Θέλει τη «ρεβάνς» κόντρα στους αμφισβητίες με επενδύσεις 250 εκατ. και συνεργασίες με 2.000 Έλληνες παραγωγούς. Η «άλωση» της επαρχίας και η κόντρα με την ΑΒ Βασιλόπουλος
Εδώ και έξι μήνες «άνεμος» αλλαγής πνέει στην Carrefour Μαρινόπουλος. Ο Λεωνίδας Μαρινόπουλος, πρόεδρος της Aφοί Mαρινόπουλοι AE, έχοντας τη στήριξη των 3 ξαδέλφων του (Στέφανος, Παναγιώτης, Πάνος) που από κοινού συνεχίζουν την ανάπτυξη της αυτοκρατορίας που κληρονόμησαν από τους προγόνους τους- «γράφει» τη νέα… σελίδα στην ιστορία της οικογενειακής επιχείρησης με «χρώματα» ελληνικά.
Μετά το «βελούδινο διαζύγιο» με τους Γάλλους της Carrefour το καλοκαίρι και την ανάληψη κατά 100% του ελέγχου του ομίλου από την οικογένεια Μαρινόπουλου, στόχος του είναι να πάρει την «ρεβάνς» κόντρα σε όσους αμφισβήτησαν την εταιρία ειδικά τον τελευταίο χρόνο. Κόντρα σε όσους στοιχημάτιζαν ότι ο μεγαλύτερος παίκτης στο λιανεμπόριο τροφίμων, με μερίδιο αγοράς πάνω από 25%, ήταν θέμα χρόνου να «λυγίσει» εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, των ανοιγμάτων του προς τους προμηθευτές και τις ζημίες των 255 εκατ. ευρώ το 2011.
Όμως, η οικογένεια Mαρινόπουλου γνωρίζοντας εις βάθος την λειτουργία της αγοράς, αλλά και από «χτυπήματα κάτω από τη μέση» πέρασε στην… αντεπίθεση. Σε μια από τις τελευταίες συσκέψεις στο στρατηγείο τους στον Άλιμο, η εντολή που έδωσαν στον διευθύνοντα σύμβουλο της Carrefour Mαρινόπουλος και δεξί χέρι της οικογένειας, Jerome Loubere, ήταν «προχωράμε σε νέες επενδύσεις και στηρίζουμε την ελληνική οικονομία και τους Έλληνες παραγωγούς».
Ίσως μέχρι πρότινος, οπότε και η «συμμαχία» με την γαλλική Carrefour δέσποζε στο «χαρτοφυλάκιο» του ομίλου, όπως και τα άλλα big deals με ξένους κολοσσούς που έχει πετύχει η οικογένεια Μαρινόπουλου σε όλους τους τομείς δραστηριότητάς της (φάρμακα, ένδυση, καφέ κ.α.), λίγοι να φαντάζονταν πως θα έφτανε η μέρα που θα χάραζαν αυτόνομη πορεία στον χώρο των τροφίμων. Εκεί που και ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος και η «πίτα» του τζίρου, ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ.
Για άλλη μια φορά, οι αντιθέσεις που συνθέτουν το επιχειρηματικό και προσωπικό προφίλ της οικογένειας Mαρινόπουλου επιβεβαιώθηκαν. Μπορεί να είναι εξωστρεφείς, αλλά όταν πρόκειται για business γίνονται αυστηροί και παραδοσιακοί. Και τώρα θέλουν να αποδείξουν ότι «όποιος είναι πρώτος, παραμένει και πρώτος αν κάνει τις σωστές επιλογές και κινήσεις».
Tο σίγουρο είναι πως με τα 800 καταστήματα που διαθέτει η Carrefour Μαρινόπουλος και τον τζίρο των 1,83 δις. ευρώ (αν και οριακά μειωμένος σε σχέση με το 2010) παραμένει πρώτη μεταξύ των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, αλλά και στην κοινωνική της προσφορά.
Την περασμένη Δευτέρα μάλιστα, απέσπασε δύο βραβεία στα «Retail Business Awards». Ένα για την συνεισφορά της στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες μέσω των Κοινωνικών Παντοπωλείων σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη και ένα για τις επιδόσεις του υπερμάρκετ Αλίμου που λειτουργεί από το 1992 και σπάει ρεκόρ επισκεψιμότητας.
