Τα μηνύματα που έστειλε το World Shipping Congress
Η ελληνική ναυτιλία αποτελεί πολύτιμο στήριγμα για την οικονομία της χώρας. Έναν τόπο με την μεγαλύτερη παράδοση στις θάλασσες και έναν λαό που φημίζεται για τη ναυτοσύνη του σε όλα τα πέρατα της Γης. Εν μέσω οικονομικής κρίσης, όμως, εκπέμπει σήμα S.O.S.!
Απαραίτητη προϋπόθεση για να συνεχίσει να προσφέρει τα ανάλογα «αναχώματα» και προοπτικές ανάκαμψης, μέσα στην κρίση, είναι να υπάρξει αμοιβαιότητα. Το World Shipping Congress, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Καβούρι πριν από λίγες ημέρες και οργανώθηκε από τους Financial Times και την Boussias Communications, ανέδειξε πολλά μηνύματα. Ένα από αυτά εκφράζεται από το αίτημα του εφοπλισμού και της παγκόσμιας ναυτιλίας για την ενεργοποίηση άμεσων αναπτυξιακών δράσεων από τις κυβερνήσεις. Οι φράσεις του πρόεδρου του Διεθνούς Ναυτικού επιμελητηρίου (ICS) κ.Σπύρου Πολέμη «…άλλο μείωση της σπατάλης και άλλο προσήλωση στη λιτότητα. Μια τέτοια πολιτική μπορεί να αποβεί καταστροφική», δίνουν το «στίγμα», όπως και το κεντρικό μότο του συνεδρίου με τις λέξεις “Shipping the future”.
Η μεγάλη συμμετοχή των καραβοκύρηδων του πλανήτη στο World Shipping Congress απέδειξε ότι ο κλάδος παραμένει σε επαγρύπνηση και πλήρη εγρήγορση. Οι ομιλητές του World Shipping Congress, που διεξήχθη στο ξενοδοχείο Divani Apollon Palace & Spa επικεντρώθηκαν στην ανάγκη ενίσχυσης του παγκοσμίου εμπορίου και της ναυτιλίας από μέτρα ανάπτυξης.
Η Ελλάδα, ταυτόχρονα, κατακτά πρωταγωνιστική θέση στον «χάρτη», στοιχείο το οποίο «δείχνει το δρόμο» για την έμπρακτη στήριξη της ναυτιλίας.
Τα στοιχεία που ανέφερε ο κ.Γιώργος Καμπάνης της Deloitte είναι αποκαλυπτικά: από τις ευρωπαϊκές εταιρίες στους δείκτες NYSE και NASDAQ, οι ελληνικές ναυτιλιακές κατέχουν το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο (19%) της «πίτας» πίσω από το Ηνωμένο Βασίλειο (24%), με τη Γαλλία να ακολουθεί (7%) και τις Γερμανία-Ιταλία να βρίσκονται «καταποντισμένες» στο 4%!
«Πολλά πλοία, λίγα φορτία»
Στο συνέδριο έγινε η ανάλυση όλων των θεμάτων που αφορούν τη ναυτιλία: τις συνέπειες της διεθνούς οικονομικής κρίσης, την υπερπροσφορά της χωρητικότητας, τον μεγάλο αριθμό των πλοίων που ναυπηγούνται, την χρηματοδότηση, τα ναυπηγικά προγράμματα, την αντιμετώπιση της πειρατείας, την λιμενική πολιτική κ.ά.
Παρά την σημαντική παρουσία των ελληνικών ναυτιλιακών εταιριών στις διεθνείς χρηματαγορές, δεν λείπουν τα προβλήματα. «Έχουμε πολλά πλοία, αλλά λίγα φορτία», επισήμανε, ακόμα, ο κ.Σπ.Πολέμης κατά την έναρξη των εργασιών του διήμερου συνεδρίου και πρόσθεσε ότι η Κίνα θέτει ως στόχο της να μεταφέρει το 50% των εμπορευμάτων της σε δικά της καράβια. «Η Κίνα ως φάρος ανάπτυξης δεν επαρκεί», σημείωσε. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο εφοπλιστικός χώρος πιστεύει ότι το 2012 θα είναι μια δύσκολη χρονιά για τη ναυτιλία, με αιτίες την συρρίκνωση του εμπορίου και τα «απόνερα» της οικονομικής κρίσης.
