Εκατόν πενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ίδρυση του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ), που αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη από το 1861.
Το κτίριο στο εσωτερικό του από τη πρώτη στιγμή που το αντικρίζεις σε «πηγαίνει» σε άλλες εποχές, ενώ δεν είναι λίγες οι ταινίες και οι διαφημίσεις που έχουν γυριστεί μέσα σε αυτό.
Ο όγκος του αρχείου είναι τεράστιος, καθώς καλύπτει ενάμισι αιώνα και όπως μας εξηγεί ο πρόεδρος του ΝΑΤ Χρήστος Φωτίου από τις πρώτες κινήσεις του υπουργού Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας Γιάννη Διαμαντίδη, ήταν να υπάρξει χρηματοδότηση μέσω του ΕΣΠΑ, ώστε να γίνει ηλεκτρονικό.
Την αρχική σύλληψη της ιδέας του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου πρέπει να την αναζητήσουμε στις Σπέτσες, όπου εφαρμόστηκε ένα υποτυπώδες σύστημα περίθαλψης των «ενδεών ναυτικών». Πρόκειται για τη γνωστή «κάσσα», ένα είδος Κοινοτικού Ταμείου, του οποίου τα έσοδα προέρχονταν από τα κέρδη των πλοίων που εκτελούσαν μεταφορές στο εξωτερικό και οι εισφορές ανέρχονταν στο 5% επί των κερδών, τις οποίες κατέβαλλε στην “κάσσα” ο πλοίαρχος του πλοίου. Τα έσοδα αυτά διατίθεντο στους ανέργους και τους ανίκανους ναυτικούς και στις οικογένειες όσων εύρισκαν το θάνατο επί των πλοίων. Τη φροντίδα της διαχείρισης της “κάσσας” είχε η Δημογεροντία, όπως όλα αυτά διασώζονται σαν καταγραφές των χρονικογράφων της προεπαναστατικής Ελλάδας.
Ο κ. Φωτίου τονίζει ότι αυτή τη στιγμή στο ταμείο υπάρχει έλλειψη προσωπικού, περίπου 100 ατόμων, ενώ επαινεί τους υπάρχοντες εργαζόμενους για τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλλουν. Η διοίκηση του Ταμείου, όπως εξηγεί ο πρόεδρός του, έχει ζητήσει ενίσχυση του προσωπικού και αυτό αναμένεται να γίνει με τη διαδικασία των μετατάξεων. Στο πλαίσιο αυτό, άλλωστε, τοποθετήθηκαν 12 άτομα από την πρώην “Ολυμπιακή Αεροπορία”. «Το προσωπικό είναι ικανό, όμως θέλει ανανέωση καθώς έχουμε τμηματάρχες και διευθυντές που υπηρετούν 33 χρόνια», αναφέρει.
Για την διένεξη με τη Louis
Το θέμα της δικαστικής διένεξης του ΝΑΤ με την εταιρεία κρουαζιέρας Louis μπορεί να λυθεί με νομοθετική ρύθμιση, αλλά αυτό βέβαια θα πρέπει να εκτιμηθεί από την κυβέρνηση, τονίζει ο κ. Φωτίου και αναφέρει ότι ο “νόμος Κεφαλογιάννη” είναι ασαφής.
Ο υπουργός Θαλασσίων Υποθέσεων Νήσων και Αλιείας Γιάννης Διαμαντίδης έχει όλη την καλή διάθεση να επιλύσει το θέμα με την εταιρεία, προσθέτει και αναφέρει ότι ο νόμος 3409/2005 που έγινε επί υπουργίας Κεφαλογιάννη (επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών των ελλήνων ναυτικών) δεν προέβλεψε την αυξημένη τυπική ισχύ του 2687/53, σύμφωνα με τον οποίο η πλοιοκτήτρια εταιρεία είναι υποχρεωμένη να καταβάλλει τις ασφαλιστικές εισφορές των ναυτικών, γιατί αν την είχε προβλέψει θα είχε διαφορετικά διατυπώσει το νόμο.
