Η ανάπτυξη στην ΕΕ αργεί να ανακάμψει, αλλά ο πληθωρισμός χαλαρώνει ταχύτερα, τονίζει η Επιτροπή στις χειμερινές ενδιάμεσες οικονομικές προβλέψεις που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα.
Μετά την υποτονική ανάπτυξη το 2023, η οικονομία της ΕΕ εισήλθε στο 2024 με ασθενέστερη βάση από ό,τι αναμενόταν. Η Επιτροπή αναθεωρεί την ανάπτυξη τόσο στην ΕΕ όσο και στην ευρωζώνη ελαφρώς προς τα κάτω: σε 0,5% το 2023, από 0,6% που προβλεπόταν στις φθινοπωρινές προβλέψεις και σε 0,9% (από 1,3%) στην ΕΕ και 0,8% (από 1,2 %) στην ευρωζώνη το 2024. Το 2025, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να επεκταθεί κατά 1,7% στην ΕΕ και 1,5% στη ζώνη του ευρώ.
Από την άλλη, ο πληθωρισμός, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής, αναμένεται να επιβραδυνθεί ταχύτερα από ό,τι προβλεπόταν το φθινόπωρο. Στην ΕΕ, ο πληθωρισμός του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) προβλέπεται να μειωθεί από 6,3% το 2023 σε 3% το 2024 και 2,5% το 2025. Στη ζώνη του ευρώ, αναμένεται να επιβραδυνθεί από 5,4% το 2023 σε 2,7 % το 2024 και σε 2,2% το 2025.
Η ανάπτυξη στην ΕΕ αναμένεται ότι θα τονωθεί το 2024 έπειτα από ένα αδύναμο ξεκίνημα της χρονιάς.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το 2023 η ανάπτυξη συγκρατήθηκε από τη διάβρωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, την ισχυρή νομισματική σύσφιξη, τη μερική απόσυρση της δημοσιονομικής στήριξης και τη μείωση της εξωτερικής ζήτησης. Μετά την ελάχιστη αποφυγή τεχνικής ύφεσης το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, οι προοπτικές για την οικονομία της ΕΕ το πρώτο τρίμηνο του 2024 παραμένουν αδύναμες. Ωστόσο η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να επιταχυνθεί σταδιακά φέτος. Καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να υποχωρεί, η αύξηση των πραγματικών μισθών και η ανθεκτική αγορά εργασίας θα πρέπει να υποστηρίξουν την ανάκαμψη της κατανάλωσης. Οι επενδύσεις πρόκειται να ωφεληθούν από τη σταδιακή χαλάρωση των πιστωτικών συνθηκών και τη συνέχιση της εφαρμογής της διευκόλυνσης ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF). Επιπλέον οι εμπορικές συναλλαγές με ξένους εταίρους αναμένεται να ομαλοποιηθούν, έπειτα από αδύναμες επιδόσεις πέρυσι.
Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να σταθεροποιηθεί από το δεύτερο εξάμηνο του 2024 έως το τέλος του 2025.
Η πτώση του πληθωρισμού το 2023 ήταν ταχύτερη από ό,τι αναμενόταν, κυρίως λόγω της πτώσης των τιμών της ενέργειας. Καθώς η δραστηριότητα καθυστέρησε, η χαλάρωση των πιέσεων στις τιμές το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους επεκτάθηκε και σε άλλα αγαθά και υπηρεσίες.
Τα χαμηλότερα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα πληθωρισμού τους τελευταίους μήνες, οι χαμηλότερες τιμές των βασικών εμπορευμάτων της ενέργειας και η ασθενέστερη οικονομική δυναμική έθεσαν τον πληθωρισμό σε μια πιο απότομη πτωτική πορεία από ό,τι αναμενόταν στις φθινοπωρινές προβλέψεις. Βραχυπρόθεσμα, ωστόσο, η λήξη των μέτρων ενεργειακής στήριξης στα κράτη μέλη και το υψηλότερο κόστος αποστολής μετά τις διαταραχές του εμπορίου στην Ερυθρά Θάλασσα αναμένεται να ασκήσουν ορισμένες ανοδικές πιέσεις στις τιμές, χωρίς να εκτροχιάσουν τη διαδικασία μείωσης του πληθωρισμού. Μέχρι το τέλος του προβλεπόμενου ορίζοντα, ο πληθωρισμός της ζώνης του ευρώ αναμένεται να σημειώσει άνοδο ακριβώς πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ, με τον πληθωρισμό της ΕΕ να είναι υψηλότερος.
Τέλος, η Επιτροπή υπογραμμίζει την αυξημένη αβεβαιότητα, που περιβάλλει τις οικονομικές της προβλέψεις, εν μέσω γεωπολιτικών εντάσεων και του κινδύνου περαιτέρω διεύρυνσης της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή. «Η αύξηση του κόστους ναυτιλίας στον απόηχο των διαταραχών του εμπορίου στην Ερυθρά Θάλασσα αναμένεται να έχει οριακή μόνο επίδραση στον πληθωρισμό», εκτιμά η Επιτροπή, ενώ παράλληλα τονίζει ότι «περαιτέρω διαταραχές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέα σημεία συμφόρησης στον εφοδιασμό που θα μπορούσαν να πνίξουν την παραγωγή και να ανεβάσουν τις τιμές».
Εσωτερικά, οι κίνδυνοι για τις βασικές προβλέψεις για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό συνδέονται με το αν η κατανάλωση, η αύξηση των μισθών και τα περιθώρια κέρδους υπολειτουργούν ή υπερβαίνουν τις προσδοκίες, και με το πόσο υψηλά επιτόκια παραμένουν, για πόσο χρονικό διάστημα. Οι κλιματικοί κίνδυνοι και η αυξανόμενη συχνότητα ακραίων καιρικών φαινομένων συνεχίζουν επίσης να αποτελούν απειλές, σύμφωνα με την Επιτροπή.