Καθώς η Eλλάδα «σέρνεται» ως προς κάποιες βασικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις, η ανησυχία των πιστωτών αυξάνεται, θέτοντας σε κίνδυνο το προγραμματισμένο πλάνο ελάφρυνσης του χρέους τον επόμενο μήνα και την ανάκαμψη στις αγορές μετοχών και ομολόγων.
Μια έκθεση των πιστωτών της χώρας που θα δημοσιευτεί την Τετάρτη θα δείξει πιθανώς ότι η Ελλάδα δεν έχει ακόμη συμμορφωθεί πλήρως με έναν κατάλογο 16 εκκρεμών μεταρρυθμίσεων, ανέφεραν αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν δεν βιαστεί να τις ολοκληρώσει πριν από την συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στις 11 Μαρτίου, οι εκταμιεύσεις σε χρήμα πιθανόν θα καθυστερήσουν, σύμφωνα με τους ίδιους αξιωματούχους.
Παρόλο που η Ελλάδα εξήλθε από το διεθνές σχέδιο διάσωσης το περασμένο καλοκαίρι, θα χρειαστεί ακόμα να πραγματοποιήσει μεταρρυθμίσεις με αντάλλαγμα εξαμηνιαίες εκταμιεύσεις περίπου 1 δις ευρώ μέχρι τα μέσα του 2022, χρήματα που θα χρησιμοποιηθούν από το πιο χρεωμένο κράτος της ευρωζώνης, προκειμένου να διευκολύνει την αναχρηματοδότηση των υποχρεώσεών του.
Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, η οποία αντιμετωπίζει γενικές εκλογές φέτος, επιβράδυνε την εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέτρων και έλαβε κάποιες πολιτικές αποφάσεις – συμπεριλαμβανομένης της αύξησης του κατώτατου μισθού και των προτεινόμενων επιδοτήσεων για ενυπόθηκα δάνεια – που έχουν τρομάξει τους πιστωτές. Γεννάται το ερώτημα κατά πόσον οι καθυστερήσεις αποτελούν μέρος της μεταρρυθμιστικής κόπωσης ή – πράγμα που είναι πιο αποφασιστικής σημασίας – μιας πολιτικής επιλογής που εξηγεί την περαιτέρω δημοσιονομική αβεβαιότητα.
Μια αυστηρή ή και οργισμένη αντίδραση από την ΕΕ θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στις ελληνικές χρηματαγορές, οι οποίες ήταν μεταξύ των ισχυρότερων παρουσιών της ζώνης του ευρώ κατά τη φετινή χρονιά. Ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών σημείωσε άνοδο περίπου 13% από τις αρχές του 2019, ενώ η Ελλάδα πληρώνει σήμερα περίπου 3,7% για να δανειστεί για 10 χρόνια, σε σύγκριση με το 37% περίπου στο απόγειο της κρίσης χρέους, το 2012.
Αφερεγγυότητα στα νοικοκυριά
Μεταξύ των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πιστωτές είναι η νομοθετική πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης για την προστασία της πρώτης κατοικίας των ιδιοκτητών από κατάσχεση, για την οποία που οι αξιωματούχοι της ΕΕ λένε ότι είναι υπερβολικά γενναιόδωρη. Το νέο νομικό πλαίσιο πιθανότατα θα υποβληθεί στο κοινοβούλιο την ερχόμενη εβδομάδα, με αναλυτικές λεπτομέρειες για τις ελληνικές τράπεζες και τους πιστωτές της χώρας, ανέφεραν δύο κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Δεν είναι σαφές με ποιον τρόπο το σχέδιο θα επηρεάσει τους ισολογισμούς των τραπεζών, ενώ συνεχίζονται οι συζητήσεις σχετικά με το εάν οι τράπεζες θα πρέπει να υποχρεωθούν να αναδιαρθρώσουν τα δάνεια όλων των οφειλετών που πληρούν τις προδιαγραφές.
Εν τω μεταξύ, η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να αυξήσει τον κατώτατο μισθό κατά 11% – πάνω από το ανώτατο όριο της κλίμακας που συνιστούν οι εμπειρογνώμονες – δημιούργησε έκπληξη τους πιστωτές που το θεωρούσαν ως κίνδυνο για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη.
Οι τομείς μεταρρύθμισης που υστερούν περιλαμβάνουν την ιδιωτικοποίηση ενός αυτοκινητοδρόμου και τον διορισμό 69 διοικητικών γραμματέων σε ολόκληρο τον δημόσιο τομέα, ενώ η συνεχής δημιουργία νέων καθυστερούμενων οφειλών σε ιδιώτες προμηθευτές επιβαρύνει επίσης την οικονομία, ανέφεραν αξιωματούχοι της ΕΕ.
Οι καθυστερήσεις σημαίνουν ότι η Ελλάδα έχει περίπου 10 ημέρες για να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της, ελλείψει των οποίων η προγραμματισμένη εκταμίευση δεν θα συμβεί αργότερα, σύμφωνα με τους υπαλλήλους. Ενώ η χώρα δεν αντιμετωπίζει κρίση ρευστότητας, μια έκρηξη στην εκταμίευση θα μπορούσε να σημάνει στους επενδυτές ότι η μεταρρύθμιση της χώρας μειώνεται. Αυτό, δήλωσαν αξιωματούχοι, θα μπορούσε να δημιουργήσει δυσκολίες στο σχέδιο της κυβέρνησης να εκδώσει νέο ομόλογο τον επόμενο μήνα.