«Σαφάρι» επενδύσεων
«Τι ψάχνει ο Μαρινόπουλος στην επαρχία»; Είναι ένα από τα ερωτήματα που θέτουν κύκλοι της αγοράς τροφίμων για την τακτική που έχει υιοθετήσει το τελευταίο διάστημα ο όμιλος να «οργώνει» την περιφέρεια, αναζητώντας νέες συνεργασίες. Πρόκειται για ένα μέρος του σχεδίου αλλαγής στρατηγικής της οικογένειας, η οποία στοχεύει στην ανάδειξη των τοπικών προϊόντων κάθε περιοχής και την στήριξη των Ελλήνων παραγωγών.
Μετά τις Σέρρες, την Τρίπολη, τον Βόλο και το Ηράκλειο της Κρήτης, όπου εφαρμόζεται το πρόγραμμα καινοτομίας ελληνικού προϊόντος, εν είδει διαγωνισμού για πρωτότυπα προϊόντα που θα έχουν την ευκαιρία να… βρουν την θέση τους στα ράφια της Carrefour Μαρινόπουλος, επόμενος «σταθμός» είναι η Θεσσαλονίκη. Χαρακτηριστικό είναι ότι μόνο στην Κρήτη, η οικογένεια Μαρινόπουλου διαθέτει στα καταστήματά της 21 τοπικούς κωδικούς προϊόντων, ενώ συνολικά συνεργάζεται με 2.000 Έλληνες παραγωγούς.
Μετά την ενίσχυση της ρευστότητας του ομίλου, το «σαφάρι» των επενδύσεων δεν σταματά εδώ. Η οικογένεια Μαρινόπουλου και ο Jerome Loubere έχουν εκπονήσει ένα business plan ύψους 250 εκατ. ευρώ με χρονικό «ορίζοντα» ως το 2014 που περιλαμβάνει ανακαινίσεις υπερμάρκετ τους και το άνοιγμα νέων σημείων πώλησης σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Στα ελληνικά καταστήματα έμφαση δίνεται στην αναδιοργάνωση των τμημάτων ηλεκτρονικών ειδών που η κρίση τα έχει επηρεάσει και περισσότερο, αλλά και στην ενίσχυση του κωδικολογίου της εταιρίας με προϊόντα «πρώτης τιμής» που θα καταστήσουν το δίκτυο περισσότερο ανταγωνιστικό και οικονομικά προσιτό στους καταναλωτές.
Τέλος με μια επιθετική πολιτική τιμών μέσα από προσφορές και εκπτώσεις, στοχεύει στο να καταστήσει πιο ελκυστικό το «καλάθι» στα μάτια της νοικοκυράς. Πρόσφατα η οικογένεια Μαρινόπουλου προχώρησε και στην αύξηση του ποσοστού της από το 34% που κατείχε στο 51% στην αλυσίδα OK! Anytime διεκδικώντας «κομμάτι» με τα επονομαζόμενα convenience stores από την «πίτα» των 6 δις. ευρώ της γειτονιάς.
Το επενδυτικό πλάνο εκτός συνόρων περιλαμβάνει εκτός από την ενίσχυση της παρουσίας των Carrefour Μαρινόπουλος σε περιοχές όπου ήδη δραστηριοποιείται (Βουλγαρία- Αλβανία- Κύπρος), την είσοδο στην αγορά της Σερβίας, όπου συνολικά θα επενδυθούν άλλα 240 εκατ. ευρώ για την οργάνωση και λειτουργία τριών μεγάλων εμπορικών κέντρων, όπου θα στεγαστούν ισάριθμα υπερμάρκετ, αλλά και την απόβαση στη FYROM στο άμεσο μέλλον.
Ο ανταγωνισμός
Με παρουσία 80 χρόνων στην ελληνική αγορά, η οικογένεια Μαρινόπουλου συνεχίζει την δυναστεία που κληρονόμησε από τους προγόνους της και την επιχείρηση, η οποία ξεκίνησε από το 1893 με ένα μικρό φαρμακείο από τη Νεάπολη.
Μέσα στο πέρασμα των χρόνων και με σημαντικές συμφωνίες στο χαρτοφυλάκιό της, η νέα γενιά έχει καταφέρει να την γιγαντώσει, αλλά έχοντας πάντα στο νου της την συμβουλή ενός εκ των ιδρυτών του ομίλου, του Δημήτρη Μαρινόπουλου. Ότι πάντα πρέπει να έχουν τα… μάτια τους στραμμένα όχι μόνο προς τον εαυτό τους, αλλά και προς τον αντίπαλο για να παρακολουθούν τις κινήσεις του και πολλές φορές να τις προλαμβάνουν.
