Ως μια αμήχανη Σύνοδο περιγράφουν τα διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης την αποψινή Σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας, που διεξάγεται στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
Ενδεικτικά τα δημοσιεύματα που ακολουθούν:
Bloomberg: Οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας είναι ανύπαρκτες και η αρχή γίνεται από πολύ χαμηλά
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Μπόικο Μπορισοφ και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ θα έχουν σήμερα συνομιλίες με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσουν τις τεταμένες σχέσεις και να διασφαλίσουν ότι η Τουρκία θα εξακολουθήσει να αποτρέπει τις προσφυγικές ροές, κάτι για το οποίο επείγεται η ΕΕ. Η Άγκυρα τηρεί τη συμφωνία να φιλοξενεί αιτούντες ασύλου από τη Μέση Ανατολή, ενώ δεν έχει τερματίσει επίσημα τις συνομιλίες για ένταξή της στην Ένωση.
Από την πλευρά του, ο Eρντογάν επιδιώκει να αποσπάσει παραχωρήσεις για την κατάργηση του καθεστώτος βίζας και την αναβάθμιση της συμφωνίας τελωνειακής ένωσης, χωρίς να αναλάβει δεσμεύσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.
«Οι σχέσεις είναι ανύπαρκτες και η αρχή γίνεται από πολύ χαμηλά. Δεν περιμένω πολλά, πέρα από μια συζήτηση επί της συμφωνίας για την μετανάστευση. Βέβαια και μόνο το γεγονός ότι η Σύνοδος διεξάγεται συνιστά βελτίωση», δήλωσε ο Ασλί Αϊντιντασμπάς, αναλυτής του European Council on Foreign Relations.
Reuters: Αμήχανη Σύνοδος
Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία συνέρχονται σήμερα σε μια αμήχανη σύνοδο κατά την οποία είναι πιθανό να χορηγηθούν στην Άγκυρα επιπλέον κονδύλια για τους πρόσφυγες από την Συρία, ωστόσο οι τουρκικές απαιτήσεις για κατάργηση του καθεστώτος βίζας και εμβάθυνση των εμπορικών σχέσεων δεν αναμένεται να γίνουν αποδεκτές, εκτιμά το Reuters.
Η Βουλγαρία θεωρεί την Σύνοδο στη Βάρνα ως σπάνια ευκαιρία για διάλογο, ενώ οι ηγέτες της ΕΕ επικαλούνται τη σημασία της Τουρκίας ως μέλους του ΝΑΤΟ στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Ευρώπης και ως αναχώματος των μεταναστευτικών ροών.
Η περαιτέρω χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ είναι μάλλον πιθανή, όμως τίποτε περισσότερο, ανέφεραν αξιωματούχοι και διπλωμάτες της ΕΕ.
Ωστόσο, διπλωμάτες εκτιμούν ότι η πρόσκληση στον Erdogan θα έχει ως τίμημα επικρίσεις από χώρες-μέλη της Ένωσης που υποστηρίζουν πως η Άγκυρα υπαναχωρεί από τις δημοκρατικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Παρά τη σημασία που έχει η συνεργασία της Τουρκίας για την ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική, η ΕΕ οφείλει να τηρήσει σκληρή γραμμή.
Είναι δελεαστικό για τους Ευρωπαίους πολιτικούς να επιδιώκουν μια σχέση συναλλαγής με την Άγκυρα, όμως ο Erdogan δεν πρόκειται να σταματήσει τις βολές εναντίον της ΕΕ για να εξυπηρετήσει την εθνικιστική του ατζέντα», δήλωσε ο Μαρκ Πιερίνι, πρώην πρέσβης της ΕΕ στην Άγκυρα και τώρα συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης Carnegie Europe.
Stratfor: Οι πολιτικές συγκρούσεις θα συνεχιστούν
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία θα επιδιώξουν σήμερα να επανεκκινήσουν τις μεταξύ τους σχέσεις στη Βάρνα της Βουλγαρίας, σχολιάζει το Ινστιτούτο Stratfor. «Αν και η Τουρκία δεν πρόκειται να ενταχθεί στην ΕΕ στο ορατό μέλλον, οι δύο πλευρές μπορούν να συνεργαστούν σε τομείς όπως η αναβάθμιση της συμφωνίας τελωνειακής ένωσης.
