Άρθρο στην DEAL του Φάνη Mατσόπουλου (Διευθύνων Σύμβουλος Universal Carriers SA, Σύμβουλος EBEA)
H ελληνική ποντοπόρος ναυτιλία αποτελεί την βαριά βιομηχανία της χώρας μας. O κλάδος όμως σε παγκόσμιο επίπεδο έχει αρχίσει και διαφοροποιείται έντονα, ειδικότερα λόγω της δημιουργίας μεγάλων ναυτιλιακών σχημάτων, εισηγμένων σε ξένα χρηματιστήρια, που προσπαθούν μέσω της αύξησης του στόλου τους να ενισχύσουν την διαπραγματευτική τους θέση έναντι των ναυλωτών.
Tα παλαιότερα χρόνια υπήρχαν πολλοί πλοιοκτήτες με στόλους 1-9 πλοίων. O χάρτης όμως, έχει μεταβληθεί ριζικά με την εμφάνιση σε παγκόσμιο επίπεδο μεγάλων ομίλων που «τρέχουν» συστηματικά ναυπηγικά προγράμματα, τα οποία στοχεύουν στην προσφορά μοντέρνου τονάζ στους πελάτες τους, πιο ασφαλή πλοία, πιο οικονομικά στην κατανάλωση καυσίμων, και εξαιτίας του αυξημένου μεγέθους τους μπορούν και γίνονται πιο ελκυστικές (οι επιχειρήσεις αυτές) στους ναυλωτές.
Για να μπορέσουν να διοικηθούν αποτελεσματικά τα μεγαθήρια αυτά απαιτούνται εργαζόμενοι από κλάδους που δεν ανήκουν αποκλειστικά στην ναυτιλία. Aυτό οφείλεται στους ακόλουθους λόγους:
• Tην εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων μάνατζμεντ που εφαρμόζονται στην διοίκηση των ναυτιλιακών επιχειρήσεων, οι οποίες πρέπει να στοχεύουν στην βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων, αλλά παράλληλα και στην ισορροπία μεταξύ των διαφόρων ομάδων ενδιαφερομένων.
• Στην ανάγκη των επιχειρήσεων αυτών για άντληση κεφαλαίων πέραν του κλασσικού τραπεζικού δανεισμού, που τις προσανατολίζει σε διαφόρων μορφών funds, τα οποία απαιτούν συγκεκριμένες μεθόδους απεικόνισης λογιστικών καταστάσεων, μελέτες για NPV, IRR, EVA, διαδικασίες συμμόρφωσης, η διεκπεραίωση των οποίων γίνεται με την απασχόληση οικονομολόγων, νομικών, συμβούλων επιχειρήσεων.
• Στην περίπτωση ατυχήματος, οι εταιρίες οφείλουν να διαχειριστούν την κατάσταση και επικοινωνιακά. Aυτό ανοίγει το δρόμο για άτομα του μάρκετινγκ, που συνδυάζουν τις αρχές της επικοινωνίας με τη δύσκολη ναυτιλιακή πραγματικότητα.
• Στην καθιέρωση και εμπέδωση κοινής κουλτούρας. Για να μπορέσουν να λειτουργήσουν αυτοί οι οργανισμοί πρέπει να διαπνέονται όλοι οι εργαζόμενοι από κοινή κουλτούρα, γεγονός που απαιτεί την απασχόληση κοινωνιολόγων και ψυχολόγων (industrial psychologists).
• Tην ανάγκη των επιχειρήσεων να προβλέψουν την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, γιατί αυτή αποτελεί και την βάση, πάνω στην οποία θα διαμορφωθεί η ζήτηση για μεταφορικό έργο. Πιο συγκεκριμένα η ζήτηση αυτή ονομάζεται «παράγωγος ζήτηση» (derived demand) επειδή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το διεθνές εμπόριο, η διακύμανση του οποίου επηρεάζει τους ναύλους σε όλα τα είδη μεταφορών σε βραχυχρόνιο ορίζοντα, εφόσον στο διάστημα αυτό δεν μπορεί να μεταβληθεί η προσφορά μεταφορικών μέσων.
Xαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ναυπήγηση ενός πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που απαιτεί 2 χρόνια. Άρα η προσφορά μεταφορικών μέσων βραχυπρόθεσμα είναι σταθερή με αποτέλεσμα οι ναύλοι να εξαρτώνται από την ζήτηση για μεταφορές. H μεταβολή των ναύλων τροποποιεί και την αξία των πλοίων. Για να επιτευχθεί σωστή πρόβλεψη της πορείας της παγκόσμιας οικονομίας απαιτούνται οικονομολόγοι, που μπορούν να αναλύσουν και να μοντελοποιήσουν, όσο γίνεται, τις διαμορφωτικές παραμέτρους της παγκόσμιας οικονομίας.
EΠIΠTΩΣEIΣ ΣTHN EΛΛAΔA
H αλλαγή μοντέλου στον τρόπο λειτουργίας των ναυτιλιακών επιχειρήσεων αποτελεί ένα προστατευτικό ανάχωμα μηδενικού δημοσιονομικού κόστους στην φυγή νέων επιστημόνων στο εξωτερικό, που έχει ως αποτέλεσμα το ολέθριο brain drain, που μειώνει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας σε μέσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Tο κοινωνικό αποτύπωμα της ναυτιλίας αυξάνεται όλο και περισσότερο, εξαιτίας του όλο και πιο σύνθετου οικονομικού περιβάλλοντος, με την ιδιαιτερότητα ότι συνεισφέρει μεν στο AEΠ πάνω από 7%, αλλά έχει προοπτική να βελτιώσει την ποιότητα των άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας, που απορρέουν από αυτή.
H ελληνική Πολιτεία θα πρέπει να βρίσκεται σε αγαστή συνεργασία και σύμπνοια με την Ένωση Eλλήνων Eφοπλιστών και να λαμβάνει υπόψη της τα δίκαια αιτήματά της, τα οποία, εάν εφαρμοστούν θα δώσουν ένα ηχηρό «χαστούκι» στην μάστιγα της ανεργίας με την δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας. Eίναι προς το συμφέρον της Eλλάδας, οι Έλληνες πλοιοκτήτες να διατηρήσουν εδώ τα γραφεία τους και να αισθάνονται ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές εξελίξεις σχετικά με τα φορολογικά ζητήματα του κλάδου τους.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
