Μειωμένο κατά ένα δισ. ευρώ ήταν το συνάλλαγμα που εισέρρευσε στη χώρα μας το εξάμηνο Ιανουαρίου – Ιουνίου κάτι τέτοιο όμως δεν φαίνεται να πτοεί την ελληνική εφοπλιστική κοινότητα.
Από 6,877 δισ. ευρώ που ήταν στο περυσινό αντίστοιχο εξάμηνο ήρθαν στη χώρα 6,836 δισ. ευρώ ναυτιλιακού συναλλάγματος. Το πρώτο εξάμηνο του 2010 είχαν εισρεύσει συνολικά 7,724 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια, μέσα σε δύο χρόνια το ναυτιλιακό συνάλλαγμα μειώθηκε κατά 1 δισ. ευρώ περίπου.
Αυτό είναι αποτέλεσμα της μεγάλης πτώσης των ναύλων από την αρχή του έτους, δεδομένου ότι ο ναυλοδείκτης ξηρού φορτίου έχασε από την αρχή του έτους πάνω από 1.000 μονάδες, που σημαίνει ότι οι ημερήσιοι ναύλοι που εισπράττουν οι ναυτιλιακές εταιρείες για τα πλοία τους κινούνται οριακά κάτω από τα ημερήσια λειτουργικά έξοδά τους.
Την ίδια ώρα που σημαντικός αριθμός Ελλήνων εφοπλιστών αγοράζει μεταχειρισμένα πλοία, μικροί εφοπλιστές έχουν μπει στο «μάτι του κυκλώνα». Εκτιμάται μάλιστα ότι πέρυσι έκλεισαν 38 εταιρείες που διαχειρίζονταν ένα ή και δύο πλοία Η βασική αιτία είναι βέβαια η μεγάλη πτώση των ναύλων.
Στο πρώτο εξάμηνο οι Έλληνες εφοπλιστές αγόρασαν 116 πλοία από «δεύτερο χέρι», συνολικής αξίας 2,175 δισ. δολαρίων, σε μία περίοδο που οι ναυπηγήσεις πλοίων έχουν περιορισθεί, ενώ οι Κινέζοι, που τα τελευταία τρία χρόνια συναγωνίζονται στήθος με στήθος με τους Έλληνες, περιορίσθηκαν στα 63 πλοία, δαπανώντας 572,7 εκατομμύρια δολάρια. Τα φορτηγά πλοία είχαν την προτίμηση των Ελλήνων, παρά το γεγονός ότι η κατηγορία αυτή έχει υποστεί τις μεγαλύτερες απώλειες σε ναύλους.
Πιο συγκεκριμένα οι Έλληνες αγόρασαν 54 φορτηγά πλοία, επενδύοντας 1,038 δισ. δολ., 37 δεξαμενόπλοια που τα αγόρασαν έναντι 653,6 εκατ. δολ., και 24 πλοία μεταφοράς κοντέινερ αξίας 483,3 εκατ. δολαρίων. Το αξιοσημείωτο είναι ότι οι Έλληνες δαπάνησαν 2 δισ. δολ. για την αγορά μεταχειρισμένων πλοίων στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, όταν συνολικά όλοι οι εφοπλιστές του κόσμου δαπάνησαν 7 δισ. δολάρια.
Αυτό δείχνει ότι οι Έλληνες εξακολουθούν να ρισκάρουν σε μία εξαιρετικά κρίσιμη για την παγκόσμια οικονομία περίοδο, διαθέτουν υψηλή ρευστότητα και αρκετοί από αυτούς εξασφαλίζουν με ευκολία δάνεια για την αγορά πλοίων. Ενα άλλο στοιχείο που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι πέρυσι, στο αντίστοιχο διάστημα, οι Ελληνες εφοπλιστές δαπάνησαν 2,6 δισ. δολάρια και αγόρασαν 98 πλοία. Η διαφορά μεταξύ του περυσινού εξαμήνου και του εφετινού είναι ότι οι τιμές των πλοίων ήταν αρκετά μειωμένες.
Ταραχώδες το μέλλον
Ωστόσο, παρά τις αγορές πλοίων στις οποίες έχουν προβεί οι Έλληνες εφοπλιστές, οι ειδήσεις, σχετικά με την προοπτική των φορτίων δεν είναι θετικές. Στον τομέα των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων για παράδειγμα ενισχύεται το φαινόμενο των παροπλισμών πλοίων. Στις αρχές του Αυγούστου είχαν παροπλιστεί συνολικά 216 πλοία, που η μεταφορική τους ικανότητα ανέρχονταν σε 467.000 teu, όταν στο αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους ήταν παροπλισμένα μόνο 75 πλοία που η μεταφορική τους ικανότητα ήταν μόνο 115.000 teu. Ο παροπλισμός μεγάλων χωρητικοτήτων σε κοντέινερ ερμηνεύεται πως υπάρχει μεγάλη μείωση των διακινούμενων βιομηχανικών προϊόντων ανά τον κόσμο.