Ο μεγαλύτερος αντίπαλος αυτή την στιγμή για την Carrefour Μαρινόπουλος είναι η ΑΒ Βασιλόπουλος, σε ένα… ντέρμπι κορυφής για την επικράτηση στην αγορά. Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι κάνουν λόγο για «πόλεμο» μεταξύ των δύο ισχυρών τόσο στο επιχειρηματικό πεδίο με το άνοιγμα νέων καταστημάτων σε κοντινά σημεία και την επιθετική τιμολογιακή πολιτική, αλλά και σε κοινωνικό με στόχο να καθιερωθούν στις «καρδιές» των καταναλωτών.
Για την ΑΒ Βασιλόπουλος, το «διαζύγιο» της οικογένειας Μαρινόπουλου με την μητρική Carrefour εκλήφθηκε ως «αδυναμία» που θα έπρεπε να αξιοποιήσουν, καθώς θεώρησαν πως μην έχοντας πλέον την στήριξη με κεφάλαια από τους Γάλλους θα είναι πιο εύκολη η δική τους «νίκη», δεδομένου ότι εκείνοι βρίσκονται υπό την… ομπρέλα της βελγικής Delhaize.
Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι φορές που στελέχη της ΑΒ Βασιλόπουλος έχουν «αμφισβητήσει» την πρωτιά της Carrefour Μαρινόπουλος, υποστηρίζοντας ότι οι ίδιοι την έχουν ξεπεράσει σε μερίδια αγοράς, ενώ υπερθεματίζουν για την διατήρηση της κερδοφορίας τους μέσα στην κρίση.
Μπορεί επισήμως η οικογένεια Μαρινόπουλου να μην έχει πάρει θέση, αλλά με μεθοδικότητα προσπαθεί να επαναφέρει τον όμιλο σε αναπτυξιακή και κερδοφόρο τροχιά. Άλλωστε όπως συνηθίζουν να λένε, τους αρέσει να μιλούν μέσα από τις πράξεις τους.
«Κωδικός αναδιοργάνωση» σε Starbucks και Sephora
Το «χαρτοφυλάκιο» του ομίλου Μαρινόπουλου εκτός από τα σούπερ μάρκετ περιλαμβάνει και άλλες δραστηριότητες που εκτείνονται από τα φάρμακα με τη ΦΑΜΑΡ και τα καλλυντικά μέχρι την ένδυση και την αγορά καφέ.
Ο Πάνος Μαρινόπουλος είχε αναλάβει- πλην του λιανεμπορίου τροφίμων- και τους τομείς των καλλυντικών και του καφέ (με τις υπόλοιπες δραστηριότητες ασχολούνται τα άλλα τρία ξαδέλφια αν και όλοι έχουν λόγο σε όλα).
Ο ισχυρός άντρας του επιχειρείν, βλέποντας και τους δύο κλάδους να έχουν κλυδωνιστεί από την κρίση και την κάμψη της κατανάλωσης, προνόησε να προχωρήσει σε μια αναδιοργάνωση, που λειτουργεί ως «ασπίδα» για τον όμιλο. Πρώτη του κίνηση στρατηγικής ήταν να αποχωρήσει από την λιανική αγορά των καλλυντικών, όπου δραστηριοποιείτο μέσω της αλυσίδας SEPHORA, κόβοντας έτσι τον «ομφάλιο λώρο» με μια ζημιογόνο επιχειρηματική «πηγή». Πιο συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο πούλησε το 50% που κατείχε στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας στην γαλλική μητρική και παρόλο που το τίμημα δεν έγινε γνωστό, ο ελληνικός όμιλος κατάφερε να τονώσει σημαντικά τα έσοδά του σε μια δύσκολη εποχή.
Η κρίση δεν άφησε ανεπηρέαστη ούτε και την ομορφιά και παρά το ότι ο Μαρινόπουλος είχε καταφέρει να εδραιώσει τα SEPHORA στη δεύτερη θέση της ελληνικής αγοράς ως προς το μέγεθος του δικτύου (50 καταστήματα) και τα μερίδια αγοράς, ο τζίρος εμφανιζόταν σημαντικά πιεσμένος, ενώ το 2010 υπήρξε και διεύρυνση των ζημιών στα 20 εκατ. ευρώ από 9,4 εκ. ευρώ το 2009.
Με τον «κωδικό αναδιοργάνωση» κινείται ο Μαρινόπουλος και στην αγορά του καφέ μέσω των Starbucks. Κόντρα στις φήμες που ήθελαν την αλυσίδα να ετοιμάζει «έξοδο» από την ελληνική αγορά, ακολουθεί μια αναπτυξιακή λογική- με όσα περιθώρια υπάρχουν- και ταυτόχρονα περικοπών του λειτουργικού κόστους.
