Ελικόπτερα που μετέφεραν Αμερικανούς και Έλληνες στρατιώτες προσγειώθηκαν ένα πρωινό του Ιανουαρίου στους πρόποδες του Ολύμπου στο πλαίσιο άσκησης με πραγματικά πυρά, κατά την οποία οι κοινές δυνάμεις ασκήθηκαν στην διάσωση πιλότου που έχει καταρριφθεί, γράφει η αμερικανική Wall Street Journal. Η άσκηση αυτή είναι η πιο πρόσφατη ένδειξη ότι ο αμερικανικός στρατός επεκτείνει την παρουσία του στην Ελλάδα, την οποία ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο χαρακτήρισε «σύμμαχο-κλειδί» στην περιοχή.
Από τον Οκτώβριο, αμερικανικές και ελληνικές δυνάμεις λαμβάνουν μέρος σε κοινές στρατιωτικές ασκήσεις σε βάση κοντά στον Βόλο. Πέρυσι άρχισαν να επιχειρούν μη οπλισμένα MQ-9 Reaper drones στην αεροπορική βάση της Λάρισας. Επίσης, ο αμερικανικός στρατός έχει χρησιμοποιήσει περιστασιακά βάσεις στην Αλεξανδρούπολη και τον Άραξο, σύμφωνα με Αμερικανούς και Έλληνες αξιωματούχους, ενώ συζητούνται επιπλέον ελλιμενισμοί αμερικανικών σκαφών και ασκήσεις.
Όπως αναφέρουν διπλωμάτες των δύο χωρών, οι σχέσεις μεταξύ των δύο συμμάχων στο ΝΑΤΟ είναι τώρα στενότερες από ποτέ. «Είναι σημαντικό για την Ελλάδα να διαθέτει έναν τόσο ισχυρό σύμμαχο και είναι σημαντικό για τις ΗΠΑ να συντονίζονται με μια σταθερή χώρα σε ένα τόσο ασταθές περιβάλλον», δήλωσε ο ταξίαρχος Γιώργος Φασούλας, που παρακολούθησε την άσκηση. Η όλο και στενότερη συνεργασία των δύο χωρών συμβαίνει σε περίοδο εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας.
Επίσης εντάσεις έχουν ανακύψει τα τελευταία χρόνια μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας. Η πλειοψηφία της κοινής γνώμης στην Ελλάδα ήταν παραδοσιακά καχύποπτη απέναντι στην αμερικανική ισχύ, εξαιτίας της υποστήριξης της Ουάσινγκτον προς την στρατιωτική δικτατορία την περίοδο 1967-1974. Επιπλέον, έρευνες έχουν καταδείξει πως οι Έλληνες νιώθουν εγγύτητα με την Ρωσία, που είναι μια Ορθόδοξη χώρα. Η καχυποψία προς τις ΗΠΑ είναι ιδιαίτερα έντονη στους κόλπους της ελληνικής Αριστεράς. Ωστόσο η παρούσα αριστερή ελληνική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα καλλιεργεί τις στρατιωτικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, που αποτελούν «τον καλύτερο στρατηγικό σύμμαχο της Ελλάδας στην περιοχή», όπως δήλωσε σε συνέντευξή του το περασμένο φθινόπωρο.
Η κοινή γνώμη στην Ελλάδα άρχισε να διάκειται ευνοϊκότερα προς τις ΗΠΑ κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Ο τότε Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα χαροποίησε πολλούς Έλληνες όταν επέκρινε δημόσια τη δημοσιονομική λιτότητα που επέβαλαν στην Αθήνα οι Ευρωπαίοι πιστωτές, με προεξάρχουσα την Γερμανία. Με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ένα πολιτικό κίνημα που πριν αναδειχθεί στην εξουσία κατήγγειλε τις ΗΠΑ ως το κέντρο του καπιταλιστικού ιμπεριαλισμού – η Ελλάδα βρίσκεται πολύ κοντά στην υπογραφή συμφωνίας για τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών F-16, σημειώνει η WSJ.
