Τα κέρδη… χαράς ύψους 94,6 εκ. ευρώ και οι αγοραπωλησίες μετοχών. Οι εισαγωγές από την Κίνα, οι καταγγελίες για ακατάλληλα προϊόντα και η προκλητική διαφήμιση
Η «βιομηχανία της χαράς» παράγει κέρδη και υψηλούς τζίρους έστω κι αν χρειάζεται να υστερεί σε ποιότητα. Και ο Απόστολος Βακάκης το γνωρίζει καλά αυτό, αφού τα Jumbo δεν… παίζουν με την κρίση και ανεβάζουν στροφές. Η «συνταγή της επιτυχίας» σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της αλυσίδας παιχνιδιών δεν είναι άλλη από το ότι «μιλά» στην ψυχολογία των παιδιών. Μια συνταγή που την διδάχθηκε από τον πατέρα του, Γιώργο, ο οποίος ίδρυσε την El Greco πριν από πολλά χρόνια και αποτελεί «ατμομηχανή» της ανάπτυξης και των οικονομικών μεγεθών της Jumbo.
Για τους επικριτές του όμως, υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος: εκείνη των φτηνών εισαγόμενων από την Κίνα προϊόντων, που πολλές φορές μπορεί να αποδειχθούν ελαττωματικά «ψεύτικα» ή και επικίνδυνα. Δεν είναι λίγοι άλλωστε εκείνοι που αγόρασαν δώρα τις μέρες των Xριστουγέννων από τα Jumbo και ήδη τα έχουν πετάξει. Κι εκείνη που θέλει τον επιχειρηματία να δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην εμπορική πολιτική του ομίλου, για να προσελκύει με ευρηματικά προκλητικά διαφημιστικά σποτ.
Τις τελευταίες μέρες, ο «Mr Jumbo» βρέθηκε στο επίκεντρο των χρηματιστηριακών και επιχειρηματικών συζητήσεων. Από τη μια εξαιτίας της έντονης κινητικότητας στο ταμπλό του ΧΑ με τις συνεχείς αγοραπωλησίες μετοχών από τα funds που συμμετέχουν στην μετοχική σύνθεση της εταιρείας, οι οποίες έχουν «ταλαιπωρήσει» λίγο τις μετοχές. Το αμερικανικό επενδυτικό κεφάλαιο, Capital Research and Management μέσω των αμοιβαίων κεφαλαίων που διαχειρίζεται μείωσε το ποσοστό συμμετοχής του κάτω από το 5% φτάνοντας πλέον το 4,77%. Την ίδια ώρα, συνεχείς είναι οι συναλλαγές που γίνονται από την Eurobank Equities, το ανεξάρτητο μέλος της οποίας, κ. Βίκτωρ Άσσερ συμμετέχει και ως ανεξάρτητο μέλος του ΔΣ και των Jumbo με ότι σημαίνει αυτό. Αυτή την στιγμή η μετοχική σύνθεση της εταιρείας διαμορφώνεται ως εξής: ο Απόστολος Βακάκης μέσω της «Karpathia Foundation» ελέγχει το 27% περίπου, η Franklin Templeton πάνω από 10% και η FMR 10,12%. Λόγω της νέας διαφήμισης με την οποία η Jumbo «υποδέχεται» τις Αποκριές ο Bακάκης βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο. Ο στίχος «ορκίσου ότι δεν σε ξετρελαίνει ένα τσεκούρι καρφωμένο στο κεφάλι» έχει προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων, αφού προβάλλει την βία στα… αυτιά των παιδιών.
