To modus vivendi του επικεφαλής της ΜΕΤΡΟ, η επέκταση και ο «χρησμός» για τις συγχωνεύσεις στον κλάδο
Όταν, το 2001, σε ηλικία μόλις 33 ετών, ο Αριστοτέλης Παντελιάδης αναλάμβανε τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της METRO A.E.B.E., πολλοί ήταν αυτοί που γέλαγαν ειρωνικά. Ο πατέρας του, Παντελής, είχε χτίσει έναν κολοσσό και ένα αξιοζήλευτο επιχειρηματικό προφίλ. Τι μπορούσε να καταφέρει ο γιος του, σε τόσο μικρή ηλικία;
Τα γονίδια, τελικά αποδείχθηκε ότι παίζουν μεγάλο ρόλο. Όχι μόνο επειδή ο Αριστοτέλης, όπως και οι γονείς του, Παντελής και Ουρανία, κρατά την προσωπική του ζωή μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, αποφεύγοντας να γυρνά στις κοσμικές εκδηλώσεις.
Αλλά και επειδή, όταν έχει κάτι να πει, θα το πει χωρίς πολλές περιστροφές. Και, όπως ο πατέρας του, κινεί τα πιόνια στη «σκακιέρα» του λιανεμπορίου όπου «παίζει» η ΜΕΤΡΟ, με συγκεκριμένη στρατηγική, με όραμα να αναπτύξει την εταιρία ώστε να μπορεί να εξυπηρετεί περισσότερους πελάτες με ακόμη καλύτερα μέσα.
O Aριστοτέλης μοιάζει σε πολλά με τον πατέρα του, αλλά διαφέρει σε άλλα τόσα. Πάντως κι αυτός, όπως ο πατέρας του, αποφεύγει τις κοσμικές εμφανίσεις και προτιμά τα απλά, τις εκδηλώσεις που αφορούν την τέχνη και τον πολιτισμό.
Η γιγάντωση
Ως νέος, αλλά έμπειρος (άλλωστε, επί 16 έτη, σπουδάζοντας στην ΑΣΟΕΕ, από την οποία αποφοίτησε το 1989, εργαζόταν στην επιχείρηση, περνώντας από όλους τους τομείς της) ο Αριστοτέλης Παντελιάδης ήταν υπέρμαχος της αναπτυξιακής λογικής, του αρπάγματος ευκαιριών που θα γιγάντωναν την επιχείρηση. Το σχέδιό του ήταν να οδηγήσει την αλυσίδα σούπερ μάρκετ να «κοιτάζει στα μάτια» τους πολυεθνικούς κολοσσούς που τότε είχε απέναντι. Oι ιδέες του δεν γίνονταν όμως πάντα δεκτές, ιδιαίτερα όταν τον πρώτο λόγο τον είχε ο πατέρας του και όταν αυτές έρχονταν κόντρα με τις συγκυρίες.
Τα χρόνια πέρασαν και πολλά πράγματα άλλαξαν. Ο Αριστοτέλης μεγάλωσε, όχι μόνο ηλικιακά, αλλά και επιχειρηματικά. Απέδειξε το ποιος είναι και τι μπορεί να κάνει, αναλαμβάνοντας το τιμόνι του ομίλου με τον αδερφό του, Στέφανο και γιγαντώνοντάς τον. Στο κομμάτι των σούπερ μάρκετ ο 51χρονος διευθύνων σύμβουλος της METPO, Aριστοτέλης Παντελιάδης έκανε την καθοριστική κίνηση στη σκακιέρα του επιχειρείν, όταν χτύπησε με την εξαγορά των εν Eλλάδι δραστηριοτήτων της Bερόπουλος στις αρχές του 2016, θέτοντας εξαρχής ψηλά τον πήχη για τζίρο 1,5 δισ. ευρώ σε διάστημα τριών ετών.
