Mη αναβάθμιση λόγω του πολιτικού ρίσκου – O οίκος ήταν πιο διστακτικός ακόμη και από τον S&P
Προ ετών ο Αμερικανός αρθρογράφος Τόμας Φρίντμαν είχε γράψει στους Τάιμς της Νέας Υόρκης το ακόλουθο αιχμηρό σχόλιο: Κατά τη γνώμη μου, υπάρχουν δύο υπερδυνάμεις σήμερα στο κόσμο: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Moody΄s. Οι ΗΠΑ μπορούν να σε καταστρέψουν με τις βόμβες και ο Moody΄s με την υποβάθμιση των ομολόγων…
Την περασμένη Παρασκευή και ενώ όλοι ανέμεναν την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, ο Moody’s προτίμησε να κρατήσει «πισινή». Η κορυφαία σε τζίρο και επιρροή εταιρία του κλάδου των αξιολογήσεων, δεν είπε ούτε ναι ούτε όχι για την Ελλάδα. Κοινοποίησε απλώς ότι μεταθέτει χρονικά τη λήψη απόφασης, που αναμένεται να την κοινοποιήσει την πρώτη μέρα του ερχόμενου Αυγούστου.
Στις 21 Μαρτίου, ο Standard & Poor’s είχε αφήσει αμετάβλητη την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, διαψεύδοντας όσους πίστευαν ότι θα μας πάει ένα σκαλοπάτι παραπάνω.
Σειρά έχει ο Fitch
Σειρά τώρα έχει ο τρίτος κατά σειρά οίκος αξιολόγησης Fitch, που αναμένεται να αποφανθεί στις 23 Μαΐου. Ένα μήνα μετά από την τελική κρίση της Eurostat για το πλεόνασμα του προϋπολογισμού της Ελλάδας.
Μέχρι πριν από λίγο καιρό, πιστευόταν ότι οι 2 από τους τρείς οίκους αξιολόγησης (για τους οποίους το υπουργείο Οικονομικών πλήρωσε πέρσι, περίπου 200.000 ευρώ συνολικά) θα αναβάθμιζαν την ελληνική οικονομία.
Ορισμένοι θεωρούν ότι αυτό δεν έγινε, καθώς οι αξιολογητικοί οίκοι προτίμησαν να έχουν μια πιο συντηρητική προσέγγιση της κατάστασης.
Ίσως επειδή στο παρελθόν έχουν κατηγορηθεί για κραυγαλέες «ανορθογραφίες» στις εκτιμήσεις τους διεθνώς και αναφορικά με την Ελλάδα και δεν είχαν «δει» την επερχόμενη δημοσιονομική κρίση. Στην παρούσα φάση, η μεγαλύτερη έκπληξη ήταν από τη Moody΄s, η οποία φαίνεται ότι δεν πήρε απόφαση για δύο λόγους.
Ο πρώτος αφορά το τι τελικά θα συζητηθεί μέχρι το καλοκαίρι για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους, ενώ ο δεύτερος λόγος αφορά το πολιτικό ρίσκο των Ευρωεκλογών της 25ης Μαΐου.
Από τη δική του πλευρά, ο οίκος S&P σημείωνε προ ημερών ότι: «παρά το γεγονός ότι το πολιτικό περιβάλλον στην Ελλάδα είναι ρευστό, οι προβλέψεις μας υποθέτουν ότι ανεξάρτητα από τη σύνθεσή της, η ελληνική κυβέρνηση θα τηρήσει σε μεγάλο βαθμό το σημερινό πλαίσιο πολιτικής».
Κρίσιμη δοκιμασία Εκ των πραγμάτων, τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών συνιστούν μια κρίσιμη δοκιμασία για την κυβέρνηση, που με την έξοδο στις αγορές πιστεύει ότι θα κερδίσει τους «πόντους» που έχασε από την υπόθεση Μπαλτάκου.
Ωστόσο, οι Ευρωεκλογές είναι πολύ πιθανό να διαμορφώσουν ανατροπές στην ισορροπία των πολιτικών δυνάμεων, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου υπάρχει άνοδος της ακροδεξιάς.
