Το 2025 το ποσοστό των ελληνικών παραγγελιών στα κινεζικά ναυπηγεία ξεπερνάει το 65% και ίσως φτάνει το 70%

Κινδυνεύει η ανταγωνιστικότητα του ελληνόκτητου στόλου από την πρόσθετη φορολόγηση των πλοίων που κατασκευάστηκαν στην Κίνα, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ; Ο Γιώργος Ξηραδάκης, επικεφαλής της εταιρίας XRTC Business Consultants και πρόεδρος της Ενωσης Τραπεζικών και Χρηματοοικονομικών Στελεχών Ελληνικής Ναυτιλίας, είναι κατηγορηματικός: «Η ανταγωνιστικότητα του ελληνόκτητου στόλου δεν πρόκειται να επηρεαστεί από τις προτεινόμενες αμερικανικές προτάσεις για επιβολή τελών στα πλοία που κατασκευάστηκαν στην Κίνα και καταπλέουν στα αμερικανικά λιμάνια, ενώ η αυξανόμενη ζήτηση για νεότευκτα πλοία, με εναλλακτικά καύσιμα, εν όψει της απανθρακοποίησης δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη στήριξη της κινεζικής ναυπηγικής βιομηχανίας, που παραμένει ηγέτης στον κλάδο. Ο εμπορικός οργανισμός των ΗΠΑ ανέφερε ότι τα αμερικανικά ναυπηγεία κατασκεύαζαν 70 πλοία το 1975, αλλά μόλις πέντε ετησίως σήμερα. Πάντως, ανάλογη πρόταση για επιβολή τελών σε πλοία που είχαν κατασκευαστεί στην Κίνα είχε υποβληθεί και κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης του τέως προέδρου Μπάιντεν, ωστόσο δεν είχε υλοποιηθεί έως σήμερα».
Επίσης, συνεχίζοντας τις σκέψεις του, ο Γιώργος Ξηραδάκης επισημαίνει: «Οι θαλάσσιες μεταφορές είναι άμεσα συνδεδεμένες με την κινεζική ναυπηγική βιομηχανία. Ενα παράδειγμα να αναφέρω: Το 2005 οι Ελληνες πλοιοκτήτες ναυπηγούσαν μόλις το 10% με 15% των παραγγελιών τους στην Κίνα, το 30% με 35% στην Ιαπωνία και περίπου 40% με 50% στη Ν. Κορέα. Το 2025 το αντίστοιχο ποσοστό των ελληνικών παραγγελιών στα κινεζικά ναυπηγεία ξεπερνάει το 65% και ίσως φτάνει το 70%. Αντίστοιχα, όμως, και στην παγκόσμια ναυτιλία, σχεδόν το 50% των πλοίων χτίζονται σήμερα στη Κίνα.
Κάτι που σημαίνει ότι και στην αγορά μεταχειρισμένων πλοίων ο αριθμός των κινεζικών πλοίων έχει αυξηθεί σημαντικά. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι η ποσόστωση των κινεζικών πλοίων στη S&P (Sale & Purchase) θα ανεβαίνει συνεχώς τα επόμενα χρόνια».
Σύμφωνα με την ECSA, «λόγω του παγκόσμιου χαρακτήρα της ναυτιλιακής βιομηχανίας και του διεθνούς αντικτύπου που μπορεί να έχουν τα περιοριστικά μέτρα για το εμπόριο στην αποτελεσματικότητα των παγκόσμιων θαλάσσιων μεταφορών, θα υποστηρίξουμε ότι η εξέταση οποιωνδήποτε διορθωτικών μέτρων θα πρέπει να εγείρεται µέσω παγκόσμιων φόρουµ, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου».
Επισημαίνεται, επίσης, ότι σύμφωνα με την Ενωση Ευρωπαϊκών Εφοπλιστικών Ενώσεων – ECSA:
– Η επιβολή λιμενικού τέλους δεν μπορεί να αποθαρρύνει κινεζικές πράξεις, πολιτικές ή πρακτικές.
