«Παράθυρο» ευκαιρίας για τις ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές (ΤΑΑ) να προχωρήσουν σε οικονομικές μεταρρυθμίσεις πριν τη σταδιακή μείωση της ρευστότητας
Η ανάπτυξη προβλέπεται να πλησιάσει το 5% φέτος και να το ξεπεράσει το 2015
Η αναζωπύρωση της φυγής κεφαλαίων θα μπορούσε να μειώσει την ανάπτυξη στο 3% το 2015
Ο αριθμός των νοικοκυριών της μεσαίας τάξης στις ΤΑΑ θα διπλασιασθεί κατά την επόμενη δεκαετία
Ανάκαμψη των Ταχέως Αναπτυσσομένων Αγορών (ΤΑΑ) κατά 4,7% το 2014 και άνω του 5% το 2015, προβλέπει η τελευταία έκθεση της ΕΥ Rapid-growth markets forecast (RGMF). Ωστόσο, ο κίνδυνος φυγής κεφαλαίων έχει αυξηθεί.
Σύμφωνα με την έκθεση, μια αναζωπύρωση της φυγής κεφαλαίων θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση του ρυθμού ανάπτυξης των ΤΑΑ κοντά στο 3% μέχρι το 2015, με διεθνείς επιπτώσεις.
Ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται να παραμείνει σταθερός, κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο ετών, αναμένεται να αυξηθούν οι αποκλίσεις μεταξύ των χωρών των ΤΑΑ όσον αφορά στην ανάπτυξη. Οι ΤΑΑ στην Αμερικανική ήπειρο αγωνίζονται να ανακτήσουν δυναμική, ενώ η σταθερή ανάπτυξη στην Κίνα ενισχύει τις Ασιατικές ΤΑΑ. Η ισχυρή βιομηχανική παραγωγή στην Πολωνία και την Τσεχία, ενισχύει την ανάπτυξη στην αναδυόμενη Ευρώπη με προσανατολισμό τη Δυτική Ευρώπη, καθώς η ανάπτυξη επανέρχεται στην Ευρωζώνη με πρώτη τη Γερμανία.
Αναλυτικότερα, το 2022 θα υπάρχουν σχεδόν 200 εκατομμύρια νοικοκυριά της μεσαίας τάξης στις Ταχέως Αναπτυσσόμενες Αγορές (ΤΑΑ), σε σχέση με 94 εκατομμύρια το 2012. Καθώς ο αριθμός των νοικοκυριών της μεσαίας τάξης αυξάνεται, η ζήτηση για τις υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης, αναμένεται να επεκταθεί σημαντικά. Οι δαπάνες για υπηρεσίες όπως οι επικοινωνίες, ο πολιτισμός και η αναψυχή θα αυξηθούν με σχεδόν διπλάσιο ρυθμό από τις δαπάνες για τρόφιμα.
Η αναδυόμενη μεσαία τάξη των ΤΑΑ αλλάζει το πρότυπο της παγκόσμιας κατανάλωσης
Σύμφωνα με την έκθεση, διαμορφώνονται ορισμένες δραματικές τάσεις στην αγοραστική δύναμη σε μερικές από τις σημαντικότερες ΤΑΑ. Στην Κίνα, ο αριθμός των νοικοκυριών με εισόδημα πάνω από 35.000 δολάρια θα τριπλασιασθεί σε πραγματικούς όρους φθάνοντας τα 80 εκατομμύρια μέχρι το 2022. Η Κίνα θα έχει περισσότερα νοικοκυριά με τη συγκεκριμένη αγοραστική δύναμη, σε σύγκριση με την Ιαπωνία.
Η αλλαγή θα είναι πιο έντονη στην Κίνα, αλλά και σε όλες τις ΤΑΑ. Μέχρι το 2022, θα υπάρχουν περισσότερα από 15 εκατομμύρια νοικοκυριά στη Βραζιλία και τη Ρωσία με αυτό το επίπεδο εισοδήματος, ενώ το Μεξικό, η Τουρκία και η Ινδία θα έχουν επίσης από 10 εκατομμύρια νοικοκυριά με αυτό το εισόδημα.
Στη Νιγηρία, ο αριθμός των νοικοκυριών με εισόδημα πάνω από 10.000 δολάρια θα διπλασιασθεί φθάνοντας τα 11 εκατομμύρια το 2022 από 6 εκατομμύρια σήμερα. Όμως, οι αγοραστικές επιθυμίες των νοικοκυριών αυτών ενδέχεται να είναι πολύ διαφορετικές από ότι έχουμε δει σε προηγούμενες περιόδους ταχείας οικονομικής ανάπτυξης. Για παράδειγμα, στην Κίνα, ο ρυθμός των οικονομικών αλλαγών και οι ανησυχίες για την ασφάλεια των τροφίμων και την ποιότητα της ατμόσφαιρας έχουν δημιουργήσει τάση για την υιοθέτηση ενός πιο βιώσιμου καταναλωτικού προτύπου. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να προσαρμόσουν τα προϊόντα που προσφέρουν στη μεταβαλλόμενη εγχώρια ζήτηση.