Οι υπηρεσίες του ΝΑΤ, αναφέρει ο πρόεδρος, από την έναρξη ισχύος του νόμου Κεφαλογιάννη, όταν διαπίστωσαν ότι δεν συμφωνούν με αυτή τη ρύθμιση, ζήτησαν από το υπουργείο Θαλασσίων Υποθέσεων Νήσων και Αλιείας, με αλλεπάλληλα έγγραφά τους, την προσφυγή στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, προκειμένου να δοθεί μία λύση. Ωστόσο το 2006, το 2007 και το 2008, δεν υπήρξε καμία απάντηση από πλευράς υπουργείου στο αίτημα του ΝΑΤ, τονίζει.
“Νομίζω πως ο κ. Διαμαντίδης κατέληξε σωστά στο να προτείνει στην εταιρεία Louis να ζητηθεί η γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και τη θεωρώ πολύ σωστή ενέργεια και για την οποία έμαθα πως συμφώνησε και η εταιρεία Louis”, δηλώνει ο κ. Φωτίου και σημειώνει ότι το ΝΑΤ από το 2005 βεβαίωνε τα χρέη της εταιρείας τα οποία πήγαιναν στην αρμόδια ΔΟΥ.
Είσπραξη οφειλών ΝΑΤ-Βιωσιμότητα Ταμείου
«Θεωρώ απαράδεκτο να αναφέρεται στο άρθρο 9 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων ότι κατά αποκλειστικότητα την αρμοδιότητα του τρόπου είσπραξης οφειλών του ΝΑΤ την έχει μόνον ο έφορος», τονίζει ο κ. Φωτίου. «Θεωρώ αδιανόητο το πότε, το πώς και με ποιόν τρόπο θα πάει να εισπράξει ο έφορος να εναπόκειται στην αποκλειστική του αρμοδιότητα και κρίση, κάτι βέβαια που το λέει ο νόμος», προσθέτει.
Αναφέρει ότι το ΝΑΤ και ο Οίκος Ναύτου επιδοτούνται κάθε χρόνο από το κράτος με 1,2 δισ. ευρώ, αλλά τίθεται θέμα βιωσιμότητας τους, αν υπολογίσει κανείς ότι το Ταμείο έχει 71.000 συνταξιούχους και 19.000 εργαζόμενους. «Η αναλογία είναι 1 προς 3,7. Η προοπτική είναι τραγική αν συνεχιστεί έτσι», επισημαίνει.
Ακίνητη Περιουσία
«Το ταμείο έχει μεγάλη ακίνητη περιουσία. Οι παλαιότερες διοικήσεις προσπαθούσαν και ανέθεταν σε κάποια γραφεία την αξιοποίηση των ακινήτων, αλλά, απ΄ ότι φαίνεται οι δαπάνες για την αξιοποίηση τους ήταν τόσο μεγάλες που όλοι παρέπεμπαν στις… καλένδες το θέμα και έτσι έχουν μείνει εντελώς αναξιοποίητα και υπό κατάρρευση μερικά μεγάλης θεωρητικά αξίας ακίνητα», τονίζει ο πρόεδρος του ΝΑΤ.
Ο κ. Φωτίου αναφέρει ότι ένα ακίνητο που θα ήθελε να αξιοποιήσει είναι αυτό του πρώην Ναυτικού Νοσοκομείου στα Μελίσσια που είναι 3.000 τετραγωνικά μέτρα, λεηλατημένο, με πάνω από 100 στρέμματα περιβάλλοντα χώρο.
