Πώς τα κέρδη της Γιούλα γύρισαν σε ζημίες 2 εκατ., το διπλό «ψαλίδι» μισθών, η προσωρινή υποβάθμιση από S&P και οι «παραινέσεις» Τράα για μεταφορά της μονάδας στο εξωτερικό
Ευάγγελος Βουλγαράκης. Αν και θεωρείται από τα βαριά ονόματα της βιομηχανίας, συνδεδεμένο με την υαλουργία «Γιούλα», η οποία μετρά 66 χρόνια επιχειρηματικής «διαδρομής», συνήθως κρατά χαμηλούς τόνους, κινείται διακριτικά, σχεδόν αθόρυβα, με αποτέλεσμα να μην είναι ο πλέον αναγνωρίσιμος από το ευρύ κοινό. Πριν από λίγες μέρες όμως, ο επιχειρηματίας βρέθηκε στο προσκήνιο.
Αιτία τα όσα αποκάλυψε στον Πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά για τις «παραινέσεις» που δέχτηκε από τον μόνιμο τοποτηρητή του ΔΝΤ στην Αθήνα, Μπομπ Τράα, όταν ο ίδιος και στενοί του συνεργάτες τον συνάντησαν για να του εκθέσουν τα προβλήματα με τα οποία η εταιρία τους βρίσκεται αντιμέτωπη καθημερινά.
Αν και είναι από τις ελάχιστες φορές που ο Ευάγγελος Βουλγαράκης περνά την… πόρτα πολιτικών προσώπων και δη του Μεγάρου Μαξίμου, προκάλεσε «αναταράξεις» με τα λεγόμενά του. Ακόμη και οι συνάδελφοί του από τον ΣΕΒ που συμμετείχαν στην συνάντηση με τον Πρωθυπουργό και τους υπουργούς Οικονομικών και Ανάπτυξης, κ. κ. Γ. Στουρνάρα και Κ. Χατζηδάκη, «πάγωσαν» όταν άκουσαν από τα χείλη του ότι ο Ολλανδός, ο οποίος υποτίθεται πως πρέπει να στηρίζει πρωτοβουλίες ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, τον… παρότρυνε να μετεγκαταστήσει τη μονάδα που διατηρεί στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο Αιγάλεω, στα Βαλκάνια (εκεί όπου διαθέτει τις υπόλοιπες πέντε παραγωγικές μονάδες της η εταιρία).
Δεν είναι η πρώτη φορά βέβαια, που ο Ευάγγελος Βουλγαράκης έχει βρεθεί αντιμέτωπος με το ερώτημα «γιατί επιμένει να διατηρεί ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής της Γιούλα στην Ελλάδα», όταν ειδικά τα τελευταία δυόμιση χρόνια η εταιρία έχει υποστεί «ρωγμές» εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και των στρεβλώσεων της ελληνικής αγοράς, όπως η γραφειοκρατία, η δυστοκία χρηματοδότησης από τις τράπεζες κ. α.
Έχει τεθεί το δίλημμα μιας πιθανής «μετακόμισης» στο εξωτερικό τόσο στον ίδιο, ο οποίος διατηρεί την θέση του προέδρου στον όμιλο, όσο και στον αδελφό του και διευθύνοντα σύμβουλο Τάσο από άλλα μέλη της διοίκησης προκειμένου να μειωθούν οι λειτουργικές δαπάνες και να σταματήσει η «αιμορραγία» που οφείλεται σε ελληνικά… κόστη.
Η απάντηση, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, ήταν πάντα αρνητική. Λόγοι συναισθηματικοί, αλλά και οι παραδοσιακές αρχές των ιδρυτών της «Γιούλα», Κυριάκου και Ιωάννη Βουλγαράκη, οι οποίοι έβαλαν τον πρώτο θεμέλιο λίθο της το 1947 μετά το τέλος του σκληρού πολέμου, δεν τους επιτρέπουν να λάβουν μια τέτοια απόφαση. Την θεωρούν προσβολή στους προγόνους τους. Ωστόσο, κύκλοι στην αγορά αναρωτιούνται: Για πόσο θα αντέξουν να «επουλώνουν» πληγές, όταν οι πιέσεις είναι μεγάλες και το οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον γίνεται όλο και πιο δύσκολο;
«Ρωγμές»
Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 ο Ευάγγελος Βουλγαράκης προχωρούσε στην υλοποίηση του σχεδίου του, που δεν ήταν άλλο από το να «ταξιδέψει» την Γιούλα στην αγορά των Βαλκανίων και στη συνέχεια της Ανατολικής Ευρώπης. Κίνηση η οποία επικρίθηκε από πολλούς παλαιάς κοπής επιχειρηματίες, οι οποίοι υποστήριζαν πως δεν είναι δυνατόν να έχει ο ελληνικός όμιλος ένα εργοστάσιο στην Ελλάδα και έξι στο εξωτερικό και να υποστηρίζει ότι στηρίζει την οικονομία της χώρας του.
