Τα εμπόδια στην αγορά πλοίων από Έλληνες, η πρωτιά που «ενοχλεί» και τα «unfair χτυπήματα»
Ένας σκληρός ελληνογερμανικός «πόλεμος» βρίσκεται σε εξέλιξη με… φόντο τη ναυτιλία. Οι Γερμανοί θέλουν πάση θυσία οι εφοπλιστές τους, οι οποίοι έχουν δεχτεί ηχηρό το «χαστούκι» της κρίσης και της έλλειψης ρευστότητας, να παραμείνουν στον αφρό και στον «επόμενο τόνο» να μην επωφεληθούν οι ανταγωνιστές τους και κυρίως οι Έλληνες.
Χαρακτηριστικό είναι το δημοσίευμα της «Der Handelsblatt» που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου γράφοντας πως «οι Έλληνες πρωτίστως και δευτερευόντως οι Κινέζοι θα έχουν όφελος από την αδυναμία των γερμανικών ναυτιλιακών εταιριών να εξασφαλίσουν τα απαιτούμενα κεφάλαια για την απρόσκοπτη λειτουργία τους».
Αυτό που φοβούνται όμως, έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει. Πλοία γερμανικών εταιριών που βγήκαν… στο σφυρί με τιμές ακόμη και 70% μειωμένες, κατέληξαν σε χέρια Ελλήνων πλοιοκτητών. Τουλάχιστον 120 ποντοπόρα υπολογίζεται πως εξαγοράστηκαν το 2012, πολλά εκ των οποίων γερμανικά. Και ας ορθώθηκαν εμπόδια από γερμανικές τράπεζες, οι οποίες προτίμησαν σε πολλές περιπτώσεις να παραδώσουν πλοία χρεοκοπημένων σχημάτων σε άλλες γερμανικές εταιρίες- ακόμη και χάνοντας έσοδα- στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου σοβινισμού.
Μπορεί Μέρκελ και Σόιμπλε να… κουνούν το δάχτυλο στην Ελλάδα για την δημοσιονομική και οικονομική της κατάσταση και να επιβάλουν πολιτικές λιτότητας, σε μια προσπάθεια να νιώσουν ισχυρότεροι έναντι αδύναμων χωρών, όμως, δεν μπορούν να «χωνέψουν» ότι δεν έχουν την κυριαρχία σε έναν κρίσιμο τομέα, όπως η ναυτιλία.
H MAXH των αριθμών
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Τα 2/3 των γερμανικών ναυτιλιακών αντιμετωπίζουν την τελευταία διετία σοβαρά οικονομικά προβλήματα, σε αντίθεση με τις ελληνικές που διαθέτουν αποθέματα ρευστού.
Οι Γερμανοί, οι οποίοι θεωρούνται υπερδύναμη στον κλάδο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων ελέγχοντας το 40% της αγοράς, βλέπουν το ποσοστό τους να «φυλλορροεί» πάνω από 15%, σύμφωνα με αναλυτές και κερδισμένοι να βγαίνουν οι Έλληνες (αυξάνοντας το ποσοστό 10%). Η ελληνόκτητη ναυτιλία παραμένει στην πρώτη θέση διεθνώς με 3.321 πλοία, χωρητικότητας 224 εκ. dwt και κατέχοντας μερίδιο 15,64%. Οι Γερμανοί είναι τρίτοι, πίσω από τους Ιάπωνες με 3.989 πλοία χωρητικότητας 125,6 εκ. τόνων και μερίδιο 9,03%. Μεγάλες είναι οι διαφορές και στο κομμάτι των επενδύσεων. Οι Έλληνες εφοπλιστές ξόδεψαν 1,7 δισ. για την εξαγορά 88 πλοίων συνολικά (σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για το επτάμηνο του 2012)-, ενώ οι Γερμανοί βρέθηκαν στην τέταρτη θέση, πίσω από Κινέζους και Νορβηγούς.
Η πρωτοκαθεδρία των Ελλήνων είναι που «ενοχλεί» και εκεί αποδίδονται και τα κατά καιρούς δημοσιεύματα γερμανικών εντύπων σχετικά με τα φορολογικά προνόμια που απολαμβάνουν οι Έλληνες εφοπλιστές στην χώρα τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το άρθρο της εφημερίδας Suddeutsche Zeitung με τίτλο «ο κλεμμένος θησαυρός» του περασμένου Δεκέμβρη, όπου τονίζεται πως «αν και η ελληνική ναυτιλία ελέγχει το 15% του παγκοσμίου θαλάσσιου εμπορίου, στην πατρίδα τους βάσει του Συντάγματος οι εφοπλιστές δεν πληρώνουν φόρους».
Πολλοί το θεώρησαν ένα «unfair» χτύπημα, όταν μάλιστα οι Γερμανοί παρέχουν φοροαπαλλαγές στους επενδυτές μέσω των KG Funds. Απλοί καταθέτες μπορούσαν να απολαμβάνουν ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης, επενδύοντας τα κεφάλαιά τους σε αυτά τα σχήματα, τα οποία χρηματοδοτούσαν μαζί με τράπεζες, την ανάπτυξη του γερμανικού στόλου.
