Σχέδιο νόμου για τα σκάφη αναψυχής εκπονείται από το Υπουργείο Ναυτιλίας, με στόχο την τόνωση και περαιτέρω ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού στην χώρα μας.
Το σχέδιο είναι σχεδόν έτοιμο και, μετά τη συμφωνία που έκλεισε με το Υπουργείο Οικονομικών, αναμένεται να προωθηθεί σύντομα προς τη Βουλή, περιλαμβάνοντας τέσσερα συν ένα χαρακτηριστικά.
Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του υπό ελληνική σημαία σκάφους, η εξίσωση ιδιωτικών και επαγγελματικών, η άρση -υπό αυστηρές προϋποθέσεις- του καμποτάζ για τις τρίτες σημαίες και η απλοποίηση των διαδικασιών αποτελούν τα τέσσερα κύρια χαρακτηριστικά του σχεδίου νόμου, ενώ σε ό,τι αφορά το Τέλος Πλόων θα κατατεθεί άλλο νομοσχέδιο από το Υπουργείο Οικονομικών.
Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του υπό ελληνικής σημαίας επαγγελματικού σκάφους περνάει μέσα από την απλοποίηση της διαδικασίας εγγραφής στην ελληνική σημαία (ηλεκτρονικά), την απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης και κίνησης των ελληνικών και κοινοτικών επαγγελματικών σκαφών, το ανταγωνιστικό ελληνικό νηολόγιο (σύνθεση πληρώματος), αλλά και την κατάργηση των υποχρεώσεων απόπλου – κατάπλου, με παράλληλη ανάπτυξη συστήματος μηχανογράφησης για την καταγραφή και τον έλεγχο πλόων.
Εκτός όμως από τα επαγγελματικά σκάφη, ναύλους θα μπορούν να κάνουν και τα ιδιωτικά, που στην ουσία εξισώνονται με τα επαγγελματικά. Ωστόσο, δεν θα έχουν τα οφέλη των επαγγελματικών, αφού δεν θα απαλλάσσονται από το ΦΠΑ, δεν θα παίρνουν τράνζιτ πετρέλαιο για τη διάρκεια του ναύλου, ενώ ο ιδιώτης ή η εταιρεία θα πρέπει να κάνει έναρξη εργασιών στην εφορία. Παράλληλα θα πρέπει να διαθέτει όλα τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας, να είναι ανάλογα ασφαλισμένο και να είναι στελεχωμένο όπως ένα αντίστοιχης κατηγορίας επαγγελματικό σκάφος με ελληνική σύνθεση.
Όσον αφορά την απλοποίηση των διαδικασιών, μεταξύ άλλων, θα προβλέπονται, δημιουργία κινήτρων για τα σκάφη που ελλιμενίζονται μόνιμα στην Ελλάδα, ενώ η ανανέωση της άδειας θα γίνεται ανά 5ετία και όχι διετία.
Επίσης υπόχρεος για την προσκόμιση του ναυλοσυμφώνου δεν θα είναι ο ναυλωτής, αλλά ο ιδιοκτήτης του σκάφους ή οποιοσδήποτε τρίτος, ο οποίος θα φέρει απλή εξουσιοδότηση από τον ιδιοκτήτη. Υπόχρεος για την τήρηση των στοιχείων θα είναι ο πλοιοκτήτης, ενώ σκάφη μέχρι τα 24 μέτρα θα υπάγονται στο καθεστώς «bareboat» (δηλαδή χωρίς προβλεπόμενο πλήρωμα).
Θα μπορεί να δίνεται, τέλος, και η δυνατότητα στο ενοικιαζόμενο σκάφος να φεύγει χωρίς επιβάτες.
Τέλος, σε ό,τι αφορά την άρση του καμποτάζ, για σκάφη με τρίτες εκτός ΕΕ και ΕΟΧ σημαίες, έχει συνταχθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφευχθεί η περίπτωση το Αιγαίο να γίνει «ξέφραγο αμπέλι», όπως -σύμφωνα με πληροφορίες- τόνισε σε μια από τις συσκέψεις που έγιναν ο υπουργός Ναυτιλίας Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης.
Για τον σκοπό αυτόν, που υπαγορεύεται από την αναγκαιότητα ύπαρξης δικλίδων ασφαλείας ώστε να μην υπάρχει άναρχη ανάπτυξη, ναύλους στην Ελλάδα θα μπορούν να κάνουν σκάφη με τρίτες σημαίες που έχουν τη δυνατότητα να φιλοξενούν πάνω από 12 επιβάτες, να μην είναι κατασκευασμένα από ξύλο, να υπάγονται στις προβλέψεις της διεθνούς συνθήκης για ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα και να εφαρμόζουν ελληνική νομοθεσία στους τομείς ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος.
Παράλληλα έχει εξεταστεί η δυνατότητα όταν ένα σκάφος είναι παροπλισμένο να σταματά και η υποχρέωση ελάχιστων ημερών ετήσιας ναύλωσης. Επίσης μετά τα 20 χρόνια με άδεια επαγγελματικού να υπάρχει απαλλαγή υποχρέωσης καταβολής ΦΠΑ σε περίπτωση πώλησης ή παύσης επαγγελματικότητας, αλλά και οι εκκαθαρίσεις του ΝΑΤ να γίνονται, το αργότερο, σε ετήσια βάση.
