H Ζακλίν ντε Ρομιγί, η τελευταία μεγάλη φίλη της Ελλάδας, έφυγε πλήρης ημερών, σε ηλικία 93 ετών, το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου.
Η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στο Collège de France και η πρώτη γυναίκα μέλος της Académie des inscriptions et belles-lettres, στην οποία και προήδρευσε κατά το έτος 1987. H Ζακλίν ντε Ρομιγί υπήρξε μέλος της Ακαδημίας της Δανίας, της Βρετανικής Ακαδημίας, των Ακαδημιών της Βιέννης, των Αθηνών, της Νάπολης, του Τορίνο, των Κάτω Χωρών, της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών.
Γεννήθηκε στην “Ακρόπολη της Γαλλίας”, την Chartres, το 1913 και σπούδασε Λατινικά και Αρχαία ελληνικά στο lycée Molière.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας της διατέλεσε διδάκτωρ σε μερικά από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, ανάμεσα στα οποία σε αυτά της Οξφόρδης, των Αθηνών, του Δουβλίνου, του Μόντρεαλ και του Γέιλ. Το 1995 της δόθηκε η ελληνική υπηκοότητα και το 2001 ανακηρύχθηκε πρέσβειρα του Ελληνισμού.
Έχει τιμηθεί με το βραβείο Ambatiélos de l’ Académie des inscriptions et belles-lettres (1948), το βραβείο Croiset de l’Institut de France (1969), το βραβείο Langlois de l’Académie francaise (1974), το Grand Prix d’Académie της Académie francaise (1984), το βραβείο Ωνάσης (Αθήνα, 1995).
Παραθέτουμε άρθρο με τίτλο «Στην πολιτική δεν αρκεί η διαφάνεια», που σημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, την Τετάρτη 14 Ιουλίου 2010 (επιμέλεια Έφη Φαλίδα)
Οι πελατειακές σχέσεις πολιτικών και ιδιωτών άρχισαν στον αιώνα του Περικλή, εξηγεί η 97χρονη γαλλίδα ακαδηµαϊκός και ελληνίστρια.
Η Ζακλίν ντε Ροµιγί, η πρώτη κυρία στον κατάλογο των καθηγητών του Κολεγίου της Γαλλίας και µέλος της Γαλλικής Ακαδηµίας, παραδίδει άλλον έναν θησαυρό βγαλµένο από τις µελέτες της για την Αρχαία Ελλάδα. Η γαλλίδα φιλόλογος και µελετήτρια του Θουκυδίδη και της Αθηναϊκής Δηµοκρατίας του 5ου π.Χ. αιώνα έγραψε το βιβλίο «Μεγαλείο του ανθρώπου στον αιώνα του Περικλή» που µόλις κυκλοφόρησε στα γαλλικά από τον εκδοτικό οίκο Fallois.
Η σκέψη της Ζακλίν ντε Ροµιγί παραµένει ένα από τα τελευταία προπύργια των ανθρωπιστικών σπουδών, επισηµαίνει ο Ροµέν Μπρετ στο περιοδικό «Le Ρoint». Για να υπογραµµίσει τη φράση της γαλλίδας ελληνίστριας ότι «ο αρχαιοελληνικός λόγος µπορεί να φωτίσει τον δρόµο των νεαρών τουριστών, πανέτοιµων να γοητευθούν από το οτιδήποτε. Οι οποίοι ωστόσο, δεν έχουν άµεση γνώση της αρχαίας ελληνικής γραµµατείας».
Γοητευτικός ο Περικλής για έναν σύγχρονο νέο που έχει όλο το σύµπαν των πληροφοριών στην επιφάνεια του iΡad; Η Ροµιγί δείχνει τον τρόπο εδώ και δεκαετίες µέσα από τον αγώνα της και τα γραπτά της για να διατηρηθεί η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών στα σχολεία. Μέσα από τη µεγάλη της αγάπη, τον Θουκυδίδη, στον οποίο αφιέρωσε την πρώτη της έρευνα το 1947. Αλλά και την αρχαία τραγωδία µε τον Αισχύλο, τον Σοφοκλή και τον Ευριπίδη και τα θεµελιώδη και τόσο επίκαιρα ερωτήµατα που θέτει για τη δηµοκρατία, την πολιτική ή τη δράση του ήρωα.
Ο «Πελοποννησιακός Πόλεµος» του Θουκυδίδη είναι για τη Ροµιγί ένα «δώρο προς την αιωνιότητα», καθώς ο ιστορικός µε τον τρόπο που αναλύει τις επεκτατικές φιλοδοξίες της αρχαίας Αθήνας ρίχνει φως στους µεγάλους πολέµους του 20ού και 21ου αιώνα.
Επίσης, στρέφει την προσοχή της στους χαλαρής ηθικής πολιτικούς διαδόχους του Περικλή που καταγγέλλει ο Θουκυδίδης.
Και µε τους οποίους αρχίζει η πελατειακή σχέση της πολιτικής µε τους ιδιώτες, που ισχύει και σήµερα σε πολλές χώρες.
Όπως γράφει η Ζακλίν ντε Ροµιγί, 97 ετών σήµερα, «στην πολιτική δεν αρκεί η διαφάνεια χωρίς την αρωγή µίας σθεναρής ηθικής. Μίας ακέραιης εντιµότητας που θα καθοδηγεί τις πολιικές επιλογές.
Κι όταν αυτές οι δύο εκλείψουν, οι συµβουλές αυτών των πολιτικών ανδρών (που τους αποκαλούν δηµαγωγούς) χάνουν κάθε αξία, κάθε διάνοια, κάθε ένδειξη προνοητικότητας. Γιατί θέτουν τις υπηρεσίες τους στα καπρίτσια του λαού».
Οσο για τον τραγικό ήρωα, είτε µε τη µορφή του Οιδίποδα είτε µε το µένος του Ηρακλή, αυτός ο αιώνας του Περικλή δίνει πρόσβαση σε έναν κόσµο «όπου τα πάντα είναι πιο µεγάλα, πιο απαιτητικά, πιο παθιασµένα».
«Στην πολιτική δεν αρκεί η διαφάνεια χωρίς την αρωγή µίας σθεναρής ηθικής. Μίας ακέραιης εντιµότητας που θα καθοδηγεί τις πολιτικές επιλογές»
«Οι λέξεις είναι φρούριο»
«Το να µάθεις να σκέφτεσαι, να κρίνεις, να είσαι ακριβολόγος και να ζυγίζεις τις λέξεις σου, να ανταλλάσσεις ιδέες, να ακούς τον άλλον σηµαίνει ότι είσαι ικανός να κάνεις διάλογο. Είναι ο µόνος τρόπος για να µετριάσεις τη βία που ορθώνεται γύρω µας», έλεγε σε συνέντευξή της για να τραβήξει το ενδιαφέρον πάνω στις ανθρωπιστικές σπουδές.
«Οι λέξεις είναι το φρούριο που προφυλάσσει από την κτηνωδία. Όταν δεν γνωρίζουµε, όταν δεν µπορούµε να εκφραστούµε, όταν χειριζόµαστε τα πράγµατα κατά προσέγγιση όπως κάνουν πολλοί νέοι σήµερα, όταν τα λόγια δεν είναι αρκετά για να ακουστούν, όταν ο λόγος δεν είναι επεξεργασµένος επειδή η σκέψη είναι ασαφής, τότε δεν µένει παρά η γροθιά, το ξύλο, η τυφλή βία. Κι αυτη απειλεί να στραγγαλίσει τον δυτικό, ανθρωπιστικό ιδανικό µας κόσµο».
