Εντείνονται οι πιέσεις του κόσμου της εμπορικής ναυτιλίας, που εναγωνίως κοιτάζει το αύριο με την ελπίδα η κυβέρνηση που θα προκύψει να προχωρήσει στην επανίδρυση του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας.
Από την ποντοπόρο ναυτιλία, τη μεγαλύτερη ναυτιλία του κόσμου, μέχρι και τους παράγοντες του θαλασσίου τουρισμού και τους ναυτεργάτες, όλοι επιζητούν την επανασύσταση του ΥΕΝ, ως το πιο χαρακτηριστικό μέτρο που θα σηματοδοτεί την πρόθεση της νέας κυβέρνησης για την άσκηση μίας αναπτυξιακής πολιτικής στο πλέον ανταγωνιστικό τομέα της χώρας.
Η ΝΔ πριν τις εκλογές υποσχέθηκε την πλήρη επανασύσταση του υπουργείου στο οποίο θα εντάξει και το Λιμενικό Σώμα, ενώ και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος εξήγγειλε πριν τις εκλογές επανασύσταση του πρώην ΥΕΝ, χωρίς ωστόσο να διευκρινίσει εάν αυτό σημαίνει και επανασύνδεσή του με το Λιμενικό Σώμα.
Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών εκπροσωπώντας την ποντοπόρο ναυτιλία, αλλά και το σύνολο της ναυτιλιακής βιομηχανίας της χώρας επιμένει στην επανασύσταση του ΥΕΝ, καθώς όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της Ένωσης, κ. Θεόδωρος Βενιάμης, το συγκεκριμένο μοντέλο συνέβαλε και αυτό από την πλευρά του στη ενδυνάμωση της παγκόσμιας πρωτιάς της ελληνικής ναυτιλίας.
Επισημαίνεται ότι στα προβλήματα που δημιούργησε η κατάργηση του ΥΕΝ αναφέρθηκε πρόσφατα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία παράλληλα υπογράμμισε ότι προκειμένου η Ελλάδα, να αξιοποιήσει πλήρως το θαλάσσιο δυναμικό της και να εκμεταλλευθεί τις ευκαιρίες θαλάσσιας ανάπτυξης, πρέπει γενικά να αναπτύξει καταλληλότερη διοικητική δομή στον τομέα της ναυτιλίας.
Σε ό,τι αφορά τη ναυτιλία περάν της επανίδρυσης του ΥΕΝ στις άμεσες εκκρεμότητες περιλαμβάνεται και η αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης.
Η ναυτιλιακή κοινότητα και ειδικότερα οι εφοπλιστικές ενώσεις τονίζουν την ανάγκη ουσιαστικής αναβάθμισης των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, η οποία δεν εξασφαλίζεται με το πόρισμα στο οποίο κατέληξε επιτροπή του υπουργείου πριν τις εκλογές.
Κορυφαίο βέβαια ζήτημα το οποίο με την επανίδρυση του ΥΕΝ αναμένεται να τεθεί σε νέες βάσεις είναι η περαιτέρω διασύνδεση του εφοπλιστικού κεφαλαίου με την εθνική οικονομία. Όλες οι προσπάθειες των τριών προηγούμενων χρόνων έμειναν στα χαρτιά και στον αέρα, με ευθύνη των συναρμόδιων υπουργών, καθώς οι σχέσεις εφοπλισμού και πολιτείας κλονίσθηκαν.
Στον τομέα των λιμανιών εκκρεμεί η περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των μεγαλύτερων λιμένων της χώρας με τη μορφή της παραχώρησης. Πάντως η διυπουργική επιτροπή αποκρατικοποίησης αποφάσισε στο παραπέντε των εκλογών της 6ης Μαΐου να εκχωρήσει το σύνολο των μετοχών των δύο μεγάλων λιμανιών ΟΛΠ-ΟΛΘ μαζί με τις μετοχές άλλων κρατικών εταιρειών όπως της ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΔΕΠΑ και ΟΔΙΕ, που κατέχει το ελληνικό δημόσιο, στο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων. Η διαδικασία αυτή προβλεπόταν από το δεύτερο μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση.
Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι πρόσφατα όπως αποκάλυψε η “Ν” η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τάχθηκε κατά της δημιουργίας ιδιωτικών μονοπωλίων στα λιμάνια. Για τις λιμενικές υποδομές σημειώνει ότι απαιτείται η παροχή κατάλληλου προτύπου διακυβέρνησης και πλαισίου για την ιδιωτικοποίηση των λιμένων, που να αποτρέπει τη δημιουργία ιδιωτικών μονοπωλίων και να μην εισάγει διακρίσεις μεταξύ χρηστών, καθώς επίσης να επιβάλλει την πλήρη διαφάνεια των λογαριασμών και την κατάλληλη εποπτεία.
Θαλάσσιος τουρισμός
Το σχεδίου νόμου για το θαλάσσιο τουρισμό έχει ολοκληρωθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση ωστόσο τελικά δεν ψηφίσθηκε από τη Βουλή. Το σχέδιο νόμου έχει ιδιότητες ανάλογες του γεφυριού της Άρτας, καθώς από το 2010 ετοιμάζεται και όλο κατατίθεται στη Βουλή όμως την τελευταία στιγμή πάντα κάτι συνέβαινε και τελικά έμενε στο ράφι.