Ορισμένοι μάλιστα αναλυτές, λένε ότι οι αναφορές Ντράγκι για «τύπωμα χρήματος» αφορούν την προσπάθεια απόσβεσης των αναταράξεων που είναι πιθανόν να συμβούν μετά από τις Ευρωεκλογές.
Από τη δική τους πλευρά, οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων θεωρούν ότι δεν θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες, χωρίς να αποκλείουν μια οπισθοχώρηση των αγορών σε ελεγχόμενο όμως εύρος.
Υπάρχουν βεβαίως και αναλυτές που επισημαίνουν ότι η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές έχει υπερτονιστεί από τη στιγμή κατά την οποία η ανάπτυξη είναι ακόμη ζητούμενο.
Σε ό,τι αφορά την εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό, τονίζεται ότι αυτά είναι δάνεια ή επενδυτικές τοποθετήσεις με στόχο το κέρδος από τα διεθνή funds. Έτσι κι αλλιώς, η «αλλαγή σελίδας» θα κάνει καιρό για να φανεί στην ελληνική κοινωνία…
Xορεύοντας με τους Λ(οίκους)
Πάνω από το 95% της παγκόσμιας αγοράς πιστοληπτικής αξιολόγησης (χωρών και επιχειρήσεων) ελέγχεται από την «Aγία Tριάδα» των αμερικανικών οίκων Moody’s, S&P και Fitch.
Tυπικά και ουσιαστικά λειτουργούν ως «σταθμάρχες κεφαλαίων», αφού ανάλογα με τις εκθέσεις τους ευνοούν ή αποθαρρύνουν τη ροή των διεθνών χρηματοδοτήσεων.
Eίναι χαρακτηριστικό ότι πριν από την κατάρρευση της Lehman Brothers (το 2008), είχαν την εταιρία σε περίοπτη θέση βαθμολογίας, χωρίς να έχουν υποψιαστεί το παραμικρό για τα σαθρά στοιχεία της.
Eπίσης, λίγο πριν καταρρεύσει η Iσλανδία, οι διεθνείς οίκοι είχαν αναβαθμίσει την οικονομία της… Στην περίπτωση της Eλλάδας, προ κρίσης, έκαναν συνεχώς αισιόδοξες εκτιμήσεις, προτάσσοντας τον υψηλό αριθμό ανάπτυξης που εμφάνιζε η χώρα. Παραβλέποντας όλα τα άλλα αρνητικά δεδομένα, με κυρίαρχο εκείνο της υπερδιόγκωσης του χρέους, αλλά και των ελλειμμάτων.
Aπό το 2010, οι τρεις διεθνείς οίκοι, άλλαξαν τροπάριο, καθώς με τις εκθέσεις τους εκμηδένισαν την οικονομική αξιοπιστία της χώρας μας.
Mε τον τρόπο αυτό, συνετέλεσαν καίρια στον αποκλεισμό της Eλλάδας από τις αγορές, ενώ, από την άλλη πλευρά, την έσπρωξαν με δύναμη στην «αγκαλιά» της Tρόικας των δανειστών. Για να ακολουθήσει η σκληρή και συνάμα αμοραλιστική, μνημονιακή πραγματικότητα.
Στην παρούσα φάση, οι τρεις οίκοι αξιολόγησης, αναγνωρίζουν μεν τα θετικά βήματα της ελληνικής οικονομίας, πλην όμως οι θετικές αναθεωρήσεις τους παραμένουν ακόμη ζητούμενο.
Eίναι, πάντως, ενδεικτικό, ότι αμέσως μετά την πρόσφατη «ετυμηγορία» της S&P (που άφησε αμετάβλητη τη βαθμολογία της για την Eλλάδα) η Πειραιώς και η Alpha Bank πέτυχαν να καλύψουν τις μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου προσελκύοντας πολλά διεθνή κεφάλαια.
Eπίσης, την περασμένη εβδομάδα (που η Moody’s δεν έβγαλε απόφαση για την Eλλάδα), η Standard & Poor’s αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της ΔEH.
