“Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Διεθνής Κοινότητα πρέπει να συνεργαστούν για την οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος για τους λαούς της Μεσογείου, μέσω μιας ναυτιλιακής ανάπτυξης, που θα δημιουργήσει βιώσιμες θέσεις εργασίας και ευημερία”, δήλωσε η Ευρωπαία Επίτροπος Θαλάσσιων Υποθέσεων και Αλιείας, κ. Μαρία Δαμανάκη, με αφορμή την έναρξη μελέτης στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ευρώ-Μεσογειακών Επενδύσεων και Εταιρικής Σχέσης (Facility for Euro-Mediterranean Investment and Partnership-FEMIP) για τη ναυτιλιακή συνεργασία στη Μεσόγειο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (European Investment Bank-EIB) και τo Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (International Maritime Organization-IMO).
Αντικείμενό της μελέτης θα αποτελέσουν βασικά ζητήματα του ναυτιλιακού τομέα στη Μεσόγειο, με σκοπό τον εντοπισμό και τη διάδοση “καλών πρακτικών”. Ειδικότερα, για τρεις βασικούς άξονες ιδιαίτερης σημασίας: την κοινωνική διάσταση, τη θαλάσσια επιτήρηση και ασφάλεια και τις επενδύσεις στον τομέα των θαλασσίων υποδομών.
“Είναι η αρχή μιας πολλά υποσχόμενης διαδρομής και είμαι πολύ ευτυχής, που σήμερα κάνουμε το πρώτο βήμα μιας συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό στον τομέα των θαλασσίων υποθέσεων στη Μεσόγειο”, ανέφερε η κ. Δαμανάκη.
Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας του ΙΜΟ, κ. Ευθύμιος Μητρόπουλος, επεσήμανε: “Είναι ένα πολύ συναρπαστικό έργο, το οποίο θα συμπληρώσει τα υπάρχοντα, που πραγματοποιούνται στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που συντονίζονται από το Περιφερειακό Κέντρο Άμεσης Επέμβασης για την Αντιμετώπιση της Ρύπανσης στη Μεσόγειο Θάλασσα. (Regional Marine Pollution Emergency Response Centre for the Mediterranean Sea – REMPEC), το οποίο διοικείται και υποστηρίζεται τεχνικά από τον ΙΜΟ. Είναι πολύ σημαντικό να στρέψουμε την πρόσοχή μας σε δραστηριότητες που σχετίζονται με τη θαλάσσια επιτήρηση και να υλοποιήσουμε νέες δράσεις, που στοχεύουν στη βελτίωση της ασφάλειας στη θάλασσα και κατ ‘επέκταση, στην προστασία του περιβάλλοντος, όπως η εφαρμογή της στρατηγικής “ηλεκτρονικής πλοήγησης (e-navigation)”.
Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, κ. Philippe de Fontaine-Vive, δήλωσε: “Στη σημερινή εποχή αλλαγών, για την περιοχή της Μεσογείου τίποτε δεν είναι πιο σημαντικό από την προώθηση της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη, που μπορεί να επιτευχθεί και μέσω της εκμετάλλευσης των ναυτιλιακών δυνατοτήτων της περιοχής. Ωστόσο, οι δυνατότητες αυτές συναντούν εμπόδια στην ανάπτυξή τους, εξαιτίας των διαφορετικών θεσμικών και νομικών πλαισίων χρηματοδότησης των υποδομών στον τομέα των μεταφορών, που ξεκινούν από την πλήρη εξάρτηση από τις κυβερνήσεις ή από τη διεθνή οικονομική βοήθεια και φθάνουν έως την ιδιωτική συμμετοχή, η οποία εξακολουθεί να είναι περιορισμένη. Λαμβάνοντας υπόψη τις τεράστιες ανάγκες της περιοχής, έχουμε καθήκον να βελτιώσουμε αυτή την κατάσταση”.
Ιστορικό
Ο βέλτιστος συνδυασμός, που αναμένεται να προκύψει από τη δράση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τη συμμετοχή του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, καθώς και του ιδιωτικού τομέα, μπορεί να οδηγήσει σε πολλά υποσχόμενες εξελίξεις στη Μεσόγειο.
Με πρωτοβουλία της Επιτρόπου Μαρίας Δαμανάκη, οι τρεις οργανισμοί αποφάσισαν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους και να ενώσουν την εμπειρία τους, σε μια κοινή πρωτοβουλία η οποία αποσκοπεί στη βελτίωση της ολοκλήρωσης των θαλάσσιων πολιτικών και τη διάδοση “καλών πρακτικών” επενδύσεων στη Μεσόγειο.
