Η δημοσιογραφία παραμένει μια επικίνδυνη και αιματηρή ενασχόληση και φέτος, καθώς σύμφωνα με την σημερινή έκθεση της οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans Frontières, RSF) μέσα στο 2019 έχασαν τη ζωή τους 49 δημοσιογράφοι, 57 έπεσαν θύματα απαγωγής και ομηρίας, 389 βρίσκονται στη φυλακή, ενώ αυξήθηκαν και οι προσαγωγές όσων κάλυπταν διαδηλώσεις σε ειρηνικές περιοχές του πλανήτη.
Μπορεί αριθμός των δημοσιογράφων που δολοφονήθηκαν το 2019 να μειώθηκε σχεδόν κατά το ήμισυ, σε «ιστορικά χαμηλό» επίπεδο (σαράντα έξι άνδρες και τρεις γυναίκες, έναντι 86 το 2018), το γεγονός όμως αυτό αποδίδεται στο ότι λιγότεροι λειτουργοί των μέσων ενημέρωσης έχασαν τη ζωή τους σε εμπόλεμες ζώνες. Ταυτόχρονα η ΜΚΟ υπενθυμίζει ότι μόνο την τελευταία δεκαετία έχουν σκοτωθεί 941 εργαζόμενοι στον Τύπο.
Ανάμεσα στα θύματα φέτος συγκαταλέγονται 36 επαγγελματίες δημοσιογράφοι, 10 μη επαγγελματίες και 3 συνεργάτες ΜΜΕ. Οι μισοί και πλέον εξ αυτών (29) δολοφονήθηκαν σε χώρες όπου επικρατεί ειρήνη και πάνω από το 60% έγιναν στόχος ηθελημένα. Κανένας δημοσιογράφος δεν έχασε τη ζωή του κάνοντας ρεπορτάζ στο εξωτερικό: όλοι οι άνθρωποι που δολοφονήθηκαν έπεσαν θύματα επιθέσεων στις ίδιες τις χώρες τους.
«Ο αριθμός των θανάτων στις λεγόμενες ειρηνικές χώρες παραμένει εξίσου αυξημένος από τη μια χρονιά στην άλλη: το Μεξικό μετράει τον ίδιο αριθμό δολοφονημένων με την προηγούμενη χρονιά, δηλαδή 10», σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα. Οι χώρες όπου σκοτώθηκαν οι περισσότεροι δημοσιογράφοι παγκοσμίως φέτος είναι η Συρία (10), το Μεξικό (10), το Αφγανιστάν (5), το Πακιστάν (4) και η Σομαλία (3).
Συνολικά στη Λατινική Αμερική, δολοφονήθηκαν 14 λειτουργοί των ΜΜΕ, περισσότεροι από ό,τι στη Μέση Ανατολή, περιοχή που σπαράσσεται από αδελφοκτόνες συγκρούσεις. Σύμφωνα με τη συντονίστρια της οργάνωσης για την περιοχή, Νάταλι Σάουθγικ, αν και δεν γίνεται πόλεμος στη νότια Αμερική, «τα ποσοστά βίας είναι ισοδύναμα. Πρόκειται για περιοχή όπου υπάρχουν υψηλά ποσοστά ενδημικής βίας». Εξήγησε δε ότι μεγάλος είναι ο ρόλος του οργανωμένου εγκλήματος, το οποίο είναι η βασική απειλή για τους δημοσιογράφους, όπως και για τους ακτιβιστές.
Η ΜΚΟ σημειώνει ότι οι συρράξεις στη Συρία, στο Ιράκ, στην Υεμένη και το Αφγανιστάν ήταν συγκριτικά λιγότερο φονικές για τους δημοσιογράφους φέτος σε σύγκριση με την περασμένη χρονιά. Αυτό ωστόσο έχει κι άλλη ανάγνωση: «Για τους δημοσιογράφους, τα σύνορα μεταξύ των εμπόλεμων χωρών και των ειρηνικών χωρών οδεύουν να εξαφανιστούν», στηλιτεύει ο Κριστόφ Ντελουάρ, γενικός γραμματέας της RSF, σύμφωνα με την έκθεση.
Ως ιδιαίτερο ανησυχητικό στοιχείο αναφέρεται επίσης ο αριθμός των δημοσιογράφων που έχουν φυλακιστεί σε διεθνές επίπεδο επειδή απλούστατα έκαναν τη δουλειά τους: ανήλθε σε 389 φέτος (+12% σε σύγκριση με το 2018).Το ποσοστό των γυναικών επί του συνόλου των φυλακισθέντων εργαζομένων σε μέσα ενημέρωσης παρέμεινε αμετάβλητο σε σύγκριση με το 2018, στο 8%.
Η αύξηση του αριθμού αυτού είναι ακόμη περισσότερο «ανησυχητική» διότι «δεν συμπεριλαμβάνει τους δημοσιογράφους που προσήχθησαν αυθαίρετα και κρατήθηκαν για μερικές ώρες, μερικές ημέρες, ως και μερικές εβδομάδες», υπογραμμίζει η ΜΚΟ. Η RSF καταγράφει «τον πολλαπλασιασμό αυτού του τύπου προσαγωγών» τη χρονιά που πλησιάζει στο τέλος της, εξαιτίας «των διαδηλώσεων και των κινημάτων αμφισβήτησης που ξέσπασαν λίγο ως πολύ παντού στον κόσμο, ιδίως στην Αλγερία και στο Χονγκ Κονγκ, όπου οι επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων πολλαπλασιάζονται, όπως και στη Χιλή και στη Βολιβία».
Σχεδόν οι μισοί φυλακισθέντες δημοσιογράφοι (186 στους 389) είναι έγκλειστοι σε μόνο τρεις χώρες: στην Κίνα (120, σχεδόν το ένα τρίτο), στην Αίγυπτο (34) και στη Σαουδική Αραβία (32), αναφέρεται στην έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα. Στις περιπτώσεις της Αιγύπτου και της Σαουδικής Αραβίας, στους περισσότερους φυλακισθέντες δεν έχουν απαγγελθεί καν κατηγορίες. Στην Κίνα, πολλοί κρατούμενοι είναι μειονοτικοί Ουιγούροι, ενώ μεγάλο μέρος τους είναι πολίτες-δημοσιογράφοι που προσπάθησαν να σπάσουν τη λογοκρισία μέσω του Διαδικτύου. Στην Τουρκία, πολλοί φυλακισμένοι δημοσιογράφοι αφέθηκαν ελεύθεροι, όμως αρκετοί εξ αυτών συνελήφθησαν ξανά λίγο καιρό αργότερα.
Τέλος, τουλάχιστον 57 δημοσιογράφοι κρατούνται όμηροι σε διεθνές επίπεδο, αριθμός σχεδόν αμετάβλητος σε σύγκριση με το 2018, ενώ κανένας δημοσιογράφος δεν κηρύχθηκε αγνοούμενος κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, έναντι 3 τέτοιων υποθέσεων σε διεθνές επίπεδο πέρυσι.
