«Ο τρέχων εκλογικός κύκλος δημιουργεί αβεβαιότητα και έχει οδηγήσει σε αναμονή επιχειρήσεις και νοικοκυριά για τη λήψη ορισμένων αποφάσεων». Αυτό επισημαίνει μεταξύ των άλλων στην τριμηναία έκθεσή του το ΙΟΒΕ, στην οποία αναφέρει ότι το 2013 μπορεί να είναι πράγματι το τελευταίο έτος ύφεσης στην τρέχουσα κρίση.
Η επιστροφή στην ανάπτυξη από το τρέχον έτος είναι πια ένας στόχος εφικτός, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ αλλά η επίτευξη μιας ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα σταθερής και σε υψηλό επίπεδο δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη δημιουργία συνθηκών που να προσελκύουν τους επενδυτές και χωρίς ουσιαστική αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας.
Ένας από τους παράγοντες που θα καθορίσουν το εάν και πόσο θα αυξηθεί φέτος το ΑΕΠ είναι η δραστηριότητα του τουριστικού κλάδου.
Πάντως, η ιδιωτική κατανάλωση εκτιμάται ότι θα περιοριστεί και φέτος αλλά σε μικρό βαθμό, κατά 1,5-2%, σε αντίθεση με την περυσινή συρρίκνωσή της κατά 6%, ενώ οι περικοπές στις καταναλωτικές δαπάνες του δημόσιου τομέα εκτιμάται ότι θα είναι μικρότερες από ότι το 2013, περίπου 3%.
Στο σκέλος των δημόσιων δαπανών για επενδυτικούς σκοπούς, από τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία υλοποίησης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων προκύπτει επιτάχυνσή του σε σχέση με πέρυσι, κατά 80% στο πρώτο δίμηνο του 2014. Η συμβολή του δημόσιου τομέα στις επενδύσεις θα ενισχυθεί και από τη μεγαλύτερη δραστηριότητα του ΤΑΙΠΕΔ, όπως εκτιμά το ΙΟΒΕ. Ωστόσο, δεδομένου του εύρους των προγραμματισμένων για φέτος ενεργειών, ο βαθμός υλοποίησης είναι χαμηλός, με αποτέλεσμα να θεωρείται αμφίβολη η επίτευξη όλων των στόχων για φέτος, όπως αναφέρεται στην έκθεση του ΙΟΒΕ. Παρ’ όλα αυτά οι οι επενδύσεις εκτιμάται ότι θα αυξηθούν εφέτος, κατά περίπου 5-8%.
Σε ότι αφορά στην ανεργία το ΙΟΒΕ προβλέπει ότι αναμένεται υποχώρησή της το τρέχον έτος, για πρώτη φορά από το 2008. Αυτή η εξέλιξη θα προέλθει από την αναθέρμανση της παραγωγικής δραστηριότητας και διευκολύνεται από τις διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά εργασίας την τελευταία διετία, στις οποίες προστέθηκαν πρόσφατα όσες αποφασίστηκαν από τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα (πχ. μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3,9%).
Συγκεκριμένα εκτιμά ότι η ανεργία το 2014 θα διαμορφωθεί φέτος περίπου μια ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερα από πέρυσι, στο 26%.
Στην ίδια έκθεση σημειώνεται επίσης ότι η προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι καθοριστική προκειμένου το παραγωγικό σύστημα της χώρας να λειτουργήσει αποδοτικότερα και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Η άρση των εμποδίων στη λειτουργία αγορών αγαθών και υπηρεσιών δύναται να συμβάλλει δραστικά στη βελτίωση των συνθηκών ανταγωνισμού στις αγορές.
Δεδομένου επίσης ότι οι περιοχές μεταρρυθμίσεων είναι σε σημαντικό βαθμό αλληλένδετες, πχ. το άνοιγμα των αγορών και η διευκόλυνση πραγματοποίησης επενδύσεων, το πολλαπλασιαστικό όφελος για την οικονομία και την κοινωνία θα μπορούσε δυνητικά να είναι πολύ υψηλό.
Στην ίδια έκθεση αναφέρεται επίσης ότι τα εμπειρικά αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με αξιόπιστο τρόπο μπορεί σταδιακά να οδηγήσει την οικονομία σε υψηλότερα επίπεδα προϊόντος και απασχόλησης, μέσω της ευκαμψίας στις αγορές και στο σύστημα τιμών που οι μεταρρυθμίσεις αυτές συνεπάγονται. Επιπλέον, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η συστηματική προώθηση των μεταρρυθμίσεων σε ένα μεγάλο εύρος τομέων της οικονομίας μπορεί να εξασφαλίσει σημαντική βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς της.
Ωστόσο η επιχειρηματικότητα συνεχίζει να συναντά και άλλα εμπόδια ή ανασταλτικούς παράγοντες στην επενδυτική δραστηριότητα, όπως η χαμηλή ζήτηση, το μεταβαλλόμενο φορολογικό σύστημα, οι περιορισμοί εισόδου και οι στρεβλώσεις στην ανταγωνιστική λειτουργία σε κλάδους και επαγγέλματα. Ως προς το τελευταίο ζήτημα, λήφθηκαν σχετικές αποφάσεις κατά την πρόσφατη αξιολόγηση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής.
Τέλος, στο ζήτημα του χρέους, το ΙΟΒΕ σημειώνει ότι το χρηματοδοτικό κενό για τα επόμενα χρόνια αναμένεται να περιοριστεί περαιτέρω από τις διαπραγματεύσεις για το ελληνικό χρέος με τους εταίρους στην Ευρωζώνη, μάλλον στις αρχές του φθινοπώρου.