Oι διοικητικές ισορροπίες στην Carrefour και οι τελευταίες συμβουλές του Δ. Mαρινόπουλου. H καυτή ατζέντα για την κρίση και η στρατηγική σε λιανεμπόριο – φάρμακα
«Μαζί στα εύκολα και τα δύσκολα και επί ίσοις όροις συνεργασίες με τις πολυεθνικές ήταν η εντολή του πρώην προέδρου του ΣΕΒ»
«Δεν επιθυμούμε να είμαστε αποικία των ξένων επενδυτών, αλλά συνεργάτες τους εντός του ελληνικού χώρου» έλεγε από την περίοδο της θητείας του στον ΣΕΒ πριν από 41 χρόνια ο ένας εκ των δύο ιδρυτών του ομίλου Μαρινόπουλου, Δημήτρης, ο οποίος έφυγε από τη ζωή πριν από λίγες μέρες, αλλά άφησε ισχυρές παρακαταθήκες στη νεότερη γενιά που έχει αναλάβει τα ηνία της διοίκησης.
Η θέση αυτή του επιχειρηματία μπορεί να βρήκε ελάχιστη απήχηση την εποχή εκείνη στους «κόλπους» του βιομηχανικού κόσμου της χώρας, συνεχίζει να τηρείται όμως με «θρησκευτική ευλάβεια» από τα τέσσερα πρώτα ξαδέλφια που «κουμαντάρουν» το καράβι, καθώς η συνεργασία τους με όλους τους ξένους ομίλους και ιδίως τον μεγαλύτερο όλων, τον γαλλικό κολοσσό των Carrefour, γίνεται επί ίσοις όροις. Εκτός όμως από τον προσδιορισμό των σχέσεων με τους πολυεθνικούς συνεργάτες τους, η οικογένεια Μαρινόπουλου διδάχθηκε ένα επίσης σημαντικό «μάθημα» από τον αείμνηστο Δημήτρη: η ισχύς εν τη ενώσει στους οικογενειακούς δεσμούς. Αυτή η φράση περικλείει όλη τη φιλοσοφία της παντοδύναμης δυναστείας από τότε που οι πρόγονοί τους άνοιξαν το πρώτο φαρμακείο στη Νεάπολη το 1893 μέχρι σήμερα που έχουν χτίσει έναν όμιλο, ο οποίος έχει επεκταθεί στη βιομηχανία τροφίμων, φαρμάκων, καλλυντικών, ένδυσης και στον χώρο του καφέ «ψήνοντας» συμφωνίες σε όλον τον κόσμο.
Αν και πολλοί πίστεψαν από τότε που η τρίτη γενιά ανέλαβε την διοίκηση πως γρήγορα θα έρθουν οικογενειακοί τριγμοί έπεσαν έξω. Όσοι γνωρίζουν καλά την οικογένεια τονίζουν πως στην ουσία δεν υπάρχει αρχηγός, αλλά όλοι συμμετέχουν στις αποφάσεις της διοίκησης. Βέβαια, η γενική επιστασία του ομίλου με τις «ευλογίες» των υπολοίπων μελών, ανήκει στον Π. Μαρινόπουλο- γνωστός και ως Πανάρας καθώς είναι ο πλέον αναγνωρίσιμος στην κοσμική ζωή των Αθηνών. Ο Λεωνίδας Μαρινόπουλος, ο οποίος διατηρεί άριστες σχέσεις με τους Γάλλους των Carrefour θεωρείται επίσης στρατηγικός νους της οικογένειας. Ο αδελφός του Πάνος έχει αναλάβει τον τομέα καλλυντικών της φαρμακοβιομηχανίας ΦΑΜΑΡ μαζί με την σύζυγό του Σάντρα, ενώ ο τρίτος ξάδελφος, ο Στέφανος «τρέχει» το business plan της αλυσίδας «Marks&Spencer», αλλά και τον κλάδο του φαρμάκου της ΦΑΜΑΡ. Ο τέταρτος της οικογένειας και επί των γενικών καθηκόντων «Πανάρας» εκτός από το ότι έχει βάλει στοίχημα με τον εαυτό του για να βγάλει την έτερη εταιρεία τους, τα SEPHORA από τη δεινή θέση στην οποία έχουν περιέλθει λόγω κρίσης, είναι κι εκείνος που αναλαμβάνει να… βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, όταν οι αρχές τους ρίχνουν «βαρύ πέλεκυ» με πρόστιμα στα σούπερ μάρκετ και λουκέτα. Μια ολόκληρη στρατιά νομικών συμβούλων επιστρατεύεται για να «καθαρίσουν» το όνομά τους από καταγγελίες για ακατάλληλα προϊόντα στα ράφια τους.
