Ανοικτό παραμένει το ζήτημα των δαπανών του 2014 – Σκληρό «μπρα ντε φερ» για το κοινωνικό μέρισμα – Ούτε βήμα πίσω οι δανειστές
Ακόμη δεν πάτησε το πόδι της στην Ελλάδα και άνοιξε νέο… ασκό του Αιόλου η τρόικα, προτάσσοντας τώρα θέμα δημοσιονομικού κενού και διαρθρωτικών μέτρων για το 2014, απαιτώντας, σε πρώτη φάση, άμεση λήψη ισοδυνάμων μέτρων για την κάλυψη της δημοσιονομικής «τρύπας» των ασφαλιστικών Ταμείων.
«Έθεσαν ξαφνικά θέμα κενού και για το 2014 -κάτι που στο Eurogroup της περασμένης Δευτέρας δεν είχε τεθεί», σημειώνει κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου με ρόλο – κλειδί στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης -το οποίο βεβαίως δεν εξεπλάγην, καθώς ανέμενε μια τέτοια δυσμενή εξέλιξη- σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας αναζητά εναγωνίως λύση στο πρόβλημα της εκπλήρωσης της μνημονιακής υποχρέωσης για μείωση του μη μισθολογικού κόστους κατά 3,9% -κάτι που σαφώς ανάγει το προς εύρεση ποσό στο 1 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εκπροσώπων των δανειστών μας.
Άλλωστε ανοικτό παραμένει και το «αγκάθι» των ομαδικών απολύσεων.
Ωστόσο, πέρα από την ακρίβεια και επαλήθευση των αριθμών, η ελληνική πλευρά γνωρίζει πολύ καλά την «πεπατημένη» τακτική των «τροϊκανών» κατά τις διαβουλεύσεις, δηλαδή να κάνουν «ντεμπούτο» με μπαράζ θεμάτων επί τάπητος (ακόμη και αυτών που θεωρούνται ως «κλεισμένα»).
Το τρίπτυχο της ανησυχίας των Βρυξελλών
Στις δύο συναντήσεις με τον υπουργό Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα και στελέχη του οικονομικού επιτελείου, την Δευτέρα και την Τρίτη, η τρόικα άνοιξε το θέμα του 2014 με βάση τρεις παραμέτρους:
– Η πρώτη είναι οι διαρκείς επιπτώσεις που θα έχει στις δαπάνες μισθοδοσίας του Δημοσίου η εφαρμογή μιας απόφασης της Δικαιοσύνης που ουσιαστικά θα δίνει μόνιμες αυξήσεις στους ενστόλους. Συγκεκριμένα, πέρα από το ποσό που θα δοθεί αναδρομικά, η τρόικα υπολογίζει και τη μόνιμη επίπτωση για τον Προϋπολογισμό από την επιστροφή των μισθών στα επίπεδα προ των περικοπών της 1ης Αυγούστου του 2012.
– Η δεύτερη παράμετρος είναι η ανησυχία ότι το λεγόμενο «carry over». Η τρόικα εκτιμά ότι οι θετικές επιπτώσεις από την καλύτερη του στόχου επίδοση το 2013, οι οποίες θα μεταφερθούν στο 2014, δεν επαρκούν για το κλείσιμο του δημοσιονομικού κενού του 2014.
– Τέλος, η τρόικα ανησυχεί ότι, αν υλοποιηθούν οι εξαγγελίες για τη διανομή του μεγαλύτερου μέρους του πλεονάσματος (το λεγόμενο κοινωνικό μέρισμα) αυτή η κίνηση θα περιορίσει τη λεγόμενη διατηρησιμότητα ή βιωσιμότητα του πρωτογενούς πλεονάσματος, το οποίο πρέπει να ανέλθει σε 1,5% του ΑΕΠ το 2014 και σε 3% του ΑΕΠ το 2015 -με βάση το μνημόνιο.
Η συγκεκριμένη συζήτηση περί κοινωνικού μερίσματος φαίνεται ότι σχετίζεται άμεσα με την προσπάθεια της κυβέρνησης, ήδη από την Κυριακή το απόγευμα, να ρίξει τους τόνους των προσδοκιών για τη διανομή του πλεονάσματος.
Μείωση μη μισθολογικού κόστους άπαξ
Είναι γεγονός ότι η ελληνική πλευρά θέλει η μείωση του μη μισθολογικού κόστους να γίνει σε μία δόση, το καλοκαίρι του 2014. «Είναι σαφές ότι πάμε στη μείωση των εισφορών σε μία δόση μέσα στο 2014», δήλωσε, μετά την ολοκλήρωση της χθεσινής σύσκεψης μεταξύ της τρόικας και των συναρμόδιων υπουργών Γιάννη Βρούτση και Γιάννη Στουρνάρα, κορυφαίο στέλεχος του Υπουργείου Οικονομικών, το οποίο μετείχε στην εν λόγω σύσκεψη.
