Πολύ ακριβά πληρώνει η Ελλάδα το τρομερά ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο, σύμφωνα με το πόρισμα της Κομισιόν για την ελληνική οικονομία: η απώλεια σε όρους ΑΕΠ ήταν 1,4% φέτος ή 3,3 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια, αν είχαμε λύσει το πρόβλημα στο εξωτερικό ισοζύγιο, αντί για ρυθμό ανόδου του ΑΕΠ 2,1% φέτος (που αναμένουν οι Βρυξέλλες), θα είχαμε την ελληνική οικονομία να τρέχει με ρυθμό 3,5%, δημιουργώντας τελείως διαφορετικές προοπτικές για άνοδο εισοδημάτων και ευημερίας.
Αλλά και τα τελευταία στοιχεία που ανακοινώθηκαν εγχωρίως από την ΤτΕ και από την ΕΛ.ΣΤΣΤ. δείχνουν ότι το πρόβλημα συνεχώς διογκώνεται: το έλλειμμα αναμένεται μεγαλύτερο το 2025 και ο τουρισμός, σύμφωνα με το ΥΠΕΘΟ, ναι μεν κλείνει λίγο την πληγή, αλλά πλέον τείνει να αυξάνεται με πιο χαμηλό ρυθμό ή και να δέχεται πιέσεις σε κάποιες περιοχές.
Το καμπανάκι Κομισιόν
Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που περιλαμβάνονται στο πόρισμα με τις φθινοπωρινές εκτιμήσεις, δείχνουν πως το εξωτερικό ισοζύγιο αγαθών από έλλειμμα στο 14,7% του ΑΕΠ φέτος θα διευρυνθεί σε έλλειμμα 14,8% το 2025 και 14,9% το 2026. Αλλά και το συνολικότερο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα παραμένει έντονα ελλειμματικό, στο 7,1% του ΑΕΠ φέτος, με διεύρυνση στο 7,5% του ΑΕΠ το 2025. Πρόκειται για μια επίδοση η οποία είναι από τις χειρότερες σε ευρωπαϊκό επίπεδο και δείχνει την ευαλωτότητα της ελληνικής οικονομίας.
Η επιτροπή αναφέρει πως μεν η ανάπτυξη θα παραμείνει εύρωστη στην Ελλάδα, βασιζόμενη κυρίως στην εγχώρια ζήτηση, αλλά «οι καθαρές εξαγωγές επιβραδύνουν την ανάπτυξη». Η άνοδος των εισαγωγών, που συνοδεύτηκε από υποτονική αύξηση των εξαγωγών, προκάλεσε, όπως εξηγούν, την ενίσχυση στο άνοιγμα των καθαρών εξαγωγών. Πάντως, και για το 2025 αναμένεται ισχυρή εγχώρια ζήτηση, λόγω της αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ και της επιτάχυνσης των επενδύσεων, καθώς θα ωριμάζει το Ταμείο Ανάκαμψης. Αλλά η αύξηση των εισαγωγών προβλέπεται να παραμείνει ισχυρή, δεδομένου του υψηλού εισαγωγικού περιεχομένου των επενδύσεων…
Ισοζύγιο πληρωμών
Στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2024 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2023, λόγω της επιδείνωσης του ισοζυγίου αγαθών και σε μικρότερο βαθμό του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων, που αντισταθμίστηκε μερικώς από τη βελτίωση κυρίως του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων, καθώς και του ισοζυγίου υπηρεσιών, αναφέρει η ΤτΕ. Αναλυτικά, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 1 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 7,7 δισ. ευρώ. Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε λόγω της αύξησης των εισαγωγών και της ταυτόχρονης μείωσης των εξαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 2,7% ( 3,3% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 1,9% (3,3% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μικρή μείωση κατά 0,6%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές κατέγραψαν αύξηση κατά 3,5% ( 3,3% και 3,6% σε σταθερές τιμές, αντίστοιχα). Από την άλλη πλευρά, το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και σε μικρότερο βαθμό του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών κατέγραψε μικρή μείωση. Να σημειωθεί, όμως, πως οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 9,3%, αλλά οι σχετικές εισπράξεις κατά 4,1%, δείγμα των πιέσεων που έχουν αρχίσει να φαίνονται το τελευταίο διάστημα.
Πιέσεις δείχνει η ΕΛ.ΣΤΑΤ.
Οι πιέσεις φαίνονται και στις μετρήσεις της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Στο σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου των καταλυμάτων, ο κύκλος εργασιών το τρίτο τρίμηνο 2024 ανήλθε σε 6,18 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 6,9% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο 2023, όπου είχε ανέλθει σε 5,8 δισ. ευρώ. Η αύξηση στον κύκλο εργασιών το τρίτο τρίμηνο ήταν μόνο 3,3% στην Περιφέρεια Αττικής, ενώ η μεγαλύτερη μείωση καταγράφηκε στη Σαντορίνη (9,9%), ενώ μείωση 5,9% υπήρξε στη Μύκονο.
Χειρότερη είναι η εικόνα για τις επιχειρήσεις του κλάδου των υπηρεσιών εστίασης: ο κύκλος εργασιών το τρίτο τρίμηνο ανήλθε σε 3,7 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση μόνο κατά 0,2%. Η μεγαλύτερη μείωση καταγράφηκε στην Περιφερειακή Ενότητα Μυκόνου (8,4%)…
«Κλειδί» τα έσοδα από τον τουρισμό
Στα 21,5 δισ. ο στόχος του ΥΠΕΘΟ φέτος
Το ζήτημα είναι πως όσο περνά ο καιρός και ολοκληρώνεται η επιστροφή του τουριστικού τζίρου στα επίπεδα προ πανδημίας θα επιβραδύνεται ο ρυθμός με τον οποίο θα αυξάνουν τα τουριστικά έσοδα, κι έτσι θα καλύψουν την τρύπα που προκαλούν οι ελλειμματικές εμπορικές ροές. Το καλό σενάριο, στο οποίο στηρίζεται το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας στον νέο Προϋπολογισμό, είναι να αυξάνονται τα έσοδα κατά 1 δισ. ευρώ ετησίως. Δηλαδή στα 21,5 δισ. ευρώ φέτος και στα 22,5 δισ. ευρώ το 2026.
Αυτό προϋποθέτει πως τους τελευταίους μήνες του έτους θα αναστραφεί η κακή πορεία του προηγούμενου διαστήματος, κάτι το οποίο δεν είναι δεδομένο, όπως φαίνεται από τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος αλλά και της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Πέρα από το στοίχημα της διεύρυνσης της τουριστικής σεζόν, μεγάλο «αγκάθι» είναι και ο ανταγωνισμός στη λεκάνη της Μεσογείου, καθώς η ακρίβεια που διατήρησε το προηγούμενο διάστημα τους αυξημένους τζίρους πλέον -εξηγούν αρμόδιοι φορείς- μπορεί να έχει διαφορετική επίπτωση, όπως ήδη φαίνεται σε Μύκονο και Σαντορίνη…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 22/11/2024)