Σήμερα πάνω από 100 τέτοια funds έχουν πτωχεύσει, ενώ 800 ακόμη απειλούνται με λουκέτο λόγω της τεράστιας μείωσης των ευρωπαϊκών εισαγωγών (από 9,5%-18%) που έπληξε τα containerships.
Το πρόβλημα δε για τέτοιου είδους funds και ναυτιλιακές εταιρίες έγινε μεγαλύτερο μετά το κλείσιμο της χρηματοδοτικής κάνουλας από τις τράπεζες, υποχρεώνοντάς τους να ζητήσουν βοήθεια από Έλληνες ισχυρούς της ναυτιλίας για να αγοράσουν ό,τι πωλείται. Οι δανειακές υποχρεώσεις τους, σύμφωνα με την Moody’s Investors, αγγίζουν τα 98 δισ. μόνο προς τις 10 μεγαλύτερες γερμανικές τράπεζες.
Μόλις πριν από έναν μήνα μάλιστα, ο Andreas Dombret, μέλος του ΔΣ της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας, προειδοποιούσε ότι η κρίση στη ναυτιλία απειλεί να τινάξει στον αέρα όλο το τραπεζικό σύστημα. Ήδη οι HSH Nordbank και Commerzbank έχουν τεθεί υπό τη στενή εποπτεία της Budesbank, ενώ η Commerzbank έκλεισε το ναυτιλιακό της κομμάτι.
Οι Έλληνες που πέτυχαν deals σε γερμανικό έδαφος
Η αγορά μεταχειρισμένων πλοίων της Γερμανίας παρακολουθείται εδώ και καιρό στενά από τους Έλληνες εφοπλιστές. Ήδη σε εξαγορές πλοίων από γερμανικές εταιρίες έχει προχωρήσει η Costamare της οικογένειας Κωνσταντακόπουλου, η οποία πρόσφατα αγόρασε το «Stadt Lubeck» έναντι 11,3 εκατ. δολ. (με 100% χρηματοδότηση από τράπεζα που αρνήθηκε να προσφέρει τους ίδιους όρους σε Γερμανούς πλοιοκτήτες).
Στο ίδιο… μοτίβο και η Goldenport του Πάρη Δράγνη που τον περασμένο Οκτώβριο εξαγόρασε αντί 5,2 εκατ. δολ. το «Conti Seattle», 2.100 TEU, ενώ σε ανάλογες αγορές έχουν προβεί η Golden Union του Θεοδωρή Βενιάμη, η Cetrofin του Δημήτρη Προκοπίου, η Alma του Σταμάτη Μόλαρη, η Marmaras του Διαμαντή Διαμαντίδη, η Allseas Marine του Μιχάλη Μποδούρογλου, ενώ πριν από δύο χρόνια η Technomar απέκτησε 10 πλοία από την γερμανική Claus- Peter Offer έναντι 100 εκατ.
«Οξυγόνο» ενός μήνα από τους πιστωτές στην Excel
Μία ακόμη «δόση οξυγόνου» χορήγησαν οι πιστωτές στην Excel Maritime του Γαβριήλ Παναγιωτίδη. Πιο συγκεκριμένα αποφάσισαν να αναβάλουν για το τέλος Απριλίου τις πληρωμές ενός προβληματικού κοινοπρακτικού δανείου, καθώς οι διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση των δανειακών υποχρεώσεων της ναυτιλιακής εταιρίας βρίσκονται σε εξέλιξη.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι δανειστές της ενέκριναν μια παράταση για την ελληνική εταιρία, αφού της είχαν ξαναδώσει μέχρι τις 31 Μαρτίου, αλλά δεν μπόρεσε να επιλυθεί το θέμα. Ωστόσο, δεν επέδειξαν την ίδια ανοχή για την αδυναμία καταβολής δόσεων που σχετίζονται με καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση των δανείων.
Αυτή την στιγμή η Excel Maritime υπολογίζεται ότι έχει πάνω από 1 δισ. δολ. σε τραπεζικό χρέος και 150 εκατ. δολ. σε μετατρέψιμες ομολογίες, που οι κάτοχοί τους έχουν το δικαίωμα να εξαργυρώσουν στην αρχική τιμή των 91,30 δολ. (τιμή μετοχής) το 2014.
Ωστόσο, πολλά είναι τα ερωτηματικά σχετικά με τη μελλοντική πορεία της Excel Maritime, καθώς αναλυτές έχουν εκφράσει φόβους πως αν τυχόν δεν μπορέσει να έρθει σε συμφωνία με τους πιστωτές της, τότε ενδέχεται να είναι η επόμενη που θα υποχρεωθεί να «καταφύγει» στο Chapter 11 του Πτωχευτικού Κώδικα. Την ίδια ώρα, ο Γαβριήλ Παναγιωτίδης ακούγεται πως έδωσε πίσω τρία ναυλωμένα πλοία έναντι 6 εκατ. δολ.