Tι επιδιώκει ο «Mr ZANAE» για το σύνδεσμο και την εταιρία του. Tο «δαχτυλίδι» που πήρε από τη μητέρα του και τα όπλα που έχει στη φαρέτρα του
Πριν από δύο χρόνια, όταν για πρώτη φορά εκλέχτηκε στην προεδρία του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, ο Νίκος Πέντζος, πολλοί τον αμφισβήτησαν λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Το στοίχημά του ήταν διπλό: να αποδείξει αφενός ότι και το ειδικό εκτόπισμα διαθέτει ώστε να εκπροσωπήσει τα συμφέροντα ενός ολόκληρου κλάδου που αποτελεί μια από τις «ατμομηχανές» της οικονομίας, όπως αυτός της βιομηχανίας και αφετέρου ότι δεν του χαρίστηκε η θέση από τον προκάτοχό του, Γιώργο Μυλωνά, αλλά την κέρδισε χωρίς «χατίρια» και «εύνοιες».
Μια διετία αργότερα ο Νίκος Πέντζος έχει καταφέρει αν μη τι άλλο και οι πλέον δύσπιστοι να μιλούν για «αέρα» ανανέωσης στα θεσμικά πράγματα του ΣΒΒΕ. Στο πρόσωπό του αποτυπώνεται το όραμα της γενιάς των 40άρηδων που «κουβαλούν» την εμπειρία της δικής τους αυτόνομης επιχειρηματικής πορείας και την επιθυμία να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στην διεκδίκηση των αιτημάτων τους απέναντι στην Πολιτεία. Το γεγονός ότι για δεύτερη φορά ανανεώθηκε τον Μάιο η θητεία του στον Σύνδεσμο είναι ενδεικτικό πως το «crash test» της πρώτης διετίας ήταν θετικό.
Και ειδικά για τη Βόρεια Ελλάδα, η οποία κάθε άλλο παρά για τα προοδευτικά χαρακτηριστικά και αντανακλαστικά της έχει να υπερηφανεύεται τα τελευταία χρόνια, η ψήφος εμπιστοσύνης προς τον επικεφαλής της ΖΑΝΑΕ έχει τεράστια σημασία.
Ο «junior πρόεδρος», όπως τον αποκαλούν στη Θεσσαλονίκη, διαθέτει στην επιχειρηματική του «φαρέτρα» δύο σημαντικά όπλα: τη μακρόχρονη θετική πορεία της οικογενειακής επιχείρησης ΖΑΝΑΕ στον τομέα των τροφίμων, η οποία παρά τις απώλειες στην εγχώρια αγορά, αποτελεί εταιρία- πρότυπο ως προς τις εξαγωγές με το 40%- 45% αυτών να καλύπτουν τον συνολικό της τζίρο και την πάγια παρουσία της οικογένειας Πέντζου από την εποχή του παππού του Ν. Νίκογλου στα βορειοελλαδίτικα τεκταινόμενα, έχοντας «χτίσει» ισχυρές επιχειρηματικές και πολιτικές διασυνδέσεις.
Μπορεί ως άνθρωπος να είναι χαμηλών τόνων και να μην αρέσκεται στις κοσμικότητες και το glamour lifestyle που ακολουθούν πολλοί συνομίληκοί του, όμως οι δημόσιες παρεμβάσεις του ή οι τοποθετήσεις του «κεκλεισμένων των θυρών» με υπουργούς, βουλευτές και τοπικούς άρχοντες της Βορείου Ελλάδος είναι ιδιαίτερα καυστικές.
Είναι εκείνος που «μάχεται» για να μη λαβώνονται με νέους φόρους και κρατικά χρέη οι μεταποιητικές κυρίως εταιρίες, έχει προκρίνει τον συμψηφισμό των οφειλών του Δημοσίου (450 εκατ. ευρώ για τις επιχειρήσεις του Βορρά ως το τέλος του 2010) με εκείνες των επιχειρήσεων και έχει εκπονήσει ένα ολόκληρο σχέδιο για τη στήριξη των επενδύσεων, το οποίο είχε κοινοποιήσει στον πρώην υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Επόμενο βήμα να προβάλλει τα αιτήματα των εκπροσώπων του Συνδέσμου και στον διάδοχό του, Ευάγγελο Βενιζέλο. Βέβαια, υπάρχουν και οι «δυσαρεστημένοι», οι οποίοι του προσάπτουν «μετριοπάθεια» και «απειρία» στην διαχείριση κρίσιμων ζητημάτων. Πρόκειται κυρίως για ορισμένους από εκείνους που είχαν θέσει υποψήφιοι για την προεδρία του ΣΒΒΕ και δεν μπόρεσαν να ικανοποιήσουν το θεσμικό τους «εγώ».
