Oι λόγοι της εξόδου από τις HΠA με μια συμφέρουσα συμφωνία, η αγάπη για την Eλλάδα, οι παρεμβάσεις του και οι νέες αγορές στις οποίες στρέφεται
Αν τον είχε απέναντί του ο Π. Τόμσεν δεν θα αισθανόταν πολύ άνετα. Ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος εκπροσωπεί αυτό που ο «ξινός» εκπρόσωπος του ΔΝΤ και οι άλλοι δύο της Τρόικας γκρεμίζουν καθημερινά στην Ελλάδα της κρίσης, υποδυόμενοι ότι το υπερασπίζονται. Την ελεύθερη αγορά και την υγιή επιχειρηματικότητα. Αυτή που δεν προχωράει πατώντας πάνω στο «πτώμα» της κοινωνίας.
Ο Mr. Chipita, παρά τις περιπέτειες και τα σκαμπανεβάσματα, κατάφερε για μία ακόμη φορά να ξεχωρίσει. Γιατί μέσα στην εντεινόμενη θύελλα της ύφεσης, που είτε σαν αδήριτη πραγματικότητα, είτε για κάποιους σαν πρόσχημα, έχει οδηγήσει σε ισοπέδωση εισοδημάτων, δικαιωμάτων και κατακτήσεων, καταφέρνει να φτάσει στην άκρη της γης, αλλά «κρατάει τα πόδια του» στην Ελλάδα.
Δύο είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, που τον κατατάσσουν στους λίγους του ελληνικού επιχειρείν. Το στοίχημα της εξωστρέφειας που κερδίζει με τη δυναμική ανάπτυξη της εταιρίας του, αλλά και το γεγονός ότι δεν έχει κάνει ούτε απολύσεις, ούτε μειώσεις μισθών, αποτελώντας μία από τις ελάχιστες εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον αντίθετο δυσάρεστο κανόνα.
Ίσως αυτό να οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι δεν προέρχεται από κάποιο ισχυρό επιχειρηματικό «τζάκι», αλλά έχει τη «σφραγίδα» του αυτοδημιούργητου.
Με άποψη για όλα
Χαμηλών τόνων χαρακτήρας, δεν έχει απασχολήσει ποτέ τη δημοσιότητα με αρνητικό τρόπο, αλλά έχει άποψη για όλα και δε διστάζει να την εκφράσει. Όπως πρόσφατα, που δήλωσε μέσα από τους Financial Times, υπέρμαχος της παραμονής της Ελλάδας στην Ευρωζώνη.
Η πετυχημένη πορεία του, αλλά και η γενικότερη θεώρησή του για το επιχειρείν έκαναν πολλούς να τον θεωρούν το κατάλληλο πρόσωπο για την ηγεσία του ΣΕΒ. Ο ίδιος, είχε διαψεύσει σχετικό σενάριο στο παρελθόν, χωρίς να κλείσει όμως την «πόρτα».
«Δεν μου το έχουν προτείνει», είχε δηλώσει παλαιότερα. Το σενάριο επανέρχεται και τον βλέπει να αναλαμβάνει το τιμόνι των βιομηχάνων το 2013. Αν επιβεβαιωθεί μπορεί να έρθει αντιμέτωπος με τον παλαιό φίλο και συνεταίρο του Δ. Δασκαλόπουλο, με τον οποίο ήδη τον χωρίζουν πολλά. Εκτός από την υπόθεση της Vivartia, -την οποία ο Δασκαλόπουλος πούλησε στη MIG εν αγνοία του Θεοδωρόπουλου- που άφησε ανεξίτηλα ίχνη στη σχέση τους, είναι και οι διαφορετικές προσεγγίσεις τους για την επιχειρηματικότητα και την οικονομική κρίση.
Απέναντι στον «πολιτικό» λόγο του προέδρου του ΣΕΒ, εκείνος θεωρεί ότι για την κρίση που βιώνει η χώρα δεν φταίνε μόνο οι πολιτικοί, αλλά όλοι, χωρίς να εξαιρεί και τον επιχειρηματικό κόσμο. Δε διστάζει ωστόσο να γίνεται αιχμηρός για τους κυβερνώντες που όλα αυτά τα χρόνια καταφεύγουν στην υπερφορολόγηση χωρίς κανένα σχέδιο για την ανάπτυξη και την επιχειρηματικότητα.
Η αλήθεια είναι ότι ο Σ. Θεοδωρόπουλος βρήκε απέναντι του το κράτος και στα δύο πρώτα επιχειρηματικά του βήματα, κάτι ωστόσο που τον ώθησε να ανοίξει τα φτερά του για μεγαλύτερους στόχους. Την πρώτη το 1986, όταν καταργήθηκε το μονοπώλιο του δημοσίου, εισήγαγε από την Ιταλία τα σπίρτα που άναβαν παντού. Το προϊόν έκανε θραύση, αλλά απαγορεύθηκε για λόγους ασφαλείας. Έτσι, άλλαξε προσανατολισμό και το 1987 με ό,τι οικονομίες είχε και με δάνειο από την Τράπεζα Εργασίας αγόρασε το 50% της μικρής τότε βιοτεχνίας Chipita. Τα γαριδάκια της έκαναν ρεκόρ πωλήσεων, μέχρι που το υπουργείο Παιδείας απαγόρευσε τη διάθεσή τους στα σχολεία.