– Η επιβολή λιμενικού τέλους θα βλάψει την ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ και θα αυξήσει το κόστος για τους Αμερικανούς καταναλωτές.
– Η επιβολή λιμενικού τέλους δεν μπορεί να εγγυηθεί την αναζωογόνηση της εγχώριας ναυπηγικής βιομηχανίας των ΗΠΑ.
– Θα έχει αντίκτυπο στους πλοιοκτήτες και τους φορείς εκμετάλλευσης εκτός Κίνας.
– Πρέπει να διασφαλιστούν οι αρχές του ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου.
Ποιοι εφοπλιστές ναυπηγούν πλοία στη χώρα του δράκου
Με σκεπτικισμό αντιμετωπίζουν οι Ελληνες εφοπλιστές τις εξαγγελίες του Ντόναλντ Τραμπ για την πρόσθετη φορολόγηση των πλοίων που κατασκευάστηκαν σε ναυπηγεία της Κίνας. Είναι γεγονός ότι οι Ελληνες εφοπλιστές διαθέτουν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό πλοίων που ναυπηγήθηκαν στην Κίνα, ενώ αυτή την περίοδο έχουν δώσει παραγγελίες για κατασκευή άνω των 400 πλοίων και συνεχίζουν να συζητούν τη ναυπήγηση και άλλων πλοίων.
Αναλυτικά, ανάμεσα στους Ελληνες εφοπλιστές που ναυπηγούν πλοία στην Κίνα είναι ο Γιώργος Οικονόμου, ο οποίος πριν από λίγες εβδομάδες προχώρησε στην παραγγελία δέκα containerships διπλού καυσίμου στο κινεζικό ναυπηγείο Zhoushan Changhong, τα οποία, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα παραληφθούν από το 2027 έως και το 2029. Επίσης, έχει υπό κατασκευή σε κινεζικά ναυπηγεία μεγάλο αριθμό τάνκερ και φορτηγών πλοίων. Επίσης, η Maran Tankers, της Μαρίας Αγγελικούση, ναυπηγεί οκτώ δεξαμενόπλοια στο κινεζικό ναυπηγείο New Times SB, τα οποία θα παραλάβει το 2026. Η ναυτιλιακή εταιρία Lavinia, του Πάνου Λασκαρίδη, κατασκευάζει δέκα φορτηγά πλοία στο ναυπηγείο Hengli SB (Dalian) της Κίνας. Συνολικά τριάντα πλοία δεξαμενόπλοια, containerships αλλά και PSV ναυπηγούν σε κινεζικά ναυπηγεία εταιρίες συμφερόντων του εφοπλιστής Βαγγέλη Μαρινάκη. Η Danaos Corporation, του Γιάννη Κούστα, κατασκευάζει σειρά πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στο ναυπηγείο Dalian Shipbuilding. Η Evalend Shipping, του Κρίτωνα Λεντούδη, παρήγγειλε προς το τέλος του 2024 τέσσερα επιπλέον δεξαμενόπλοια, χωρητικότητας 39.000 dwt, στο ναυπηγείο της Κίνας Yangzijiang. Η εταιρία ναυπηγεί συνολικά 42 πλοία. Η ναυτιλιακή εταιρία W Marine, του Γιάννη Σαραντίτη, υπέγραψε τον Φεβρουάριο του 2024 συμφωνία με τα ναυπηγεία Chengxi, για την ναυπήγηση δύο πλοίων kamsarmaxes, χωρητικότητας 82.000 dwt το καθένα, τα οποία θα παραλάβει τον Σεπτέμβριο και τον Νοέμβριο του 2026. Η Neda Maritime, των Νίκου και Μιχάλη Λυκιαρδοπούλου, υπέγραψε συμφωνία με το κινεζικό ναυπηγείο Chengxi Shipyard για την κατασκευή δύο bulker kamsarmax, χωρητικότητας 82.000 dwt, στην τιμή των 33,5 εκατ. δολ. έκαστο. Τα νέα πλοία θα παραδοθούν το 2026. Η Euroseas, του Αριστείδη Πίττα, παρήγγειλε το προηγούμενο έτος στο κινεζικό ναυπηγείο Jiangsu New YZJ δύο containerships, χωρητικότητας 4.300 teu, τα οποία θα παραλάβει το 2027.
