Ο Έλληνας εφοπλιστής μιλάει για το νέο του βιβλίο με το «μυστικό» της λήψης σωστών αποφάσεων
Οι επιχειρήσεις στις μέρες μας έρχονται αντιμέτωπες με καταστάσεις όπου πρέπει να ληφθούν πολύπλοκες αποφάσεις και τα περιθώρια για λάθη είναι πολύ μικρά ενώ ο τρόπος που λαμβάνονται οι αποφάσεις είναι συχνά ανεπαρκής. Η γνωσιακή επιστημονική έρευνα παρατηρώντας τον τρόπο που σκεφτόμαστε διαπιστώνει ότι η λήψη αποφάσεων είναι αποτέλεσμα μίας κατά κύριο λόγο ασυνείδητης διανοητικής διαδικασίας και ότι τα σφάλματα συμβάλλουν σημαντικά σε μελλοντικές επιτυχημένες αποφάσεις.
Το καινούργιο βιβλίο «Τhe Future of Decision Making. How Revolutionary Software Can Improve the Ability to Decide» που εκδόθηκε στην Αμερική το περασμένο Ιούλιο, αναλύει πώς η τεχνολογία χρησιμοποιώντας τα ευρήματα των γνωσιακών επιστημών, μπορεί να βελτιώσει σημαντικά και τον τρόπο που λαμβάνονται οι αποφάσεις και τις ίδιες τις αποφάσεις, επωφελούμενη την υπάρχουσα εταιρική εμπειρία, συνυπολογίζοντας τις παραμέτρους που επηρεάζουν έναν βιομηχανικό τομέα όπως την ναυτιλία και χωρίς να περιορίζει τις παραμέτρους μόνο σε αριθμητικά στατιστικά δεδομένα.
Παρατίθονται παραδείγματα από διάφορους τομείς επιχειρησιακής δραστηριότητας, με το 40% των παραδειγμάτων να προέρχονται από την ναυτιλία, ανάμεσα στα οποία και εμπειρίες όπου οι πρωταγωνιστές αντιμετώπισαν πολύ επικίνδυνες καταστάσεις όπου χρειάστηκε να πάρουν κρίσιμες αποφάσεις. Με βάση τα παραδείγματά τους, οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι οι καθημερινές αποφάσεις μιας επιχείρησης στηρίζονται υπέρμετρα σε δεδομένα ενώ αυτά είναι μόνο ένα μέρος των ποικίλων παραμέτρων που ισχύουν όταν παρουσιάζεται ένα πρόβλημα.
Συγγραφείς του βιβλίου είναι o κ. Δημήτρης Λύρας, ο οποίος μας παραχωρεί και την συνέντευξη και ο κ. Roger Schank. Ο κ. Λύρας είναι ο ιδρυτής της Ulysses Systems, συνιδιοκτήτης και γενικός διευθυντής της Lyras Shipping (η οποία διαθέτει στόλο δεξαμενόπλοιων και φορτηγών πλοία) και βαθύς γνώστης των θεμάτων που άπτονται της ναυτιλίας. Ο κ. Schank είναι καθηγητής, ειδικός σε θέματα παιδείας και τεχνητής νοημοσύνης και εισηγητής γνωσιακών αξιωμάτων που έχουν υιοθετηθεί από την Ulysses και ο καθηγητής Elliot Solloway του πανεπιστημίου του Chicago, αυθεντία σε κινητές συσκευές και σε συστήματα εκμάθησης.
– Ποιό είναι το κύριο μήνυμα του βιβλίου;
– Το βιβλίο διαπραγματεύεται τους εύκολους τρόπους να στηρίξουμε την λήψη αποφάσεων.
– Πως θα περιγράφατε τις μεθόδους που εξηγούνται στο βιβλίο;
– Οι ανακαλύψεις των γνωσιακών επιστημών επιβεβαιώνουν ότι η «κοινή λογική» πρωταγωνιστεί στον τρόπο που λαμβάνονται οι αποφάσεις. Από την στιγμή πού οι περισσότερες διαδικασίες που ακολουθούνται εμπεριέχουν σε μεγάλο βαθμό τον ανθρώπινο παράγοντα, είναι λογικό οι μέθοδοί μας να δομούνται με βάση το πώς είναι ο φυσικός τρόπος «σκέπτεσθαι» του ανθρώπου.
