Ο ξαφνικός χαμός της κόρης του Μαρίας, η τρικυμία της κρίσης, το Ίδρυμα και τα σχέδια σε στεριά και θάλασσα
Όλα ανατράπηκαν μέσα σε μια στιγμή. Κανείς από όσους συμμετείχαν στη «βάφτιση» του νέου πλοίου του Παναγιώτη Τσάκου, του «ΙΑΝ Μ» πριν από μερικές μέρες δεν μπορούσε να φανταστεί ότι η χαρά και η περηφάνια του καπετάνιου για το νέο «σκαρί» του ομίλου του και για την ελληνική ναυτιλία θα έδιναν την θέση τους στην ανείπωτη θλίψη και την οδύνη που προκάλεσε ο αναπάντεχος χαμός της κόρης του, Μαρίας. Ο εφοπλιστής που παρά την οικονομική κρίση, έχει καταφέρει να χτίσει έναν στόλο 81 πλοίων, με συνολικό τονάζ 8, 5 εκατ. τόνους και έχει συνάψει μερικά από τα μεγαλύτερα deals, όπως πρόσφατα με τους Κινέζους για τη ναυπήγηση νέων πλοίων και για επενδύσεις στην ενέργεια ή με τους Γερμανούς, ιδρύοντας την Tsakos Columbia Shipmanagement για τη διαχείριση στόλου 435 πλοίων, αντιπροσωπεύοντας από μόνος του το 3% της ελληνικής ναυτιλίας, δέχτηκε ένα από τα μεγαλύτερα «χτυπήματα» της μοίρας, όταν του ανακοινώθηκε από τον γιο του, Νίκο ότι η κόρη του έφυγε από τη ζωή σε ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης από καρδιακή προσβολή την περασμένη Παρασκευή. Το οξύμωρο του τραγικού γεγονότος είναι πως η Μαρία Τσάκου σε λίγες μέρες θα συναντιόταν και πάλι με τον πατέρα της και τον αδελφό της για να παραβρεθούν και να μιλήσουν σε εκδήλωση του ομίλου τους που αφορούσε στην ανάγκη ενίσχυσης της ναυτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα και την αύξηση των Ελλήνων στα πληρώματα των πλοίων. Δεν πρόλαβε όμως. Το ταξίδι της στην Αμερική για δουλειές, καθώς η ίδια είχε επιφορτιστεί με το καθήκον του ελέγχου των οικονομικών των ναυτιλιακών τους εταιρειών TEN και Tsakos Shipping and Trading, αλλά και την μελέτη και αξιολόγηση special projects, έμελε να είναι το τελευταίο.
Το Ίδρυμα
Το γραφείο του Χιώτη καπετάνιου, Παναγιώτη Τσάκου στο «Μέγαρο Μακεδονία» στην Ακτή Μιαούλη είναι ερμητικά κλειστό. Σε εκείνο της Μαρίας Τσάκου λουλούδια και μια φωτογραφία της υπενθυμίζουν το ξαφνικό της τέλος. Το ίδιο και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης, την δεύτερη πατρίδα της οικογένειας Τσάκου, όπως άρεσε να την αποκαλεί ο πατριάρχης της, όπου εδρεύει το Ίδρυμα «Μαρία Τσάκου», στο οποίο η ίδια ήταν πρόεδρος. Από την πρώτη στιγμή του θανάτου της, μια λιτή ανακοίνωση στην ισπανική γλώσσα σε μαύρο φόντο «κοσμεί» την αρχική σελίδα του site του. «Θρηνούμε γιατί χάσαμε τη δική μας Μαρία τόσο ξαφνικά, χωρίς καν να προλάβουμε να την αποχαιρετήσουμε» γράφουν οι εργαζόμενοι του Ιδρύματος. Ένα ίδρυμα που δημιουργήθηκε το 1978 στη μνήμη της μητέρας του Παναγιώτη Τσάκου, Μαρίας και τώρα και της συνονόματης κόρης