Δύο δεξαμενόπλοια μεταφοράς προϊόντων πετρελαίου παρήγγειλε η Chandris Hellas, των εφοπλιστών Γιάννη και Μιχάλη Χανδρή, υπογράφοντας συμφωνία με κινεζικό ναυπηγείο. Η Aegean Shipping Management, του Γιώργου Μελισσανίδη, παρήγγειλε ακόμα δύο υπερσύγχρονα δεξαμενόπλοια τύπου LR2, τα οποία κατασκευάζονται σε ναυπηγείο της κινεζικής Cosco. Η εταιρία ναυπηγεί συνολικά τέσσερα δεξαμενόπλοια στο συγκεκριμένο ναυπηγείο. Η ναυτιλιακή εταιρία Monte Nero, η οποία συνδέεται με τον Παναγή Ζησιμάτο, παρήγγειλε τον περασμένο Σεπτέμβριο σε ναυπηγείο της Cosco δύο πλοία MR, χωρητικότητας 50.000 dwt, και θα τα παραλάβει το 2027, ενώ υπάρχει option για την κατασκευή ακόμα δύο ίδιων τάνκερ. Η Costamare, του Κωστή Κωνσταντακόπουλου, κατασκευάζει 10 πλοία PSV στον κινεζικό Ομιλο PaxOcean. Η Alimia Group, του Αθανάσιου Λασκαρίδη, υπέγραψε συμφωνία με το κινεζικό ναυπηγείο Penglai Jinglu για την κατασκευή πέντε δεξαμενόπλοιων μεταφοράς προϊόντων πετρελαίου MR2, κατασκευάζοντας συνολικά δώδεκα τάνκερ. Η Tsakos Energy Navigation (ΤΕΝ), του Νίκου Π. Τσάκου, επίσης κατασκευάζει τάνκερ μεταφοράς χημικών στο ναυπηγείο Jiangsu της Κίνας.
H Star Bulk, συμφερόντων του εφοπλιστή Πέτρου Παππά, έχει υπό κατασκευή στο ναυπηγείο Qingdao Yangfan πέντε bulkers, τύπου kamsarmax, χωρητικότητας 82.000 dwt έκαστο, τα οποία θα παραλάβει το 2026. Η Eastern Mediterranean Maritime Limited, του Θανάση Μαρτίνου, ναυπηγεί στο κινεζικό ναυπηγείο Nantong Xiangyu τέσσερα φορτηγά πλοία, χωρητικότητας 63.500 dwt έκαστο, τα οποία θα παραλάβει μεταξύ Μαρτίου και Σεπτεμβρίου 2026. H Pantheon Tankers, συμφερόντων της Αννας Αγγελικούση και των υιών της Φραγκίσκου και Αντώνη Κανελλάκη, ναυπηγεί στο κινεζικό ναυπηγείο Cosco Yangzhou τέσσερα Aframax/LR2. Επίσης, η εταιρία ξηρού φορτίου της οικογένειας, Alpha Bulkers, ναυπηγεί στην Κίνα δύο φορτηγά πλοία, χωρητικότητας 63.600 dwt έκαστο, σύμφωνα με την Intermodal. Η Neptune Lines, της Μελίνας Τραυλού, παρήγγειλε πρόσφατα δύο πλοία μεταφοράς αυτοκινήτων διπλού καυσίμου, τα οποία θα λειτουργούν και LNG, χωρητικότητας 4.200 ceu. Τα πλοία θα κατασκευαστούν στο ναυπηγείο Fujian Mawei Shipyard της Κίνας και θα παραδοθούν το 2026.