Ωστόσο ζητήματα όπως η διένεξη για την Κύπρο, οι ευρωπαϊκές επικρίσεις για την εσωτερική πολιτική του Erdogan και η διευρυνόμενη και μονομερής τουρκική επέμβαση στη Συρία θα εξακολουθήσουν να γεννούν τριβές μεταξύ των Βρυξελλών και της Άγκυρας.
Η Σύνοδος μάλλον δεν πρόκειται να καταλήξει σε συγκεκριμένες αποφάσεις για το μέλλον των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Παρά το γεγονός ότι ο Juncker και ο Tusk ηγούνται των σημαντικότερων θεσμών της ΕΕ, οι τελικές αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική εναπόκεινται στα κράτη-μέλη, πολλά από τα οποία διστάζουν να συνεταιριστούν με την Τουρκία.
Μια σχέση πάντως που θα βασίζεται στον πραγματισμό και τη συνεργασία σε συγκεκριμένους τομείς αμοιβαίου συμφέροντος όπως το εμπόριο, η μετανάστευση και η ασφάλεια είναι πιθανή, αν και οι περιστασιακές πολιτικές συγκρούσεις είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχιστούν», τονίζουν οι αναλυτές του Stratfor.
Die Welt: Η μεγάλη επικοινωνιακή επικίνδυνη σκηνή του Ερντογάν
Το βράδυ της Δευτέρας συναντάται ο Τούρκος Πρόεδρος με τις ηγεσίες της ΕΕ στη βουλγαρική πόλη Βάρνα. Ο Eρντογάν αναμένεται να επιστρέψει στο σπίτι του με άδεια χέρια και ωστόσο θα είναι ο νικητής. Σε αυτό συμμετέχει και η Γερμανία.
Όταν ο Ερντογαν το βράδυ θα συναντηθεί στη Βάρνα σε συνάντηση κορυφής με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γιούνκερ, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Τουσκ και τον Βούλγαρο πρωθυπουργό Μπορίσωφ, τα πράγματα θα είναι θυελλώδη.
Στην πραγματικότητα η Σύνοδος στη Βουλγαρία, που έχει την προεδρία της ΕΕ, αναμένεται να ανοίξει το δρόμο για μια περαιτέρω αποκλιμάκωση στη σχέση Άγκυρας και Βρυξελλών.
Η λίστα επιθυμιών της Τουρκίας είναι μακρά: απελευθέρωση στη χορήγηση βίζας, μια διεύρυνση της τελωνειακής ένωσης, συνεργασίες σε θέματα εξοπλισμών και επανεκκίνηση των τρεχουσών από το 2005 ενταξιακών συνομιλιών. Ωστόσο ο Eρντογάν θα επιστρέψει σίγουρα στο σπίτι του με άδεια χέρια, καθώς για τίποτα από αυτά δεν θα του δοθεί υπόσχεση από την ΕΕ στη Βάρνα.
Η απογοήτευση για τις συνεχιζόμενες συλλήψεις στην Τουρκία, για την άρνηση της Άγκυρας να αλλάξει ουσιαστικά τον τρομοκρατικό της νόμο, την επίθεση κατά της κουρδικής στρατιωτικής ομάδας YPG στο Αφρίν και για τις πρόσφατες διαμάχες με την Ελλάδα και της Κύπρο είναι απλά πολύ μεγάλη. Παρόλα αυτά η Σύνοδος για τον Eρντογάν αποτελεί μια μεγάλη επικοινωνιακή επιτυχία.