Ο τζίρος έπεσε κατακόρυφα και τότε ο Θεοδωρόπουλος έκανε τη μεγάλη στροφή στην παραγωγή κρουασάν και στη συνέχεια στα bake rolls, που άνοιξαν το δρόμο για την εκτόξευση της Chipita στην εσωτερική και τη διεθνή αγορά.
Το deal «made in USA»
Η απόφαση είχε ληφθεί από καιρό. Ο Σ. Θεοδωρόπουλος θα έφευγε από τις ΗΠΑ. Είχε καταστρώσει το σχέδιό του, έκανε τις κινήσεις του στη δύσκολη «σκακιέρα» της αμερικανικής αγοράς και ταυτόχρονα προετοίμαζε το επόμενο βήμα.
Δεν κρύβει, μιλώντας στη «DEAL», ότι εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία και πέτυχε μια πολλή καλή συμφωνία με υψηλό τίμημα. Όπως και σε όλα τα προηγούμενα επιχειρηματικά του βήματα όμως, δεν περίμενε την ευκαιρία να έρθει από μόνη της, αλλά τη δημιούργησε.
Δεν ήταν μόνο το τίμημα που μέτρησε στην απόφασή του. Ακόμη και με χαμηλότερο θα προχωρούσε. Αυτό που βάρυνε περισσότερο ήταν το γεγονός ότι τα προϊόντα που διακινούσε στην αμερικανική αγορά δεν ταίριαζαν με αυτά όπου στρατηγικά έχει επικεντρώσει η εταιρία του. Πούλησε την κατάλληλη στιγμή, όταν τα “Melba Toast” και “Chips”, είναι σε ανοδική πορεία με το τζίρο το 2013 να αναμένεται στα 45-50 εκατ. δολάρια.
Με το deal για την πώληση των δραστηριοτήτων του στην Αμερική, εκτός των κρουασάν, θα βάλει στα ταμεία της Chipita 62,5 εκατ. δολάρια σε μετρητά μέχρι το τέλος του χρόνου.
Σημαντική ένεση ρευστότητας για τη χρηματοδότηση των επόμενων επενδυτικών σχεδίων και την αντιμετώπιση των δανειακών υποχρεώσεων της εταιρίας.
Η νέα στρατηγική
Το μυστικό της επιτυχίας του είναι ότι από τα πρώτα του βήματα μέχρι τώρα δεν επαναπαύθηκε ποτέ. Άλλαξε πολλές φορές στρατηγική και πλάνα.
Η νέα στρατηγική του τώρα δείχνει προς… Ανατολάς και έχει βασικούς στόχους την ενδυνάμωση της παρουσίας του στις χώρες από όπου αντλεί το 60% των εισροών του και την επέκταση σε νέες ελπιδοφόρες αγορές. Μέση Ανατολή, Ασία και Αφρική βρίσκονται στη νέα «ρότα» του ομίλου.
Μέχρι το τέλος του χρόνου θα λειτουργήσει η επένδυση της Chipita στην Ινδία και μέσα στο 2013 η μονάδα στην Κωνσταντινούπολη, επένδυση η οποία εκτιμάται ότι θα κυμανθεί στα 13 εκατ. ευρώ.
Το εργοστάσιο στην Τουρκία θα παράγει τα προϊόντα σνακ της εταιρείας, ενώ θα υπάρξει σύμφωνα με πληροφορίες, συνεργασία με την Frito Lay, θυγατρική της Pepsico, στο κομμάτι της διανομής. Παράλληλα εξετάζει το άνοιγμα στην αγορά της Ινδονησίας.
Πολλά «ποντάρει» στην περαιτέρω επέκταση στη Νιγηρία, την οποία θεωρεί βάση για την κατάκτηση όλης της Μαύρης Ηπείρου σε ορίζοντα πενταετίας.
Ποντάρει στη δυναμική των ελληνικών προϊόντων
Ο Σ. Θεοδωρόπουλος δεν σκέφτηκε ούτε μία στιγμή να εγκαταλείψει τη χώρα του. «Μένει Ελλάδα» συνειδητά χωρίς να κρύβει τον προβληματισμό του για τη συνεχιζόμενη ύφεση που μαστίζει την αγορά. Ωστόσο δηλώνει στη DEAL συγκρατημένα αισιόδοξος. Κι έχει κάθε λόγο για αυτό.
Η «μαγική λέξη» που επιτρέπει τη συγκρατημένη έστω αισιοδοξία είναι η «σταθερότητα» στην ελληνική παρουσία της εταιρίας, που αντιμετωπίζει φέτος τη μάχη της κρίσης με ελάχιστη πτώση του τζίρου, την ώρα που το «σύμπαν» στην ελληνική αγορά καταρρέει. Το «ανάχωμα» στις συνέπειες της κρίσης δεν ήρθε από μόνο του, αλλά με επίμονη προσπάθεια και νέα ανοίγματα που «ποντάρουν» στη δυναμική και την ποιότητα των ελληνικών προϊόντων, αλλά και στη δύναμη του Έλληνα.