Με τη στήριξη του προκατόχου του, Γιώργου Μυλωνά ωστόσο, του οποίου λέγεται ότι ήταν προσωπική επιλογή για να θέσει υποψήφιος το 2009, ο Νίκος Πέντζος έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη του επονομαζόμενου «ιερατείου των σοφών» του οργάνου, το οποίο επιθυμούσε ανανέωση σε όλα τα επίπεδα. Ακόμη και σε εκείνους που μίλησαν για «δαχτυλίδι διαδοχής» από τον πρόεδρο της Αλουμύλ, ο ίδιος απαντά πως μόνο ο χρόνος μπορεί να αποδείξει το αντίθετο.
Η διαδοχή στη ΖΑΝΑΕ
Τρίτης γενιάς επιχειρηματίας ο Νίκος Πέντζος «γαλουχήθηκε» επιχειρηματικά στο πλευρό της μητέρας του και προέδρου της ΖΑΝΑΕ, Ζωής Πέντζου. Εκείνη είναι που τον δίδαξε την έννοια της σιδηράς πειθαρχίας και από όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές του τον προετοίμαζε για την διαδοχή.
Αν και αρχικά φοβόταν τη «βαριά σκιά» του ονόματός της, για το οποίο τρέφει σεβασμό όλη η επιχειρηματική κοινότητα της Θεσσαλονίκης, ο ίδιος προσπαθεί να φέρει αέρα ανανέωσης και στην οικογενειακή επιχείρηση, στην οποία εντάχθηκε πριν από λίγα χρόνια και ο αδελφός του, Τηλέμαχος.
Θεωρείται ένας από τους πρωτεργάτες του επενδυτικού ανοίγματος της ΖΑΝΑΕ στο εξωτερικό, την ώρα που στην Ελλάδα η εταιρία στον κλάδο της αρτοποιίας ζύμης κατέχει ηγετική θέση με μερίδιο αγοράς κοντά στο 30%, ενώ οι κλάδοι του πολτού ντομάτας και των έτοιμων φαγητών εμφανίζουν εξίσου θετικές επιδόσεις. Σήμερα η εταιρία πραγματοποιεί εξαγωγές σε περισσότερες από 50 χώρες σε όλον τον κόσμο (Ευρώπη, ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Μέση- Άπω Ανατολή κ.α.), έχοντας επιτύχει να κερδίσει με την τεχνογνωσία της παραγωγής προϊόντων το στοίχημα, ώστε τα είδη που εξάγει να είναι προσαρμοσμένα στις διατροφικές συνήθειες της εκάστοτε χώρας, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις συνήθειες των καταναλωτών.
Με φιλοσοφία του το τρίπτυχο «ασφαλείς πωλήσεις, βήματα προσεγμένα και διασφάλιση της ρευστότητας», στόχος του είναι να αυξήσει τις εξαγωγές ώστε να καλύπτουν το 60% του συνολικού τζίρου της εταιρίας σε ορίζοντα πενταετίας από 40% που είναι σήμερα.
Και αυτό από τη στιγμή που η οικονομική κρίση στην εγχώρια αγορά σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι κονσέρβες παρουσιάζουν αυξημένη εποχική ζήτηση, κυρίως τις περιόδους των νηστειών, δεν έχουν αφήσει ανεπηρέαστη την ιστορική μακεδονική βιομηχανία. Έτσι, το 2010 οι πωλήσεις της υποχώρησαν σε 26,26 εκατ. ευρώ από 28,04 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας κάμψη της τάξεως του 6,35%. Ήταν κι αυτός ένας από τους παράγοντες που σε συνδυασμό με την διεθνή ύφεση, ανέβαλε τα σχέδια ανάπτυξής της και σε νέες ξένες αγορές.
Η ΖΑΝΑΕ έχει καταφέρει ωστόσο να «χτίσει» ισχυρές συνεργασίες με όλες τις μεγάλες αλυσίδες του ελληνικού λιανεμπορίου και να τοποθετήσει τόσο τα επώνυμα προϊόντα της, όσο κι εκείνα της ιδιωτικής ετικέτας που παράγει στα ράφια τους. Όπως όμως όλες οι μεγάλες εταιρίες του Βορρά, αντιμετωπίζει κι εκείνη εκτός από την πτώση στις πωλήσεις και τα χρέη του Δημοσίου προς αυτήν, αλλά και την απροθυμία των τραπεζών να ανοίξουν την στρόφιγγα του δανεισμού για να γίνουν νέες επενδύσεις.