Κίνδυνος για τις ναυτιλιακές
Σε συνάρτηση με συγκεκριμένα προβλήματα, όπως η στενότητα στην τραπεζική χρηματοδότηση, η υπερπροσφορά τονάζ και η φθίνουσα πορεία του διακινούμενου φορτίου, ο κ.Σπ.Πολέμης πρότεινε την αυτοσυγκράτηση στις νέες παραγγελίες πλοίων, για να ισορροπήσει η αγορά. Μίλησε για οικονομική και πολιτική κρίση και προειδοποίησε «…οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι για το απροσδόκητο, να μην αναμένουμε την επαναφορά του κλάδου στα επίπεδα προ του 2008 (σ.σ. κατάρρευση Lehman Brothers). Ο κίνδυνος για πολλές ναυτιλιακές είναι ορατός. Η ύπαρξη «μορατόριουμ», προκειμένου να αναχαιτισθεί η κρίση. Τα ναυπηγεία είναι φουλ από πλοία υπο ναυπήγηση, που απειλούν με επιδείνωση του κλίματος και πτώση των ναύλων. Οι ομιλητές δεν απέκλεισαν ακυρώσεις παράδοσης πλοίων από τα ναυπηγεία και για αυτορύθμιση της αγοράς με μεγάλο αριθμό διαλύσεων και ακυρώσεων παραγγελιών!
«Επενδύσεις, θέσεις εργασίας»
Ο Γενικός Γραμματέας της UNCTAD, Dr Supachai Panitchpakdi έκανε λόγο για επείγουσα ανάγκη προληπτικών και συντονισμένων μέτρων από τις προηγμένες οικονομικά χώρες για την τόνωση της ζήτησης και την στήριξη της παγκόσμιας ανάπτυξης. Αναφέρθηκε, μάλιστα, στην επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης του παγκοσμίου εμπορίου, από το 12% του 2010 στο 6,6% του 2011 και το αναμενόμενο 4,4% του 2012!
Στις ευθύνες των κυβερνήσεων και των τραπεζών για τον υπερβολικό δανεισμό της προηγούμενης περιόδου στάθηκε ο κ.Γιάννης Λύρας, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών. Ο πρόεδρος των Φινλανδών εφοπλιστών, κ.Thomas Franck, προέβλεψε ότι «…η επόμενη γενιά θα χαθεί, αν δεν γίνουν επενδύσεις». Η αρνητική ψυχολογία που φέρνει η ύφεση μπορεί να αντιμετωπιστεί, κατά τον κ.Franck με επενδύσεις που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. H Ολλανδή πρόεδρος κ.Tineke Netelenbos εστίασε στα θέματα είσπραξης-απόδοσης φόρων και την μείωση του δανεισμού.
Φόροι και τονάζ
Ο υπερδανεισμός επέφερε προβλήματα αναξιοπιστίας, κατά τον κ.Γιάννη Λύρα, ο οποίος τόνισε πως η φορολογία με βάση το τονάζ, προσφέρει περισσότερα στο κράτος, διότι διευκολύνει την είσπραξη των φόρων και υπενθύμισε ότι το σύστημα φορολόγησης των πλοίων ισχύει από το 1929, με την Ελλάδα να είναι η πρώτη χώρα που εφάρμοσε ένα εφάπαξ ποσό κατ’ αποκοπή στον τόνο, ασχέτως κερδών.
Αναφορά έγινε και στην βύθιση του κρουαζιερόπλοιου Concordia στην Ιταλία, γεγονός το οποίο, κατά τον κ. Σπ.Πολέμη, θα επηρεάσει όλες τις εταιρίες διαχείρισης πλοίων και όχι μόνο της κρουαζιέρας, με τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) να αναλαμβάνει νομοθετικό έργο σε θέματα ασφαλείας.