Ο Πρόεδρος μπορεί να ‘σκοράρει’ με αυτόν τον τρόπο στην ίδια του τη χώρα: Εκείνος θα παραπέμπει στο ότι τον υποδέχτηκαν οι ηγέτες της ΕΕ και πριν από δέκα μέρες του υποσχέθηκαν τρία ακόμα δισ. ευρώ ως χρηματοδοτική βοήθεια για τους πρόσφυγες στο πλαίσιο της συμφωνίας με την Τουρκία. Αυτάρεσκα ο Eρντογάν θα παραθέσει επίσης στην τουρκική τηλεόραση τους προγραμματισμένους διθυράμβους των εκπροσώπων της ΕΕ στη Βάρνα, σύμφωνα με τους οποίους η Τουρκία αποτελεί έναν «σημαντικό εταίρο» σε πολλά ζητήματα όπως η ενέργεια, οι πρόσφυγες και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Die Zeit: Η ΕΕ και η Τουρκία ενόψει μιας «πολύ δύσκολης συνάντησης»
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ Τουσκ προτίθεται κατά την προγραμματισμένη συνάντηση με τον Ερντογάν να διεξαχθεί μια «ανοιχτή συζήτηση». Η ΕΕ πιέζει για αποχώρηση από το Αφρίν, η Τουρκία απαιτεί καθεστώς απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για Τούρκους πολίτες.
Η ηγεσία της ΕΕ εξέφρασε ανησυχία λίγο πριν τη συνάντηση κορυφής με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που ξεκινάει σήμερα στην βουλγαρική παράκτια πόλη της Βάρνας.
Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ, ο οποίος φιλοξενεί τη Σύνοδο Κορυφής ως Προεδρεύων του Συμβουλίου, δήλωσε ότι αναμένει «μια πολύ δύσκολη συνάντηση». Υπάρχουν πολλές συγκρούσεις και «πολύ λίγα διπλωματικά κανάλια διαλόγου».
Στόχος της συνάντησης είναι η βελτίωση των δύσκολων σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γιούνκερ ανακοίνωσε την έναρξη μιας «ειλικρινούς και ανοιχτής συζήτησης». Ωστόσο, βλέπει «με μικτά συναισθήματα» τη Σύνοδο Κορυφής, δεδομένων των διαφορών ΕΕ – Τουρκίας.
Η Καγκελάριος Μερκελ δήλωσε μετά τη συνάντηση Κορυφής στις Βρυξέλλες ότι η ΕΕ συνεχίζει να επιθυμεί τη Συμφωνία για τους πρόσφυγες και προτίθεται να εκταμιεύσει τη δεύτερη δόση δέσμευσης ύψους έξι δισ. ευρώ. Αλλά υπάρχει «πολύ μεγάλη ανησυχία» εξαιτίας της εξέλιξης στην Τουρκία.
Η τουρκική πολιτική στη Συριακή περιοχή Αφρίν και τη Μεσόγειο ανησυχεί επίσης την ΕΕ.
Der Standard: Μερικώς ικανοποιητικός εταίρος η Τουρκία
Η Ελλάδα και η Κύπρος, η συρρίκνωση του τουρκικού συνταγματικού κράτους και η κατάσταση των ΜΜΕ είναι τα ζητήματα που καθιστούν δύσκολη την εξομάλυνση των ευρωτουρκικών σχέσεων υπό τον Ερντογάν. «Η Ρητορική και οι ενέργειες του Ερντογάν έχουν δημιουργήσει ένα εξαιρετικά αβέβαιο περιβάλλον. Κατά την πρόσφατη ιστορία, δεν έχουμε ξαναδεί στην περιοχή μας κάτι παρόμοιο», λέει ο Nίκος Κατσίμπρας, πρώην αξιωματικός του ελληνικού ναυτικού και νυν καθηγητής συγκρουσιακών σπουδών στο Κολούμπια της Νέας Υόρκης.
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται τώρα στο χειρότερο σημείο τους από το 1996, όταν οι δύο χώρες βρέθηκαν στο κατώφλι πολέμου εξαιτίας των Ιμίων Ωστόσο, η τρέχουσα κρίση με τους Τούρκους είναι πολύ πιο επικίνδυνη ό,τι εκείνη του 1996, πιστεύει ο ιστορικός και καθηγητής στρατιωτικών σχολών, Ηλίας Ηλιόπουλος.