Όμως και οι τοπικοί άρχοντες διαβλέπουν δυνητικά οφέλη από τις στενότερες σχέσεις με τις ΗΠΑ. Ο δήμαρχος Αλεξανδρούπολης, πόλης που έχει με παραδοσιακά στενούς δεσμούς με την Ρωσία, έχει ζητήσει από τον Αμερικανό πρέσβη Τζέφρι Πάιατ να δημιουργηθεί εκεί μόνιμη στρατιωτική βάση. Τον Σεπτέμβριο οι ΗΠΑ ήταν τιμώμενη χώρα στην Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης, όπου παρέστη ο υπουργός Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος και συμμετείχαν δεκάδες αμερικανικές επιχειρήσεις. Τον Νοέμβριο διοργανώθηκε στην βάση του Βόλου εορτή των Ευχαριστιών με καλεσμένους Αμερικανούς στρατιωτικούς και με γεύμα που περιλάμβανε γαλοπούλα, χταπόδι με ζυμαρικά και τσίπουρο. «Η Ελλάδα αποτελεί κρίσιμο πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια. Ερευνούμε μαζί με τον ελληνικό στρατό τοποθεσίες και ευκαιρίες για την διεξαγωγή κοινών ασκήσεων και την βελτίωση της ετοιμότητάς μας», δήλωσε ο Αμερικανός στρατιωτικός ακόλουθος Ριντ Άντερσον.
Αμερικανοί αξιωματούχοι επιμένουν πως οι ΗΠΑ παραμένουν προσηλωμένες στην σχέση τους με την Άγκυρα και ότι η αυξανόμενη χρήση ελληνικών υποδομών δεν έχει ως στόχο την υποκατάσταση των επιχειρήσεων στην Τουρκία. Ωστόσο ο αμερικανικός στρατός έχει μειώσει την παρουσία του εκεί. Οι ασκήσεις του Ιανουαρίου – οι πρώτες μεταξύ των δύο συμμάχων στις οποίες συμμετείχαν αεροπορικές δυνάμεις – έγιναν από Αμερικανούς και Έλληνες στρατιώτες που εκπαιδεύονται μαζί στην βάση του Βόλου. Εκεί σταθμεύουν 350 αμερικανοί στρατιωτικοί, ενώ από την βάση του Στεφανοβίκειου επιχειρούν περίπου 20 ελικόπτερα τύπου Apache, Chinook και Black Hawk. Το ανάγλυφο της Ελλάδας είναι ιδανικό για την διεξαγωγή ασκήσεων. Μπορούμε να διεξάγουμε επιχειρήσεις πάνω από το Αιγαίο, και σε μεγάλο ύψος πάνω από τον Όλυμπο, σε πολύ μικρή απόσταση μεταξύ τους. Στα 18 χρόνια υπηρεσίας μου, είναι το μόνο από τα μέρη που έχω βρεθεί που συνδυάζει ορεινή περιοχή, πεδινή περιοχή και θάλασσα», δήλωσε αντισυνταγματάρχης Τζέιμι ΛαΒάλεϊ.
Στους Έλληνες φαίνεται να αρέσει η φιλική σχέση της χώρας τους με τις ΗΠΑ. «Είναι καλό για την Ελλάδα, επειδή η κατάσταση με την Τουρκία είναι τεταμένη και οι ΗΠΑ θα μας βοηθήσουν, αν χρειαστεί. Αγαπάμε τους Ρώσους επειδή και οι δύο λαοί είμαστε Ορθόδοξοι, αλλά θέλουμε να είμαστε κοντύτερα με τις ΗΠΑ», δήλωσε ο Σταύρος Ανδρικάκος, ιδιοκτήτης πιτσαρίας στον Βόλο, ενώ ο Δημήτρης Ιακωβάκης δηλώνει ευτυχής επειδή το παραθαλάσσιο εστιατόριό του έχει δουλειά και τον χειμώνα, εξαιτίας της παρουσίας των Αμερικανών.