Όπως σημειώνουν επιχειρηματίες του κλάδου στην Ελλάδα χρειάζονται μέτρα με όραμα την ενίσχυση και την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού, τα οποία θα ευνοήσουν όχι μόνο τον κλάδο, αλλά και μια σειρά από φορείς και υπηρεσίες.
Σε κίνδυνο κατάρρευσης οι ακτοπλοϊκές εταιρείες
Στην ακτοπλοΐα μπορεί η έναρξη της θερινής περιόδου να δώσει μία παράταση ζωής σε κάποιες εταιρείες, ωστόσο είναι κοινή πεποίθηση όλων των παραγόντων του κλάδου, αλλά και όσων ενεπλάκησαν τα τελευταία τρία χρόνια από κυβερνητικής πλευράς, ότι ο χρόνος τελειώνει.
Όλες οι ακτοπλοϊκές εταιρείες είναι στο «κόκκινο» είτε είναι χρηματιστηριακές, είτε πολυμετοχικές, είτε λαϊκής βάσεως, είτε μονοβάπορες οικογενειακές, καθώς δεν αντιμετωπίσθηκε στρατηγικά το θέμα της ακτοπλοΐας παρά αποσπασματικά.
Η τροποποίηση του κανονισμού ενδιαίτησης και η σχετική μείωση των κρατήσεων υπέρ τρίτων που επιβαρύνουν τις τιμές των εισιτηρίων της ακτοπλοΐας, ήταν δυο μέτρα που πήρε η κυβέρνηση Παπανδρέου, ωστόσο δεν φάνηκαν αρκετά για να απομακρύνουν τον κλάδο από τον κίνδυνο κατάρρευσης.
Τα τρία χρόνια «ακυβερνησίας» ουσιαστικά της ακτοπλοΐας όπως και γενικότερα της ναυτιλίας δεν έδωσαν τη δυνατότητα για την διαμόρφωση ενός θεσμικού πλαισίου που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες συνθήκες.
Η επόμενη κυβέρνηση αναμένεται να αξιοποιήσει σημεία του πορίσματος στο οποίο κατέληξε στις αρχές της Άνοιξης του τρέχοντος έτους διακομματική επιτροπή από το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ και το ΛΑΟΣ, το οποίο προβλέπει μεταξύ άλλων περαιτέρω εκσυγχρονισμό του συστήματος δρομολόγησης των πλοίων. Ωστόσο, αγκάθι θα αποτελέσει η πρόταση για τροποποίηση του Π.Δ 177/74 για τον ξενοδοχειακό τομέα του πλοίου με την έκδοση συνθέσεων «safe manning» ανά πλοίο αναλόγως του δρομολογίου, των χαρακτηριστικών του πλοίου και των σωστικών μέσων αυτού.
Αντιθέτως, ομοφωνία φαίνεται να υπάρχει στην ανάγκη μείωσης του ΦΠΑ στα εισιτήρια των πλοίων, καθώς μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ, προτείνει και το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ).
Μεγάλο αγκάθι τα ναυπηγεία
Ένα από τα μεγαλύτερα αγκάθια της νέας κυβέρνησης είναι η κατάσταση στα ναυπηγεία της χώρας. Ήδη το μεγαλύτερο ναυπηγείο της Ανατολικής Μεσογείου, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, απασχολούν το προσωπικό τους μόλις μία ημέρα την εβδομάδα, ενώ σοβαρά προβλήματα επιβίωσης αντιμετωπίζει και ο όμιλος του Νεωρίου (Ναυπηγεία Ελευσίνας και Νεώριο).
Το πέρασμα στον ενιαίο ναυπηγικό φορέα αποτελεί κατά πολλούς τη μοναδική λύση ώστε να αναπτυχθεί και πάλι στην Ελλάδα η ναυπηγική βιομηχανία. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να απεμπλακούν τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά από την απαγόρευση εμπορικών δραστηριοτήτων που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να αναπτυχθούν σε συνεργασία τα δυο μεγαλύτερα ναυπηγεία της χώρας.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι ναυπηγικές και ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες είναι επιχειρήσεις εντάσεως εργασίας, και ως εκ τούτου η ανάπτυξή τους, αποτελεί σημαντικό μοχλό μείωσης της ανεργίας.
Στη ναυπηγοεπισκευή εκκρεμεί η λήψη μέτρων για να αναπτυχθεί στα πρότυπα βιομηχανικού πάρκου και να πάρει επιδοτήσεις από το ΕΣΠΑ για επενδύσεις, σε δίκτυα, αποθήκες, αλλά και πλωτές δεξαμενές ώστε να εκσυγχρονιστεί και να γίνει πιο εύκολη η προσέλκυση πλοίων, σε συνδυασμό με την εξασφάλιση μιας συμφωνίας κυρίων ανάμεσα σε εργοδότες και εργαζόμενους που θα εξασφαλίσει την εργασιακή ειρήνη, το “πάγωμα” των εξελίξεων έχει αρνητικό αντίκτυπο στον κλάδο.
