Τι προβλέπει στην έκθεσή της η Bank of America Merrill Lynch
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση των οικονομολόγων της Bank of America Merrill Lynch, τύπωση χρήματος συνολικού ύψους 1 τρισ. ευρώ, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θα ήταν αρκετό για να δοθεί ένα σθεναρό σήμα αξιοπιστίας προς τις διεθνείς Αγορές.
Ο αμερικανικός οίκος θεωρεί πως ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE, όπως επισήμως ονομάζεται το τύπωμα χρήματος στη γλώσσα των κεντρικών τραπεζών) είναι απίθανο πριν από το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Στην περίπτωση που σημειωθεί κάποια αρνητική έκπληξη από το μέτωπο του πληθωρισμού, κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, τότε η ΕΚΤ αναμένεται να απαντήσει -σε πρώτη φάση- με μειώσεις των επιτοκίων της. “Μόνο εάν ο πληθωρισμός δεν καταφέρει να ενισχυθεί σύμφωνα με τα όσα περιμένει η ΕΚΤ, κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους, θα περιμέναμε να εφαρμοστεί το QE”, αναφέρουν χαρακτηριστικά οι αναλυτές.
Και προειδοποιούν ότι το πρόγραμμα τυπώματος χρήματος της ΕΚΤ θα πρέπει να είναι ύψους 1 τρισ. δολαρίων για να φέρει αποτέλεσμα. Όπως εξηγούν, ο ισολογισμός των κεντρικών τραπεζών τόσο των ΗΠΑ όσο και της Βρετανίας διευρύνθηκε κατά 20% του ΑΕΠ στο πλαίσιο του προγράμματος QE που εφαρμόστηκε στις χώρες αυτές. Μία αντίστοιχη διεύρυνση του ισολογισμού της ΕΚΤ θα σήμαινε ότι η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να αγοράσει στοιχεία ενεργητικού συνολικού ύψους 2 τρισ. ευρώ.
Με βάση άλλο κριτήριο, η Bank of America Merrill Lynch διαπιστώνει ότι η Fed αγόρασε τίτλους που ισοδυναμούν στο 30% των αμερικανικών κρατικών ομολόγων σε κυκλοφορία, ενώ η Τράπεζα της Αγγλίας αγόρασε τίτλους ίσους με το 23% των βρετανικών κρατικών ομολόγων. Με βάση αυτά τα νούμερα, η ΕΚΤ θα πρέπει να αγοράσει τίτλους αξίας 1,1 τρισ. ευρώ συνολικά, ή άνω των 200-600 δισ. ευρώ κατά τον πρώτο χρόνο του προγράμματός της.
Συμπερασματικά, ο οίκος τονίζει πως η ΕΚΤ θα πρέπει να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα QE ύψους τουλάχιστον 75 δισ. ευρώ το μήνα (εκ των οποίων τα 40 δισ. ευρώ θα πρέπει να αφορούν την αγορά κρατικών ομολόγων) για να επιτύχει τους στόχους της.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η εκτίμηση της Bank of America Merrill Lynch ότι η προοπτική του τυπώματος χρήματος από την ΕΚΤ και οι επιπτώσεις ενός τέτοιου προγράμματος δεν έχουν ενσωματωθεί παρά ελάχιστα στις τρέχουσες τιμές των ομολόγων στην Ευρώπη. Και αυτό, παρά το δυναμικό ράλι του τελευταίου διαστήματος, που πολλοί αναλυτές σχετίζουν με τα σενάρια περί QE.
Στο πλαίσιο αυτό, ο οίκος προβλέπει σημαντική περαιτέρω συρρίκνωση των spreads, με την ανακοίνωση του προγράμματος της ΕΚΤ. Κάτι τέτοιο θα ωφελήσει ιδιαίτερα τις χώρες της περιφέρειας και κυρίως την Ελλάδα, η οποία έχοντας βγει στις αγορές ομολόγων για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια, εκμεταλλευόμενη τις προσδοκίες του QE, χρειάζεται ένα νέο καταλύτη για να επαναλάβει την επιτυχία αυτή και στις εκδόσεις ομολόγων που σχεδιάζει για το επόμενο διάστημα.