Κι όμως, αυτή η πρωτοβουλία που τόσα «πυρά» δέχτηκε τότε, σήμερα αποδεικνύεται «σωτήρια» για την υαλουργία, καθώς αντισταθμίζει με την εξωστρεφή της διάθεση τις εγχώριες «ρωγμές».
Την τελευταία διετία, αν και η Γιούλα έχει αυξήσει σημαντικά τον τζίρο της, βασιζόμενη κυρίως στις πωλήσεις των εργοστασίων της σε Βουλγαρία, Ρουμανία και Ουκρανία, τόσο το 2011 όσο και το «δύσκολο» 2012, «βλέπει» την κερδοφορία της να… εξανεμίζεται, εξαιτίας της αύξησης στα χρηματοοικονομικά και ενεργειακά κόστη. Θέμα το οποίο τέθηκε από τους βιομήχανους και στον Πρωθυπουργό, με τον κ. Βουλγαράκη να τονίζει ότι οι ενεργειακές δαπάνες έχουν αυξηθεί κατά 40% (αυξήσεις 50% στο τιμολόγιο της ΔΕΗ και φυσικό αέριο 28%- 30%).
Μάλιστα, η εταιρία του υποχρεώθηκε να προχωρήσει για δεύτερη φορά σε μειώσεις μισθών προκειμένου να απορροφήσει το αυξημένο ενεργειακό κόστος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το πρώτο εξάμηνο του 2012 η βιομηχανία που τα μπουκάλια της χρησιμοποιούνται από μεγάλες φαρμοκοβιομηχανίες, ζυθοποιίες, οινοποιίες και εταιρίες τροφίμων και νερού, αν και σημείωσε αύξηση κύκλου εργασιών κατά 11,5%, είδε τις καθαρές ζημίες της να αυξάνονται στα 2 εκατ. ευρώ (από 1,7 εκατ. ευρώ).
Τα προβλήματα που καλείται από το τέλος του περασμένου έτους να διαχειριστεί ο πρόεδρος της Γιούλα είναι πολλά. Ξεκινούν από την απαίτηση των προμηθευτών να προπληρώνονται τα φορτία της πρώτης ύλης και τα ναύλα και καταλήγουν στα παράλογα γραφειοκρατικά κόστη, όπως τα τέλη μέτρησης, αλλά και στο ότι οι τράπεζες είτε έχουν κλείσει την στρόφιγγα του δανεισμού ή το κόστος δανεισμού είναι δυσβάστακτο.
Στο τέλος του 2011 τα μακροπρόθεσμα δάνεια της εταιρίας ανέρχονταν στα 165,8 εκατ. ευρώ και τα βραχυπρόθεσμα στα 92, 1 εκατ. ευρώ.
Η οικογένεια Βουλγαράκη, αν και έχει καταστήσει την Γιούλα έναν από τους leader του κλάδου, βρέθηκε με την… πλάτη στον τοίχο και όταν πριν από ενάμιση χρόνο περίπου και συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο του 2011 έληγε δάνειό της στην τράπεζα Πειραιώς, ύψους 15 εκατ. ευρώ, για την αναχρηματοδότηση του οποίου οι διαπραγματεύσεις καθυστέρησαν τρεις βδομάδες και βρίσκονταν στην… κόψη του ξυραφιού.
Το πόσο κρίσιμη ήταν η στιγμή φάνηκε και από το ότι ο διεθνής οίκος Standard & Poor’s υποβάθμισε την ελληνική υαλουργική βιομηχανία στην κατηγορία της «επιλεκτικής χρεοκοπίας» από CCC+ προηγουμένως, αφού η παρέλευση της ημερομηνίας για την αποπληρωμή του δανείου θεωρήθηκε ως «στάση πληρωμών» για τον οίκο. Ωστόσο, λίγες μέρες αργότερα, όταν και ολοκληρώθηκε η αναδιάρθρωση, ο πιστοληπτικός οίκος αναβάθμισε και πάλι την σύστασή της σε CC.
