Ενοποίηση και ανακεφαλαιοποίηση προβληματικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ο σημερινός «πονοκέφαλος» των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης
Κρίσιμο αλλά ταυτόχρονα σε πνεύμα πλήρους αισιοδοξίας, ότι μέχρι τον Μάρτιο οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα καταλήξουν σε συμφωνία για την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αλλά και ότι θα προχωρήσουν δυναμικά προς την τραπεζική ενοποίηση στην ευρωζώνη, αναμένεται το σημερινό Ecofin, στις Βρυξέλλες.
«Εξετάσαμε το πλαίσιο λειτουργίας του μελλοντικού εργαλείου της απευθείας ανακεφαλαιοποίησης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), σημειώσαμε πρόοδο προς την επίλυση των προβλημάτων και είμαι αισιόδοξος ότι θα καταλήξουμε σε πολιτική συμφωνία για τη συνάντησή μας τον Μάρτιο», είπε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του Eurogroup Γέρουν Ντάισελμπλουμ.
Ο ίδιος τόνισε ότι δεν περίμενε να επιτευχθεί συμφωνία χθες το βράδυ για το ενιαίο ταμείο εκκαθάρισης των τραπεζών, καθώς συνεχίζονταν οι διαπραγματεύσεις σε τεχνικό επίπεδο, αλλά εξέφρασε την ελπίδα ότι σήμερα θα δοθούν οι πολιτικές κατευθύνσεις, ώστε να υπάρξει συμφωνία μέχρι τα τέλη Μαρτίου.
Από την πλευρά του, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε, από τις Βρυξέλλες, αναφερόμενος στο θέμα της άμεσης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ότι «όπως αποφάσισαν οι επικεφαλής κρατών και κυβερνήσεων τον Ιούνιο του 2012, θα πρέπει να δημιουργήσουμε πρώτα τις αναγκαίες συνθήκες και εν συνεχεία θα πρέπει να προσφύγουμε σε αυτήν μόνο ως ύστατη λύση».
Τις προηγούμενες ημέρες είχε δημιουργηθεί έντονο παρασκήνιο γύρω από το θέμα της τραπεζικής ενοποίησης, καθώς κλιμακώθηκε η διαμάχη αναφορικά με την εκκαθάριση των προβληματικών τραπεζών, καθιστώντας μάλιστα αναγκαία και την παρέμβαση της ελληνικής προεδρίας, η οποία απηύθυνε έκκληση για «χρυσό συμβιβασμό» ανάμεσα στις κυβερνήσεις των χωρών της Ε.Ε. και το Ευρωκοινοβούλιο.
Ο Γέρουν Ντάισελμπλουμ ήταν ο τελευταίος μιας σειράς αξιωματούχων που προανήγγειλαν λουκέτο για όσες τράπεζες αποτύχουν στα stress tests, εκφράζοντας την άποψη ότι εάν κάποιες αποδειχθεί ότι βρίσκονται σε πολύ κακή κατάσταση, όταν ολοκληρωθεί η όλη διαδικασία, θα πρέπει να κλείσουν.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις ίδιες δηλώσεις είχαν προβεί και η Ντανιέλ Νουί, η πρόεδρος της νέας εποπτικής Αρχής των τραπεζών της Ευρωζώνης και ο διοικητής της Bundesbank Γενς Βάιντμαν, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα υπάρξουν «θύματα» από τα stress tests, προκειμένου να δείξουν ότι η διαδικασία θα είναι αξιόπιστη.
Σύμφωνα με τον κ. Ντάισελμπλουμ, η ολοκλήρωση των συζητήσεων για τον τρόπο εκκαθάρισης είναι το πιο σημαντικό θέμα εν όψει των ευρωεκλογών του Μαΐου, επειδή οι ευρωσκεπτικιστές κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος.
Και η ολοκλήρωση της όλης διαδικασίας εξαρτάται από την επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στην Ευρωβουλή και στις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης ως προς το ποιoς θα αποφασίζει εάν μία τράπεζα θα κλείσει και ποιoς θα πρέπει να πληρώσει το λογαριασμό.
Η συνάντηση της Φραγκφούρτης
Oι ρυθμιστικές Αρχές της Ευρωζώνης πραγματοποιούσαν, χθες το βράδυ, συνάντηση στη Φραγκφούρτη, για να συζητήσουν τις λεπτομέρειες σχετικά με τη διαδικασία αξιολόγησης του ενεργητικού των τραπεζών.
Οπως ανέφεραν τρεις πηγές στο Reuters, οι εκπρόσωποι από τις εποπτικές Αρχές των 18 χωρών της Ευρωζώνης κλήθηκαν από την ΕΚΤ να συμμετάσχουν σε συνάντηση στη Φραγκφούρτη προκειμένου να συζητήσουν τη μεθοδολογία των tests και άλλες λεπτομέρειες για τη μεθοδολογία του προγράμματος. Στη συνάντηση θα συμμετείχαν και εκπρόσωποι από τις 4 μεγάλες ελεγκτικολογιστικές εταιρείες -KPMG, Deloitte, Ernst & Young και PwC.