Παρόλα αυτά, η BofA ML προειδοποιεί πως εφόσον η ΕΚΤ δεν προχωρήσει τελικά στο τύπωμα χρήματος, το ενδεχόμενο μιας απογοήτευσης στην αγορά των ομολόγων, που κυρίως θα πλήξει τις χώρες της περιφέρειας, είναι υπαρκτό. Η περιφέρεια είναι περισσότερο εκτεθειμένη απέναντι σε αυτό τον κίνδυνο, εξαιτίας των υψηλών επιπέδων των χρεών της, τα οποία κινδυνεύουν να γίνουν ακόμα υψηλότερα εξαιτίας του αποπληθωρισμού.
Πάντως, χωρίς να είναι σε θέση να γνωρίζει τις τελικές λεπτομέρειες του σχεδίου που αναμένεται να ακολουθήσει η ΕΚΤ, η BofA ML εκτιμά ότι οι επιπτώσεις του στις αγορές ομολόγων θα είναι οι εξής:
– Σημαντικές υπεραποδόσεις των ευρωπαϊκών ομολόγων έναντι των αμερικανικών.
– Συνέχεια στη συρρίκνωση των spreads της περιφέρειας, με βάση την εκτίμησή της ότι ένα σημαντικό μέρος του προγράμματος θα αφορά τα κρατικά ομόλογα.
– Πτώση των επιτοκίων για την Ιταλία και τη Γαλλία, τα οποία έτσι και αλλιώς φαίνονται πολύ υψηλά.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της επόμενης μέρας για το ευρώ, ο οίκος τονίζει πως αυτό είναι πολύ σύνθετο, όμως εκτιμά πως το πιθανότερο αποτέλεσμα του προγράμματος QE θα είναι μια εξασθένηση του νομίσματος. Σε κάθε περίπτωση, οι τελικές επιπτώσεις για το ευρώ θα εξαρτηθούν από το μέγεθος του προγράμματος αλλά και τα όσα θα ανακοινώσει η ΕΚΤ.
Ένα μεγάλο πρόγραμμα τυπώματος χρήματος, με μια ισχυρή δέσμευση της ΕΚΤ για περαιτέρω μέτρα έως ότου επιτευχθεί ο στόχος του πληθωρισμού, εκτιμάται ότι θα είναι αυτό που θα ασκήσει τις μεγαλύτερες πιέσεις στο κοινό νόμισμα.
Αντίθετα, ένα μικρό πρόγραμμα QE με μεικτά μηνύματα εκ μέρους της ΕΚΤ σχετικά με την αντίδρασή της στην περίπτωση που ο πληθωρισμός παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα, δεν αναμένεται να έχουν κάποια αξιοσημείωτη και διατηρήσιμη επίπτωση στην ισοτιμία.
Μάλιστα, στην περίπτωση που η ΕΚΤ εφαρμόσει τελικά ένα πρόγραμμα τυπώματος χρήματος αποκλειστικά μέσω ιδιωτικών assets (τιτλοποιήσεων δανείων κτλ), τότε, δεν αποκλείεται το ευρώ να κινηθεί ανοδικά, τονίζει η BofA ML. Εξάλλου, άλλα μέτρα που έχει λάβει η ΕΚΤ στο παρελθόν για τη στήριξη του τραπεζικού κλάδου, έχουν αποδειχθεί ευνοϊκά για την ισοτιμία του νομίσματος, υπενθυμίζει.
Στο μέτωπο των χρηματιστηρίων, ο οίκος εκτιμά ότι το πρόγραμμα τυπώματος χρήματος θα ωφελήσει τους αμυντικούς κλάδους που εμφανίζουν υψηλή εξαγωγική δραστηριότητα. Οι κλάδοι της υγείας, των τροφίμων και ποτών και του αερίου-πετρελαίου αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν.