Έργα και ημέρες του Mr. Coca Cola που έβαλε «λουκέτο» στον «Kατσέλη» και προχωρά σε μείωση προσωπικού. H φυγή στην Eλβετία, τα μεγάλα δάνεια και οι εμπλοκές στις τράπεζες
Ο Γιώργος Δαυίδ ως άνθρωπος αποφεύγει τις κοσμικότητες και τις προκλήσεις. Ως επιχειρηματίας όμως, κάθε κίνησή του γίνεται «σηματωρός» εξελίξεων στο οικονομικό γίγνεσθαι. Ο 76χρονος Ελληνοκύπριος businessman, ο οποίος συγκαταλέγεται στο πολύ κλειστό κλαμπ των βαθύπλουτων και πανίσχυρων προσώπων της ελληνικής κοινωνίας διοικώντας την Coca Cola 3E, τον μεγαλύτερο ιδιώτη εμφιαλωτή του διάσημου αναψυκτικού που παράγει τζίρους και κέρδη που… ζαλίζουν, το τελευταίο διάστημα έχει μπει στο… στόχαστρο για μια σειρά επιλογών του στην Ελλάδα.
Παρά τις υποσχέσεις για νέες επενδύσεις στην χώρα μας (έχει ρίξει ήδη 160 εκατ. ευρώ), οι απολύσεις 33 ατόμων από το κέντρο διανομής του ομίλου της Coca Cola στην Θεσσαλονίκη, το λουκέτο της ιστορικής αρτοβιομηχανίας, Nutriart (πρώην Kατσέλης) αλλά και η σύγκρουση με τους εργαζομένους στο εργοστάσιο της Frigoglass στην Πάτρα συνιστούν ένα δύσκολο κεφάλαιο στην μακρόχρονη επιχειρηματική ιστορία ενός άνδρα με διεθνές βεληνεκές.
Άλλωστε, αν δεν διακρινόταν για όλα αυτά τα χαρακτηριστικά δεν θα τον είχε επιλέξει ένας αμερικανικός κολοσσός όπως η Coca Cola Company για συνέταιρο. Ούτε θα είχε καταφέρει να επεκτείνει την «αυτοκρατορία» του …κερνώντας Coca Cola σε Ευρώπη, Ρωσία, Βαλκάνια, Νιγηρία κ.α. Ούτε και θα αποτελούσε «σταθερή αξία», έναν εκ των «πατριαρχών» ίσως της Λέσχης Μπίλντεμπεργκ, εκεί όπου κάθε χρόνο συγκεντρώνονται τα «μεγάλα μυαλά» του πλανήτη και σχεδιάζουν το μέλλον της ανθρωπότητας.
Εξαιτίας ακριβώς αυτής της πολύπλευρης και πολυδιάστατης προσωπικότητας του Γιώργου Δαυίδ, πολλοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται «που το πάει ο ισχυρός κροίσος στην Ελλάδα». Είναι οι ίδιοι που ισχυρίζονται ότι η στρατηγική των περικοπών ή των «αναδιαρθρώσεων», όπως τις ονομάζει ο όμιλος Δαυίδ – Λεβέντη, ίσως και να συνιστά σταδιακό επανασχεδιασμό των επιχειρηματικών πλάνων του στην χώρα, που εντάθηκε μετά και την απόφασή του να μεταφέρει την έδρα της εταιρίας στην Ελβετία και να πραγματοποιήσει είσοδο και στο ταμπλό του βρετανικού χρηματιστηρίου.
Ασφαλώς και η κρίση δεν κάνει διακρίσεις. Αγγίζει και τους ισχυρούς. Η πτώση της κατανάλωσης στην αγορά αναψυκτικών, ο ανταγωνισμός, η ανάγκη για περιστολή λειτουργικών δαπανών αλλά και το ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα επηρέασαν και τον όμιλο Δαυίδ με αποτέλεσμα να υποχρεωθεί να λάβει ακόμη και «σκληρά» μέτρα.