του με σκοπό να διαδώσει την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό στη Λατινική Αμερική, αλλά και να ενδυναμώσει τους δεσμούς ανάμεσα στη χώρα μας και τους ισπανόφωνους λαούς. Υποστηρικτής εκπαιδευτικών και επιστημονικών συμποσίων, με πλούσια φιλανθρωπική δράση σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες της Ουρουγουάης και όχι μόνο, αλλά και με έντονη δραστηριότητα στην ιδιαίτερη πατρίδα της οικογένειας Τσάκου στη Χίο, όπου ίδρυσαν πνευματικό κέντρο και βιβλιοθήκη, όραμα της Μαρίας Τσάκου ήταν η ανάπτυξή του και σε άλλες χώρες του κόσμου. Άνθρωπος ευθύς, όπως ο πατέρας της, και χαμηλών τόνων της άρεσε να μιλάει μέσα από τη δουλειά της. Αυτό της δίδαξε ο καπετάν- Παναγιώτης, αυτό είχε «πυξίδα» σε όλη τη ζωή της. Η Μαρία ποτέ δεν είχε απασχολήσει τις κοσμικές στήλες, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως πριν από έναν μήνα που ήταν κουμπάρα στον γάμο του Νίκου Κριθαριώτη με τη Βίκυ Καγιά. Η καθημερινότητά της μοιραζόταν ανάμεσα στο σπίτι της και στο γραφείο ή μεταξύ Ελλάδας και Αμερικής, ενώ τα καλοκαίρια προτιμούσε την ηρεμία και την απομόνωση στο αρχοντικό εξοχικό της στις Οινούσσες. Εκεί, όπου από παιδί, έβλεπε τον πατέρα της να μπαρκάρει στα πλοία ως δόκιμος πλοίαρχος, πριν ακόμη χτίσει τον όμιλο που διαθέτει σήμερα.
Οι φουρτούνες δεν τον τρομάζουν…
Από μικρό παιδί ο Παναγιώτης Τσάκος ήξερε ότι θα γίνει καπετάνιος. Μυημένος στο ναυτικό περιβάλλον των Καρδάμυλων και με εικόνες από τη ναυτοσύνη παλιών καραβοκύρηδων και εφοπλιστών, όπως οι οικογένειες Λιβανού και Καρρά, ονειρευόταν τη μέρα που θα ταξιδέψει και ο ίδιος. Αμέσως μόλις αποφοίτησε από το Λιβάνειο Ναυτικό Γυμνάσιο ξεκίνησε το επάγγελμα ως δόκιμος πλοίαρχος και παρά τις «δυσκολίες» που αντιμετώπιζε ένας ναυτικός, εκείνος ποτέ δεν πτοήθηκε. Όταν το 1970 απέκτησε το πρώτο του πλοίο και ίδρυσε την εταιρεία Tsakos Shipping and Trading με κεφάλαιο μόλις 120 εκατ. δραχμές, δεν μπορούσε να φανταστεί πως θα έφτανε η μέρα που όλη η ναυτιλιακή κοινότητα της Ελλάδας και του εξωτερικού, θα μιλούσε για την «αυτοκρατορία» των 81 πλοίων του, των 50 τάνκερ της ΤΕΝ την οποία διοικεί ο γιος του Νίκος, αλλά και της έντονης δραστηριότητάς του στο Λονδίνο, τη Νέα Υόρκη, το Μοντεβιδέο. Ακόμη και οι «φουρτούνες» της οικονομικής κρίσης δεν τον τρομάζουν. Όταν τον ρωτούν σχετικά εκείνος απαντά αφοπλιστικά πως «δε με τρομάζει η κρίση της οικονομίας γιατί αυτή την προκάλεσε η απληστία και ο καιροσκοπισμός μας». Γι’ αυτό και η εταιρεία του δεν έχει πληγεί όσο οι άλλες, με την ΤΕΝ, που είναι και εισηγμένη στη Wall Street, να παρουσιάζει καθαρά κέρδη 8,5 εκατ. δολάρια στο δεύτερο τρίμηνο του 2010, να έχει ισχυρά ταμειακά διαθέσιμα ύψους 306 εκατ. δολαρίων και να έχει ναυλώσει το 76% των πλοίων της για το τρέχον έτος και το 58% περίπου για το 2011. Μια από τις πιο σημαντικές της κινήσεις ήταν η ανανέωση του στόλου των τάνκερ, η ηλικία του οποίου δεν ξεπερνά τα 6,5 χρόνια.