Με αφορμή την συμπλήρωση φέτος 97 χρόνων από τη γέννηση (11 Δεκεμβρίου 1922) ενός από τους σπουδαιότερους ερμηνευτές και τραγουδοποιούς του ελληνικού πενταγράμμου, του Γρηγόρη Μπιθικώτση, (θαν. 2005), το Αρχείο της ΕΡΤ, ψηφιοποίησε και παρουσιάζει στην ιστοσελίδα http://www.ert.gr/news/arxeio-afierwmata/ την εκπομπή «Μουσική βραδιά – Γρηγόρης Μπιθικώτσης».
Πρόκειται για σειρά μουσικών εκπομπών του Γιώργου Παπαστεφάνου, που ξεκίνησε να προβάλλεται το 1976. Η συγκεκριμένη εκπομπή σε τηλεσκηνοθεσία Δάφνης Τζαφέρη αποτελεί αφιέρωμα στον συνθέτη και ερμηνευτή Γρηγόρη Μπιθικώτση. Από το πατρικό του σπίτι στο Περιστέρι και στη γειτονιά όπου μεγάλωσε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, σε συνέντευξή του στον Γιώργο Παπαστεφάνου, εξομολογείται τα πρώτα του βήματα στη μουσική και το πώς ξεκίνησε να γράφει τα πρώτα του τραγούδια το 1947.
Ο Μπιθικώτσης συνέθεσε πάνω από 200 τραγούδια πολλά από τα οποία έγιναν μεγάλες επιτυχίες, όπως: «Σε τούτο το στενό», «Το τρελοκόριτσο», τραγούδι που τον καθιέρωσε ως ερμηνευτή, «Του Βοτανικού ο μάγκας», «Στου μπελαμή το ουζερί», «Ένα αμάξι με δυο άλογα», τα οποία ακούγονται στην εκπομπή με τη φωνή του μεγάλου ερμηνευτή. Ο ίδιος μιλάει για τη σχέση του με το ρεμπέτικο τραγούδι, για τη συμβολή του Μάρκου Βαμβακάρη και για άλλους σπουδαίους συνθέτες της εποχής, όπως τον Βασίλη Τσιτσάνη.
Η συνάντησή του με τον Μίκη Θεοδωράκη και το ξεκίνημα της συνεργασίας τους το 1960 στα τραγούδια του «Επιτάφιου» του Γιάννη Ρίτσου, οριοθετεί μια νέα περίοδο στην πορεία του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Με τον «Επιτάφιο», το «Άξιον Εστί», απόσπασμα του οποίου διαβάζει στην εκπομπή ο Μάνος Κατράκης, και τη «Ρωμιοσύνη», ο Μπιθικώτσης, αυθεντικός λαϊκός καλλιτέχνης με πλατιά απήχηση, θα φέρει τον ποιητικό λόγο των Ελλήνων ποιητών κοντά στο ευρύ κοινό.
Στις σημαντικότερες στιγμές της εκπομπής, η συνάντηση του Γρηγόρη Μπιθικώτση με τον Μίκη Θεοδωράκη στο σπίτι του στη Νέα Σμύρνη. Ο Μίκης Θεοδωράκης μιλάει για τη συνεργασία τους και για τον ερμηνευτή Γρηγόρη Μπιθικώτση, που με τη δωρική του φωνή έδωσε συμβολική διάσταση στα μελοποιημένα τραγούδια του, φωνή που συνδέθηκε και με τον αντιδικτατορικό αγώνα. Ο Μίκης Θεοδωράκης αναφέρεται στα τραγούδια που μελοποίησε πρώτη φορά με τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση και μιλάει για το νέο μουσικό κίνημα της δεκαετίας του ’60 στο δρόμο που αυτός άνοιξε, δημιουργώντας λαϊκή μουσική με στίχους ποιητών.
Εμφανίζεται να ερμηνεύει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης τραγούδια από το έργο του Μίκη Θεοδωράκη, βασισμένο στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου και του Οδυσσέα Ελύτη, ενώ ο Μίκης Θεοδωράκης τον συνοδεύει καθισμένος στο πιάνο. Αφηγείται, μεταξύ άλλων, πώς έγραψε τη «Δραπετσώνα» σε στίχους Τάσου Λειβαδίτη, τραγούδι που επίσης ακούγεται να ερμηνεύει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης στην εκπομπή. Τραγουδά επίσης Νίκο Γκάτσο, το «Σε πότισα ροδόσταμο», τραγούδι που στην ιστορική συναυλία το 1961 στο θέατρο «Κεντρικόν» δεν μπόρεσε να πει εξαιτίας του άγχους που τον διακατείχε, γεγονός που αφηγείται ο Μπιθικώτσης στην εκπομπή. Ακούγονται, ακόμη, τα τραγούδια «Άπονη ζωή», «Άσπρη μέρα και για μας» μεγάλες επιτυχίες της συνεργασίας του Γρηγόρη Μπιθικώτση με τον Σταύρο Ξαρχάκο.
Μπορείτε να δείτε το αφιέρωμα στη διεύθυνση: https://www.ert.gr/arxeio-afierwmata/grigoris-mpithikotsis-11-dekemvrioy-1922/