Την επόμενη χρονιά είδε και ενίσχυση των πωλήσεων λόγω και της «επαναφοράς» πωλήσεων μέσω της Bερόπουλος, ενώ ταυτόχρονα με την προσαρμογή του δικτύου της τελευταίας προχωρά και τις επενδύσεις. Η απόκτηση του δικτύου καταστημάτων Βερόπουλος αύξησε τα σημεία πώλησης της εταιρίας σε 230, καλύπτοντας στρατηγικά σημεία σε όλη την Eπικράτεια, ενώ ο αριθμός των εργαζομένων της ξεπερνάει σήμερα τα 10.000 άτομα, καθιστώντας την ως έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες στη χώρα.
Για το 2020, ο Πρόεδρος της Metro ΑΕΒΕ σημειώνει πως «είναι χρονιά οργανικής ανάπτυξης και αυτό είναι πιο σημαντικό από το άνοιγμα των καταστημάτων». Η εταιρία θα ανακοινώσει ότι έκλεισε με αύξηση 6% το 2019 και, όπως αναφέρει ο Αριστοτέλης Παντελιάδης «αναμένουμε παρόμοια ανάπτυξη και για το 2020». Η αύξηση, είναι κατά κύριο λόγο οργανική και έρχεται σε μια περίοδο που η αγορά προσπαθεί να ανακάμψει από την πτώση 25% που κατέγραψε μέσα στη δεκαετή κρίση και τώρα έχει φτάσει στο 21%.
Ο Όμιλος Παντελιάδη (Metro – My Market) συνεχίζει την τακτική των ταυτόχρονων επενδύσεων και προχωρά σε αύξηση του αριθμού των υφιστάμενων καταστημάτων, επέκταση του δικτύου διανομής με την προσθήκη ενός νέου κέντρου στη Μαγούλα, δημιουργία e-shop χονδρικής. Ταυτόχρονα, άνοιξε τα φτερά του σε ξένες αγορές, με το πρόφατο άνοιγμα του πρώτου καταστήματος στην Κύπρο και επενδύσεις σε ψηφιακά καταστήματα.
Το δόγμα
Τα «γονίδια» έχουν παίξει όμως, τον δικό τους ρόλο και στην συνδικαλιστική «φωνή» που έχει αποκτήσει ο Αριστοτέλης Παντελιάδης. Εκτός από τις συνεχείς βραβεύσεις του ως manager της χρονιάς, είναι και πρόεδρος στον ECR Hellas (Ελληνική Επιτροπή Λιανεμπόρων και Προμηθευτών). Πρόκειται για τη «φωνή» των λιανεμπόρων, ένα forum που εκπαιδεύει τις εσαεί αντίθετες πλευρές, των προμηθευτών και των λιανεμπόρων να συζητούν εποικοδομητικά για το όφελος του καταναλωτή και την εξάλειψη του περιττού κόστους στην αλυσίδα διανομής.
Ο ίδιος θεωρεί ότι η κρίση πίεσε τα περιθώρια, έβγαλε τα προβλήματα στη φόρα. Κι αυτό γιατί στην ανάπτυξη, τα προβλήματα μπορούν να κρύβονται, όπως εξηγεί, ενώ στην ύφεση αυτό είναι αδύνατο. Θεωρεί πως η κερδοφορία επηρεάστηκε από τις εξαγορές προβληματικών επιχειρήσεων όπως ήταν ο «Βερόπουλος» και ο «Μαρινόπουλος» και οι οποίες, όπως λέει, δεν έχουν ένα κόστος το οποίο πληρώνεις την πρώτη στιγμή. Εχουν ένα κόστος το οποίο πληρώνεις σιγά-σιγά μέχρι να τις συνεφέρεις.
Ο «χρησμός» του είναι πως ο μικρομεσαίος χώρος -στα σούπερ μάρκετ μιλάγε για εταιρίες που κάνουν τζίρο ως 300 εκατ. ευρώ- θα συνεχίσει να δέχεται μεγάλες πιέσεις. «Ίσως κάποιοι από αυτούς αναγκαστούν να συγχωνευθούν και άλλοι να μην αντέξουν.
