόρας Μπακογιάννη να ιδρύσει την «Δημοκρατική Συμμαχία», ενώ συμμετέχει και στην οικονομική επιτροπή της. Ωστόσο, κατανοεί πως αυτοί οι δεσμοί του έχουν «δαιμονοποιηθεί» από τους επικριτές του, μόνο και μόνο για να πλήττουν το όνομά του.
Τους ανταποδίδει τα «πυρά» τονίζοντας πως το μπλόκο στη Σούδα από τον γενικό γραμματέα της Περιφέρειας Κρήτης, κ. Καρούτζο με τον οποίο αντήλλαξαν μέχρι και μηνύσεις, «κρύβει σκοπιμότητες ορισμένων μελών της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και τοπικών φορέων» αφού παρέκαμψαν ακόμη και τις εγκρίσεις του ΣτΕ των περιβαλλοντικών τους μελετών για να βάλουν εκ νέου φρένο.
Μάλιστα, με προσωπική επιστολή- κόλαφο προς τον Γιώργο Παπανδρέου πριν από έναν χρόνο περίπου ζητούσε την συνδρομή του για να προχωρήσει το έργο, το οποίο θα δημιουργούσε νέες θέσεις εργασίας, θα έλυνε το πρόβλημα ενέργειας στο νησί και θα μείωνε τις τιμές στα καύσιμα. Παρόλ’ αυτά από τότε μέχρι σήμερα δεν έγινε κάποιο βήμα προόδου.
Το μόνο που έχει μείνει είναι ο Κρητικός επιχειρηματίας να «παλεύει» ενάντια σε μια μερίδα της τοπικής κοινωνίας που δε θέλει την επένδυση, όταν οι ίδιοι την είχαν εγκρίνει κάποια χρόνια νωρίτερα. Θεωρούν πως υπάρχουν σοβαρές παραλείψεις στις σχετικές περιβαλλοντικές μελέτες. Ωστόσο ο επιχειρηματίας ελπίζει πως με την αλλαγή ηγεσίας στο ΥΠΕΚΑ ίσως μπορέσει να ανοίξει νέο «παράθυρο» διαλόγου για το έργο.
Πολλοί είναι εκείνοι πάντως, που ισχυρίζονται πως πίσω από τις καταγγελίες Μαμιδάκη «βλέπουν» τον έντονο ανταγωνισμό των εταιρειών που διαθέτουν αποθήκες στην Κρήτη και δεν βλέπουν θετικά την επένδυση του «Mr JetOil», ο οποίος διαθέτει μερίδιο αγοράς κοντά στο 8,5%. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά για τον Κυριάκο Μαμιδάκη το ότι βρίσκεται στο στόχαστρο.
Στο παρελθόν το όνομα του ομίλου του είχε εμπλακεί σε υπόθεση λαθρεμπορίας καυσίμων, και χρειάστηκε να φτάσει μέχρι τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια για να δικαιωθεί. Κύκλοι στην Κρήτη δεν αποκλείουν το ίδιο να πράξει και στην περίπτωση της Σούδας. Άλλωστε, όσοι τον γνωρίζουν ως άνθρωπο, είναι τόσο επίμονος που μπορεί να κάνει το παν για να πετύχει τους στόχους του.
Οι απώλειες
Σε μια περίοδο που πολλές μικρότερες εταιρίες εμπορίας καυσίμων απειλούνται με λουκέτο, αφού οι τράπεζες έχουν κλείσει την στρόφιγγα του δανεισμού και η κατανάλωση έχει μειωθεί λόγω φόρων και περικοπών και η JetOil δεν ξέφυγε από τη «μέγγενη» της κρίσης.
Τα κέρδη του 2008 εξανεμίστηκαν και έγιναν ζημίες ύψους 538.000 ευρώ το 2009, ενώ το ίδιο κακή χρονιά ήταν και το 2010 με την πτώση της κατανάλωσης να υπολογίζεται για την εταιρεία στο 3,5%. Μάλιστα, «εγκατέλειψε» κάποια σημεία πώλησης, απώλεια την οποία αντιμετώπισε με νέες συνεργασίες.
Οι εξελίξεις αυτές οδήγησαν την οικογένεια Μαμιδάκη να ακολουθήσει μια πιο συντηρητική επενδυτική πολιτική λέγοντας χαρακτηριστικά: «δεν σταματάμε την επέκταση, ιδίως στο εξωτερικό, αφού η Ελλάδα έχει την τάση με την γραφειοκρατία και την υπερφορολόγηση να διώχνει τους επενδυτές, αλλά είμαστε πιο προσεκτικοί και δύστροποι στις παραμέτρους που ελέγχουμε για την πραγματοποίηση μιας επένδυσης».