Το πρώτο βήμα του πρωτοποριακού αυτού έργου είναι η έναρξη της μελέτης σκοπιμότητας στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ευρω-Μεσογειακών Επενδύσεων και Εταιρικής Σχέσης (Facility for Euro-Mediterranean Investment and Partnership – FEMIP). Δεδομένου ότι είναι η πρώτη αυτού του είδους μελέτη, που αναλαμβάνεται, πρόκειται να ασχοληθεί με βασικά ζητήματα του ναυτιλιακού τομέα στη Μεσόγειο. Στόχος είναι να εντοπίσει και να διαδώσει τις “βέλτιστες πρακτικές” για τρεις βασικούς άξονες θεμελιώδους σημασίας: την κοινωνική διάσταση, τη θαλάσσια επιτήρηση και ασφάλεια και τις επενδύσεις στον τομέα των θαλάσσιων υποδομών.
Κοινωνική Διάσταση
Ο ναυτιλιακός τομέας στη Μεσόγειο μπορεί να παραμείνει βιώσιμος, μόνον εφόσον υπάρξει επαρκής αριθμός κατάλληλα καταρτισμένου και εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Η “γαλάζια ανάπτυξη” και οι “γαλάζιες θέσεις εργασίας” στη Μεσόγειο εξαρτώνται επομένως από την πρόοδο σε δύο βασικά μέτωπα:
– Να παραμείνει ελκυστική η σταδιοδρομία στον τομέα της ναυτιλίας και της αλιείας. Αυτό, για παράδειγμα, μπορεί να επιτευχθεί, μέσω της εξασφάλισης δίκαιων συνθηκών εργασίας.
– Οι προδιαγραφές για τα προσόντα και την κατάρτιση των εργαζομένων πρέπει να ανταποκρίνονται στις διεθνείς και τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις.
Λαμβάνοντας υπόψη τα υφιστάμενα σχέδια και πρωτοβουλίες, η μελέτη αυτή θα προβάλει τα μέχρι σήμερα επιτεύγματα και τις “βέλτιστες πρακτικές”, καθώς και την αξιολόγηση των πιθανών καινοτόμων λύσεων, που προάγουν με τον καλύτερο τρόπο τη ναυτική απασχόληση στη Μεσόγειο.
Επιτήρηση
Η Μεσόγειος αποτελεί ένα σημαντικό ναυτικό δίαυλο, με το 30% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου να διακινείται μέσα από αυτή, συμπεριλαμβανομένου και του 20% της παγκόσμιας θαλάσσιας μεταφοράς πετρελαίου. Η ύπαρξη δημοφιλών λιμένων προορισμού για τον τουρισμό κρουαζιέρας είναι ένα επιπλέον βασικό χαρακτηριστικό της Μεσογείου. Αυτή η έντονη ναυτιλιακή δραστηριότητα αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων ρύπανσης και, ενδεχομένως, παράνομων απορρίψεων της στη θάλασσα. Επομένως, υπάρχει μεγάλη ανάγκη για μια ολοκληρωμένη επιτήρηση των θαλάσσιων δραστηριοτήτων και των εργασιών, καθώς και για επιμονή στην εφαρμογή σε περιφερειακό επίπεδο όλων των διεθνών κανονισμών, που αφορούν την ασφάλεια, την προστασία της ναυτιλίας και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος από την ρύπανση, που προέρχεται από τα πλοία.
Στη σημερινή εποχή, η λαθρομετανάστευση και η διακίνηση ναρκωτικών αποτελούν αιτίες επαγρύπνησης. Η μελέτη σκοπεύει να παράσχει στοιχεία, που θα διευκολύνουν την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης θαλάσσιας επιτήρησης στη Μεσόγειο.
Επενδύσεις
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει μεγάλη εμπειρία στη χρηματοδότηση λιμενικών υποδομών και πρόκειται να παράσχει κρίσιμη τεχνογνωσία στη μελέτη, σχετικά με το πώς θα βελτιωθούν οι επιλογές χρηματοδότησης και θα προσελκυθεί χρηματοδότηση από πλευράς ιδιωτικού τομέα στον τομέα των μεταφορών. Τα αποτελέσματα των εργασιών στο πλαίσιο του Safemed 1 και του σχεδίου MEDA για τη χρηματοδότηση των λιμενικών εγκαταστάσεων υποδοχής θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιηθούν ως βάση για την ανάλυση. Για την Τράπεζα, η μελέτη αυτή θα βοηθήσει στη συνεργασία των τριών θεσμικών οργάνων στη σχεδίαση νέων λύσεων και μηχανισμών για την καλύτερη χρήση των χρηματοδοτικών μηχανισμών, που ήδη υπάρχουν.