Επιφυλακτικός για το μέλλον των φορτηγών πλοίων είναι και ο μεγαλύτερος Ελληνας εφοπλιστής ο κ. Γιώργος Οικονόμου της Dryships, ο οποίος σχεδιάζει τη μείωση του φορτηγού στόλου του ομίλου του. Η αιτία είναι ότι ενώ δεν υπήρχε πρόβλημα στη χρηματοδότηση των φορτηγών πλοίων, τώρα, μετά την αποχώρηση της Commerzbank από τη χρηματοδότηση ναυτιλιακών επενδυτικών πλάνων υπάρχει σκεπτικισμός για το μέλλον των φορτηγών πλοίων.
Μάλιστα, εξετάζει το ενδεχόμενο να πωλήσει τα φορτηγά πλοία της και παράλληλα είτε να ακυρώσει παραγγελίες ναυπήγησης φορτηγών πλοίων είτε να μεταπωλήσει τα συμβόλαια αυτά. Η εκτίμηση του κ. Γιώργος Οικονόμου για την ναυλαγορά, όσον αφορά την προσεχή διετία, είναι ότι δεν θα είναι καλή ούτε για τα φορτηγά, ούτε για τα τάνκερ και για τον λόγο αυτό επιχειρεί επανασχεδιασμό του επενδυτικού προγράμματος του ομίλου του. Επισημαίνεται ότι ο κ. Οικονόμου υλοποιεί ένα πρόγραμμα ναυπήγησης έντεκα πλοίων, που η συνολική τους αξία ανέρχεται σε 564 εκατ. δολάρια και επειδή το επενδυτικό ρίσκο είναι ιδιαίτερα υψηλό σε μία αγορά που κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα, φροντίζει να μειώσει την έκθεσή του σε κινδύνους.
Η πτώση της ναυλαγοράς των φορτηγών πλοίων έχει επηρεάσει σημαντικά και την πορεία της εισηγμένης ναυτιλιακής εταιρείας Torn, την πρώην εταιρεία του εφοπλιστή κ. Γαβριήλ Παναγιωτίδη, που παρέδωσε μεγάλο ποσοστό των μετοχών του στους πιστωτές και ναυλωτές του, τον προηγούμενο Απρίλιο. Η Torn είχε στο εξάμηνο του τρέχοντος έτους ζημίες 210 εκατ. δολαρίων, με έσοδα 582,9 εκατ. δολάρια, ενώ πέρυσι τον Ιούλιο είχε μόνο 69,6 εκατ. δολάρια. Στο διάστημα αυτό πώλησε ένα πλοίο, ακύρωσε τη ναυπήγηση ενός άλλου, ωστόσο παρέλαβε δύο νεότευκτα πλοία και έτσι έκλεισε το ναυπηγικό της πρόγραμμα.
Από την άλλη, ο εφοπλιστής κ. Πίτερ Γ. Λιβανός προέβλεψε ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες που ναυπηγούν πλοία μεταφοράς φυσικού αερίου LNG κινδυνεύουν όταν παραλάβουν τα πλοία τους να μην βρίσκουν ναυλωτές. Ωστόσο εκτιμά ότι οι ναύλοι στην κατηγορία αυτή των πλοίων θα διατηρηθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα. Η πτώση της ναυλαγοράς επηρέασε σημαντικά και την πορεία της Euroseas του κ. Αριστείδη Πίττα, η οποία είχε ζημίες 10,4 εκατ. δολαρίων στο εξάμηνο.
Από την άλλη, η StealthGas του κ. Χάρη Βαφειά είχε κέρδη το πρώτο εξάμηνο που διαμορφώθηκαν στα 14,6 εκατ. δολάρια. Η εταιρεία του κατόρθωσε και αύξησε τον μέσο ημερήσιο ναύλο, που έφτασε τα 8.083 δολάρια την ημέρα, από 7.726 δολάρια το εξάμηνο του προηγούμενου έτους. Αυτό επιτεύχθηκε από το γεγονός ότι η εταιρεία προχώρησε σε ναύλωση των πλοίων χωρίς πλήρωμα. Παράλληλα, η εταιρεία σχεδιάζει την επέκτασή της σε δύο πλοία LPG Carriers χωρητικότητας 3.500 μέχρι 8.000 cbm.
Σε επενδυτικές κινήσεις προχώρησε ο κ. Δημήτρης Μελισσανίδης, αυξάνοντας τους ανεφοδιαστικούς σταθμούς σε 21, αφού άνοιξε δύο νέους σε Βαρκελώνη και σε Χονγκ Κονγκ. Η Aegean Marine Petroleum εξασφάλισε στο εξάμηνο κέρδη 10 εκατ. δολαρίων, από 7,2 εκατ. δολαρίων που είχε πέρυσι, ενώ τα συνολικά έσοδα διαμορφώθηκαν στα 3,66 δισ. δολ., από 3,38 δισ. δολάρια που ήταν το περυσινό εξάμηνο.