ΤΟ 60% ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΣΤΟΛΟΥ
Εφοπλιστές από 9 χώρες
Το 60% του παγκόσμιου στόλου εκπροσωπήθηκε στο World Shipping Congress στο Καβούρι το διήμερο 19-20 Φεβρουαρίου.
Στην πρώτη Διεθνή Συνάντηση Κορυφής της Ναυτιλίας έδωσαν το «παρών» πρόεδροι ενώσεων εφοπλιστών από 3 ηπείρους και 9 χώρες (Ελλάδα, Νορβηγία, Κορέα, Φινλανδία, Ολλανδία, Ιταλία, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία), Έλληνες εφοπλιστές, ειδικοί εμπειρογνώμονες ερευνητές και σύμβουλοι, αρμόδια κυβερνητικά στελέχη (Νίκος Λίτινας-Dr. Θάνος-Πάλλης), η ηγεσία του ΟΛΠ (Γιώργος Ανωμερίτης-Σταύρος Χατζάκος), ο Γενικός Γραμματέας του συνεδρίου των Ηνωμένων Εθνών για το εμπόριο και την ανάπτυξη (UNCTAD) και δημοσιογράφοι των Financial Times, που αναφέρθηκαν στις τάσεις και τις στρατηγικές της σύγχρονης ναυτιλίας. Το συνέδριο τελέσθηκε υπό την αιγίδα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου (International Chamber of Shipping) και της Διεθνούς Ναυτιλιακής Συνομοσπονδίας (International Shipping Federation), υπό την προεδρία του κ.Σπύρου Πολέμη.
Από τους Έλληνες εφοπλιστές σημαντικές επίσημες παρουσίες στο πάνελ ήταν οι κ.κ. Μιχάλης Μποδούρογλου (πρόεδρος, CEO Paragon Shipping Inc.), Ευάγγελος Πιστιόλης (πρόεδρος, CEO Top Ships Inc), Χάρης Βαφειάς (πρόεδρος, CEO Stealthgas Inc.).
Επανασύσταση του υπουργείου Ναυτιλίας
Την ανάγκη επανασύστασης του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας επισήμανε στην ομιλία του ο Γενικός Γραμματέας Ναυτιλίας, κ.Νίκος Λίτινας, ο οποίος μίλησε για στήριξη της κυβέρνησης προς την ελληνική ναυτιλία και για την άρση του καμποτάζ στην κρουαζιέρα. Στο ίδιο «μήκος κύματος» και ο υπεύθυνος του Τομέα Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας, κ. Γιάννης Πλακιωτάκης, ανακοίνωσε την πρόθεση του κόμματος του να επανασυστήσει το υπουργείο Ναυτιλίας και να το επανενώσει με το Λιμενικό Σώμα.
Άσχημη εντύπωση προκάλεσε, πάντως, η απουσία του υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, που θα απηύθυνε χαιρετισμό.
«Ο νέος Ωνάσης»
Αίσθηση προκάλεσε η τοποθέτηση του κ.Πλακιωτάκη «…πρέπει να ανακαλύψουμε ένα νέο Ωνάση».
Στην παρέμβαση του, μεταξύ άλλων, τόνισε:«Αν η Ελλάδα έχει σήμερα μια ελπίδα, την χρωστάει στη ναυτιλία και τη ναυτοσύνη των Ελλήνων. Σήμερα, ακούγεται κατά κόρον «η ναυτιλία αποτελεί προτεραιότητα». Όμως, οι λέξεις έχουν χάσει το νόημα τους. Η ναυτιλία πρέπει να αναδειχθεί ως «η προτεραιότητα».
Ο τομεάρχης της Ν.Δ. έκανε λόγο για «ένα νέο εθνικό όραμα», για «καθαρή συνεργασία με τους ιδιοκτήτες» και σχολίασε από το βήμα του World Shipping Congress:«Βιώνουμε μια πρωτοφανή κρίση σε όλα τα επίπεδα, που μας απειλεί με καταστροφή με χρεοκοπία. Η ναυτιλία είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα μας. Από την ποντοπόρο ναυτιλία μέχρι τη ναυπηγοεπισκευή και το θαλάσσιο τουρισμό. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει ένα Διεθνές Ναυτιλιακό Κέντρο. Όχι μόνο να συζητάμε για κάποια λιμάνια της. Η θέση μας και η ταυτότητα μας πρέπει να είναι εκεί όπου είμαστε πρώτοι και καλύτεροι. Με πολιτικές ανάπτυξης για να παράγουμε νέο πλούτο!»