Αντιδράσεις όμοιες με τις περσινές, που επίσης τέτοια περίοδο, έπαιζε στα ραδιόφωνα μια διαφήμιση της αλυσίδας παιχνιδιών, όπου είχε μέσα την λέξη «πορνό» και τελικά «διορθώθηκε». Οι επιστολές διαμαρτυρίας που έχει λάβει η διαφημιστική εταιρεία Pollen, η οποία εδώ και 15 χρόνια συνεργάζεται με τα Jumbo και πολλές φορές δέχεται και τις «παρεμβάσεις» του ίδιου του Απόστολου Βακάκη ως προς τα στιχάκια των τραγουδιών, αλλά και το ΕΣΡ είναι συχνό φαινόμενο. Και όλα αυτά έναν μόλις μήνα μετά και από τον θόρυβο που προκλήθηκε από μια άλλη διαφήμιση που παρουσίαζε τον Γιώργο Παπανδρέου ως παιδάκι να απευθύνεται στην μητέρα του, λέγοντάς της «You Know Mother, καταλαβαίνεις…». Τότε κάποιοι κατηγόρησαν τα Jumbo για «ρατσιστική»(;) διάθεση απέναντι στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ.
Αξιοζήλευτα κέρδη, αλλά…
Η ιδέα του Απόστολου Βακάκη, όταν το 1986 αποφάσισε να δημιουργήσει τα Jumbo ήταν απλή: ήθελε καταστήματα που να μοιάζουν με υπεραγορές, να διαθέτουν τα πάντα, και να έχουν τη δυνατότητα «εμπλουτισμού» στα εμπορεύματα.. Το σύνθημα «Πάμε Jumbo τώρα» έγινε σύνθημα στα χείλη μικρών και μεγάλων και έτσι έχει καταφέρει σήμερα να θεωρείται leader στον κλάδο των παιχνιδιών με μερίδιο αγοράς 35,5% και 54 καταστήματα στο δίκτυό του εκ των οποίων τα 47 στην Αθήνα, 3 στην Κύπρο και 6 στην Βουλγαρία.
Τα κέρδη και οι πωλήσεις χρόνο με τον χρόνο αυξάνονταν τις τελευταίες δεκαετίες και σήμερα σε μια περίοδο που το λιανεμπόριο στο σύνολό του «ασφυκτιά», τα Jumbo έχουν καταφέρει να παρουσιάζουν καθαρά κέρδη το 2011 94,60 εκατ. ευρώ έναντι 72,94 εκατ. το 2010 και οι πωλήσεις του πρώτου εξαμήνου της χρήσης (Ιούνιος 2011- Ιούλιος 2012) να αγγίζουν τα 293 εκατ. ευρώ, μια αύξηση της τάξεως του 1%. Μπορεί οι χαμηλές τιμές των προϊόντων να αποτελούν δέλεαρ και να αυξάνουν τα κέρδη, όμως, πολλές φορές, σύμφωνα με καταγγελίες καταναλωτικών Ενώσεων, ανταγωνιστών και πελατών «θυσιάζεται» η ποιότητα ορισμένων προϊόντων. Πιο επιφυλακτικοί γίνονται μάλιστα εξαιτίας του ότι σχεδόν η πλειονότητα αυτών εισάγονται από τις ασιατικές χώρες. H Jumbo βρέθηκε ακόμη μια φορά αντιμέτωπη με κρούσμα απόσυρσης βρεφικής πιπίλας, στην οποία εντοπίστηκαν ουσίες επιβλαβείς για τον ανθρώπινο οργανισμό, δεχόμενη ένα σημαντικό πλήγμα στο κύρος και την αξιοπιστία της, όπως είχε συμβεί και πριν από μερικά χρόνια με επικίνδυνο βρεφικό κουτάλι που εντοπίστηκε στα ράφια της. Eντύπωση έχει προκαλέσει και η πολιτική του «Mr Jumbo» από τη μια να τονίζει πως η παραγωγικότητα των εργαζομένων φέρνει τα θετικά αποτελέσματα και να τάσσεται κατά των περικοπών θέσεων εργασίας και από την άλλη όπως καταγγέλεται να προσλαμβάνει εποχικούς υπαλλήλους.
Το άνοιγμα στα Βαλκάνια
Την σχέδιο της Ελλάδας φιλοδοξεί να επαναλάβει ο Απόστολος Βακάκης και στις βαλκανικές χώρες. Γι’ αυτό και το τελευταίο διάστημα έχει πυκνώσει τα ταξίδια του με το… ιδιωτικό του ελικόπτερο στις χώρες του εξωτερικού.