Πληροφορίες αναφέρουν πως το συγκεκριμένο δάνειο των 15 εκατ. ευρώ είχε αξιοποιηθεί για την ισόποση επένδυση που πραγματοποίησε η διοίκηση και ολοκλήρωσε τον Απρίλιο του 2011 σχετικά με την πλήρη ανακατασκευή και εκσυγχρονισμό του κλιβάνου του εργοστασίου στο Αιγάλεω.
Κίνηση που εφόσον συνδυαστεί με βελτίωση του περιβάλλοντος και με ελάφρυνση του ενεργειακού και γραφειοκρατικού κόστους, θα θωρακίσει τις 300 νέες θέσεις εργασίας που έχουν παραμείνει ανέπαφες σε όλη την διάρκεια της κρίσης.
ΜΕ ΜΠΑΡΑΖ ΕΞΑΓΟΡΩΝ…
Η «εισβολή» και η… κατάκτηση των Βαλκανίων
Ο Ευάγγελος Βουλγαράκης και ο αδελφός του, Τάσος από την πρώτη στιγμή που ανέλαβαν το «τιμόνι» της Γιούλα είχαν θέσει ως προσωπικό τους στοίχημα να συνεχίσουν αφενός το έργο των ιδρυτών, Κυριάκου και Γιάννη Βουλγαράκη, δύο Μικρασιατών προσφύγων που την «έχτισαν» από το… μηδέν (κάτι στο οποίο βοήθησε και η εμπειρία του Κυριάκου, ο οποίος γνώριζε την δουλειά του υαλουργού, δουλεύοντας ως εργάτης στη βιομηχανία του Μποδοσάκη) και αφετέρου να την επεκτείνουν στο εξωτερικό.
Η αρχή ήταν δύσκολη για να «εισβάλουν» σε νέες αγορές, όπου σε πολλές περιπτώσεις αντιμετωπίστηκαν με επιφύλαξη, αλλά τελικά τους ευνόησε η συγκυρία και τα χαρακτηριστικά του κλάδου της υαλουργίας, η οποία απαιτεί μεγάλες επενδύσεις, με αποτέλεσμα να μην εμφανίζονται πολλοί νέοι παίκτες στο προσκήνιο.
Έτσι και η Γιούλα μέσα από εξαγορές μικρότερων μονάδων του χώρου, κατάφερε γρήγορα να γιγαντωθεί και στο εξωτερικό.
Εκτός από την ηγετική θέση στην Ελλάδα, ελέγχει το 80% της αγοράς στη Βουλγαρία, το 60% της αγοράς στη Ρουμανία και σημαντικά μερίδια και στην Ουκρανία, χώρες όπου διαθέτει πέντε παραγωγικές μονάδες. Έτος- σταθμός στο «ταξίδι» εκτός συνόρων, ήταν το 1985, όταν ύστερα από πολλά χρόνια επενδύσεων σε τεχνολογικό εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό, η Γιούλα γίνεται υπολογίσιμη δύναμη και το ένα deal διαδέχεται το άλλο.
Η πρώτη εφόρμηση γίνεται στη Βουλγαρία και ακολουθούν η Ρουμανία, με την εξαγορά εργοστασίου το 2003, ενώ τρία χρόνια αργότερα ακολούθησε η εξαγορά δύο ακόμη εργοστασίων στην Ουκρανία, εμπλουτίζοντας περαιτέρω το χαρτοφυλάκιό της.
Η παραγωγή της όλα αυτά τα χρόνια φτάνει ακόμη και τις 450 εκατ. φιάλες τον χρόνο που κατευθύνονται σε μερικές από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες τροφίμων, φαρμάκων, καλλυντικών, αναψυκτικών και οινοποιίων κ.α. οι οποίες αποτελούν και πελάτες της.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ «ΙΣΤΟΡΙΑ» ΜΕ ΠΟΛΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ…
Το λουκέτο στην Ελευσίνα, οι αντίπαλοι Τούρκοι και οι ισχυροί «σύμμαχοι»
Ένα από τα πιο δύσκολα «κεφάλαια» για τον Ευάγγελο Βουλγαράκη στην… ιστορία της Γιούλα ήταν η απόφαση να βάλει «λουκέτο» στην 50χρονη υαλουργική μονάδα επιτραπέζιων ειδών της Ελευσίνας πριν από έξι χρόνια περίπου.
