Σε ένα “κρυφτούλι” με τις αρχές, μέσω της χρήσης υψηλής τεχνολογίας έχουν καταφύγει πολλοί Κινέζοι διαδηλωτές πολέμιοι των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης λόγω Covid-19, αντιγράφοντας τακτικές επικοινωνιακού αντάρτικου κόντρα στην αυστηρή λογοκρισία του κινεζικού κράτους που δοκιμάστηκαν στην εξέγερση του Χόνγκ Κόνγκ το 2019.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters, οι χρήστες των social media που αντιτίθενται στις πολιτικές lockdown έχουν πλημμυρίσει τον κινεζικό κυβερνοχώρο με αντιπολιτευόμενα βίντεο, εικόνες και λογαριασμους κάνοντας χρήση πλατφορμών του εξωτερικού προτού εντοπιστούν και διαγραφούν από τους λογοκριτές.
Οι διαδηλώσεις έχουν ξεσπάσει σε πολλές κινεζικές πόλεις από την Παρασκευή σε μια επίδειξη πολιτικής ανυπακοής άνευ προηγουμένου από τότε που ανέλαβε την εξουσία ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πριν από μια δεκαετία. Η απογοήτευση έχει φουντώσεις από την αυστηρή πολιτική μηδενικού COVID-19 σχεδόν τρία χρόνια μετά την εμφάνιση του κορωνοϊού στην κεντρική πόλη της Γουχάν, αλλά η σπίθα για το κύμα διαμαρτυριών ήταν μια φονική πυρκαγιά πολυκατοικίας στη δυτική πόλη Urumqi.
Οι αρχές αρνήθηκαν τις κατηγορίες που δημοσιεύτηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι το lockdown εμπόδισε τους ανθρώπους να ξεφύγουν από την πυρκαγιά, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τις διαδηλώσεις στους δρόμους της Urumqi, βίντεο των οποίων δημοσιεύτηκαν στις εφαρμογές κοινωνικών μέσων Weibo και Douyin. Οι λογοκριτές προσπάθησαν να τα καθαρίσουν γρήγορα, αλλά κατέβηκαν και αναδημοσιεύτηκαν όχι μόνο στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και στο Twitter και το Instagram, τα οποία είναι αποκλεισμένα στην Κίνα.
«Οι άνθρωποι παρακολουθούν και συμμετέχουν στο παιχνίδι», δήλωσε ο Kevin Slaten, επικεφαλής της έρευνας για το China Dissent Monitor, μια βάση δεδομένων που διαχειρίζεται η μη κερδοσκοπική Freedom House με έδρα τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με διαδικτυακές συζητήσεις που επικαλέιται το Reuters, οι διαδηλωτές που επικοινωνούν μέσω της πιο δημοφιλούς αλλά εξαιρετικά λογοκριμένης εφαρμογής WeChat διατηρούν τις πληροφορίες στο ελάχιστο: Οι τοποθεσίες των προγραμματισμένων συγκεντρώσεων δίνονται χωρίς εξήγηση, ή μεταφέρονται με συντεταγμένες χάρτη ή με έναν αμυδρό χάρτη στο φόντο μιας ανάρτησης.
Μια άλλη δημοφιλής μέθοδος συντονισμού είναι η χρήση λογισμικού εικονικού ιδιωτικού δικτύου (VPN), που είναι παράνομο για τους περισσότερους ανθρώπους στην Κίνα, για να ξεπεράσουν το “Μεγάλο Τείχος” προστασίας της Κίνας και να χρησιμοποιήσουν κρυπτογραφημένες εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων. Επίσης γίνεται χρήση της εφαρμογής Telegram, όπου μοιράζονται πληροφορίες για τις πόλεις τους, ενώ οι υπηρεσίες ανταλλαγής μηνυμάτων εφαρμογών γνωριμιών χρησιμοποιούνται επίσης με την ελπίδα ότι αντιμετωπίζουν λιγότερο έλεγχο, σύμφωνα με έναν διαδηλωτή από το Πεκίνο που αρνήθηκε να κατονομαστεί, επικαλούμενος λόγους ασφάλειας.
Λίγες ώρες πριν συγκεντρωθούν οι διαδηλωτές σε πόλεις όπως η Σαγκάη και το Τσενγκντού, διαδικτυακά flyers και καρφιτσωμένες τοποθεσίες κοινοποιήθηκαν ευρέως σε ομάδες Telegram, Instagram και Twitter. Κλειστά δίκτυα φίλων εμπορεύονται επίσης πληροφορίες, ενώ οι χρήστες μοιράζονται μέσω social media καισυμβουλές για το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση κράτησης, όπως πώς να “καθαρίσουν” τα δεδομένα τους από ένα κινητό τηλέφωνο.
Πρόκειται για ένα πιο «αποκεντρωμένο» μοντέλο ακτιβισμού που κάποιοι λένε ότι είναι εμπνευσμένο από διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ το 2019. Η κύρια απάντηση των αστυνομικών αρχών ως τώρα είναι να προχωρά σε ελέγχους στα κινητά τηλέφωνα των πολιτών για να διαπιστώσει αν έχουν λογισμικά VPN και την εφαρμογή Telegram.
Οι χρήστες του Διαδικτύου προσπαθούν επίσης να ξεπεράσουν τους λογοκριτές με παρωδίες πατριωτικών αναρτήσεων ή με αυτές που δείχνουν ένα κενό τετράγωνο, μια αναφορά στο λευκό φύλλο χαρτιού, το κύριο σύμβολο διαμαρτυρίας που έχουν υιοθετήσει οι Κινέζοι διαδηλωτές.
Τέλος, ορισμένοι χρήστες του WeChat ποστάρουν αποσπάσματα από δηλώσεις ηγετών όπως ο Μάο Τσε Τουνγκ και ο Σι, που εκφράζονται υπέρ της ελευθερίας του λόγου ή της λαϊκής εξέγερσης σε ομιλίες που έχουν γίνει υπό διαφορετικές συνθήκες, αλλά τώρα φαίνονται να στηρίζουν τα επιχειρήματα των αντιπάλων των zero-covid πολιτικών ελέγχου και καταστολής.