Θέλει να δώσει έμφαση εκτός συνόρων και δη στην Βουλγαρία, όπου έχει ήδη παρουσία με έξι καταστήματα, αλλά και στη Ρουμανία, όπου σκοπεύει να αναπτύξει δίκτυο εννέα υπερκαταστημάτων. Το πρώτο από αυτά σχεδιάζεται να λειτουργήσει μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.
Επίσης, ο όμιλος έχει συνάψει συμφωνία εμπορικής συνεργασίας για κατάστημα franchise στα Σκόπια που λειτουργεί από πέρυσι, καθώς και στην Αλβανία, όπου και ξεκίνησε να λειτουργεί από τον Νοέμβριο. Σε εξέλιξη βρίσκεται και η υπογραφή συμφωνίας για κατάστημα franchise στο Κόσσοβο.
H φωτιά, η El Greco και ο πατέρας του
Ο «Mr Jumbo» δεν μοιάζει σε τίποτα με τους παραδοσιακούς, παλαιάς κοπής επιχειρηματίες. Μετακινείται από το ένα κατάστημά του στο άλλο με… ιδιωτικό ελικόπτερο ακόμα και μέσα στην Αθήνα, ταξιδεύει στο εξωτερικό τουλάχιστον μια φορά τον μήνα, αποκαλεί τις συσκέψεις «συσκέψεις γέλιου», το γραφείο του στο Μοσχάτο είναι γεμάτο με λούτρινα, πολύχρωμες μπάλες και ξύλινα παζλ, ενώ είναι πολιτικά «σνομπ», αφού ναι μεν παρεμβαίνει με δημόσιες τοποθετήσεις του για την οικονομία και την πολιτική, αλλά αποφεύγει τις συναναστροφές με πολιτικούς. Αυτός ο ανήσυχος χαρακτήρας του που δεν υποτάσσεται πουθενά και σε κανέναν είναι πολλές φορές που τον έφεραν σε «κόντρα» ακόμη και με τον ίδιο του τον πατέρα.
Τον κ. Γιώργο Βακάκη, τον οποίο έχασε πριν από λίγες μέρες ο Απόστολος Βακάκης- Τόλη τον αποκαλούσε εκείνος- και βιώνει μία από τις πιο δύσκολες στιγμές του. Ο Γιώργος Βακάκης, βιομήχανος στην Αίγυπτο ήρθε στην Ελλάδα το 1962 και ίδρυσε την βιομηχανία παιχνιδιών, El Greco. Αν και «προσκάλεσε» πολλές φορές τον γιο του να δουλέψει στην οικογενειακή επιχείρηση, εκείνος όπως λέει ο ίδιος «ήταν ο καλομαθημένος γιος που του άρεσαν τα ξενύχτια και η καλοπέραση». Μια μεγάλη πυρκαγιά όμως, στο εργοστάσιο της El Greco στην Άνω Γλυφάδα υποχρέωσε τον 23χρονο Απόστολο να προσπαθήσει να ανασυγκροτήσει την βιομηχανία από τα αποκαΐδια με την βοήθεια της παραγωγικής μονάδας στην Ζάκυνθο.
Εκεί ξεκίνησαν νέες συγκρούσεις με τον πατέρα του, ως προς τον τρόπο διοίκησης της εταιρείας. Τελικά το 1985 ο ιδρυτής της El Greco αποχωρεί από την επιχείρηση και του παραδίδει τα ηνία. Πέντε χρόνια αργότερα ήρθε ένα νέο σημείο τριβής μεταξύ των δύο ανδρών: ο γιος Βακάκης πούλησε την εταιρία στην πολυεθνική Hasbro. Κάτι το οποίο δεν ήθελε να βιώσει ο πατέρας του λόγω του ότι την είχαν χτίσει από τα θεμέλιά της. Ο Απόστολος είχε όμως, βάλει την ιδέα στο μυαλό του, από κατασκευαστής παιχνιδιών να στραφεί στο λιανεμπόριο, όπου είχε πιο πολύ «ψωμί» τότε. Και κάπου εκεί, το 1986 ξεκινά η ιστορία των Jumbo.