Ακόμη και αν η Nutriart αποτελούσε μία «παρωνυχίδα» του ομίλου, αποφάσισε να «κατεβάσει τον γενικό». Η εταιρία με τα ιστορικά brands Κατσέλης και Αλλατίνη, το τιμόνι της οποίας κρατούσε ο γιος του Γιώργου Δαυίδ, Χάρης τα τελευταία χρόνια «έβλεπε» τους τζίρους της να φυλλορροούν και το μηνιαίο έλλειμμά της να φτάνει τα 1,2 εκατ. ευρώ περίπου. Η αίτηση πτώχευσης που ο όμιλος κατέθεσε το καλοκαίρι σηματοδότησε την αρχή του τέλους της συγκεκριμένης δραστηριότητας για την οικογένεια Δαυίδ. Πεντακόσιοι εργαζόμενοι έμειναν χωρίς δουλειά, οι προμηθευτές βρίσκονται σε απόγνωση και οι τράπεζες με χρέη περίπου 130 εκατ. ευρώ – εκ των οποίων τα 5,7 εκατ. ευρώ στην Eurobank. «Οξύμωρο» αν σκεφτεί κανείς πως ο Γιώργος Δαυίδ τοποθετήθηκε πριν από μερικούς μήνες στην θέση του προέδρου της συγκεκριμένης τράπεζας με τις «ευλογίες» της Τρόικας και του Μεγάρου Μαξίμου.
Ο Χάρης Δαυίδ πάντως, που το 2008 όταν συνένωνε σε ενιαίο σχήμα τις Κατσέλης – Αλλατίνη – ΕΛΒΙΠΕΤ, είχε φιλόδοξα σχέδια για την ανάπτυξή τους, επέρριψε μεγάλο μέρος των ευθυνών για την κατάρρευση της Nutriart στα πιστωτικά ιδρύματα, τα οποία καθυστέρησαν να ανάψουν το «πράσινο φως» για την χρηματοδότησή της σχεδόν δύο χρόνια, στα πλαίσια των δύο συμφωνιών αναδιάρθρωσης που είχαν επιτευχθεί το 2011 και το 2012.
Ούτε όμως και οι προσπάθειες πώλησης της άλλοτε κραταιάς αρτοβιομηχανίας στέφθηκαν με επιτυχία.
«Μέτωπα» έχει ανοίξει όμως η οικογένεια Δαυίδ και σε Θεσσαλονίκη και Αχαΐα. Στην πρώτη περίπτωση, έχει ξεσπάσει έντονος πόλεμος με τους εργαζόμενους του κέντρου διανομής της Coca Cola καθώς πλέον αυτή θα γίνεται από εξωτερικούς συνεργάτες. Το Σωματείο των Εργαζομένων προχώρησε σε απεργιακές κινητοποιήσεις, κάλεσε μέχρι και σε «μποϋκοτάζ» των προϊόντων της εταιρίας και γι’ αυτόν τον λόγο η τελευταία κατέθεσε αγωγή 5,5 εκατ. ευρώ εναντίον 22 ατόμων που της προκαλούν «ηθική βλάβη» όπως τονίζει χαρακτηριστικά, με τις ενέργειές τους.
Από την άλλη, το εργοστάσιο της Frigoglass στην Πάτρα – εταιρία με δραστηριότητα στην επαγγελματική ψύξη, την διοίκηση της οποίας ασκεί ο Χάρης Δαυίδ – τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε «αναβρασμό». Οι υποχρεωτικές απομακρύνσεις εργαζομένων και τα «σενάρια» που φούντωναν κατά καιρούς έκαναν την κατάσταση να μοιάζει εκρηκτική.
Όλα αυτά κατευνάστηκαν στις αρχές Οκτώβρη, όταν ο Χάρης Δαυίδ ανακοίνωσε πως θα μεταφέρει γραμμές παραγωγής από Ρουμανία και Τουρκία στην Ελλάδα υπό τον όρο να «κουρευτούν» οι μισθοί κατά 24%, κάτι το οποίο επιτεύχθηκε τελικά μετά από «μεγάλη μάχη» διοίκησης – εργαζομένων καθώς οι τελευταίοι ζητούσαν μειώσεις της τάξεως του 17%, αλλά δεν εισακούστηκαν.