«Το ότι ο Τούρκος ηγέτης είναι σκληρός, είναι ελεγχόμενο καθώς η διεθνής πολιτική δεν είναι εργαστήριο γιόγκα», σημειώνει ο Μάρκους Μπερνάθ και συνεχίζει επισημαίνοντας ότι όλη αυτή η επεκτατική πολιτική του Ερντογάν απειλεί και την Ευρώπη, γεγονός που ανάγεται σε πρόβλημα.
Η Τουρκία είναι ήδη με το ένα πόδι έξω από το ΝΑΤΟ, ενώ η συμμαχία της Τουρκίας με την Ρωσία την καθιστά όλο και πιο απρόβλεπτη δύναμη για την Ευρώπη. Για την Ευρώπη, η Τουρκία είναι μόνο ένας μερικώς εποικοδομητικός εταίρος: η Άγκυρα στέκεται εμπόδιο στη ροή των προσφύγων στην ΕΕ και βοηθά στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Κι αυτό δεν είναι λίγο! Αλλά δεν αρκεί για μια μελλοντική σχέση. Για τα δύο θέματα που είναι σημαντικά για την Άγκυρα, την επέκταση της τελωνειακής ένωσης και το τέλος της διαμάχης για τις θεωρήσεις, δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία υποστήριξη στην ΕΕ.
Politico: Χαμηλές προσδοκίες
Η σημερινή συνάντηση των εκπροσώπων της Ε.Ε. με τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογαν στη Βάρνα δε μοιάζει να είναι ιδιαιτέρως υποσχόμενη, εκτιμά η ιστοσελίδα Politico.
Τουσκ, Γιούνκερ και Ερντογάν θα συναντηθούν «στις, σε γενικές γραμμές, φιλικές βουλγαρικές ακτές της ωστόσο ταραχώδους Μαύρης Θάλασσας, την οποία οι Αργοναύτες κατέβαλαν προσπάθεια για να διασχίσουν». Το δημοσίευμα αναφέρει ότι τα επιπρόσθετα 3 δισ. ευρώ για τους πρόσφυγες, καθώς και επιπλέον προενταξιακά κονδύλια τα οποία ανακατευθύνθηκαν αλλά δεν σταμάτησαν μετά την αντίδραση του Τούρκου Προέδρου μετά από την απόπειρα πραξικοπήματος, καθώς και το ενδεχόμενο άρσης θεωρήσεως εισόδου για τους Τούρκους που ταξιδεύουν στην Ε.Ε., θέμα που δεν απεσύρθη ποτέ ολοκληρωτικά από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αποτελούν το «καρότο» που έχει να προσφέρει η Ε.Ε. στην Τουρκία.
«Η Ε.Ε θέλει κάτι σε αντάλλαγμα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. την περασμένη εβδομάδα.
Στην καλύτερη περίπτωση, η συνάντηση της Βάρνας θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την αποφυλάκιση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που συνελήφθησαν από τις τουρκικές δυνάμεις μετά τη διέλευση των συνόρων, καθώς και η καταστολή της όρεξης της Άγκυρας για ενδεχόμενα κοιτάσματα φυσικού αερίου στα ανοικτά της Κύπρου» γράφει η ιστοσελίδα .
Η Τουρκία την Παρασκευή διαμαρτυρήθηκε για υποτιθέμενη μεροληψία της Ε.Ε. υπέρ της Κύπρου εις βάρος της Τουρκίας (η πρώτη μέλος της Ε.Ε., η τελευταία προφανώς όχι), αλλά φαίνεται να έχει κάποιο ενδιαφέρον για τη συνάντηση, χωρίς κανένα μήνυμα για μη εμφάνιση (στη συνάντηση) μέχρι τώρα.
Μην κάνετε κανένα λάθος: Η διατήρηση της συμφωνίας του 2016 για το προσφυγικό με την Άγκυρα εξακολουθεί να βρίσκεται πολύ ψηλά στη λίστα των συμφερόντων της Ε.Ε.».