Ο Κυριάκος Μαμιδάκης προβλέπει πως θα υπάρξει μεγαλύτερη συγκέντρωση στον κλάδο, αλλά όπως συνηθίζει να λέει: «Η JetOil θέλει να είναι… γαμπρός και όχι νύφη», δίνοντας το στίγμα της πολιτικής που θα ακολουθήσει.
Προτιμά να διαπραγματεύεται τις συνεργασίες του από θέση ισχύος, όπως συνέβη με την εξαγορά των δραστηριοτήτων της El Petrol τον Φεβρουάριο του 2010, προσθέτοντας 10 επιπλέον πρατήρια στο ενεργητικό του, αλλά και με την αγορά 60 πρατηρίων της BP στην Κρήτη, μετά τον όρο που έθεσε η Επιτροπή Ανταγωνισμού στα ΕΛ.ΠΕ, για να εγκρίνει το deal με την BP και προκειμένου να αποφευχθούν μονοπωλιακές στρεβλώσεις στην περιοχή εις βάρος των μικρότερων παικτών.
Με τον Σπύρο Λάτση δεν είναι η πρώτη φορά που συναντώνται οι δρόμοι τους άλλωστε. Πριν από μια 10ετία περίπου η «Μαμιδάκης Γ. & ΣΙΑ ΑΕΕ» έγινε… μήλον της έριδος ανάμεσα στη Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου και του ομίλου Λάτση, αφού το ευρύτατο δίκτυο εγκαταστάσεων από την Κρήτη ως τον Βόλο και τη Θεσσαλονίκη, αλλά και εκτός συνόρων την καθιστούσαν από τότε «θησαυρό». Σήμερα η JetOil ελέγχει περίπου το 15% των αποθηκευτικών εγκαταστάσεων στην αγορά των καυσίμων.
ΟΙ ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Η επένδυση των 15 εκ. στην «Αθηναΐς» και η οινοποιία Η δραστηριότητα της Μαριλένας Μαμιδάκη δεν εξαντλείται μόνο στο «φορτίο» της διοίκησης των ξενοδοχειακών μονάδων, αλλά «επενδύει» και στον πολιτισμό, που τον θεωρεί ένας από τα ισχυρότερα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η Ελλάδα σε σχέση με τους υπόλοιπους τουριστικούς προορισμούς, Μέσω του Πολυχώρου Πολιτισμού «Αθηναΐς» στο Γκάζι, που ανήκει στον όμιλο Μαμιδάκη και η ίδια τελεί καθήκοντα προέδρου, έχει φιλοξενήσει μερικά από τα μεγαλύτερα πολιτιστικά δρώμενα του κόσμου, φέρνοντας από το εξωτερικό εκθέσεις, φεστιβάλ και διοργανώσεις υψηλού κύρους.
Στόχος της είναι ο ελληνικός πολιτισμός να ταξιδέψει ανά τον κόσμο γνωρίζοντας σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης την πλούσια κληρονομιά μας. Μάλιστα, πριν από ενάμιση χρόνο περίπου αποφάσισε να επενδύσει 15 εκατ. ευρώ για την ανακαίνιση όλων των χώρων (συνεδρίων και ψυχαγωγίας) της «Αθηναΐδος», αλλά και του «Αθηναΐς Catering» που είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Αθήνας και το οποίο είχε αναλάβει την προμήθεια φαγητών των αποστολών της Ολυμπιάδας του 2004, αλλά και πολλές εκδηλώσεις του Δημόσιου τομέα.
Μία ακόμη «άγνωστη» δραστηριότητα της οικογένειας Μαμιδάκη είναι και η παραγωγή, τυποποίηση και εμπορία κρασιού και ελαιόλαδου από τη γενέτειρά τους, μέσω της εταιρείας «Ανώσκελη ΑΕ». Τα συγκεκριμένα προϊόντα φέρνουν το όνομά του χωριού τους και ήδη γνωρίζουν τεράστια επιτυχία. Ο διεθνής συνεργάτης τους, η Iberostar τα χρησιμοποιεί σε όλα τα ξενοδοχεία που ελέγχει.
