Αρχείο της ΕΡΤ: Αφιέρωμα στον ποιητή Δημήτρη Χριστοδούλου

 

 

Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον ποιητή, συγγραφέα και στιχουργό Δημήτρη Χριστοδούλου που γεννήθηκε σαν σήμερα στις 4 Απριλίου 1924 στην Αθήνα και χάρισε εκατοντάδες στίχους του στο ελληνικό τραγούδι που τραγουδήθηκαν και αγαπήθηκαν από τον κόσμο.

 

Ο Δημήτρης Χριστοδούλου σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και παρακολούθησε μαθήματα Πολιτικών Επιστημών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής εντάχτηκε στο ΕΑΜ, ενώ στα χρόνια 1944-1945 κρατήθηκε αιχμάλωτος των Άγγλων στο στρατόπεδο Ελ Ντάμπα στην Αίγυπτο, για τρεις μήνες. Πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 1952 με τη δημοσίευση του ποιήματος «Νυχτοφύλακες» στο περιοδικό «Μακεδονικά Γράμματα» και το 1954 κυκλοφόρησε η ομότιτλη πρώτη ποιητική συλλογή του.

 

Ένα μεγάλο μέρος των στίχων του Δημήτρη Χριστοδούλου μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη, δίνοντας τραγούδια-ορόσημα στην ιστορία της νεοελληνικής μουσικής («Καημός», «Γωνιά-γωνιά», «Βράχο-βράχο» κ.ά) ενώ από τη συνεργασία του με τον Γιώργο Ζαμπέτα έγιναν τραγούδια που γνώρισαν τεράστια επιτυχία: «Χάθηκες» (Δεν έχει δρόμο να διαβώ), «Πόρτα κλειστή τα χείλη σου», «Ξημερώματα», «Τι να φταίει» κ.ά. Τραγούδια του μελοποίησαν επίσης σημαντικοί συνθέτες όπως οι Σταύρος Ξαρχάκος, Μάνος Λοΐζος, Χρήστος Λεοντής, Λίνος Κόκκοτος, Μίμης Πλέσσας.

 

“Το καλλιτεχνικό καφενείο” αποτελεί σειρά ψυχαγωγικών εκπομπών που αναπαριστά την ατμόσφαιρα ενός ελληνικού καφενείου με παρουσιαστές τον ηθοποιό Βασίλη Τσιβιλίκα, τον συνθέτη και μαέστρο Μίμη Πλέσσα και τον σκηνοθέτη Κώστα Φέρρη και καλεσμένους προσωπικότητες από τον καλλιτεχνικό χώρο Στο συγκεκριμένο πρώτο επεισόδιο του β κύκλου (παραγωγής 1986) συνθέτες που μελοποίησαν στίχους του και ερμηνευτές που τραγούδησαν τα τραγούδια του συναντιούνται στην εκπομπή και μιλούν για τον Δημήτρη Χριστοδούλου και την συνεργασία τους μαζί του.

 

Αρχικά, ο Δ. Χριστοδούλου συνομιλεί με τους παρουσιαστές γύρω από την έννοια του καφενείου ως τόπου γνώσης μέσω προφορικών αφηγήσεων αλλά και για τη ζωή και το έργο του. Ο Β. Τσιβιλίκας μιλάει για το συγγραφικό έργο του Χριστοδούλου, όπως τα θεατρικά έργα, τις ποιητικές του συλλογές και τα πεζά του, χωρίς να παραλείπεται η αναφορά στους χιλιάδες στίχους του που μελοποιήθηκαν από μεγάλους Έλληνες συνθέτες, και έγιναν τραγούδια με μεγάλη απήχηση στον κόσμο, μερικά από τα σημαντικότερα του ελληνικού πενταγράμμου όπως, το «Βράχο βράχο». Ο Χριστοδούλου αναλύει πώς προσεγγίζει το κάθε είδος μιλώντας για τον υποστασιακό άξονα της ποίησης, τον “υποστασιακό” χρόνο και τον ιστορικό χρόνο. Μαζί του εμφανίζεται η σύζυγός του Μαρία Κανδρεβιώτου, γνωστή αρχιτέκτονας και ζωγράφος αλλά και ο τραγουδιστής Αντώνης Καλογιάννης ο οποίος ερμηνεύει τραγούδια σε στίχους Χριστοδούλου.

 

Η κουβέντα περιστρέφεται στα χρόνια της Δικτατορίας, περίοδο που βρίσκει τον Δημήτρη Χριστοδούλου να ζει αυτοεξόριστος στο Παρίσι, απ’ όπου συνέχισε να αγωνίζεται και συμμετείχε σε πολλές αντιδικτατορικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Θυμούνται με την Μαρία Κανδρεβιώτου βιώματα από εκείνη την εποχή, που η ίδια φιλοτεχνούσε τα εξώφυλλα των βιβλίων του και αναλάμβανε την εικονογράφηση όπως, στην ποιητική συλλογή «Της εξορίας» (1974).

 

Στην παρέα προστίθεται ο τραγουδιστής και συνθέτης Γρηγόρης Μπιθικώτσης που μιλά για τον ποιητή Χριστοδούλου και τη συνεργασία του με τον Μίκη Θεοδωράκη. Καλεσμένοι και παρουσιαστές ερμηνεύουν όλοι μαζί το εμβληματικό τραγούδι «Καημός» που ερμήνευσε ο Μπιθικώτσης, σε στίχους Χριστοδούλου και μουσική Θεοδωράκη, με τον Πλέσσα στο πιάνο. Την παρέα συμπληρώνει η Βίκυ Μοσχολιού όπου συζητούν για τα τραγούδια του Χριστοδούλου που έχει ερμηνεύει η ίδια αλλά και για τη συμβολή του μοναδικού Γιώργου Ζαμπέτα που συνέθεσε τεράστιες επιτυχίες.

 

Ο συνθέτης Λίνος Κόκοτος μιλάει για τη συνεργασία του με τον Δ. Χριστοδούλου στα “Αντιπολεμικά” (1978) δίσκο από τον οποίο ακούγονται τραγούδια στην εκπομπή. Ο Κώστας Λεωνίδης ερμηνεύει συνοδεία πιάνου από τον Λίνο Κόκοτο το τραγούδι «Έχει ο χάρος σκαλωσιές» και «Το σκοινί» σε μουσική Κόκοτου και στίχους Χριστοδούλου. Συμμετέχουν ακόμη ο συνθέτης Γιώργος Σταυριανός και η Γιώτα Βέη με το συγκρότημά της. Ο συνθέτης Πέτρος Βαγιόπουλος, που μιλάει επίσης για τη συνεργασία του με τον Δ. Χριστοδούλου και η τραγουδίστρια του Νέου Κύματος Πόπη Αστεριάδη είναι οι τελευταίοι καλεσμένοι που προστίθενται στη συντροφιά.

 

Η εκπομπή κλείνει με τραγούδια. Ο Αντώνης Καλογιάννης ερμηνεύει τα «Αχ! Ας έβρισκα τα λόγια», «Μάζεψε τα παραγάδια» και «Το ποτάμι» σε στίχους του Χριστοδούλου και μουσική Μίμη Πλέσσα. Η Μοσχολιού ερμηνεύει τα «Χωρισμός», «Πάρε το δρόμο τον παλιό» και «Κοντά στα ξημερώματα» σε μουσική Ζαμπέτα και στίχους Χριστοδούλου.

- Διαφήμιση -

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