Επένδυση 26 εκατ. ευρώ
Με τον ίδιο πυρήνα φίλων ανέλαβε το ρίσκο της επέκτασης στο γεωργικό τομέα με βάση τη ρημαγμένη από την ανεργία Δράμα. Και τα αποτελέσματα τον δικαιώνουν. Με τον Θ. Μακρή, παλαιό διευθύνοντα σύμβουλο της Chipita, τον Αχ. Φώλια, τον Στ. Νένδο της αρτοποιίας Select και τον Μ. Αραμπατζή της Ελληνικής Ζύμης συμμετέχουν από 20% στην εταιρεία Wanderplant που δραστηριοποιείται στην παραγωγή ντομάτας με τη μέθοδο της υδροπονίας.
Το συγκρότημα καλύπτει 120.000 τ.μ. στεγασμένου χώρου σε έκταση συνολικής επιφάνειας 400 στρεμμάτων, διαθέτει ιδιόκτητο τυποποιητήριο και συσκευαστήριο και οι θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν στην περιοχή ξεπέρασαν τις 100.
Στόχος της επένδυσης που έφτασε τα 26 εκατ. ευρώ είναι η παραγωγή 8.000 τόνων σε ετήσια βάση, που θα υποκαταστήσει το 3% των εισαγωγών ντομάτας.
Τα σχέδια του ανήσυχου Mr Chipita δεν σταματούν στην ντομάτα. Ήδη ακούγεται ότι ενδιαφέρεται και για τα προϊόντα της υδατοκαλλιέργειας και συγκεκριμένα για την εκτροφή γαρίδας στη ΒΙ.ΠΕ. Κιλκίς, ενώ σκέφτεται και το άνοιγμα σε νέες κατηγορίες. Ωστόσο βάζει τέλος στα σενάρια που τον ήθελαν να ενδιαφέρεται για την Elbisco των Φιλλίπου-Κουμάνταρου.
Η πορεία από τη Recor ως τον όμιλο των 500 εκατ. ευρώ
Από τα πρώτα βήματά του το 1976 στην οικογενειακή εταιρεία παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων Recor έχει περάσει από πολλές και διαφορετικές φάσεις, στηριγμένος στο αισθητήριο του και στις κατάλληλες συμμαχίες.
Όταν το 2007 η Vivartia εξαγοράστηκε από τον όμιλο MIG, εκείνος μπορεί να παρέμεινε στην εταιρία, αλλά δεν αποδέχθηκε ποτέ μέσα του αυτό το deal.
Ο σταθερός στόχος του να ξαναπάρει πίσω την Chipita ευοδώθηκε στα μέσα του 2010, με «όπλο» κάποιους καλούς ισχυρούς φίλους που ποτέ δεν έχασαν την εμπιστοσύνη τους στο πρόσωπό του.
Η παλιά του γνώριμη, Lubna Olayan, επικεφαλής του ομώνυμου σαουδαραβικού ομίλου, ο οποίος συμμετείχε και το 1992 στο μετοχικό κεφάλαιο της ελληνικής εταιρίας, ήταν το «κλειδί», που του επέτρεψε να πάρει το μεγαλύτερο ρίσκο της ζωής του.
Με τη βοήθεια των Αράβων και των επιχειρηματιών Αχ. Φώλια, Λ. Φρέρη, Στ. Νένδου και Αγγ. Πλακόπητα, κατέβαλε 400 εκατ. ευρώ στη Vivartia και απέκτησε το 100% του κλάδου ζαχαρωδών και αρτοσκευασμάτων, «κληρονομώντας» χρέη 327 εκατ. ευρώ.
Με την αμέριστη στήριξη των Αράβων επιδόθηκε σε ένα αναπτυξιακό ράλι. Η Olayan άνοιξε το δρόμο για την εδραίωση της εταιρίας στη Μέση Ανατολή. Μέσα σε λίγους μήνες η Chipita δημιούργησε νέο εργοστάσιο στο Ριάντ και την Τζέντα για να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση, ίδρυσε μαζί με την Western Bakerys και την Olayan Financing Company, κοινή εταιρία για την παραγωγή και διανομή προϊόντων αρτοποιΐας, ενώ πάτησε πόδι στις αγορές του Ιράν και της Τυνησίας.
Η Chipita σήμερα, με τζίρο 500 εκατ. ευρώ, έξι παραγωγικά εργοστάσια και παρουσία σε 35 χώρες είναι μια από τις λίγες ελληνικές-«παγκόσμιες» εταιρίες, με τα προϊόντα της να φτάνουν και στις πέντε ηπείρους, Ευρώπη, Αμερική, Αφρική, Ασία, αλλά και στην Ωκεανία.
Tο 2011 αύξησε τον κύκλο εργασιών κατά 46% και περιόρισε τις καθαρές ζημιές της σε 56,2 εκατ. ευρώ έναντι 219 εκατ. ευρώ το 2010.