Αισιόδοξος για τις οικονομικές προοπτικές της Ευρωζώνης εμφανίσθηκε ο Εβαλντ Νοβότνι, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, χωρίς όμως να αποκλείει νέα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ και ειδικότερα τη μείωση των καταθετικών επιτοκίων (deposit rates) σε αρνητικά επίπεδα.
Σε ετοιμότητα η ΕΚΤ για τον αποπληθωρισμό
Το «σινιάλο» του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, ότι η ΕΚΤ είναι σε ετοιμότητα να αναλάβει δράση ώστε να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού, φαίνεται να διχάζει τους οικονομολόγους, την ώρα που διαφαίνονται ενδείξεις πιο σταθερής ανάκαμψης στην Ευρωζώνη.
19 εκ των 38 οικονομολόγων που συμμετείχαν στη μηνιαία δημοσκόπηση του Bloomberg εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα ασκήσει πιο χαλαρή νομισματική πολιτική κατά τη συνεδρίαση του Μαρτίου, ενώ ακριβώς ο ίδιος αριθμός οικονομολόγων θεωρεί ότι η ΕΚΤ θα τηρήσει στάση αναμονής.
Παρ’ όλο που ο πληθωρισμός στη Ζώνη του Ευρώ άγγιξε και τον Ιανουάριο χαμηλά τεσσάρων ετών, η οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμούς ταχύτερους των προβλέψεων στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δόθηκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα. Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης αναπτύχθηκε 0,3% κατά τους τρεις τελευταίους μήνες του 2013, τη στιγμή που οι αναλυτές ανέμεναν ανάπτυξη 0,2%.
Ο κ. Ντράγκι προσπαθεί να τονώσει την οικονομία έχοντας όμως να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο αποπληθωριστικών πιέσεων, που απειλούν να υπονομεύσουν την οικονομική δραστηριότητα.
Παρά τις προκλήσεις, ο κ. Ντράγκι διατήρησε τα επιτόκια στο ιστορικό χαμηλό του 0,25% κατά την τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ, στις 6 Φεβρουαρίου, επικαλούμενος την «περίπλοκη εικόνα» της οικονομίας και την ανάγκη «για περισσότερη πληροφόρηση», προτού να αποφασίσει εάν θα αναλάβει περαιτέρω δράση.
Παρ’ ότι η Ευρωζώνη έχει επιστρέψει σε αναπτυξιακή τροχιά, η ανάκαμψη δεν έχει ακόμη ωθήσει τον πληθωρισμό κοντά στο στόχο 2% της ΕΚΤ. Ο πληθωρισμός επιβραδύνθηκε στο 0,7% τον προηγούμενο μήνα, υποχωρώντας στα επίπεδα του Οκτωβρίου, τα οποία είχαν συμβάλει στην απροσδόκητη μείωση του κόστους δανεισμού κατά τη συνεδρίαση του Νοεμβρίου.
Ο κ. Ντράγκι έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο για τη λήψη πρόσθετων μέτρων -ίσως και από το Μάρτιο, επισημαίνει ο Χάουαρντ Αρτσερ, οικονομολόγος στην IHS Global Insight. Μεταξύ των οικονομολόγων που προβλέπουν νέα χαλάρωση από την ΕΚΤ το Μάρτιο, ως πιο πιθανές αποφάσεις θεωρούνται μια νέα μείωση επιτοκίων ή η κατάργηση της διαδικασίας «αποστείρωσης» των αγορών ομολόγων.
Ως λιγότερο πιθανή επιλογή θεωρείται μια νέα δημοπρασία μακροπρόθεσμης ρευστότητας ή η μείωση του καταθετικού επιτοκίου(deposit rate) σε αρνητικά επίπεδα.
Αισιοδοξία για τα τεστ αντοχής
O Κλάους Ρέγκλινγκ, γενικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), εμφανίστηκε αισιόδοξος για τα αποτελέσματα των επικείμενων τεστ αντοχής.
Σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung ο γενικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) τόνισε ότι οι τράπεζες των πέντε οικονομιών, που έχουν λάβει βοήθεια και ακολουθούν αυστηρά προγράμματα, δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα προβλήματα, γι’ αυτό και -όπως είπε- δεν περιμένει δυσάρεστες ειδήσεις από τα τεστ αντοχής, που ετοιμάζουν η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Απέρριψε δε εν γένει τις ανησυχίες για την «υγεία» του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος, τονίζοντας ότι η εικόνα έχει βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
«Οι τράπεζες των χωρών που βρίσκονται σε πρόγραμμα είναι σε αρκετά καλή κατάσταση. Εκτιμώ ότι δεν θα υπάρξουν μεγάλες εκπλήξεις στην Ισπανία, στην Πορτογαλία και την Κύπρο. Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα και την Ιρλανδία» είπε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του μόνιμου μηχανισμού στήριξης της Ευρωζώνης, προσθέτοντας: «Είμαι αισιόδοξος ότι δεν θα χρειαστούμε πολλά κεφάλαια, ιδιαίτερα στις συγκεκριμένες περιπτώσεις».
Ο κ. Ρέγκλινγκ δεν παρέλειψε, τέλος, να τονίσει ότι οι πέντε αυτές χώρες είναι «πρωταθλήτριες» στις μεταρρυθμίσεις, γεγονός που θα τις βοηθήσει να επιστρέψουν με σταθερά βήματα σε τροχιά ανάκαμψης.