Την ίδια ώρα είναι γεγονός ότι έχουμε περισσότερα καταστήματα από όσα σηκώνει κανονικά αυτή η αγορά. Ενώ πριν από 10 χρόνια ο κύκλος εργασιών ήταν περίπου 20% μεγαλύτερος σε σύγκριση με σήμερα, υπήρχαν λίγο λιγότερα σημεία πώλησης. Εχουμε δηλαδή τώρα, λίγο περισσότερα καταστήματα σε σχέση με τότε για να εξυπηρετήσουν έναν τζίρο 20% μικρότερο, ο οποίος δεν προβλέπεται ότι θα ξαναγυρίσει ποτέ εκεί που ήταν».
Ο Αριστοτέλης Παντελιάδης πιστεύει ότι η αγορά των σούπερ μάρκετ διαμορφώνεται και βρίσκεται σε φάση μάχης για τα μερίδια. «Γι’ αυτό και γίνονται ακόμη συγχωνεύσεις, εξαγορές και ανακατατάξεις, διαδικασίες οι οποίες θα συνεχιστούν. Όταν αυτή η κατάσταση ηρεμήσει, όταν δηλαδή η αγορά ωριμάσει, τότε θα μπορούμε πολύ πιο εύκολα όλοι να πάρουμε γενναίες αποφάσεις και να κλείσουμε ζημιογόνα καταστήματα. Εμείς, όταν αγοράσαμε τον “Βερόπουλο”, κλείσαμε μέσα στο πρώτο τρίμηνο 34 μαγαζιά.
Στην αρχή είναι πιο εύκολο να το κάνεις, διότι δεν πρόκειται να σου πει κανείς ότι απέτυχες. Αν το κάναμε τώρα, τέσσερα χρόνια μετά, θα είχαμε να αντιμετωπίσουμε την καχυποψία και την ανησυχία και των προμηθευτών και του τραπεζικού συστήματος. Ακόμη η αγορά δεν είναι αρκετά ώριμη για να δεχθεί τέτοιες βίαιες κινήσεις. Όταν, όμως, φτάσουμε σε ένα σημείο ισορροπίας, νομίζω ότι αυτές οι αποφάσεις θα ληφθούν πιο εύκολα».
Οι κόντρες
Ως άνθρωπος που δε διστάζει να λέει τη γνώμη του, ανοίγει και… κόντρες. Όπως για παράδειγμα, όταν μια διευθύντρια της αλυσίδας είχε συντάξει πρωτοφανή επιστολή, με την οποία ζητούσε από το προσωπικό να είναι χαμογελαστό ακόμη κι αν παίρνει μισθό 300 ευρώ. Η επιστολή δημοσιεύθηκε και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έγινε… χαμός, με τον όμιλο και τον ίδιο τον Αριστοτέλη Παντελιάδη να στοχοποιούνται. Το αυτονόητο ήταν ότι η διευθύντρια τέθηκε εκτός του δυναμικού της εταιρίας, όμως ποιος θα περίμενε δημόσια παρέμβαση του ίδιου του Αριστοτέλη Παντελιάδη για ένα θέμα για το οποίο και ο Ρουβίκωνας είχε απειλήσει με «παρεμβάσεις»;
Ο κ. Παντελιάδης αποκάλυψε πως η αρνητική δημοσιότητα δεν έβλαψε την εταιρία, αντίθετα όπως είπε φάνηκε να την επηρεάζει θετικά, κάτι που αποτυπώθηκε και στα αποτελέσματά της. «Είναι άλλο να ακούς για τη δύναμη των social media, και άλλο να την νιώθεις πάνω σου σαν μια μπουνιά», είχε πει στην πρώτη δημόσια τοποθέτησή του για το συμβάν από το βήμα του 9ου Συνεδρίου “Food Retail CEO Forum”.