«Ηγέτης» και στα πρόστιμα
Στα άτυπα συμβούλια των τεσσάρων ξαδέλφων στο στρατηγείο των Carrefour στην Αλίμου το τελευταίο διάστημα κυριαρχεί δύσκολη και απαιτητική ατζέντα σχετικά με τις επιχειρηματικές τους κινήσεις μέσα στο «σκηνικό» της οικονομικής κρίσης, αλλά και με τα πρόστιμα, τις καταγγελίες και τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις του ΕΦΕΤ για ανάκληση ακατάλληλων προϊόντων, εντοπισμό αγορανομικών παραβάσεων και ενίοτε παραπλάνηση τιμών που «θαμπώνουν» τη βιτρίνα της αλυσίδας τους. Αν και η φήμη τους έχει τρωθεί πολλές φορές από τα πρόστιμα, με μεγαλύτερο εκείνο των 12,5 εκ. ευρώ από την Επιτροπή Ανταγωνισμού για παραβάσεις της ελληνικής και κοινοτικής αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας από πρακτικές της στο δίκτυο δικαιόχρησης που αφορούν σε καθορισμό τιμών μεταπώλησης και τον περιορισμό αμοιβαίων προμηθειών ανάμεσα σε διανομείς- δικαιοδόχους της, τα Carrefour αποτελούν τον leader του κλάδου στα σούπερ μάρκετ με μερίδιο αγοράς που ξεπερνά το 25% και με δίκτυο 900 καταστημάτων μόλις ολοκληρωθεί η ενσωμάτωση των καταστημάτων Dia, μετά την προ ενός έτους εξαγορά τους. Βέβαια, η κάμψη της κατανάλωσης έχει πλήξει και τον όμιλο Μαρινόπουλου, αφού οι πωλήσεις στο εννεάμηνο του 2010 μειώθηκαν κατά 3,6% στα 2,01 δις. ευρώ. Ο Λ. και ο Π. Μαρινόπουλος έχουν επιστρατεύσει μια στρατηγική «γενναίων» προσφορών σε μια σειρά κωδικών προϊόντων, ενώ επιταχύνεται η διαδικασία ενσωμάτωσης των Dia, η οποία καθυστέρησε αρκετά, ώστε να κλείσουν τα ζημιογόνα και μετατρέποντας τα υπόλοιπα σε convenience stores που θα προσελκύσουν καταναλωτές που επιλέγουν το φθηνό καλάθι.
Ταυτόχρονα συνεχίζουν κανονικά το επενδυτικό τους πλάνο προσθέτοντας νέα σημεία πώλησης σε Βαλκάνια και Κύπρο, δίνοντας έμφαση στο e-shop το οποίο έχει τετραπλασιάσει τη βάση πελατών μέσω ίντερνετ, ενώ η πρόσφατη συμφωνία με την γαλλική Carrefour για το άνοιγμα τεσσάρων ακόμη υπεραγορών στη Σόφια, αναμένεται να προσδώσουν δυναμική στον όμιλο.
Η Φαμάρ
Η Φαμάρ αποτελεί το σημείο έναρξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας της οικογένειας Μαρινόπουλου, από όταν ο προπάππους Δημήτρης άνοιξε το πρώτο φαρμακείο το 1893. Μέχρι σήμερα και παρά την οικονομική κρίση, θεωρείται η έκτη από άποψη τζίρου φαρμακοβιομηχανία της Ελλάδας, καθώς το 2009 οι πωλήσεις της άγγιξαν τα 120,4 εκατ. ευρώ.
Και μπορεί ο φιλόδοξος στόχος των Π. και Στ. Μαρινόπουλου για κύκλο εργασιών 300 εκατ. ευρώ να μην επιτεύχθηκε, όμως, η φαρμακευτική εταιρεία παρουσιάζει έντονα εξαγωγική δραστηριότητα στον κλάδο του φαρμάκου και των καλλυντικών. Δεν είναι τυχαίο πως διαθέτει πέντε παραγωγικές μονάδες στη Γαλλία και επτά συνολικά εκτός συνόρων, ενώ ανέκαθεν αποτελούσε σταθμό για μεγάλα deals, όπως με την Johnson & Johnson για την απόκτηση του εργοστασίου στη Νέα Ορλεάνη.
