«Aγκάθι» τα συνολικά δάνεια των 600 εκατ. ευρώ, ο ανταγωνισμός από την Tουρκία και η μείωση των τιμών. «Kλειδί» η συμφωνία με τις τράπεζες για τον Nηρέα
ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ
• Εθνική συνεννόηση και στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης για έξοδο από την κρίση
• Να στηριχθεί πρωτίστως η εγχώρια επιχειρηματικότητα
• Σταθερό επενδυτικό περιβάλλον για να έρθουν νέα κεφάλαια «O καλός στρατηγός δεν πρέπει να είναι εγωιστής και ο καλός ηγέτης αλαζόνας» λένε οι Αμερικανοί. Ο Αριστείδης Μπελλές της Νηρέας ουδέποτε ήταν κάτι από τα δύο. Αντιθέτως, όταν άλλοι ισχυροί των ιχθυοκαλλιεργειών τις εποχές της ευφορίας είχαν πειστεί ότι οι εταιρίες τους μπορούν να ρίξουν… δίχτυα μέχρι και στον Nasdaq, εκείνος κρατούσε χαμηλούς τόνους.
Ανοικτός πάντα στον διάλογο, κάθισε πολλές φορές στο τραπέζι των συζητήσεων με τους άλλους επιχειρηματίες προκειμένου να βρεθεί λύση στα κοινά προβλήματα του υπερδανεισμού και των ζημιών, κατέθεσε απόψεις για το πώς πρέπει να γίνει μια συγκέντρωση δυνάμεων στον κλάδο, αλλά «σκόνταψε» στα υπερφίαλα και φιλόδοξα σχέδια ορισμένων εξ αυτών.
Σήμερα, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Νηρέας, της μεγαλύτερης εταιρίας μεσογειακής καλλιέργειας ψαριών, με πωλήσεις 202 εκ. ευρώ, δίνει την δική του μάχη μέσα σε «πολεμικές συνθήκες» για να κρατήσει όρθια την επιχείρησή του. «Όλος ο κλάδος βρίσκεται σε κινούμενη άμμο στην Ελλάδα εξαιτίας της αδυναμίας συνεννόησης του τραπεζικού συστήματος να χρηματοδοτήσει τις δραστηριότητες των επιχειρήσεων ή να προχωρήσει ταχύτερα στις αναδιαρθρώσεις δανείων και εξαιτίας της έλλειψης ενός στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης από την κεντρική πολιτική σκηνή» υποστηρίζει ο ίδιος.
Ο Νηρέας καλείται να ξεπεράσει τον σκόπελο των τραπεζών, με τις οποίες βρίσκεται σε συνεχείς διαπραγματεύσεις για να πετύχει restruction των δανειακών υποχρεώσεων του ομίλου, που στο πρώτο εξάμηνο του έτους ανέρχονταν στα 222,9 εκατ. ευρώ, εκτιμώντας πως θα υπάρξει θετική έκβαση.
Άλλωστε, όπως έχει τονίσει πολλές φορές ο Aρ. Mπελλές «οι πιστώτριες τράπεζες κρατούν αυτή την στιγμή το “κλειδί” για την επόμενη μέρα που θα… ξημερώσει για όλο τον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών, ο οποίος παρά τις αδυναμίες του (τα δάνεια υπερβαίνουν τα 600 εκατ. ευρώ και το σύνολο των εταιριών «γνωρίζουν» αρνητικά αποτελέσματα), εξακολουθεί να αποτελεί βασικό εξαγωγικό πυλώνα της οικονομίας».
