Το ασαφές αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών, και η μεγάλη άνοδος αντιευρωπαϊκών δυνάμεων, όπως το Κίνημα 5 Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο, έχουν προκαλέσει κρίση ταυτότητας στην ΕΕ, ανοίγοντας πάλι τη συζήτηση για το χάσμα ανάμεσα στις χώρες του Βορρά και του Νότου της ενωμένης Ευρώπης.
«Το πόσο τάραξαν τα προβληματικά αποτελέσματα των ιταλικών εκλογών την ηγεσία της ΕΕ στις Βρυξέλλες φάνηκε από τις πρώτες αντιδράσεις τους: Οι περισσότεροι αξιωματούχοι στην ιεραρχία των Βρυξελλών κλείστηκαν στα γραφεία τους, και έστειλαν τους εκπροσώπους τους να κάνουν δηλώσεις», γράφει η Deutsche Welle σε σχετικό ρεπορτάζ.
Ο πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς ήταν ανάμεσα στους λίγους αξιωματούχους που έκαναν δημόσιες δηλώσεις. Χλωμός και εμφανώς ταραγμένος, ο Σουλτς είπε ότι η ΕΕ επικρίθηκε αδίκως στις ιταλικές εκλογές, και κατηγορήθηκε για προβλήματα τα οποία δεν μπορεί να επηρεάσει.
«Εμείς στις Βρυξέλλες πρέπει να προβληματιστούμε σοβαρά όταν η επιτυχία αποδίδεται πάντα στις εθνικές κυβερνήσεις, ενώ οι Βρυξέλλες κατηγορούνται πάντα για τα λάθη. Αυτό δεν είναι αλήθεια, αλλά έτσι το αντιλαμβάνεται ο κόσμος», είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο Ντάνιελ Γκρος, διευθυντής του κέντρου αναλύσεων Centre for European Policy Studies στις Βρυξέλλες, συμφωνεί, προσθέτοντας ότι «στην Ιταλία είπαν στον κόσμο ότι την πολιτική της λιτότητας την επέβαλαν στη χώρα οι Βρυξέλλες ή ακόμη και το Βερολίνο».
Αλλά στην πραγματικότητα, η λιτότητα έγινε αναγκαία «επειδή οι αγορές σταμάτησαν να χρηματοδοτούν το χρέος της Ιταλίας, και όχι επειδή επέμεναν οι Βρυξέλλες» όπως λέει ο Γκρος.
«Μετά τις εκλογές στην Ιταλία, έχουν αρχίσει νέες πολιτικές συζητήσεις για τον ρόλο της ΕΕ. Παρατηρητές λένε ότι η ήττα του μεταρρυθμιστή τεχνοκράτη πρωθυπουργού Μάριο Μόντι, και τα απρόσμενα καλά αποτελέσματα των Μπερλουσκόνι και Γκρίλο, που επικρίνουν την ΕΕ, είναι ένα σαφές μήνυμα προς τις Βρυξέλλες ότι η πολιτική της λιτότητας δεν γίνεται πλέον ανεκτή», γράφει η Deutsche Welle.
«Οι εξελίξεις στην Ιταλία, αν και είναι μια παρηγοριά για τους ευρω-σκεπτικιστές στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία, έχουν θέσει εν αμφιβόλω βασικές παραδοχές: για παράδειγμα, αν μπορεί να μεταρρυθμιστεί η ΕΕ, πόσο θεμελιώδης είναι η αλληλεγγύη μεταξύ του πλούσιου Βορρά και του φτωχού Νότου, και αν έχει καν νόημα η πολιτική ενοποίηση», συνεχίζει το ρεπορτάζ.
Ο Γκρος λέει στην DW ότι φοβάται πως «η ιδέα της πολιτικής ενοποίησης αναβάλλεται επ’ αόριστον μετά από αυτές τις εκλογές. Βλέπουμε, για άλλη μία φορά, πώς το κοινό ευρωπαϊκό πρόγραμμα επισκιάζεται από την εσωτερική πολιτική κατάσταση στις χώρες-μέλη», καταλήγει.