Αύξηση της ζήτησης για υπηρεσίες πολιτισμού και επικοινωνίες
Η διείσδυση των διαρκών καταναλωτικών αγαθών εξακολουθεί να είναι σχετικά χαμηλή σε πολλές από τις ΤΑΑ. Ωστόσο, όταν τα εισοδήματα των νοικοκυριών προσεγγίζουν τα 10.000 δολάρια, η ζήτηση για αυτά τα αγαθά αυξάνεται. Πριν από δέκα χρόνια, μόνο το 28% των νοικοκυριών στην Ταϊλάνδη κέρδιζε πάνω από 10.000 δολάρια σε πραγματικούς όρους, ενώ σήμερα το ποσοστό φθάνει σχεδόν το 40%. Οι πωλήσεις ψυγείων έχουν διπλασιασθεί σε αυτό το διάστημα. Στην Ινδονησία πέρυσι, το 40% των νοικοκυριών είχε εισόδημα που ξεπερνούσε τα 10.000 δολάρια. Μέχρι το 2022, χάρη στις ευνοϊκές δημογραφικές τάσεις και την αστικοποίηση, το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί στο 60%.
Σύμφωνα με την έκθεση, κατά τα επόμενα 10 χρόνια οι δαπάνες για μη βασικά αγαθά θα αυξηθούν με ταχύτερους ρυθμούς από ό,τι οι δαπάνες για προϊόντα πρώτης ανάγκης.
Για να αξιοποιήσουν πραγματικά τα οφέλη από αυτή την αυξανόμενη μεσαία τάξη και να ισορροπήσουν τις πιέσεις στους λιγοστούς πόρους, πολλές ΤΑΑ θα πρέπει να επενδύσουν σε πράσινες τεχνολογίες και στα μέσα μαζικής μεταφοράς, καθώς και να βελτιώσουν το επιχειρηματικό και ρυθμιστικό περιβάλλον.
Οι προοπτικές για τις χρηματοπιστωτικές και επιχειρηματικές υπηρεσίες, τη βιομηχανία και τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας, είναι λιγότερο αισιόδοξες, καθώς αναμένεται ανάπτυξη της τάξης του 4% και 5% αντίστοιχα φέτος. Τουναντίον, η ανάπτυξη για τις κατασκευές και τις διανομές αναμένεται να είναι πιο ισχυρή, φθάνοντας το 6% τον επόμενο χρόνο. Αυτό αντανακλά τις τάσεις για μεγαλύτερη αστικοποίηση και μεγαλύτερη ζήτηση για τις υπηρεσίες λιανικής πώλησης και άλλες καταναλωτικές υπηρεσίες.
Κίνδυνοι σχετικά με την πρόβλεψη
Καθώς επιστρέφει η νευρικότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές, ορισμένες ΤΑΑ όπως η Τουρκία, η Αργεντινή και η Ινδία, εξακολουθούν να είναι ευάλωτες σε εκροές κεφαλαίων, και σε υποτιμητικές τάσεις για τα νομίσματά τους. Οι κίνδυνοι για την Γκάνα και την Τσεχία έχουν επίσης αυξηθεί, σύμφωνα με τον χάρτη θερμών περιοχών της έκθεσης.
Αυξημένοι πολιτικοί κίνδυνοι ή αδύναμη οικονομική ανάπτυξη θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένα κύμα αποστροφής του κινδύνου, οδηγώντας σε επανεξέταση των χαρτοφυλακίων των επενδυτών. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε φυγή κεφαλαίων που θα επηρεάσει χώρες όπως η Τουρκία και η Ινδία, οι οποίες εξαρτώνται από ροές χαρτοφυλακίου για τη χρηματοδότηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών τους. Σε αυτό το σενάριο «φυγής» κεφαλαίων, η ύφεση θα ενισχυθεί από υψηλότερο πληθωρισμό, επιτόκια και αποπληρωμές του χρέους. Σε συνδυασμό με πτώση των τιμών των μετοχών και της αξίας των κατοικιών, αυτό θα επηρεάσει αρνητικά την αναπτυξιακή δυναμική στην πλειοψηφία των ΤΑΑ.
Στο σενάριο αυτό, η αύξηση του ΑΕΠ στις ΤΑΑ θα υποχωρήσει στο 3,7% και 2,8% το 2014 και το 2015 αντίστοιχα. Αυτό με τη σειρά του θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο ρυθμό ανάπτυξης των προηγμένων οικονομιών.