Από την στάση τους θα κριθεί η ανάπτυξη ή και η επιβίωση πολλών ομίλων, αλλά και το αν θα υπάρξει -και τι είδους- συγκέντρωση δυνάμεων στον κλάδο γενικότερα. Οι όποιες κινήσεις πάντως, σύμφωνα με τον Αριστείδη Μπελλέ, θα πρέπει να είναι άμεσες, δεδομένου ότι η οικονομική συγκυρία δεν είναι καλή: οι τιμές λαβρακίου και τσιπούρας έχουν συρρικνωθεί σε σχέση με το κόστος παραγωγής λόγω ανταγωνισμού, με αποτέλεσμα να «στενεύουν» και άλλο τα περιθώρια κέρδους για τις εταιρίες, ενώ «φόβητρο» αποτελεί και η συνεχής άνοδος της τουρκικής παραγωγής, η οποία, σύμφωνα με τον FAO, για το 2013 θα αυξηθεί στους 108.000 τόνους, αφήνοντας πίσω την μέχρι πρότινος «πρωταθλήτρια» Ελλάδα με 94.000 τόνους.
Επί πολλά χρόνια και στο «τιμόνι» του Συνδέσμου Ελληνικών Θαλασσοκαλλιεργειών, ο 60χρονος Μπελλές γνωρίζει καλά τα πλεονεκτήματα και τις στρεβλώσεις του κλάδου. Τα έχει εκθέσει αναλυτικά τόσο στους συναδέλφους του, όσο και στους αρμόδιους υπουργούς, όσες φορές και αν χρειάστηκε να διαβεί το «κατώφλι» των γραφείων τους. Αυτό που επιβάλλεται και λείπει σήμερα, είναι «η εθνική συνεννόηση», όπως επισημαίνει ο ίδιος. «Είναι αδήριτη ανάγκη- περισσότερο από ποτέ- να καθίσουν όλοι μαζί σε ένα τραπέζι διαλόγου, η κυβέρνηση, οι τράπεζες και εκπρόσωποι των πιο δυναμικών κλάδων της οικονομίας, για να συντάξουν ένα σχέδιο ανάπτυξης και να σωθούν πολλές επιχειρήσεις, ακόμη και υγιείς που κινδυνεύουν να κατεβάσουν ρολά.
Στηρίζοντας πρώτα την εγχώρια επιχειρηματικότητα και διαμορφώνοντας ένα ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον, που θα εγγυάται την σταθερότητα, θα έρθουν στη συνέχεια και οι ξένοι επενδυτές στην χώρα», υποστηρίζει χαρακτηριστικά.
Βέβαια, ο Αριστείδης Μπελλές, ως ένας εκ των πρωταγωνιστών του κλάδου με τον Νηρέα, δεν έχει αποφύγει και τα επικριτικά «βέλη» πως και εκείνος έχει ευθύνες για την εσωστρέφεια που παρουσιάζουν οι ιχθυοκαλλιέργειες σήμερα. Ένας τομέας που στηρίχθηκε προ κρίσης στα δάνεια που έδιναν αφειδώς οι τράπεζες στις επιχειρήσεις και που ουδέποτε κατάφερε να αποκτήσει ένα ισχυρό lobbying στις Βρυξέλλες προκειμένου να ακούγεται δυνατά η φωνή και τα αιτήματα των ελληνικών ομίλων, παρά το γεγονός ότι η χώρα μας αποτελεί αδιαφιλονίκητο ηγέτη στην παραγωγή τσιπούρας και λαβρακίου.
ΤΑ «ΔΥΝΑΤΑ ΧΑΡΤΙΑ»
Τα «δυνατά χαρτιά» του Νηρέα στα οποία «ποντάρει» ο Αριστείδης Μπελλές για την θετική έκβαση των συζητήσεων με τις τράπεζες, είναι ότι ο όμιλος, παρά τα αρνητικά αποτελέσματα (9,3 εκατ. ευρώ), βρίσκεται στην καλύτερη χρηματοοικονομική θέση σε σχέση με τους αντιπάλους του, ιδιαίτερα την Δίας και την Σελόντα.