Μέχρι πριν από μια διετία η ΦΑΜΑΡ επένδυε κάθε χρόνο 20 εκ. ευρώ και έχει οργανική ανάπτυξη 10%- 12%. Η συμφωνία που προκάλεσε επίσης «θόρυβο» είναι κι εκείνη με την γαλλική Grandvision στον χώρο των οπτικών ειδών. Πρόσφατα την «ανέφελη» πορεία της τάραξε η κόντρα της Ομοσπονδίας Εργαζομένων με την διοίκηση, με την πρώτη να καταγγέλλει τη δεύτερη πως ασκεί ψυχολογική βία στους εργαζόμενους ώστε να μην απευθύνονται στην ΟΕΦΣΕΕ.
OI ΣTOXOI TOY
• Να επιταχυνθεί η διαδικασία ενσωμάτωσης των καταστημάτων Dia στο δίκτυο του ομίλου Carrefour • Να προωθήσει την συμφωνία δημιουργίας σούπερ μάρκετ στη Βουλγαρία σε συνεργασία με τη γαλλική μητρική • Προωθητικές ενέργειες για να αναστραφεί η τάση κάμψης των πωλήσεων στο λιανεμπόριο τροφίμων με «γενναίες» προσφορές • Νέες συνεργασίες στο εξωτερικό για λογαριασμό της φαρμακοβιομηχανίας Φαμάρ • Πρόγραμμα αναδιάρθρωσης του δικτύου στα Sephora, Starbucks και Marks&Spence.
Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥΣ
Bon viveur με τεράστια περιουσία και ακίνητα Η περιουσία της οικογένειας Μαρινόπουλου είναι τεράστια, όπως ψιθυρίζεται στους κοσμικούς κύκλους, και περιλαμβάνει παχυλές καταθέσεις στις τράπεζες της Ελλάδας και του εξωτερικού, δυνατές μετοχές και επενδύσεις σε ακίνητα. Και τα τέσσερα ξαδέλφια διαθέτουν πολυτελείς κατοικίες στην Αθήνα και τη Μύκονο, ενώ τις εντυπώσεις έχει κλέψει το «παλάτι» που έχουν αγοράσει ο Πάνος και η Σάντρα στο Λονδίνο, στην πιο αριστοκρατική περιοχή της βροχερής πόλης. Τα δύο συνονόματα ξαδέλφια αρέσκονται στην κοσμική ζωή και τα ταξίδια, ενώ ο Λεωνίδας και ο Στέφανος είναι πιο χαμηλών τόνων.
Ο Πάνος Μαρινόπουλος με το προσωνύμιο «Πανάρας» υπήρξε ένας από τους πιο φημισμένους playboy στα νιάτα του, ο οποίος ήταν γυναικοκατακτητής και σύχναζε στα νυχτερινά κέντρα. Όλα αυτά βέβαια μέχρι τη στιγμή που γνώρισε τη δεύτερη σύζυγό του, μοντέλο και διακοσμήτρια, Ιωάννα με την οποία απέκτησε δύο γιους. Η πρώτη του γυναίκα είναι η Όλγα Γουλανδρή με την οποία τους ενώνει πάντα ο γιος τους Γιάννης.
Στα βήματα του ξαδέλφου και ο δεύτερος Πάνος, ο οποίος είναι παντρεμένος με την Σάντρα Φιξ, με την οποία γνωρίστηκαν σε κρουαζιέρα με κοινούς φίλους. Η Σάντρα μάλιστα, έχει μπει δυναμικά στο «παιχνίδι» των επιχειρήσεων, αφού μαζί με τον σύζυγό της «τρέχουν» όλα τα business plan στον τομέα των καλλυντικών του ομίλου. Ένα μεγάλο μέρος του χρόνου της το αφιερώνει και στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, όπου έχει αναλάβει την προεδρία του ΔΣ από τότε που η αγαπημένη της θεία πέθανε. Οι πρωτοβουλίες της για την προβολή του κυκλαδικού πολιτισμού στο εξωτερικό είναι σημαντικές, αφού πολλές φορές διοργανώνει εκθέσεις με προσκεκλημένους ανθρώπους της τέχνης και των γραμμάτων από όλον τον κόσμο.
ENΔYΣH, KAΛΛYNTIKA, EΣTIAΣH
Στο… τραπέζι τα συμβόλαια με τους ξένους συνεταίρους Η ιδέα να επενδύσουν οι Μαρινόπουλοι και σε άλλους τομείς πλην των τροφίμων, ανήκε στον Πάνο. Οι επαφές τους με ισχυρούς παράγοντες του εξωτερικού τούς επέτρεψαν να πραγματοποιήσουν τα σχέδιά τους και να επεκταθούν σε πρώτη φάση στην αγορά του καφέ, της ένδυσης και των καλλυντικών.