Κάτι ανάλογο τόνισε και στέλεχος του Υπουργείου Εργασίας, το οποίο επίσης μετείχε στην σύσκεψη. «Είμαστε υπέρ της μείωσης του μισθολογικού κόστους σε μία δόση. Έτσι θα διαμορφωθεί χαμηλότερα και το κόστος συμμόρφωσης με το μέτρο. Η μείωση των εργοδοτικών εισφορών θα δημιουργήσει ένα νέο κύμα προσλήψεων που θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων και των εσόδων του κράτους μέσω της φορολογίας, μειώνοντας το κόστος εφαρμογής του μέτρου».
Σε ό,τι αφορά την κάλυψη του όποιου επιπλέον κόστους συμφωνηθεί, η ίδια πηγή του Υπουργείου Εργασίας «έδειχνε» το ΥΠΟΙΚ. «Όταν συμφωνήσουμε το κόστος, θα έχουμε το Υπουργείο Οικονομικών αρωγό και συμπαραστάτη στην κάλυψή του», τόνισε χαρακτηριστικά.
Η δυσκολία της τελικής συμφωνίας στον τρόπο εφαρμογής του μέτρου σε μία δόση βρίσκεται στην οριστικοποίηση και την κάλυψη του «κενού» που δημιουργείται από την απώλεια των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων. Με βάση το υπουργείο Εργασίας, η πρώτη δόση της μείωσης του μη μισθολογικού κόστους που έγινε το 2013 και έφτανε το 1,1% κόστισε στα ασφαλιστικά ταμεία 240 εκατ. ευρώ.
Στα 700 εκατ. ευρώ η «τρύπα» στα ασφαλιστικά Ταμεία από την μείωση κατά 3,9% των ασφαλιστικών εισφορών
Με βάση την ίδια εκτίμηση, η ολοκλήρωση της υλοποίησης του μέτρου με την επιπλέον μείωση κατά 3,9% των ασφαλιστικών εισφορών θα κόστιζε στα ταμεία άλλα 700 εκατ. ευρώ.
Οι εκτιμήσεις της τρόικας είναι ότι η εφαρμογή του μέτρου σε μία δόση το 2014 θα κοστίσει από 800 εκατ. ευρώ έως και 1 δισ. ευρώ.
Για τον λόγο αυτόν ζητά και ισοδύναμα μέτρα, για να καλυφθεί η τρύπα που θα δημιουργηθεί στα ασφαλιστικά Ταμεία.
Το υπουργείο Οικονομικών, διά στόματος κορυφαίου στελέχους που μετείχε στη χθεσινή σύσκεψη, έδειχνε να διαφωνεί ως προς το ύψος των απωλειών των ταμείων και διευκρίνιζε ότι στην εφαρμογή του μέτρου δεν θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το «μεικτό» κόστος, δηλαδή το αρχικό κόστος για τα ταμεία, αλλά το «καθαρό» κόστος στο οποίο θα περιλαμβάνεται η ευνοϊκή επίδραση στην απασχόληση και τις εισφορές από την εφαρμογή του μέτρου.
Ελπίδα του οικονομικού επιτελείου είναι ότι η τρόικα όχι μόνο θα προσεγγίσει την εκτίμηση του υπουργείου Εργασίας για το «μεικτό» κόστος της εφαρμογής του μέτρου (δηλαδή, τα 700 εκατομμύρια ευρώ), αλλά θα δεχθεί και ένα μέρος έστω από τη θετική επίδραση από την εφαρμογή του, κατεβάζοντας το καθαρό κόστος που θα πρέπει να καλυφθεί στα 550 – 600 εκατομμύρια ευρώ.
«Έχουν ανεβάσει πολύ τον πήχη στο μικτό κόστος σε σχέση με το καθαρό κόστος, ελπίζουμε πως θα τους πείσουμε ότι εμείς έχουμε δίκιο», τόνιζαν παράγοντες του Υπουργείου Οικονομικών.
Η ίδια πηγή τόνιζε επίσης ότι η τρόικα αντιδρά σοβαρά στην πρόταση της ελληνικής πλευράς να καρπωθούν ένα μέρος της μείωσης του μη μισθολογικού κόστους και οι εργαζόμενοι.
Ο «σκόπελος» των ομαδικών απολύσεων
Το δεύτερο μεγάλο θέμα της χθεσινής συνάντησης ήταν οι ομαδικές απολύσεις. Το μνημόνιο προβλέπει νομοθετική παρέμβαση με την οποία θα επιτρέπονται απολύσεις πέραν του επιτρεπόμενου σήμερα μηνιαίου ορίου για επιχειρήσεις οι οποίες βρίσκονται σε αναδιάρθρωση.
Η συζήτηση για το θέμα δεν προχώρησε ιδιαίτερα σε σύγκριση με ανάλογες συναντήσεις που είχαν γίνει τον περασμένο Δεκέμβριο. Το Υπουργείο Εργασίας επέμεινε και χθες ότι οι ομαδικές απολύσεις μπορούν να εγκρίνονται από τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας αν πληρούνται οι συνθήκες που προβλέπουν την αναδιάρθρωση μιας επιχείρησης.
Απέρριψαν δε, για άλλη μια φορά, την ιδέα της κύρωσης με νόμο της διευκόλυνσης αυτής για τις επιχειρήσεις. «Η νομοθέτηση ενός τέτοιου μέτρου θα ήταν παγκόσμια πρωτοτυπία», έλεγαν χθες πηγές του υπουργείου.