Συγκριτικό πλεονέκτημά του αποτελεί το ότι εξάγει το 90% των ψαριών της σε περισσότερες από 40 χώρες του εξωτερικού, με ιδιαίτερη δυναμική σε Ισπανία, Ιταλία, ΗΠΑ, Ρωσία κ.α., ενώ οι εξαγωγές της φτάνουν τα 160- 170 εκατ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι το 2013 δεν είναι μια καλή χρονιά για τον κλάδο συνολικά.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, πως ο Νηρέας έχει μπει στο επενδυτικό «μικροσκόπιο» εταιριών από την Αμερική και το Κατάρ που ενδιαφέρονται να τοποθετηθούν στην εταιρία ή να δημιουργήσουν joint ventures για νέες δουλειές στο εξωτερικό, όμως, τηρούν στάση αναμονής μέχρι να ξεκαθαρίσει το θέμα με τις τράπεζες και τα δάνεια.
Χαρακτηριστικό είναι πως το καλοκαίρι, που ένα επενδυτικό fund επισκέφθηκε την χώρα μας και συναντήθηκαν εκπρόσωποί του με τον Μπελλέ τον ρώτησαν: «τι είναι διατεθειμένες να κάνουν οι τράπεζες; Διότι με την προϋπόθεση ότι θα αρχίσουν να χρηματοδοτούν, εμείς είμαστε διατεθειμένοι να βάλουμε κεφάλαια». Απάντηση, όμως, δεν έλαβαν και αποχώρησαν. Πάντως, ακόμη και σήμερα, ο Αριστείδης Μπελλές συνεχίζει να διατηρεί ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με ενδιαφερόμενους ξένους επενδυτές.
ΣΤΟ… ΑΙΜΑ ΤΟΥ ΤΑ BIG DEALS
Ψάχνει νέες ευκαιρίες στο εξωτερικό
Με καταγωγή από την Χίο, την γενέτειρα των περισσότερων εφοπλιστών, ο Αριστείδης Μπελλές μπορεί να μην ασχολήθηκε με τα πλοία, αλλά έχει στο DNA του το γονίδιο εκείνο που είναι υπεύθυνο για μεγάλα deals εντός και εκτός συνόρων.
Ακόμη και μέσα στην κρίση, ο ισχυρός άντρας του Νηρέα ψάχνει διαρκώς νέες ευκαιρίες και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ετοιμάζεται να κάνει «απόβαση» και σε καινούριες ξένες αγορές μέσα στο επόμενο διάστημα.
Μεγάλη δυναμική παρουσιάζει στις ΗΠΑ και την Ρωσία, οι οποίες αποτελούν αγορές- σηματωρούς για τον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών, και στις οποίες σκοπεύει να ενισχύσει την δραστηριότητά του, ενώ στα σχέδιά του είναι και η δημιουργία 10-14 μεγάλων παραγωγικών πάρκων ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα αλλά και η αναζήτηση περαιτέρω συνεργασιών με μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της Ευρώπης για να διεισδύσουν περαιτέρω τα προϊόντα του.
Οι εξαγορές είναι στο… αίμα του. Ήταν από τους πρώτους που το 1998 αποφάσισε να επεκταθεί στα ΗΑΕ, ενώ την διετία 2005-2006 αποκτά μετοχικό ποσοστό στην Ilknak με στόχο την είσοδο του Νηρέα στην τουρκική αγορά.
Έναν χρόνο αργότερα εξαγοράζει την ισπανική Predomar, με εγκαταστάσεις προπάχυνσης γόνου και το 2009 ξεκινά την παραγωγή σε κλωβούς, ενώ απέκτησε και υποκατάστημα στο Μιλάνο σε συνεργασία με την Tradimar, διαθέτοντας καλύτερα τα προϊόντα της στις ευρωπαϊκές χώρες.