Για το κτίριο της Ακτής Μιαούλη που είναι έτοιμο από το 2005 ο πρόεδρος του ΝΑΤ σημειώνει ότι βρήκε απόφαση του προηγούμενου ΔΣ με την οποία το ΝΑΤ πληρώνει κοινόχρηστα για ένα κτίριο άδειο, με 88 θέσεις πάρκινγκ και 3.000 τ.μ. ανεκμετάλλευτα. «Για το κτίριο αυτό υπήρξε στην αρχή ενδιαφέρον να πάμε εμείς εκεί, αλλά μόνο η μεταφορά των εργαζομένων από το σημερινό κτίριο θα στοίχιζε περίπου 800.000 ευρώ», τονίζει ο κ. Φωτίου. Αναφέρει ότι τελικά η ιδέα εγκαταλείφθηκε λόγω κόστους και αυτή τη στιγμή έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για εκμίσθωση του συγκεκριμένου ακινήτου δύο κρατικές υπηρεσίες: η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Βορείου και Νοτίου Αιγαίου που εδρεύει στον Πειραιά και η ΔΟΥ Πλοίων.
Για το κτίριο της οδού Ζαλοκώστα στην Αθήνα ο πρόεδρος του ΝΑΤ αναφέρει ότι η διοίκηση του Ταμείου έχει ζητήσει τον αποχαρακτηρισμό τουλάχιστον του κτιρίου εσωτερικά από διατηρητέο και για αυτό το ζήτημα θα αποφανθεί το Κτιριακό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων.
Τέλος υπέρ ΝΑΤ/ΚΑΕΟ
Για το τέλος υπέρ ΝΑΤ/ΚΑΕΟ (Κεφάλαιο Ασφάλισης Επιβατών και Οχημάτων) που είναι 6,5% επί των εισιτηρίων, ο κ. Φωτίου αναφέρει ότι το ΝΑΤ αποζημιώνει ανεξαρτήτως αποτελέσματος ποιος φταίει η δε φταίει, όπως έκανε πρόσφατα για περίπου 40 άτομα, θύματα του ναυαγίου του πλοίου «Σαμίνα».
Ο πρόεδρος του ΝΑΤ, τέλος, εισηγείται την αλλαγή της διάταξης του Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου περί προνομιούχων δανειστών, αναφέροντας: «Όταν ένα πλοίο πλειστηριάζεται για χρέη, κάποιοι έχουν μια σειρά προτεραιότητας στο εκπλειστηρίασμα. Παράδειγμα τα πλοία του “Αγούδημου” που έχει προκηρυχθεί διαγωνισμός και έρχεται κάποιος και τα αγοράζει. Ακολουθούν αυτοί που έχουν σειρά να εισπράξουν από τον πλειστηριασμό. Ο μέχρι τώρα νόμος λέει ότι προηγείται ο ΟΛΠ που είναι Ανώνυμη Εταιρεία και οι τράπεζες και εν συνεχεία οι απαιτήσεις του πληρώματος, του πλοιάρχου και οι εισφορές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Ο ΟΛΠ και οι τράπεζες δεν μπορεί να προηγούνται του μισθού του εργαζόμενου και των ασφαλιστικών εισφορών για να δοθούν οι συντάξεις. Δεν πιστεύω ότι είναι ηθικό αυτό», τονίζει ο κ. Φωτίου.
Ποιος είναι ο πρόεδρος του ΝΑΤ
Ο Χρήστος Φωτίου γεννήθηκε και κατοικεί στον Πειραιά. Είναι παντρεμένος με την Ελένη Οικονόμου, πατέρας τριών παιδιών. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι δικηγόρος Πειραιά, ενώ στη διάρκεια της δικτατορίας, λόγω της αντιστασιακής του δράσης, εκτοπίστηκε για περίπου ένα χρόνο στη Γυάρο. Έχει διατελέσει δήμαρχος Κερατσινίου, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στη Β’ Πειραιά, υφυπουργός Εμπορίου επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου και νομάρχης Πειραιά & Νήσων. Υπήρξε πρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος της ασφαλιστικής εταιρείας “ΕΣΤΙΑ Α.Ε.” και της “ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ Α.Ε.” (πρώην “Εταιρεία Λιπασμάτων”).
Διαβάστε επίσης: Σχόλιο Μ. Κεφαλογιάννη για την υπόθεση ΝΑΤ και “Louis”