Σημαντικό πλήγμα δέχτηκε ο ευρύτερος τουριστικός και ακτοπλοϊκός τομέας της οικονομίας από την οικονομική ύφεση, με τις δαπάνες για ταξίδια και διακοπές να περικόπτονται δραστικά την τελευταία διετία, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Hellastat για την εγχώρια αγορά των ακτοπλοϊκών μεταφορών.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ, το 2011 οι ακτοπλοϊκές εταιρείες μετέφεραν συνολικά 38,36 εκατ. επιβάτες στις γραμμές εσωτερικού, αριθμός μειωμένος κατά 6,8% σε σχέση με το 2010. Η κάμψη αυτή συνεχίστηκε και το 2012 αφού το δεύτερο τρίμηνο του έτους η συνολική διακίνηση επιβατών στους ελληνικούς λιμένες υποχώρησε κατά 7,8% συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2011 με την αντίστοιχη μείωση των οχημάτων να αγγίζει το -7,4%. Ωστόσο, η συνολική διακίνηση εμπορευμάτων το πρώτο τρίμηνο 2012 παρουσίασε αύξηση κατά 21,5% από το αντίστοιχο διάστημα του 2011.
Σημαντική επιβάρυνση για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες αποτελούν και οι αυξανόμενες τιμές των καυσίμων, γεγονός που περιορίζει τα περιθώρια κερδοφορίας σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα. Το 2011 η μέση διεθνής τιμή αυξήθηκε κατά 28% σε σχέση με το 2010, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2012 παρατηρήθηκε περαιτέρω άνοδος κατά 23% σε σχέση με το αντίστοιχο περσυνό εξάμηνο.
Οι εταιρείες του κλάδου τίθενται υπέρ του εκσυγχρονισμού και προσαρμογής του ελληνικού θεσμικού πλαισίου στο αντίστοιχο ευρωπαϊκό, προκειμένου να απελευθερωθεί η αγορά και να μειωθεί το κόστος εκμετάλλευσης των πλοίων.
Χρηματοοικονομική ανάλυση του κλάδου
Στη μελέτη της Hellastat αναλύονται οι οικονομικές καταστάσεις 19 επιχειρήσεων. Τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν συνοψίζονται στα εξής:
– Ο συνολικός Κύκλος Εργασιών του δείγματος το 2011 υποχώρησε κατά 1,9%, στα €764,43 εκατ. Η μέση μείωση Πωλήσεων των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων διαμορφώθηκε σε -6,3%, έναντι -8,7% για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας.
– Αναλυτικά, οι λειτουργικές ζημιές σχηματίστηκαν σε €15,43 εκατ., έχοντας υποδιπλασιαστεί σε σχέση με το 2010, ενώ οι προ φόρων ζημιές περιορίστηκαν κατά 21%, σε €162 εκατ. (η βελτίωση αυτή προήλθε από την επικεφαλής Α.Ν.Ε.Κ. Α.Ε. λόγω των έκτακτων ναυλώσεων πλοίων και της μείωσης κόστους από τη λειτουργία κοινοπραξίας).
– Το μέσο περιθώριο μικτών κερδών αυξήθηκε κατά 4 μονάδες, σε 17,5%, οδηγώντας στην άνοδο του περιθωρίου ΚΠΤΦΑ σε 7,4%, από 3,3% το 2010.
Ωστόσο, το περιθώριο των προ φόρων κερδών παρέμεινε αρνητικό σε -12,4%.
– Οι δείκτες γενικής και άμεσης ρευστότητας σχηματίστηκαν σε 0,7 και 0,6 αντίστοιχα.
– Η κεφαλαιακή μόχλευση το 2011 βελτιώθηκε οριακά σε 1 προς 1.
– Η μέση αποδοτικότητα των Ιδίων Κεφαλαίων (RoE) παρέμεινε αρνητική (-10,8%), επηρεαζόμενη κυρίως από το αρνητικό περιθώριο των προ φόρων κερδών.