Με την ακτοπλοΐα να κινδυνεύει από στιγμή σε στιγμή να «τσακιστεί» στα βράχια της οικονομικής κρίσης, καθώς το αυξημένο κόστος καυσίμων και η σημαντική μείωση επιβατών – μεταφερομένων εμπορευμάτων δοκιμάζουν όλο και περισσότερο τις αντοχές της, ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου Κωστής Μουσουρούλης επεξεργάζεται νέα σχέδια με έμφαση στην δημιουργία ενός νέου ακτοπλοϊκού δικτύου και στην εξυπηρέτηση των άγονων γραμμών.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για την τριετία 2009 – 2011, οι ακτοπλοϊκές εταιρείες «έχασαν» περισσοτέρους από 5 εκατ. επιβάτες (συμπεριλαμβάνονται και τα πορθμεία), καθώς και περισσότερα από 1,5 εκατ. οχήματα. Παράλληλα, και φέτος τον Ιούλιο συνεχίστηκε η καθοδική κίνηση στην επιβατική κίνηση, αφού από τα τρία μεγάλα λιμάνια της Αττικής (Πειραιά, Ραφήνα, Λαύριο) τον Ιούλιο του 2012 αναχώρησαν φέτος 930.285 επιβάτες, έναντι 1.125.055 τον αντίστοιχο περσινό μήνα.
Ο υπουργός Ναυτιλίας, όπως προκύπτει και από την τοποθέτησή του στην πρόσφατη ενημέρωση της Επιτροπής παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, δείχνει ότι αναγνωρίζει τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει η ακτοπλοΐα, καθώς κάνει λόγο για «οξύτατη κρίση». Θεωρεί ότι αυτή δεν οφείλεται μόνο «στην ύφεση και την πτώση της ζήτησης, αλλά και στην αύξηση των διεθνών τιμών των καυσίμων, που εκθέτει σε πολλούς κινδύνους την ακτοπλοΐα, καθώς και σε άλλες παραμέτρους».
Μάλιστα σημείωσε ότι «οι προβλέψεις για το μέλλον δεν περιλαμβάνουν σταθεροποίηση, αλλά πολύ χειρότερα σενάρια. Η αναμενόμενη επιδείνωση της κατάστασης αντιλαμβάνεστε ότι τους χειμερινούς μήνες θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα» τόνισε ο υπουργός απευθυνόμενος στους βουλευτές.
Στη συνέχεια προχώρησε στη διατύπωση ενός νέου οργανωτικού μοντέλου το οποίο εστιάζει, κυρίως, στο καθεστώς των αγόνων γραμμών, ενώ απέφυγε να θίξει άλλα θέματα όπως αλλαγές του καθεστώτος δρομολόγησης των πλοίων, τροποποιήσεις του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της ακτοπλοΐας, όπως επίσης και το ακανθώδες θέμα των οργανικών συνθέσεων, αν και, όπως είπε, θα ενημερώσει όλους τους βουλευτές για την έκθεση της επιτροπής που συνέστησε ο πρώην υφυπουργός Ανάπτυξης και Ναυτιλίας, Άδωνις Γεωργιάδης, στην οποία αναφέρεται και το εν λόγο θέμα.
Τι προβλέπει το σχέδιο
Σε ό,τι αφορά το καθεστώς των άγονων γραμμών, ο υπουργός προχωρεί στη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου. Όπως ανάφερε στην Επιτροπή αναλυτικά, η πρόταση που εξετάζει «σύντομα πρόκειται να ωριμάσει τεχνικά και αφορά σ’ ένα νέο οργανωτικό μοντέλο για την ορθολογικότερη διαχείριση του δικτύου και των δημόσιων πόρων που επενδύονται στις άγονες γραμμές».