Πέρασαν 8 χρόνια από τότε που με την Μαρινόπουλος Εταιρεία Καφέ έφεραν στην Ελλάδα το brand της αμερικανικής πολυεθνικής αλυσίδας καφέ Starbucks με σκοπό να δημιουργήσουν μια αγορά «gourmet καταναλωτών», οι οποίοι απολαμβάνουν ξεχωριστές γεύσεις κρύου ή ζεστού καφέ ακόμη και με 5 ευρώ.
Η επέκτασή τους και σε άλλες περιοχές της ελληνικής περιφέρειας και η «εισβολή» στα σούπερ μάρκετ Carrefour- Μαρινόπουλος απέφερε οφέλη της τάξεως του + 10%. Όμως, σε περιόδους κρίσης, που οι Έλληνες καταναλωτές είδαν το εισόδημά τους να συρρικνώνεται δραματικά, η τσουχτερή τιμή των Starbucks επέφερε μείωση επισκεπτών και τζίρων, με αποτέλεσμα η οικογένεια Μαρινόπουλου να λάβει άμεσα αποφάσεις αναδιάρθρωσης του δικτύου των 60 καταστημάτων της στην Ελλάδα. Έκλεισε ορισμένα από τα πιο ζημιογόνα σημεία της, μετεγκατέστησε άλλα σε διαφορετικά σημεία με περισσότερη κίνηση και χαμηλότερα ενοίκια, ενώ έκλεισε συμφωνία για τη δημιουργία τεσσάρων καινούριων Starbucks στη Σόφια και επενδύει και στη Ρουμανία.
Στον τομέα της ένδυσης και με «πρωτεργάτη» τον Στέφανο Μαρινόπουλο έχουν συνάψει συμφωνίες αντιπροσώπευσης στην ελληνική αγορά ορισμένων από τις μεγαλύτερες φίρμες, όπως της βρετανικής Marks&Spencer και της αμερικανικής GAP. Με την βρετανική εταιρεία ο όμιλος Μαρινόπουλου συνεργάζεται εδώ και 31 χρόνια και κατέχει τα αποκλειστικά δικαιώματα λειτουργίας των καταστημάτων της στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Γι’ αυτό και πολλοί ήταν εκείνοι που απόρησαν όταν πριν από λίγο καιρό ο Στέφανος Μαρινόπουλος ανακοίνωσε την πώληση του 50% των μετοχών που κατείχε στη μητρική εταιρεία ένδυσης. Η κίνηση αυτή, εντάσσεται στα πλαίσια του στρατηγικού σχεδιασμού της που θα επιτρέψει ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ ο ελληνικός όμιλος διατηρεί το δικαίωμα διαχείρισης του λιανικού δικτύου. Άλλωστε, μετά και το πλήγμα με την αποχώρηση των γαλλικών FNAC από την ελληνική αγορά ψυχαγωγίας, το brand των οποίων εκπροσωπούσε ο όμιλος Μαρινόπουλου στη χώρα μας, όλα τα συμβόλαια με τους ξένους συνεταίρους του περνούν από «stress test» και επαναπροσδιορίζονται ώστε να αποφύγει νέες περιπέτειες στο μέλλον.
Μια από αυτές τις επιχειρηματικές τους περιπέτειες άλλωστε είναι και οι πληγές που μετρούν από τα SEPHORA, τα καταστήματα καλλυντικών των οποίων οι πωλήσεις μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης πριν από μια διετία έχουν πάρει την κατιούσα και παρασύρουν και τα Βαλκάνια. Η προσπάθεια των ιδιοκτητών να αντεπεξέλθουν, «κολλά» στην οικονομική δυσπραγία, στις ακριβές συγκριτικά με τον ανταγωνισμό τιμές, στις συχνές διοικητικές ανατροπές των προηγούμενων χρόνων και στο αρνητικό κλίμα μεταξύ των δικαιοπαρόχων του δικτύου της.
Η μείωση των πωλήσεων τους προηγούμενους μήνες έφτασε το 10% με αποτέλεσμα η οικογένεια Μαρινόπουλου να έχει αποφασίσει και να έχει προχωρήσει εδώ και καιρό στην αναδιάρθρωση του δικτύου.
Της Εύης Κατσώλη