Μια κονσέρβα θυμάται…
Η ιστορία της ΖΑΝΑΕ ξεκινά από το μακρινό 1930, όταν ο Νικόλαος (παππούς του σημερινού προέδρου του ΣΒΕΕ) και ο Μιχαήλ Νίκογλου μαζί με τον φίλο τους, Ξάνθο, σπουδαγμένοι στη Γαλλία και στην Ελβετία αποφάσισαν να δημιουργήσουν την εταιρία Ζύμη Αρτοποιίας Νίκογλου Α.Ε. Εταιρία που την πρώτη δεκαετία της ζωής της κατόρθωσε να εδραιωθεί στην αγορά της Θεσσαλονίκης αρχικά και στην ευρύτερη αγορά της Μακεδονίας στη συνέχεια, παράγοντας κυρίως μαγιά για τις ανάγκες της αρτοποιίας.
Το 1939, προτού κλείσει ο πρώτος κύκλος στην ιστορική διαδρομή της, οι τρεις μέτοχοι δημιουργούν και δεύτερη μονάδα, παράγοντας κονσερβοποιημένα λαχανικά- δραστηριότητα που θα την κάνει ιδιαίτερα γνωστή τις επόμενες δεκαετίες στο ευρύ καταναλωτικό κοινό.
Δεν ήταν όμως, ο δρόμος της στρωμένος πάντα με… ροδοπέταλα. Το διάστημα της Κατοχής η εταιρία διακόπτει τη λειτουργία της, ακολουθώντας τη μοίρα αρκετών άλλων επιχειρήσεων για να επαναλειτουργήσει μετά την απελευθέρωση της χώρας.
Τις επόμενες δυο δεκαετίες η εταιρία δίνει έμφαση στην ανάπτυξη των κονσερβοποιημένων τροφίμων και «σημείο αναφοράς είναι πλέον το ντολμαδάκι», όπως λέει ο κ. Πέντζος. Το 1972 η εταιρία αναπτύσσεται και σε νέα δραστηριότητα, δημιουργώντας στην Ημαθία εργοστάσιο παραγωγής τοματοπολτού, ενώ τρία χρόνια αργότερα τα ηνία αναλαμβάνουν οι κ. Ζωή Λέκκα κόρη του Μιχ. Νίκογλου και η Ζωή Πέντζου κόρη του Ν. Νίκογλου, η οποία αναλαμβάνει συνδιευθύνουσα σύμβουλος.
Σήμερα η εταιρία διαθέτει δύο υπερσύγχρονες παραγωγικές μονάδες και απασχολεί 300 εργαζόμενους, οι οποίοι ανάλογα με την εποχική συγκυρία μπορεί να φτάνουν και τους 500, δίνοντας εργασία σε μια περίοδο κρίσιμη για τον βιομηχανικό Βορρά, που έχει ανοιχτές «πληγές» από την κρίση και πολλές μονάδες έχουν «μεταναστεύσει» στα Βαλκάνια και όχι μόνο για να μειώσουν το λειτουργικό κόστος. Ωστόσο, η οικογένεια Πέντζου επιμένει… ελληνικά και δεν σκέφτεται καν τέτοιο ενδεχόμενο.
Οι επενδύσεις που μπήκαν… στον πάγο
Εδώ κι ένα χρόνο περίπου η οικογένεια Πέντζου είχε στα…σκαριά δύο νέες επενδύσεις που αφορούν στην εγχώρια δραστηριότητα της ΖΑΝΑΕ, οι οποίες όμως, προς το παρόν έχουν… μπει στον πάγο.
Το άνοιγμα που σχεδίαζε να κάνει η Ζωή και ο Νικόλας Πέντζος στους κλάδους του ρυζιού και της παραγωγής προϊόντων βιολογικής καλλιέργειας δεν βρήκε πρόσφορο έδαφος εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και έτσι αναβάλλεται για αργότερα και συγκεκριμένα μόλις βελτιωθούν οι συνθήκες της αγοράς.
Ειδικά ως προς το δεύτερο σκέλος, εκείνο των βιολογικών προϊόντων η οικογένεια ήθελε να εκμεταλλευθεί την όλο και μεγαλύτερη στροφή των Ελλήνων καταναλωτών προς την υγιεινή διατροφή, αλλά τελικά δεν… πρόλαβαν. Είχαν κάνει μάλιστα τις πρώτες συναντήσεις με μεγάλες εγχώριες αλυσίδες του λιανεμπορίου για να τοποθετήσουν τα προϊόντα τους στα ράφια τους, αλλά και αυτές «αναβλήθηκαν» επ’ αόριστον μαζί με τα σχέδιά τους.