Η δύναμη της ανθρώπινης συλλογιστικής ικανότητας έγκειται στο να ταξινομεί τις προσωπικές εμπειρίες και να αντλεί από την μνήμη την καταλληλότερη, για την επίλυση ενός προβλήματος την στιγμή που αυτό προκύπτει. Το βιβλίο επισημαίνει αυτή την ανθρώπινη διεργασία και προτείνει αυτή να είναι η βάση οποιασδήποτε τεχνολογικής λύσης στήριξης αποφάσεων.
– Πώς εφαρμόζεται αυτό σήμερα;
– Εφαρμόζεται κατανοώντας τον ανθρώπινο μηχανισμό αναλυτικής σκέψης και αποφασιστικής ικανότητας που μπορεί να επεξεργαστεί κάθε λογής στοιχεία κι αποφεύγοντας την περιττή πολυπλοκότητα πού απαιτεί η ανάλυση των αριθμών, όταν μάλιστα οι αριθμοί αυτοί είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν σε επαρκή βαθμό για να μας δώσουν μία αξιόπιστη εικόνα και σωστή ανάλυση.
Βλέπουμε στις επιχειρήσεις μας όταν πρέπει να παρθεί μία απόφαση ότι συχνά δεν χρησιμοποιείται η συλλογική μας εμπειρία όταν αυτή θα μπορούσε να στηρίξει τα στελέχη μας και να δώσει σωστές λύσεις σε επείγουσες περιπτώσεις που τις χειρίζονται άνθρωποι που δεν έχουν αντιμετωπίσει ποτέ πριν παρόμοιες περιπτώσεις. Η συλλογική εμπειρία είναι πολύ σημαντική στήριξη.
– Υπάρχει κάτι πού γίνεται σήμερα, και θα βοηθούσε τους αναγνώστες να καταλάβουν περισσότερο την μέθοδο σας;
– Υπάρχουν οι καλές αποφάσεις. Οι αποφάσεις είναι καλές όταν αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα μέσα στην γενικότερη κατάσταση την οποία μπορεί να επηρεάσει, αναγνωρίζοντας τους διιστάμενους στόχους, επιδιώκοντας σωστό σχεδιασμό, προβλέποντας τα μικρά εμπόδια και επικεντρώνοντας στον συντονισμό. Αντίθετα οι κακές αποφάσεις εμφανίζονται όταν βιαζόμαστε να στηριχθούμε σ’αριθμούς και δεδομένα χωρίς να στοχεύουμε σε μιά ευρύτερη θεώρηση της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε. Είναι κάτι που το παρατηρούμε καθημερινά στην οικονομία και στην κοινωνία μας στην παρούσα συγκυρία.
– Και πόσο σχέση έχουν όλα αυτά με το «Lowry» που αναφέρεται στο βιβλίο;
– Ένα λογισμικό σύστημα μπορεί αντιληφτεί τα προβλήματα σφαιρικά μέσα στο πολυσύνθετο μιας γενικής κατάστασης αντί να περιορίζεται μόνον στην ανάλυση δεδομένων όπως γίνεται σχεδόν αποκλειστικά σήμερα με τα περισσότερα συστήματα. Καλό παράδειγμα ευρείας αντίληψης πραγμάτων συναντούμε στην διάγνωση νέων σχεδίων μηχανημάτων. Αναλύοντας τις προβλέψεις του κατασκευαστή όσον αφορά στην χρήση ενός μηχανήματος, πιο γρήγορα θα προβλέψουμε πιθανές αιτίες βλάβης παρά μελετώντας το τελικό σχέδιο κατασκευής του.
Μέσα σε μια δομή επιχειρησιακών δράσεων, η βασισμένη στην εμπειρία τεχνολογία προσφέρει στήριξη στην λήψη αποφάσεων. Η δομή αυτή είναι απαραίτητη σε όλα τα φάσματα της οργάνωσης των γνώσεων που έχει μια επιχείρηση και βοηθάει ν’αντιληφθούμε ποιές επιλογές κάναμε υπό την πίεση συναισθηματικής φόρτισης χωρίς να συνυπολογίσουμε όλες τις παραμέτρους.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα της Ulysses Systems
Το επίκεντρο της έρευνάς μας αυτή τη στιγμή είναι τα «predictive patterns» (πιθανοί συνδυασμοί λέξεων, όρων και εννοιών) που αντλούνται από την συλλογή των δεδομένων που σχετίζονται με την ναυτιλία.
* Το βιβλίο κυκλοφόρησε στην Αμερική τον περασμένο Ιούλιο από τις εκδόσεις Palgrave MacMillan.
