«Το να κρατήσεις την Ελλάδα στο ευρώ είναι κάτι πολύ παραπάνω από τα χρήματα».
Αυτό υποστηρίζει ο Marc Chandler, επικεφαλής νομισματικής στρατηγικής τής Brown Brothers Harriman, σε άρθρο του στην εφημερίδα Financial Times:
Όταν οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναφέρονται στην Ελλάδα, μιλούν την διάλεκτο των οικονομικών, ανεξάρτητα από την μητρική τους γλώσσα. Είμαι οικονομικός αναλυτής και την γνωρίζω καλά αυτή τη διάλεκτο. Πιστεύω όμως ότι οι πολιτικοί της ηπείρου έχουν διαλέξει λάθος κοινή γλώσσα. Η γεωπολιτική, πολύ περισσότερο από την οικονομία, είναι το κύριο ζήτημα. Το κόστος του σφάλματος θα είναι μη μετρήσιμο.
Να θυμηθούμε ότι μέχρι πολύ πρόσφατα, το 2013, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συζητούσαν για συμφωνία εμπορικής ενοποίησης με την Ουκρανία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι διπλωμάτες γνώριζαν τις γεωπολιτικές παραμέτρους αυτής της προσπάθειας. Πράγματι, η συμμετοχή της Ουκρανίας στην Ε.Ε. είχε τεθεί από πολλούς ως μακροπρόθεσμος στόχος. Αλλά οι Βρυξέλλες, απορροφημένες με τις τεχνικές λεπτομέρειες μιας συμφωνίας για το άνοιγμα των αγορών, ίσως απέσπασαν το βλέμμα από την στρατηγική κατάσταση.
Οι ρωσικές αντιδράσεις στην Ουκρανία πάντα ήταν δύσκολο να προβλεφθούν. Αλλά το πρίσμα της οικονομίας ήταν λάθος επιλογή και οδήγησε τους διπλωμάτες σε λάθος διαδρομή. Αυτό είναι ένα σφάλμα που η Ευρώπη δεν αντέχει να επαναλάβει στην Ελλάδα.
Οι υπουργοί Οικονομικών συζητούν τις απαιτήσεις της Αθήνας για ένα δάνειο που θα συντηρήσει την χώρα μέχρι τον Ιούνιο, δίνοντας χρόνο για διαπραγμάτευση μιας μόνιμης λύσης στα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας. Τα ποσά που εμπλέκονται είναι μεγάλα, και οι ελληνικές απαιτήσεις εγείρουν ερωτηματικά για το νομισματικό και μακροοικονομικό πλαίσιο όλης της οικονομίας της ευρωζώνης.
Δεν πρέπει να ληφθούν βιαστικές αποφάσεις. Αυτά τα θέματα όμως, όσο σημαντικά κι είναι, δεν πρέπει να τυφλώνουν τους πολιτικούς όσον αφορά την τεράστια γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας.
Πρόκειται για μια χώρα που ενώνει τον βορρά με τον νότο, και την ανατολή με την δύση, όπως καμία άλλη. Αποτελεί το νότιο άκρο του ΝΑΤΟ και η σχέση που απολαμβάνει με Ρωσία, Ιράν, Κίνα και άλλους είναι μοναδική εντός της συμμαχίας. Ακόμη κι αν είναι υψηλό το τίμημα για την ασφαλή διατήρηση των Αθηνών εντός της ευρωπαϊκής πολιτικής τάξης και ασφάλειας, αξίζει να πληρωθεί.
Η Ελλάδα είναι υπεύθυνη για την εξασφάλιση ενός μεγάλου και ασταθούς τμήματος των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. Κι αυτός ο ρόλος θα γίνει ακόμη σημαντικότερος, με τις συγκρούσεις που μαίνονται στην βόρειο Αφρική και την Μέση Ανατολή.
Η στρατηγική σημασία της χώρας ως πυλώνα της Ευρώπης έχει αυξηθεί κι ας έχει συρρικνωθεί η οικονομία της κατά το ένα τέταρτο. Είναι μια από τις λίγες χώρες της ευρωζώνης που ανταποκρίνονται στις δεσμεύσεις τους προς το ΝΑΤΟ για τις στρατιωτικές δαπάνες (και γι’ αυτό το λόγο, συμπτωματικά, είναι από τους σημαντικότερους πελάτες των γερμανικών και γαλλικών κατασκευαστών όπλων).
Οι πολιτικοί της υπόλοιπης Ευρώπης είναι κατανοητό να ανησυχούν που θα υποχρεωθούν οι φορολογούμενοι πολίτες τους να πληρώσουν για τις παλαιές δημοσιονομικές ατασθαλίες της Ελλάδας. Αλλά πρέπει να θυμούνται επίσης ότι η χώρα δεν αμείβεται επαρκώς για την πολύτιμη συμβολή της στην κοινή άμυνα της Ευρώπης.
Οι εξελίξεις στην Ουκρανία θα ταρακουνήσουν εκείνους τους Ευρωπαίους που κάποτε θεωρούσαν δεδομένο ότι οι μεταπολεμικές εδαφικές τακτοποιήσεις θα γίνουν σεβαστές από όλους τους γείτονες. Στην παρατεταμένη, όπως φαίνεται, αντιπαράθεση της δύσης με την Ρωσία, τα γεωστρατηγικά δεδομένα που κατέχει η Ελλάδα είναι αναντικατάστατα.
Ωστόσο οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιμένουν να μιλούν για την οικονομική θέση της Ελλάδας λες και έχουν εξασφαλίσει την πλήρη γεωπολιτική υποταγή της. Τα γεγονότα μπορεί να τους επιβεβαιώσουν. Αλλά είναι επικίνδυνο στοίχημα. Θα είναι τραγωδία να βάλουν αυτό το στοίχημα στην τύχη, επειδή θα κάνουν στενόμυαλη ανάλυση της κατάστασης.
Αν το παιχνίδι επιβολής που εκτυλίσσεται ανάμεσα στην Αθήνα και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καταλήξει στην έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη, το κόστος θα είναι πολύ μεγαλύτερο από μερικά απλήρωτα δάνεια και οικονομική πίεση.
Ο διοικητής της ΕΚΤ Mario Draghi, έχει πει ότι θα κάνει τα πάντα για να σώσει το ευρώ. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί θα πρέπει να κάνουν πολύ περισσότερα για να κρατήσουν την Ελλάδα στο ευρώ και να διασφαλίσουν την ευρωπαϊκή πολιτική τάξη.