Στον όμιλο ανήκουν επίσης τα ναυπηγεία στην Ουρουγουάη, ενώ μέσω επενδυτικών σχημάτων συμμετέχει και σε εξορύξεις πετρελαίου σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Το μυστικό του Παναγιώτη Τσάκου είναι ο σκληρός αγώνας. «Ποιοι είμαστε και πού φτάσαμε. Είμαστε ναυτόπαιδα και φτάσαμε εκεί που φτάσαμε, παλεύοντας» είναι τα λόγια του καπετάνιου, που έχει όραμα και θεωρεί εθνικό χρέος της Πολιτείας να επιστρέψουμε πάλι στις «χρυσές εποχές», τότε που βαφτίζαμε και υψώναμε την ελληνική σημαία στα πλοία που χτίζονται από Έλληνες σε ελληνικά ναυπηγεία. Πρέπει να ξαναζωντανέψει όπως υποστηρίζει με κάθε ευκαιρία η Ακτή Μιαούλη, το Σχιστό, η Σαλαμίνα, ο Σκαραμαγκάς και η Ελευσίνα. Γι’ αυτό και ο όμιλός του στηρίζει πολλές πρωτοβουλίες που αφορούν στην ενίσχυση του ναυτικού επαγγέλματος. Σε κάθε του βήμα πάντως, στο πλευρό του έχει την σύζυγό του, Ειρήνη Σαρόγλου, γόνο μίας από τις αριστοκρατικότερες αθηναϊκές οικογένειες και γνωστή καρδιολόγο- παθολόγο. Στον 6ο όροφο των εταιρειών του συζύγου της, μάλιστα, υπάρχει πλήρως εξοπλισμένο ιατρείο και γυμναστήριο, ενώ η ίδια παραδίδει πολλές φορές εκπαιδευτικά σεμινάρια με τη συνδρομή του συζύγου της και του γιου της Νίκου. Σε εκείνη λέγεται ότι ανήκει και η πρωτοβουλία της οικογένειας να «υιοθετήσουν» ανήλικα κορίτσια από την Αφρική πέρυσι που ζουν στην Αθήνα και καταλήγουν στην πορνεία, προσφέροντας 300.000 ευρώ.
Τράπεζες και real estate
Η εμπλοκή του Παναγιώτη Τσάκου στην τραπεζική, αγοράζοντας μετοχές στην Τράπεζα Κύπρου, τις οποίες ρευστοποίησε η Marfin, εξέπληξε πολλούς παράγοντες της αγοράς, οι οποίοι προσπαθούσαν να κατανοήσουν αν η κίνηση αυτή ήταν μια συγκυριακή επένδυση ή ο καπετάνιος ήρθε για να μείνει στον χώρο. Εξάλλου, ο ίδιος είναι και μέλος του ΔΣ της Εμπορικής Τράπεζας, ενώ κάποιες πληροφορίες φέρουν και άλλα μέλη της οικογένειάς του να έχουν αποκτήσει και στο παρελθόν μετοχές στην Κύπρου, αλλά δε διατήρησαν τις θέσεις τους. Όταν το έπραξε διέκρινε, όπως αποδεικνύεται και από τα σημερινά μεγέθη της τράπεζας, πως πρόκειται για ένα από τα ισχυρότερα πιστωτικά ιδρύματα, ενώ οι προοπτικές ανάπτυξης στη Ρωσία, την Ουκρανία κ. α είναι πολλές. Μια από τις μεγάλες του αγάπες είναι και οι επενδύσεις στα ακίνητα και μεγάλες εκτάσεις, όπως το καταπράσινο νησί του, την Άτοκο στο Ιόνιο και την τεράστια φάρμα που έχει δημιουργήσει στην Ουρουγουάη, ενώ διαθέτει και φυτεία ευκαλύπτων για παραγωγή χάρτου.
Της Εύης Κατσώλη