Στα 460 δισ. δολ. τα δάνεια των ναυτιλιακών
Το ποσό των 460 δισ. δολαρίων αγγίζει το διεθνές ναυτιλιακό χαρτοφυλάκιο, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο επικεφαλής της εταιρίας PSMI Petrofin Research Τεντ Πετρόπουλος.
Τα δάνεια έχουν χορηγήσει 40 τράπεζες, εκ των οποίων κατά το 89,6 είναι ευρωπαϊκές και το 9% από την Κίνα.
Ο περιορισμός πλέον του δανεισμού από τις τράπεζες, λόγω κρίσης, μεγεθύνει τα προβλήματα.
Μια λύση περιμένει η παγκόσμια ναυτιλία από τις ασιατικές τράπεζες, αλλά, και της Αυστραλίας, όπως υποστήριξε ο κ.Janos Koening του Eurofin Group. Επάνω στο ίδιο ζήτημα, ο πρόεδρος του Διεθνούς Ναυτικού επιμελητηρίου (ICS), κ.Σπύρος Πολέμης εκτιμά ότι το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα παραμένει υγιές, παρά την κατάρρευση του 2008 για μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Ο κ.Τεντ Πετρόπουλος θεωρεί, επίσης, ότι το 2012 θα λειτουργήσει σταθεροποιητικά για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, αλλά «βλέπει» την ανάκαμψη του κλάδου της ναυτιλίας όχι νωρίτερα από το 2013.
Οι αντιδράσεις του χρηματοοικονομικού τομέα στην «δίνη» της κρίσης αποτελούν «κλειδί» για τη ναυτιλία και το ενδιαφέρον στρέφεται στην πολιτική των μεγάλων τραπεζών έναντι μικρών και μεγάλων ναυτιλιακών εταιριών!
Η ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΠΕΙΡΑΤΕΙΑΣ
Ζημιά 14 δισ. και 200 όμηροι
Μια από τις μεγαλύτερες «πληγές» για την σύγχρονη ναυτιλία και το διεθνές εμπόριο θεωρείται η μάστιγα της πειρατείας. Τα στοιχεία που αποκαλύφθηκαν στο πλαίσιο του World Shipping Congress είναι συγκλονιστικά:
Πιο έντονο είναι το πρόβλημα στην θαλάσσια περιοχή της Σομαλίας, όπου το 2009 καταγράφηκαν 117 επιθέσεις σε πλοία και στη συνέχεια υπήρξε αύξηση του αριθμού τους, στις 127 το 2010 και τις 151 το 2011.
Παράλληλα, υπήρξε μείωση του αριθμού των πλοίων που κρατήθηκαν από τους πειρατές, από τα 46 του 2009 και τα 47 του 2010 στα 25 του 2011, με 200 ομήρους σήμερα στα χέρια των κακοποιών.
Σύμφωνα δε με τα στοιχεία της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), οι οικονομικές επιπτώσεις από την πειρατεία «εκτοξεύονται» μέχρι τα 14 δισ. δολάρια! Η πειρατεία συναρτάται, όπως ειπώθηκε από τους συνέδρους, με τα διεθνή και γεωπολιτικά «παιχνίδια». Στις συνέπειες της προστίθεται εκτίναξη του κόστους διακίνησης αγαθών και πετρελαιοειδών, αφού, πολλές εταιρίες αναγκάζονται να επιλέξουν πιο μακρινές ρότες για να αποφύγουν τις επιθέσεις.
Ο Ιταλός πρόεδρος των εφοπλιστών, Paolo D’ Amico, αναφέρθηκε στην ανάγκη παρουσίας ένοπλου ναυτικού προσωπικού στα πλοία, ενώ, στην Ελλάδα το νομοσχέδιο για την καταπολέμηση της πειρατείας ήρθε την Τετάρτη στη Βουλή για ψήφιση.