Η μεγάλη φυγή
Γεννημένος στην Κύπρο, με βρετανική υπηκοότητα, ο Γιώργος Δαυίδ είναι εγκατεστημένος εδώ και χρόνια στην Ελλάδα, έχοντας επιλέξει να κατοικεί σε μια βίλα, σε ένα ήσυχο σημείο του Παλαιού Ψυχικού.
Τα τελευταία όμως χρόνια ο «πατριάρχης» της οικογένειας Δαυίδ έχει αγανακτήσει από την κατάσταση στην χώρα μας, κάτι που έχει γνωστοποιήσει κατά καιρούς όχι μόνο στους συνομιλητές του, αλλά και με τις δημόσιες δηλώσεις του.
Ποιος δεν θυμάται τα επικριτικά βέλη που εξαπέλυσε τον Μάιο του 2011 για την πρόθεση της τότε κυβέρνησης να επιβληθεί ειδικός φόρος κατανάλωσης στα αναψυκτικά ή τις καυστικές παρεμβάσεις του αργότερα για την υψηλή φορολόγηση των επιχειρήσεων και τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Από τότε πολλοί ήταν εκείνοι που «στοιχημάτιζαν» ότι ετοίμαζε τη… μεγάλη φυγή των επιχειρήσεών του από την Ελλάδα. Τότε μπορεί να μην το παραδέχονταν από τον όμιλο, όμως όλα έγιναν προσεκτικά και συντονισμένα. Αρχικά μια διεύθυνση της εταιρίας με 200 εργαζόμενους μεταφέρθηκε στην Βουλγαρία, ακολούθησαν οι «αναδιαρθρώσεις», που έφεραν το κλείσιμο τριών παραγωγικών μονάδων στην χώρα μας και τέλος η έδρα των επιχειρήσεων μετακόμισε στην Ελβετία και οι μετοχές «άνοιξαν φτερά» και για το χρηματιστήριο του Λονδίνου.
Ο Γιώργος Δαυίδ εισάκουσε ωστόσο τα πατριωτικά καλέσματα του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά και έβαλε χρήματα στην αύξηση κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας. Προβλήματα… νέας γενιάς
O «Παπουτσάνης»,η «Πίτα Παν» και άλλες περιπέτειες
Όταν τα ηνία επιχειρήσεων ενός ομίλου όπως η Coca Cola περνούν στα… χέρια των διαδόχων, η σύγκριση της νέας με την παλαιότερη γενιά είναι αναπόφευκτη. Έτσι, και ο Χάρης Δαυίδ δεν ξέφυγε από την σύγκριση με τον πατέρα του, Γιώργο, καθώς είναι εκείνος σε σχέση με τον αδελφό του, Αναστάση, που έχει εμπλακεί περισσότερο ενεργά στην διοίκηση.
Αν και με τον πατέρα του μοιάζει στο να κρατά χαμηλούς τόνους, δεν του αρέσει να προκαλεί διάγοντας πολυτελή βίο και να εμφανίζεται σε κοσμικές εκδηλώσεις, αλλά και στο ότι λαμβάνει γρήγορες και ενίοτε σκληρές αποφάσεις, όταν οι οικονομικές συνθήκες το απαιτούν, πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι δεν διαθέτει εκείνο το «μαγικό touch» του Γιώργου Δαυίδ.
Το επιχείρημά τους στηρίζεται εκτός από τις πρόσφατες περιπέτειες της Nutriart και της Frigoglass και σε κάποιες άστοχες επιλογές και χειρισμούς του παρελθόντος, που τον οδήγησαν σε λανθασμένες ή και αποτυχημένες επενδύσεις που κόστισαν στον όμιλο. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Χάρης Δαυίδ για μεγάλο χρονικό διάστημα βρισκόταν στην διοίκηση της «Παπουτσάνης», η οποία πέρασε από… σαράντα κύματα μέχρι να ξαναβγεί στον… αφρό υπό τη νέα διοίκηση, ενώ επένδυσε και στα καταστήματα εστίασης «Πίτα Παν» που επίσης, δεν είχαν αίσιο τέλος.