Επιπλέον, πέραν των οργανικών συνθέσεων, το υπόλοιπο του πληρώματος επαγγελματικών και ιδιωτικών σκαφών να μπορούν να προσλαμβάνονται με ΕΣΣ και να εντάσσονται στο ΙΚΑ, αλλά να μπορούν τα πληρώματα να χρησιμοποιούνται για εργασίες συντήρησης και επισκευών, ώστε να μην απολύονται κατά τη χειμερινή περίοδο.
Ελκυστικό θεσμικό πλαίσιο
Ένα ελκυστικό θεσμικό πλαίσιο για τα σκάφη αναψυχής στην Ελλάδα μπορεί να μεγιστοποιήσει τα οφέλη όχι μόνο σε εργασιακό, αλλά και σε οικονομικό επίπεδο. Σημειώνεται ότι τα έσοδα μπορεί να φτάσουν τα 3,6 δισ. ευρώ από 610 εκατ. ευρώ που είναι σήμερα, αλλά και να διευκολύνουν και το Ταμείο Αποκρατικοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου να πετύχει τους καλύτερους δυνατούς όρους στις παραχωρήσεις που κάνει στις μαρίνες.
Αναφορικά με τις θέσεις εργασίας, οι θέσεις ελλιμενισμού ανά Km ακτογραμμής είναι 0,5 για την Ελλάδα. Ο μέσος όρος των χωρών της Μεσογείου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας είναι 8,9. Η Ελλάδα παρουσιάζει το χαμηλότερο μέσο όρο θέσεων ελλιμενισμού από όλες τις χώρες. Εάν είχε το μέσο όρο, θα έπρεπε να είχε 142.000 θέσεις ελλιμενισμού (8,9 μ.ο. x 16.040 km) με συνέπεια 142.000 έμμεσες θέσεις εργασίας σε υποστηρικτικούς για το yachting κλάδους της οικονομίας.
Επίσης, σύμφωνα με τον Oscar Siches, διευθυντή και συνιδιοκτήτη της μαρίνας Pantalan del Mediterraneo στη Μαγιόρκα και μέλος του ICOMIA Marinas Group στη Βαρκελώνη, για κάθε 100 νέες θέσεις σκαφών σε μαρίνες δημιουργούνται 4,4 νέες θέσεις εργασίας στη μαρίνα και 100 θέσεις εργασίας σε υποστηρικτικούς για το yachting κλάδους της τοπικής οικονομίας. Όσο διάστημα οι γείτονες στην Τουρκία αλλά και στην Κροατία είναι πολύ περισσότερο ανταγωνιστικοί σε σχέση με την Ελλάδα, οι ελληνικές μαρίνες θα χάνουν σε δυναμική.
Άλλωστε, τόσο ο πρόεδρος της ΕΠΕΣΤ Αντώνης Στελλιάτος όσο και ο αντιπρόεδρος του ΣΕΤΕ και επίτιμος πρόεδρος της ΕΠΕΣΤ Γιώργος Βερνίκος έχουν μιλήσει κατ’ επανάληψη για τον κίνδυνο αποεπένδυσης στο Αιγαίο.
Τέλος πλόων και οι φόροι
Σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών αναμένεται να… καταπλεύσει το τέλος πλόων για τα σκάφη αναψυχής. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», το τέλος πλόων, που θα αφορά σε όλα τα σκάφη, θα καταβάλλεται ως πάγιο για σκάφη από 7 έως 10 μέτρα. Από 10 μέχρι 12 μέτρα το πάγιο θα είναι ελαφρώς αυξημένο, ενώ πάνω από τα 12 μέτρα η χρέωση θα γίνεται ανά μέτρο.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το τέλος δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα, αλλά προσδιορίζεται περίπου στα 100 ευρώ ανά μέτρο. \Στα θέματα που έχουν εξεταστεί είναι και η μείωση του κόστους έκδοσης άδειας επαγγελματικού, αλλά και ο φόρος ανά κοχ, αλλά και η μείωση του ΦΠΑ για την απόκτηση σκάφους, ώστε να είναι ανταγωνιστικός σε σχέση με τις ανταγωνίστριες χώρες.
«Θέλω οι μαρίνες είναι γεμάτες σκάφη, να μη φεύγουν τα σκάφη προς την Τουρκία. Όχι να έρχονται οι Τούρκοι να αγοράζουν τις μαρίνες μας εδώ, αλλά να είναι γεμάτες οι ελληνικές μαρίνες. Πρέπει να υπάρχει ένα ξεκάθαρο, σαφές περιβάλλον και ο Βέλγος, ο Ολλανδός, ο Τούρκος, ο Ιταλός, ο Γάλλος, οποιοσδήποτε έχει λεφτά και έχει ένα σκάφος να το έχει στην Ελλάδα και να μην το έχει στην Τουρκία», δήλωσε ο υπουργός Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης.
«Στην αγορά του Αιγαίου δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουμε να κάνουμε με την Τουρκία η οποία δίνει καύσιμα αφορολόγητα, έχει ένα πάρα πολύ ευνοϊκό καθεστώς για τα σκάφη αναψυχής» σημείωσε.