Μην ξεχνάμε άλλωστε πως ο γενικός διευθυντής της ισπανικής εταιρείας είναι απόλυτα ικανοποιημένος από τη συνεργασία με τα M- Hotels και δεν έχει κανένα λόγο να μη δώσει κι εκείνος τον καλύτερό του εαυτό σε ένα «ταίρι» που επενδύει διαρκώς στον εκσυγχρονισμό του προϊόντος του. Βασικός προμηθευτής είναι η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Σκλαβενίτης, το αφεντικό της οποίας, ο κ. Γεράσιμος Σκλαβενίτης, έχει παντρευτεί την κόρη του κ. Νίκου Μαμιδάκη.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ
Στα… μαχαίρια με την Κοινότητα Εκάλης για το «Life Gallery» Οι καιροί είναι δύσκολοι για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις του ομίλου Μαμιδάκη, το «βάρος» της διαχείρισης των οποίων σηκώνουν στους ώμους τους, οι Μαριλένα και Τζίνα Μαμιδάκη, κόρες του Γ. Μαμιδάκη. Εκτός από την οικονομική κρίση που έχει πλήξει το σύνολο του τουριστικού κλάδου, μια απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας είχε ως αποτέλεσμα το σφράγισμα της πολυτελούς μονάδας «Life Gallery» στην Εκάλη, το οποίο ανεγέρθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και πέρασε στην ιδιοκτησία της bluegr Mamidakis Hotels το 2002.
Ο προϋπολογισμός για τη ριζική ανακατασκευή και επαναλειτουργία της είχε κοστίσει στην εταιρεία το ποσό των 14 εκατ. ευρώ και είχε καταφέρει να συγκεντρώσει μερικούς από τους σπουδαιότερους πελάτες- επιχειρηματίες και πολιτικούς, ενώ η αίθουσα τέχνης με γλυπτά καταξιωμένων Ελλήνων ζωγράφων έδινε άλλον «αέρα» στο ξενοδοχείο.
Όμως, μετά από προσφυγή της Κοινότητας Εκάλης στο ΣτΕ σχετικά με το ότι έχει παραβεί τους όρους του συντελεστή δόμησης και με τη χρήση του ως ξενοδοχείο, θυροκολλήθηκε στο «Life Gallery» η δικαστική απόφαση που το κρατάει κλειστό. Πάντως, οι πληροφορίες λένε πως η Τζίνα Μαμιδάκη είναι αποφασισμένη να φτάσει μέχρι τα ευρωπαϊκή δικαστήρια, αν δεν βρεθεί άμεσα λύση.
Η θητεία της οικογένειας στις τουριστικές business ξεκίνησε το 1996, όταν απέκτησαν το Coral στον Άγιο Νικόλαο και στη συνέχεια το τετράστερο Ermis, δύο από τις παλαιότερες αλλά πλήρως ανακαινισμένες μονάδες που λειτουργούν όλον τον χρόνο.
Πέρυσι και υπό το βάρος της κάμψης του τζίρου, τάση γενικότερη που έπληξε το σύνολο των ξενοδοχείων, αλλά και εξαιτίας κάποιων διαφωνιών των δύο αδελφών, Τζίνας και Μαριλένας ως προς τη στρατηγική, όπως λένε οι πληροφορίες, προχώρησαν στην μίσθωση των ξενοδοχειακών συγκροτημάτων Miramare Wonderland στη Ρόδο και Arina Sand στην Κρήτη στην αλυσίδα Aquis Hotels & Resorts, μέτοχος της οποίας κατά 50% είναι ο Γιάννης Κεντ.
Η συμφωνία μίσθωσης είναι διάρκειας 20 ετών και τα οφέλη που φιλοδοξούν να αποσπάσουν οι δύο ιδιοκτήτριες είναι μεγάλα. Στα ισχυρά όπλα των M- Hotels συμπεριλαμβάνεται και η συνεργασία με έναν από τους σημαντικότερους παίκτες του τουριστικού προϊόντος διεθνώς, την Iberostar. Κάπως έτσι, περιήλθαν στον έλεγχό τους και τα «Mirabello Hotel» και «Mirabello Village».
Οι κυρίες Τζίνα και Μαριλένα Μαμιδάκη πάντα διορατικές, φρόντισαν να είναι από τις πρώτες που οι όμιλοί τους συμμετείχαν στην κοινοπραξία ξενοδόχων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, αλλά και για τα οφέλη οικονομικά και πρακτικά που προκύπτουν από τέτοιου είδους συνεργασίες μαζί με τους ομίλους Airotel, Aldemar, Iberostar, Capsis Hotel κ.α. Πολύ συχνές είναι και οι παρεμβάσεις της κας Τζίνας Μαμιδάκη για τις κρατικές πρωτοβουλίες που πρέπει να ληφθούν για την στήριξη της πιο βαριάς βιομηχανίας της χώρας, ως μέλος του ΣΕΤΕ.