Άνθρωπος πολυπράγμων ο Αριστείδης Μπελλές, αν και μόνιμος κάτοικος της Αθήνας, ψάχνει συχνά ευκαιρίες για να επισκέπτεται την Χίο, όπου ως πρόεδρος Νηρέα ενισχύει οικονομικά αθλητικά και πολιτιστικά σωματεία, συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, σχολεία και πανεπιστήμια κ.α. Η δραστηριότητά του είναι πλούσια γι’ αυτό και οι συμπατριώτες του δεν τον αντιμετωπίζουν ως έναν ακόμη νεόπλουτο, αλλά ως τον δικό τους άνθρωπο.
YΠEP ΤΗΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ, AΛΛA ME ΣXEΔIO
Η δικαίωση για την… αντίσταση στον Bedukindze
Άνθρωπος low profile από την φύση του ο Αριστείδης Μπελλές, αλλά με έντονη διορατικότητα, από την πρώτη στιγμή που ο Γεωργιανός Kahka Bedukndze έκανε την εμφάνισή του στην ελληνική αγορά, θέλοντας να πετύχει την μεγάλη «ψαριά» μέσω της τριπλής συγχώνευσης του Νηρέα, της Δίας και της Σελόντα, «αντιστάθηκε» στις επεκτατικές ορέξεις του.
Οι σχέσεις του με τον ιδιοκτήτη του Linnaeus fund, ο οποίος κατέχει ποσοστό κοντά στο 23% στον Νηρέα, έχουν περάσει κατά καιρούς από «σαράντα κύματα». Ο Αριστείδης Μπελλές διαφωνεί με την «επιθετική» στρατηγική του Bedukindze και για το γεγονός ότι ήθελε να πετύχει έναν «γάμο», χωρίς να έχει κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο.
Αντιθέτως, ο ίδιος τάσσεται υπέρ της συγκέντρωσης στον κλάδο, όμως, αφού πρώτα υπάρξει ένα σοβαρό consolidation για το πώς θα εξυπηρετηθούν τα δάνεια την επόμενη μέρα, ποιες είναι οι ανάγκες των εταιριών, ποιο το business plan. «Αν ενωθούμε, μόνο και μόνο για να ενώσουμε τους πόνους μας, τότε το σίγουρο είναι ότι θα καταρρεύσουμε» διατείνεται ο επιχειρηματίας.
Ο επικεφαλής του Νηρέα μετά δε και τις εξελίξεις με την αίτηση προσφυγής της Δίας (μεγαλομέτοχος η Linnaeus με 82%) στο άρθρο 99, αλλά και το… κουβάρι με το deal της τελευταίας με την Σελόντα, αισθάνεται πιο δικαιωμένος από ποτέ. «Ο Bedukindze δεν ήθελε να καταλάβει πώς λειτουργεί η αγορά. Επένδυσε 60 εκατ. ευρώ χωρίς να έχει κάποιο συγκεκριμένο πλάνο για να πιάσουν τα χρήματα αυτά τόπο» εξηγεί.
Τα σενάρια πάντως, της επόμενης μέρας για τις ιχθυοκαλλιέργειες φέρνουν τον Νηρέα να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Σύμφωνα με αυτά, το πιο πιθανό είναι στην αγορά να δημιουργηθούν δύο ισχυροί πόλοι, εκ των οποίων στον έναν κυρίαρχη θέση θα έχει η εταιρία του Αριστείδη Μπελλέ, ενώ στον άλλον βάζουν στο «κάδρο» την Ανδρομέδα του Ά. Πλακόπητα. Δεν αποκλείεται μάλιστα, σε αυτά τα «άρματα» να προσδεθούν από κάτω και άλλες μικρότερες εταιρίες ή ακόμη και η Δίας- Σελόντα.
Πιο δύσκολο σενάριο να υλοποιηθεί, όπως έχει επισημάνει και ο κ. Μπελλές, είναι εκείνο της τριπλής συγχώνευσης, ειδικά μετά και τον… πάγο που έβαλε η Επιτροπή Ανταγωνισμού για την αποφυγή μονοπωλίων με αφορμή το deal Σελόντα- Δίας. Τους «γάμους» εταιριών πάντως, τους θέλουν και οι τράπεζες.
