Δύσκολα θα βρεθεί μια οριστική λύση
«Συναγερμός» σήμανε την προηγούμενη εβδομάδα στο Μέγαρο Μαξίμου, όταν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς πληροφορήθηκε ότι η κινητή περιουσία των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά βγαίνει σταδιακά σε πλειστηριασμό και ότι κινδυνεύουν οι γερανοί που υποστηρίζουν τα υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού.
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας Ναυτεμπορική, ο κ. Σαμαράς πετάχτηκε από τη θέση του και έδωσε άμεσα εντολή να λυθεί το πρόβλημα, ενώ στο διάλογο που είχε, αναφέρθηκε ιδιαίτερα στα υποβρύχια και τον εξοπλισμό τους σημειώνοντας ότι «δεν θα πειραχθεί τίποτα».
Παράλληλα, στελέχη της κυβέρνησης, που θα συνοδεύουν σήμερα τον πρωθυπουργό στις Βρυξέλλες, θα επιχειρήσουν να θέσουν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, για άλλη μία φορά, το ζήτημα των ναυπηγείων και ιδιαίτερα την εξαγωγική τους δραστηριότητα σε πολεμικά πλοία τρίτων χωρών. Και αυτό γιατί, μετά τη συμφωνία Ελλάδας – Βρυξελλών του 2010, τα ναυπηγεία μέχρι το 2025 μπορούν να εκτελούν εργασίες μόνο για το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Ούτε εμπορικά πλοία μπορούν να ανέβουν στις δεξαμενές ούτε πολεμικά πλοία τρίτων χωρών, ως αντάλλαγμα για να μην καταβάλουν τα ναυπηγεία πρόστιμο ύψους 550 εκατ. ευρώ στην ελληνική κυβέρνηση. Θέμα που η ιδιοκτησία των ναυπηγείων το έχει θέσει ως απαραίτητη προϋπόθεση, ώστε να επαναλειτουργήσουν.
Οι διαπραγματεύσεις
Παρά το γεγονός ότι οι πλειστηριασμοί στα ΕΝΑΕ θα «παγώσουν» και τα υποβρύχια δεν θα πειραχθούν μετά και την πρωθυπουργική παρέμβαση, η οριστική λύση για τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά, ώστε να επανέλθουν σε βιώσιμη λειτουργία, δεν φαίνεται να είναι εύκολη.
Το υπουργείο Αμυνας, το οποίο ενδιαφέρεται κυρίως να παραλάβει τα υποβρύχια, βρίσκεται σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με την πλευρά της ιδιοκτησίας και το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει εκατέρωθεν υποχωρήσεις.
Για παράδειγμα, η πλευρά Σάφα (ιδιοκτήτης των ναυπηγείων) έχει αποδεχθεί να λάβει σε πρώτη φάση τα 75 εκατ. ευρώ που έχουν αποτυπωθεί στον προϋπολογισμό, αντί των 150 εκατ. ευρώ που ζητούσε. Ενα επιπλέον ποσό ενδεχομένως να καταφέρει να εξασφαλίσει μέσω δανεισμού που θα έχει την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου.
Τα ποσά αυτά είναι για να ολοκληρωθούν τα τέσσερα υποβρύχια που βρίσκονται στην τελευταία φάση κατασκευής τους. Τα άλλα δύο που περιλαμβάνει το πρόγραμμα αναμένεται να ακυρωθούν, λόγω αδυναμίας πληρωμής. Ποσά όμως και δραστηριότητες που δίνουν απλά παράταση ζωής στα ναυπηγεία και δεν λύνουν το πρόβλημα. Ζήτημα που γνωρίζει η ιδιοκτησία και ζητά αντί των άλλων δύο υποβρυχίων, να αναλάβει την αναβάθμιση των φρεγατών του Π.Ν., σε πρώτη φάση, αλλά και να έχει τη δυνατότητα να κάνει εξαγωγές σε πολεμικά ναυτικά τρίτων χωρών.
Οι τάσεις που υπάρχουν στην κυβέρνηση φαίνεται να είναι τρεις. Η πρώτη, που σύμφωνα με πληροφορίες υποστηρίζεται και από το ΠΑΣΟΚ, είναι να κλείσει η συμφωνία με τον Σάφα και να επαναλειτουργήσουν τα ναυπηγεία. Θέση που φαίνεται να έχει υιοθετήσει, έως ένα βαθμό, και το Μέγαρο Μαξίμου.
Η δεύτερη τάση, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες που υποστηρίζει μια πτέρυγα της ΝΔ, θεωρεί ως λύση την εκκαθάριση εν λειτουργία των ναυπηγείων, αφού ζητηθεί από τα ΕΝΑΕ να καταβάλουν το πρόστιμο των 550 εκατ. στην Ελλάδα. Μια τέτοια εξέλιξη έχει το υψηλό ρίσκο μέσα στο 2014, η πλευρά Σάφα να κερδίσει μέχρι και 1 δισ. ευρώ από τη διαιτησία στην οποία έχει προσφύγει κατά της Ελλάδας.
Ακόμα όμως θα πρέπει να έχει εξασφαλιστεί και η συγκατάθεση των Γερμανών της HDW, η οποία διαθέτει την τεχνογνωσία για τα υποβρύχια και έχει συνάψει συμφωνία με τα ΕΝΑΕ. Εάν αποχωρήσει η Privinvest που ελέγχεται από τον Σάφα και οι Γερμανοί δεν δώσουν τα σχέδιά τους στη διάδοχη κατάσταση, τα υποβρύχια δεν θα παραλειφθούν ποτέ από το Π.Ν. Κυβερνητικές πηγές, ωστόσο αναφέρουν ότι έχει ανοίξει ένας δίαυλος επικοινωνίας με την HDW.
Υπάρχει και μια πιο αναπτυξιακή άποψη που θέλει να αναλαμβάνουν τα ναυπηγεία άλλοι επενδυτές, αφού πρώτα δεχθεί να φύγει με συμβιβασμό ο σημερινός ιδιοκτήτης. Κατά καιρούς έχουν κυκλοφορήσει φήμες περί ενδιαφέροντος της Cosco, αλλά και Ελλήνων εφοπλιστών, όπως και για ένα fund από τις ΗΠΑ. Το ενδιαφέρον δεν έχει επιβεβαιωθεί, αλλά ακόμα και αν υπάρχει προϋποθέτει ότι τα ναυπηγεία θα δοθούν «καθαρά» από όλες τις πλευρές.