Το συγκεκριμένο εργοστάσιο παρήγαγε 200.000 γυάλινα ποτήρια και κάλυπτε το 50% της εγχώριας αγοράς, ενώ τα προϊόντα με το χαρακτηριστικό τους σήμα «Γιούλα»… βρίσκονταν στα τραπέζια όλων των καφενείων τις δεκαετίες του ’60 και του ’70.
Οι συνεχόμενες ζημιογόνες χρήσεις όμως, χάνοντας πάνω από 2 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση (περισσότερα από 30 εκατ. ευρώ σε μια 15ετία), αφού οι τιμές έπεφταν λόγω του αδυσώπητου ανταγωνισμού από υαλουργίες χωρών χαμηλού κόστους, δεν άφησε άλλα περιθώρια στην οικογένεια Βουλγαράκη, παρά τις προσπάθειες που έγιναν από την τότε ηγεσία του υπουργείου Απασχόλησης για να μείνει ανοιχτό το εργοστάσιο.
Μέσα σε μια 5ετία είχε απολέσει μερίδιο πάνω από 25%, αφού ποτήρια από την Τουρκία και την Κίνα είχαν αρχίσει ήδη να κατακλύζουν την ελληνική αγορά και η Γιούλα μην αντέχοντας τον ανταγωνισμό υποχρεώθηκε να διατηρήσει στην Ελλάδα μόνο την παραγωγή φιαλών βιομηχανικής χρήσης και μετέφερε την παραγωγή ποτηριών και άλλων επιτραπέζιων ειδών στη Βουλγαρία, όπου το λειτουργικό κόστος είναι μικρότερο.
Τότε είχε ξεσπάσει «θύελλα» αντιδράσεων, με την αγορά να προεξοφλεί πως ίσως η εταιρία είναι έτοιμη να βάλει γενικότερα «λουκέτο», κάτι που φυσικά διαψεύστηκε από τα γεγονότα.
Άλλωστε οι «ρίζες» της στην Ελλάδα ήταν πολύ βαθιές για να πράξει η διοίκηση κάτι τέτοιο. Μάλιστα, οι γρήγοροι ρυθμοί ανάπτυξης μέχρι πριν να ξεσπάσει η οικονομική κρίση, η ηγετική της θέση στην εγχώρια αγορά, οι μεγάλες εξαγορές, όπως της υαλουργίας «Κρόνος» (το 1993) και μετέπειτα τα ηχηρά deals στα Βαλκάνια ήταν μόνο μερικοί από τους λόγους που στο μετοχικό της κεφάλαιο προσέλκυσε ορισμένους από τους ισχυρότερους «παίκτες» του ελληνικού επιχειρείν.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 στην Γιούλα επένδυσε η Global Finance, η οποία κατείχε ποσοστό της τάξεως του 26% αρχικά, ενώ στο τέλος Νοεμβρίου του 2012, το ποσοστό αυτό είχε υποχωρήσει στο 17%. Στο μετοχικό κεφάλαιο του ιστορικού ομίλου συμμετέχουν επίσης, η Εθνική Τράπεζα, με 6% και η Eurobank με 4%. Στο παρελθόν ένα ισχυρό πακέτο μετοχών της υαλουργίας ήλεγχε και η 3 Ε του ομίλου Δαυίδ- Λεβέντη (ποσοστό 25%), αλλά τελικά πέρασε στα… χέρια των αδελφών Βουλγαράκη, εξαγοράζοντάς το.
Μια ακόμη δραστηριότητα που ανέπτυξε η εταιρία είναι εκείνη της ανακύκλωσης. Η Γιούλα είναι μία εκ των πολλών εταιριών (Αθηναϊκή Ζυθοποιία, Ελαΐς, Παπαστράτος, Φάγε, ΙΟΝ, Ελβαλ κ.α.) που συμμετέχουν στο μετοχικό σχήμα της ΕΕΑΑ (εταιρία που διαθέτει τους γνωστούς μπλε κάδους) και η οποία ανταγωνίζεται με την Ανταποδοτική Ανακύκλωση.