Η ναυτιλιακή εταιρία Cape Shipping, της Τζένης Ευγενίας Ανδριανοπούλου, έκλεισε πέρυσι συμφωνία με δύο κινεζικά ναυπηγεία για τη ναυπήγηση τεσσάρων δεξαμενόπλοιων. Ναυπηγεί δύο πλοία LR1, χωρητικότητας 74.000 dwt, στο Yangzijiang, και δύο LR2, χωρητικότητας 115.000 dwt, στις γιάρδες Dalian Shipbuilding Industry. Ο Γιώργος Προκοπίου υλοποιεί μεγάλο ναυπηγικό πρόγραμμα, άνω των 100 πλοίων. Οι τρεις εταιρίες του έχουν, μεταξύ άλλων, κλείσει συμφωνίες με κινεζικά ναυπηγεία για την κατασκευή τάνκερ και bulkers. Συμφωνία με το κινεζικό ναυπηγείο Dalian Shipbuilding Industry για την κατασκευή έως και τεσσάρων aframaxes έχει κλείσει η ναυτιλιακή Arcadia Ship, των αδελφών Γιώργου και Παναγιώτη Αγγελόπουλου. Στα κινεζικά ναυπηγεία κατασκευάζουν, επίσης, πλοία οι ναυτιλιακές Cosmoship Management, του Νίκου Σάββα, Benelux Overseas, του Κώστα Αγγέλου, Chartword Shipping, του Παντελή (Λου) Κολλάκη, Minerva Marine, του Ανδρέα Ι. Μαρτίνου, καθώς και η Thenamaris, του Νικόλα Κ. Μαρτίνου.
Δεσπόζουσα ναυπηγική δύναμη παγκοσμίως
«H δεσπόζουσα θέση των κινεζικών ναυπηγείων στην παγκόσμια αγορά, σε συνδυασμό με τη συνεχή διεθνή ζήτηση για πλοία κινεζικής κατασκευής, υποδηλώνει ότι τα μέτρα που εξήγγειλε ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικά όσο αναμενόταν» επισημαίνει στην εβδομαδιαία ανάλυσή του ο ναυλομεσιτικός οίκος Xclusiv. Στο εβδομαδιαίο ραπόρτο της η Xclusiv τονίζει, επίσης, ότι η πρόταση του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ (USTR), που στοχεύει τα κινεζικά θαλάσσια συμφέροντα, ιδιαίτερα τα κινεζικής κατασκευής πλοία, τα λιμενικά τέλη και τις σχετικές κυρώσεις, αντιπροσωπεύει μια σημαντική κλιμάκωση των συνεχιζόμενων εμπορικών εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Ωστόσο, επισημαίνει ότι η πρόταση, εάν εφαρμοστεί, θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες συνέπειες τόσο για την παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία όσο και για τη δυναμική του εμπορίου των ΗΠΑ.
«Η κινεζική ναυπηγική βιομηχανία», επισημαίνει η Xclusiv, «κατέχει δεσπόζουσα θέση στην παγκόσμια αγορά, αντιπροσωπεύοντας σημαντικό μερίδιο του βιβλίου παραγγελιών σε βασικούς ναυτιλιακούς τομείς» και προσθέτει: «Σύμφωνα με τα δεδομένα, τα κινεζικά ναυπηγεία αποτελούν περίπου το 70% του βιβλίου παραγγελιών για πλοία μεταφοράς χύδην και δεξαμενόπλοια άνω των 10.000 dwt. Το 75% του βιβλίου παραγγελιών εμπορευματοκιβωτίων άνω των 5.000 dwt και το 37% του βιβλίου παραγγελιών πλοίων μεταφοράς αερίου άνω των 3.000 dwt. Το 2026 προβλέπεται ότι τα κινεζικά ναυπηγεία θα παραδώσουν το 65% των νέων πλοίων σε αυτές τις κατηγορίες. Αυτό το ισχυρό μερίδιο αγοράς καθορίζεται από έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως η ανταγωνιστική τιμολόγηση, οι αποτελεσματικές διαδικασίες παραγωγής και οι τεχνολογικές εξελίξεις στη ναυπηγική βιομηχανία».