Όπως εξήγησε ο κ. Μουσουρούλης, η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων (σ.σ. αναμένεται να συσταθεί) θα αναλάβει το σχεδιασμό, την οργάνωση και τη λειτουργία των εσωτερικών και εξωτερικών ακτοπλοϊκών συνδέσεων, συμπεριλαμβανομένου και του εμπλουτισμού των τοπικών συνδέσεων, μελετώντας τις βασικές ανάγκες δρομολόγησης από και προς τα λιμάνια, θα αναλάβει την ομαδοποίησή τους σε περιοχές εκμετάλλευσης, δηλαδή σε γεωγραφικές ενότητες, εντάσσοντας σε αυτές και τις άγονες γραμμές, βάσει ποιοτικών κριτηρίων όσον αφορά στα πλοία και τις υπηρεσίες, και τέλος, θα δημοπρατεί τις ζώνες, αναζητώντας αναδόχους εκμετάλλευσης. Οι ανάδοχοι που θα επιλέγονται θα προσκομίζουν εγγυήσεις καλής εκτέλεσης του έργου τους.
Εκτός από τη βασική υποχρέωση που θα καθορίζεται στις προκηρύξεις, οι ανάδοχοι, ανάλογα με τους όρους εκμετάλλευσης που θα προτείνουν και επί των οποίων θα βαθμολογούνται και θα επιλέγονται, θα έχουν τη δυνατότητα να αυξομειώνουν τα δρομολόγια, σύμφωνα με τις ανάγκες της κίνησης κάθε περιόδου. Σε περίπτωση αδυναμίας του αναδόχου να καλύψει εξ ιδίων μέσων τις ανάγκες, θα μπορεί να δραστηριοποιείται επικουρικά και περιστασιακά ο μειοδότης ή κάποιος νέος ανάδοχος για έκτακτες ανάγκες. Η Ρυθμιστική Αρχή θα εποπτεύει την τήρηση των όρων των συμβάσεων και θα διασφαλίζει τη βέλτιστη αξιοποίηση των εσόδων της, έτσι ώστε να μπορεί να χρηματοδοτεί απρόσκοπτα τις άγονες γραμμές.
Ο υπουργός διευκρίνισε ότι «δεν έχω διερευνήσει αν υπάρχει διεθνής εμπειρία. Νομίζω, όμως, ότι αξίζει τον κόπο να ωριμάσουμε τεχνικά την ιδέα. Οι άλλες λύσεις συνιστούν διαχείριση της μιζέριας».
Πάντως γεγονός είναι ότι οι ιδέες αυτές δεν ακούσθηκαν πολύ ευχάριστα από τους άλλους βουλευτές, αφού ο ίδιος αναγνώρισε ότι χαρακτηρίστηκαν ως «εκθέσεις ιδεών».
Επίσης ο κ. Μουσουρούλης σημείωσε ότι θα προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου και θα αξιοποιήσει, τα Κοινοτικά κονδύλια, μεταξύ άλλων, και για τον περιορισμό του κόστους εργασίας.
Ο υπουργός δίνει ιδιαίτερο βάρος και στη μελέτη για το μεταφορικό ισοδύναμο την ολοκλήρωση της οποίας αναμένει, ενώ θα επιδιώξει τη μείωση του ΦΠΑ στα εισιτήρια, ως μια πρώτη, άμεση ενέργεια εξισορρόπησης του κόστους μεταφοράς των ακτοπλοϊκών με τις χερσαίες μεταφορές, αλλά και βελτίωσης των δυσμενών συνθηκών στον κλάδο της ακτοπλοΐας.
Ομαλή λειτουργία συμβάσεων
«Με το Υπουργείο Οικονομίας, θα καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την ομαλή λειτουργία των συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, προκειμένου να αποφύγουμε εμπλοκές σε νέες διαγωνιστικές διαδικασίες, οι οποίες μπορεί να προκύψουν από δικαστικές προσφυγές κ.λπ.», είπε σε σημείο της ομιλίας του ο κ. Μουσουρούλης.
«Θέλω» πρόσθεσε «να αναφέρω ότι οι υφιστάμενες πολυετείς συμβάσεις, δεσμεύουν μεγάλο ύψος των πιστώσεων, με αποτέλεσμα εκείνες που περισσεύουν, να μην επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες ενός μειοδοτικού διαγωνισμού. Θα προσπαθήσουμε να αποφύγουμε περικοπή δρομολογίων ή προσεγγίσεων, δηλαδή συχνότητα, προκειμένου να μην υπάρξουν δυσμενείς συνέπειες» πρόσθεσε ο υπουργός.