Η συμφωνία του Πάνου Μαρινόπουλου με την αμερικανική πολυεθνική για την αντιπροσώπευσή της στην Ελλάδα έγινε πριν από οκτώ χρόνια με στόχο την δημιουργία μιας κατηγορίας gourmet καταναλωτών. Η γρήγορη επέκτασή τους και η «είσοδός» τους σε σούπερ μάρκετ Carrefour απέδωσαν οφέλη της τάξεως του +10%, όμως η κρίση δεν τα έχει αφήσει ανεπηρέαστα.
Στο τέλος το χρόνου, ο όμιλος Μαρινόπουλος κάνοντας έναν απολογισμό, δεν αποκλείει να προχωρήσει στο κλείσιμο των καταστημάτων εκείνων που δεν αποδίδουν, ώστε να «νοικοκυρεύονται» τα κόστη και παράλληλα να δημιουργήσει νέα, προσελκύοντας νέους πελάτες. Μέσα στο 2011 άνοιξε ένα ακόμη Starbucks στο Μοναστηράκι, μια επένδυση της τάξεως των 300.000 ευρώ, ενώ νέο κατάστημα «ψήνει καφέ» στην Κύπρο και αναζητούνται ευκαιρίες σε Βουλγαρία και Ρουμανία.
H αρμονική «συμπόρευση» των τεσσάρων στον όμιλο
Ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα της οικογένειας Μαρινόπουλου είναι πως παραμένει ενωμένη σαν μια γροθιά. «Όλοι για έναν και ένας για όλους», τα τέσσερα ξαδέλφια, Λεωνίδας, Στέφανος, Παναγιώτης και Πάνος, στηρίζουν τις αποφάσεις ο ένας του άλλου και δεν έχουν τσακωθεί ποτέ για το ποιος έχει τον πρώτο λόγο στα διοικητικά. Οι αρμοδιότητες είναι μοιρασμένες και με την απόλυτη συμφωνία όλων.
Έτσι, διέψευσαν «πανηγυρικά» τις Κασσάνδρες που έλεγαν ότι μετά τον θάνατο του Δημήτρη, οι οικογενειακοί τριγμοί θα ήταν θέμα χρόνου, δεδομένου ότι όλοι θα ήθελαν το μεγαλύτερο «κομμάτι» εξουσίας.
Ο Λεωνίδας και ο δεύτερος Πάνος έχουν αναλάβει κυρίως τον τομέα των καλλυντικών της ΦΑΜΑΡ, ενώ ο Στέφανος τον κλάδο του φαρμάκου.
Πρόκειται για την φαρμακοβιομηχανία της οικογένειας με τα 13 εργοστάσια παραγωγής και τις «χρυσές» συμφωνίες με ξένους κολοσσούς, όπως η Johnson&Johnson για την απόκτηση του εργοστασίου της στη Ν. Ορλεάνη και η Sanofi Aventis με την οποία η οικογένεια Μαρινόπουλου συζητούσε την εξαγορά μονάδας της στην Ισπανία έναντι 70 εκατ. ευρώ.
Η εξωστρεφής στρατηγική των τριών ανδρών λειτουργεί ως «αντίδοτο» στην εγχώρια κρίση και συγκαταλέγει την εταιρία μεταξύ των 6 μεγαλύτερων φαρμακοβιομηχανιών της χώρας με τζίρο πάνω από 450 εκ. το 2011.
Στο επιχειρηματικό «παιχνίδι» έχει μπει και η σύζυγος του συνονόματου ξαδέλφου του, Σάντρα Φιξ, η οποία επιβλέπει την εμπορική πολιτική της φαρμακοβιομηχανίας, ενώ μεγάλο μέρος του χρόνου της αφιερώνει στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Φιλότεχνες δράσεις και ευαισθησίες έχει όμως, και ο έχων τη γενική «επιστασία» όλων των δραστηριοτήτων του ομίλου με την σύζυγό του Ιωάννα (δεύτερος γάμος), καθώς επισκέπτονται συχνά εκθέσεις στο εξωτερικό.
Είναι μια άλλη πτυχή της προσωπικότητάς του, που έχει καλλιεργήσει από τον πρώτο του γάμο ακόμη, με την Όλγα Γουλανδρή και που λίγοι γνωρίζουν, αφού δίνει περισσότερο την εντύπωση του bon viver κοσμικού.