Θέλει να μπει στα σούπερ μάρκετ
Ο Απόστολος Βακάκης ως ανήσυχο πνεύμα και άνθρωπος που του αρέσει να «πειραματίζεται», διερευνά την περίοδο αυτή και την πιθανότητα ανοίγματός του και σε νέα επιχειρηματικά πεδία.
Οι πληροφορίες θέλουν τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο των Jumbo να εξετάζει την συμμετοχή του χρηματοδοτικά σε πλάνο εξαγοράς καταστημάτων σούπερ μάρκετ μεγάλης ελληνικής εταιρείας, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα ρευστότητας και με την οποία μάλιστα διατηρεί και συνεργασία στο εξωτερικό.
Ήδη έχει προβεί σε πρώτες επαφές και διερευνητικές συζητήσεις με επιχειρηματία σούπερ μάρκετ από την περιφέρεια προκειμένου να «συμμαχήσουν» και να προχωρήσουν από κοινού σε αυτό το σχέδιό τους.
Αν και ακόμη είναι νωρίς για να προδικάσει κανείς το αποτέλεσμα των συζητήσεων, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως λόγω των δυσκολιών της εταιρείας που πουλά καταστήματα, οι συζητήσεις θα έχουν θετική έκβαση. Αυτή του η κίνηση πάντως, έχει προκαλέσει έντονη κινητικότητα στους μεγάλους ομίλους σούπερ μάρκετ της χώρας, καθώς γνωρίζουν ότι θα πρόκειται για έναν υπολογίσιμο αντίπαλο. Από την άλλη- αν τελικά προχωρήσει η συμφωνία- ο «Mr Jumbo» εκτός από τον τομέα των παιχνιδιών, θα επεκταθεί και σε έναν άλλο τομέα του λιανεμπορίου, όπως εκείνος των τροφίμων.
Δεν είναι η πρώτη φορά πάντως, που ο Απόστολος Βακάκης συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με τους επιχειρηματίες που «γλυκοκοιτάζουν» και άλλους τομείς του επιχειρείν.
Πριν από μερικά χρόνια ακουγόταν έντονα πως θα επενδύσει στην «πράσινη» ανάπτυξη και συγκεκριμένα στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, σενάριο που δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ.
Όχι επειδή δεν υπήρξε ενδιαφέρον από την πλευρά του επιχειρηματία, αλλά επειδή διαπίστωσε πως θα είχε να αντιμετωπίσει τα εμπόδια που ορθώνει το κράτος σε τέτοιου είδους επενδύσεις και την έντονη γραφειοκρατία. Άλλωστε όπως συνηθίζει να υποστηρίζει, «ό, τι δεν είναι απλό και σύντομο μου προκαλεί νευρικότητα». Την ίδια ώρα όμως, και ο ίδιος έχει βρεθεί πολλές φορές και στην θέση όχι του ενδιαφερόμενου για ένα project, αλλά σε εκείνη του αποδέκτη προτάσεων. Τα ισχυρά μεγέθη της αλυσίδας παιχνιδιών Jumbo έχουν προσελκύσει κατά καιρούς το ενδιαφέρον και την προσοχή όχι μόνο Ελλήνων και ξένων επενδυτών, οι οποίοι έκαναν κρούσεις στον Βακάκη για να εξαγοράσουν εξ ολοκλήρου ή το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της εταιρείας.
Όμως, η απάντησή του ήταν πάντα η ίδια: ένα ηχηρό όχι.
Το πιο πρόσφατο περιστατικό συνέβη σε ένα από τα πολλά του ταξίδια που έκανε με τους στενούς του συνεργάτες στο Χονγκ Κονγκ για να συναντήσει ορισμένους εκ των προμηθευτών του κι εκεί δέχτηκε ανάλογη πρόταση εξαγοράς από μεγάλο όμιλο.