Αμερικανική επένδυση «μαμούθ» στον Παναμά
Οι εκκωφαντικές δηλώσεις του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την επιστροφή του ελέγχου της Διώρυγας του Παναμά στις ΗΠΑ, παρά τις αρχικές αντιδράσεις, τώρα βλέπουμε να υλοποιούνται, όμως, με επενδυτική διαδικασία. Λίγες εβδομάδες μετά τις εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και του Παναμά, σχετικά με την εθνικότητα των διαχειριστών της θαλάσσιας κυκλοφορίας της Διώρυγας του Παναμά, οι κύριοι τερματικοί σταθμοί εμπορευματοκιβωτίων και στις δύο πλευρές της υποδομής, στα λιμάνια Balboa και Cristobal, αλλάζουν χέρια και περνούν από τον έλεγχο των Κινέζων στη διαχείριση αμερικανικών επενδυτικών σχημάτων.
Σε μια κοινή δήλωση ο Ομιλος CK Hutchison από το Χονγκ Κονγκ, που είναι ο πωλητής, και μια κοινοπραξία επενδυτών, που αποτελείται από την BlackRock Inc., την Global Infrastructure Partners και την Terminal Investment Limited, ανακοίνωσαν μια επιχείρηση πώλησης και αγοράς που θα περιλαμβάνει το 90% του μετοχικού κεφαλαίου που διαχειρίζεται η αμερικανική εταιρία για την Panamach Η CK Hutchison, η οποία κατέχει, διαχειρίζεται και αναπτύσσει 43 τερματικά, που περιλαμβάνουν 199 αποβάθρες σε 23 χώρες.
Από τη συμφωνία εξαιρείται η Hph Trust, η οποία λειτουργεί τερματικούς σταθμούς στο Χονγκ Κονγκ, στο Shenzhen και στη νότια Κίνα, καθώς και σε οποιοδήποτε άλλο λιμάνι στην Κίνα. Η συναλλαγή αυτή υπόκειται στην έγκριση της κυβέρνησης του Παναμά και ειδικότερα των προτεινόμενων όρων αγοράς και πώλησης, που αναμένεται το αργότερο στις 2 Απριλίου 2025. Η συνολική εταιρική αξία για το 100% των λιμένων που διαχειρίζονταν η Hutchison Port Holding, συμπεριλαμβανομένων των λιμανιών του Παναμά, έχει συμφωνηθεί στα 22,8 δισ. δολ. ΗΠΑ.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ναυτιλιακές εταιρίες MSC και Hapag Lloyd ανακοίνωσαν και οι δύο την έναρξη, από την 1η Απριλίου, νέων premium τιμών για αποστολές εμπορευματοκιβωτίων που προέρχονται από τη δυτική Μεσόγειο και προορίζονται για διάφορα σημεία της Αμερικής. Η επιπλέον χρέωση, σε ισχύ μέχρι νεωτέρας, θα είναι 500 δολ. για ένα κοντέινερ 20 ποδιών και 700 δολ. για ένα κοντέινερ 40 ποδιών, οποιουδήποτε τύπου. Προηγουμένως, η MSC είχε ήδη ανακοινώσει την εισαγωγή ενός PSS από την 1η Μαρτίου για φορτίο που αποστέλλεται από τη βόρεια Ευρώπη προς τις ΗΠΑ, το Πουέρτο Ρίκο, τις Μπαχάμες, το Μεξικό και τον Καναδά αξίας 800 δολ. για ένα κοντέινερ 20 ποδιών και 1.000 για ένα 40 ποδιών.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (7 ΜΑΡΤΙΟΥ 2025)