Στην περίπτωση της Nutriart, πολλοί είναι εκείνοι που του χρεώνουν πως «σύρθηκε» από τις τράπεζες και δεν άσκησε όσες πιέσεις χρειάζονταν για να ολοκληρωθεί γρηγορότερα η συμφωνία αναδιάρθρωσης των δανείων, ενώ οι ίδιοι του καταλογίζουν όσον αφορά στην Frigoglass πως έχει επιλέξει τις περισσότερες φορές τον «δρόμο» της σύγκρουσης με τους εργαζόμενους, παρά του διαλόγου και της διαλλακτικότητας.
Και ο ίδιος, όμως, πολλές φορές έχει σταθεί, όπως και ο πατέρας του «απέναντι» στα κακώς κείμενα της οικονομίας και τις στρεβλώσεις της αγοράς, όπως η αύξηση του φόρου κατανάλωσης στα αναψυκτικά και γενικότερα το δυσχερές ελληνικό οικονομικό περιβάλλον. Πάντως, έχει την αμέριστη στήριξη του Γιώργου Δαυίδ σε ό,τι και να κάνει.
SUCCESS STORY ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
Η ισχυρή παρουσία σε 28 χώρες και οι επόμενες κινήσεις
Μπορεί στην Ελλάδα ο leader του κλάδου των αναψυκτικών με μερίδιο 70% να βρίσκεται αντιμέτωπος με μια σειρά προβλημάτων, όμως στο εξωτερικό ο Γιώργος Δαυίδ «γράφει» ένα πετυχημένο success story με νέες επενδύσεις, αύξηση των πωλήσεων και μεγαλύτερες ευκαιρίες χρηματιστηριακά, μετά την εισαγωγή της μετοχής της Coca Cola Hellenic και στο ταμπλό του Λονδίνου.
Όχι ότι εκτός συνόρων δεν λείπουν τα «αγκάθια», καθώς πολλές ευρωπαϊκές αγορές έχουν κλυδωνιστεί από την οικονομική κρίση, όπως η Ιταλία, η Ουγγαρία, η Τσεχία, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται και τα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου, όμως, υπάρχουν και εκείνες που συνεχίζουν να παράγουν αυξημένα έσοδα και να λειτουργούν ως «αντίδοτο», όπως η Ελβετία, η Πολωνία κ.α.
Άλλωστε, με δραστηριότητα σε 28 χώρες, 75 εργοστάσια παραγωγής και χρηματιστηριακή αξία που άγγιζε τα 6 δισ. ευρώ -πριν την εισαγωγή της στο Λονδίνο- η Coca Cola μπορεί και ανοίγει περαιτέρω την «βεντάλια» των επενδύσεών της εκτός συνόρων.
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια εγκαινιάστηκε πριν από μερικές μέρες και η νέα επένδυση, ύψους 22 εκατ. ευρώ σε γραμμή παραγωγής του χυμού Cappy Pulpy στην Ρουμανία. Η παραγωγική δυναμικότητα αυξήθηκε στις 36.000 φιάλες την ώρα, κάτι που θα συμβάλει στη μεγαλύτερη κάλυψη αναγκών σε Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Στα εγκαίνια μάλιστα, το παρών έδωσε και ο ισχυρός άντρας της The Coca Cola Company, Muhtar Kent, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά τις στενές και αγαστές σχέσεις της οικογένειας Δαυίδ με την αμερικανική μητρική εταιρία.
Η μεγάλη πρόκληση για τον Γιώργο Δαυίδ, πέρα από τις νέες επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν το επόμενο διάστημα, είναι να πετύχει και το στοίχημα στο ταμπλό του Λονδίνου, εκεί όπου οι ευκαιρίες για την άντληση χρήματος είναι πολύ μεγαλύτερες.
Ταυτόχρονα από το νέο στρατηγείο της διοίκησης στην Ελβετία κομβικό σημείο αποτελούν και οι λήξεις δανείων, ύψους 1 δισ. ευρώ, που εκτείνονται χρονικά μέχρι τον Ιανουάριο του 2014.
Το στοίχημα της αναχρηματοδότησης του δανεισμού έπαιξε άλλωστε και καθοριστικό ρόλο στην απόφασή του να μεταφέρει την έδρα του εκτός Ελλάδας.