«Δεν τολμώ να πω ότι υπήρχε θετική απήχηση, αλλά μπορώ να πω με ανακούφιση ότι δεν υπήρχε καμιά πραγματική αρνητική επίδραση στις επιλογές των πελατών μας όσον αφορά στο κατάστημα», ανέφερε χαρακτηριστικά. Για να προσθέσει πως φάνηκε ανεξάρτητα από τη δύναμη διάδοσης της πληροφορίας, αληθινής ή ψεύτικης, υπάρχει ένα όριο στο πόσο επηρεάζει την καταναλωτική συμπεριφορά.
ΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΥ ΑΝΑΨΑΝ ΦΩΤΙΕΣ
Οι πολιτικοί, τα «απλωμένα χέρια» και οι προσφορές
Δεν είναι άνθρωπος που μιλά συχνά ο Αριστοτέλης Παντελιάδης, όμως, όταν το κάνει, ανάβει… φωτιές, αφού μιλά χωρίς περιστροφές. Όπως έκανε πρόσφατα, μιλώντας για τη γραφειοκρατία (για την οποία λέει ότι «είμαστε εκπαιδευμένοι») στην έκδοση αδειών. Όλοι έχουν «απλωμένο το χέρι» , είπε, μιλώντας για τους δημόσιους φορείς στους οποίους «σκαλώνει» η έρευνα, υπονοώντας ότι ζητούν λεφτά για την ταχύτερη έκδοση των αδειών.
Αυτό βέβαια, δεν είναι το μόνο. Έχει πει για παράδειγμα, ότι οι υπερβολικοί φόροι, οι υπερβολικές εισφορές που καταβάλλουν τόσο οι εργοδότες όσο και οι εργαζόμενοι, τα γραφειοκρατικά εμπόδια είναι περιττά κόστη για τις επιχειρήσεις. Και, κάνοντας την αυτοκριτική του κλάδου, μιλά για τους εκάστοτε κυβερνώντες και τους πολιτικούς, στους οποίους «χρεώνει» ότι «ακούν λίγο», όμως παραδέχεται ότι «φταίμε κι εμείς οι επιχειρηματίες, διότι πολύ συχνά, όταν μας δίνεται το βήμα να μιλήσουμε, πάμε απλώς να ζητήσουμε ρουσφέτια.
Πρέπει να δημιουργηθεί μια πιο υγιής επικοινωνία των ανθρώπων της αγοράς και των ανθρώπων που λαμβάνουν τις αποφάσεις σε κάθε υπουργείο, ώστε να μπορούν να ακούν περισσότερο τα προβλήματα, χωρίς αυτό να σημαίνει απολύτως καμία δέσμευση από τη δική τους πλευρά για χατίρια και ρουσφέτια».
Λόγο ορθώνει και για το φαινόμενο των προσφορών, το οποίο θεωρεί ότι πρέπει να σταματήσει, καθώς λέει ότι δεν είναι ορθολογικό ότι 1 στα 3 ευρώ τζίρου που έκανε πέρυσι η εταιρία, έγινε μέσα από κάποια προωθητική ενέργεια. «Η μόνη ρεαλιστική ελπίδα να σταματήσει είναι ότι με τα χρόνια εκτός από την ένταση των προσφορών θα αρχίσει να μειώνεται και ο αριθμός τους, χωρίς αυτό να έχει καμία αρνητική επίπτωση στις τιμές. Εγώ βλέπω το εξής:
Όσο μειώνονται οι προσφορές, οι τελικές τιμές μπορεί να μειωθούν διότι οι προσφορές έχουν τεράστιο κόστος διαχείρισης, το οποίο δεν είναι σε όφελος κανενός. Αν με έναν μαγικό τρόπο εξαλείφονταν όλες οι προσφορές από όλα τα προϊόντα, είναι απόλυτα σίγουρο ότι η μέση τιμή του προϊόντος καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς θα ήταν χαμηλότερη από τη σημερινή. Θα γίνει σιγά-σιγά, είναι μια διαδικασία που έρχεται μαζί με την ωρίμανση της αγοράς».
ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ «ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ», ΠΑΝΤΕΛΗ ΠΑΝΤΕΛΙΑΔΗ
Η «αλεπού» του retail και η Optima
«Αθόρυβο» μεν, «αλεπού» δε, αποκαλούν τον Παντελή Παντελιάδη στον επιχειρηματικό κόσμο, λόγω του πανέξυπνου τρόπου με τον οποίο κινείται στη σκακιέρα, με το όνομά του να αποτελεί modus vivendi στον χώρο του retail. Στα επιχειρηματικά σαλόνια, αρκετοί ήταν εκείνοι ίσως που δεν μπορούσαν να φανταστούν πριν από μερικά χρόνια πού θα βρισκόταν σήμερα ο όμιλος. Nαι μεν, ο «πατριάρχης» Παντελής είχε ρίξει γερά θεμέλια στον κλάδο, τόσο με τη δημιουργία της OΠTIMA το 1974 φέρνοντας την «επανάσταση» στον χώρο των τυροκομικών, όσο και ιδρύοντας μαζί με άλλους τον πρώτο συνεταιρισμό σούπερ μάρκετ, προπομπό της METPO, όμως, επειδή ανέκαθεν φιλοσοφία του, την οποία μετέδωσε και στα παιδιά του, ήταν το «παν μέτρον άριστον», χωρίς στο παρελθόν να επιδιώκει ανοίγματα με μεγάλο ρίσκο, πολλοί ήταν επιφυλακτικοί για το αναπτυξιακό της πλάνο.
O Παντελής Παντελιάδης θεωρείται ένας εκ των τελευταίων της μεγάλης γενιάς ιδιοκτητών σούπερ μάρκετ που έφεραν την «επανάσταση» στον κλάδο στα χρόνια που πρωταγωνίστησαν. Mαζί με τον Σπύρο Σκλαβενίτη, τον Γεράσιμο Bασιλόπουλο, τους αδελφούς Bερόπουλου αποτέλεσαν ολόκληρη την ιστορία του κλάδου των τροφίμων. Άνθρωπος μετρημένος και χαμηλών τόνων παρά την οικονομική δύναμη και την κοινωνική καταξίωση που απέκτησε στο πέρασμα των χρόνων, ο Παντελιάδης πάντα έχει ως αρχή του το μέτρο, εξ ου και το όνομα της επιχείρησής του METRO AEBE.
Η αφετηρία του, είναι η Iερισσός Xαλκιδικής, ενώ έλκει την καταγωγή του από την Kωνσταντινούπολη, καθώς από εκεί ήρθε πρόσφυγας ο πατέρας του στην Eλλάδα, όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο. O Παντελής Παντελιάδης σύντομα έφυγε για σπουδές στη Bιέννη, όμως, δεν ασχολήθηκε με το εμπόριο από την πρώτη στιγμή. Έκανε διάφορες δουλειές και σε διάφορες χώρες. Eργάστηκε ως εργολάβος κατεδαφίσεων σε οικοδομές στην Aυστρία και κατόπιν στη Γερμανία.
Επιστρέφοντας στην Eλλάδα, ίδρυσε μια μελετητική εταιρία, όμως όταν παρέδωσε μια μελέτη σε τεχνική εταιρία, ο ιδιοκτήτης της οποίας τον πλήρωσε για να μην… τη δει ποτέ, άλλαξε ρότα. Απογοητεύτηκε και έριξε μαύρη πέτρα πίσω του. Συνέχισε στη «Bλαχούτσικος AE», μια εταιρία παραγωγής στελεχών της εποχής εκείνης και από εκεί οργάνωσε τα επόμενα βήματά του και συγκεκριμένα την OΠTIMA.
Το ’74, με τη σύζυγό του Ουρανία, αποφασίζουν, με όχημα τις σπουδές, τις γνώσεις και την αισιοδοξία τους να ανοίξουν μια εταιρία που θα έπαιρνε το όνομα του τελευταίου «συστατικού». Πρώτο γραφείο της είναι στον Πύργο Αθηνών και, το μεγάλο «μπαμ» το κάνουν εισάγοντας στην Ελλάδα το, άγνωστο τότε, τυρί Kerrygold. Ήταν η αρχή μιας μεγάλης πορείας.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
