Οι προειδοποιήσεις μεγάλων οίκων ότι ίσως και να μην πετύχει το «φάρμακο» παροχής φθηνών δανείων στις ΜμΕ
Το σχέδιο του Mario Draghi για να αντιμετωπίσει την πιστωτική ασφυξία, που πλήττει κυρίως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της ευρωπαϊκής περιφέρειας, κινδυνεύει να μην επιτύχει το στόχο του, προειδοποιούν οι μεγάλοι οίκοι.
Ενώ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ισχυρίζεται ότι το πρόγραμμα παροχής φθηνών δανείων ύψους 1 τρισ. ευρώ στις τράπεζες δίνει κίνητρα για να αυξηθούν οι χορηγήσεις προς την πραγματική οικονομία, οι αναλυτές από την Barclays έως τη Morgan Stanley εκφράζουν αμφιβολίες για το κατά πόσο θα δουλέψει. Μάλιστα, όπως λένε, το μέτρο επιτρέπει στις τράπεζες να πάρουν τα φθηνά δάνεια, χωρίς να συμβάλλουν στην πιστωτική επέκταση.
Όπως ανακοίνωσε ο Draghi σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου του, τα πρώτα φθηνά δάνεια του λεγόμενου προγράμματος TLTRO θα δοθούν στις 18 Σεπτεμβρίου και στις 11 Δεκεμβρίου του 2014, ενώ οι τράπεζες μπορούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα μόνες τους ή σε ομάδες.
Όπως εκτίμησε ο Draghi, το πρόγραμμα θα έχει σημαντική επίδραση στην οικονομία και τον πληθωρισμό, αλλά το συγκεκριμένο αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από το ύψος των δανείων που θα αποφασίσουν να λάβουν οι τράπεζες. Μάλιστα, προκειμένου να έχει το μεγαλύτερο δυνατό αποτέλεσμα το πρόγραμμα, προβλέπεται ότι εάν κάποια τράπεζα δεν εμφανίσει αύξηση των χορηγήσεών της, θα πρέπει να αποπληρώσει πρόωρα τα φθηνά δάνεια που πήρε από την ΕΚΤ.
Όμως, οι οικονομολόγοι δε δείχνουν να πείθονται. «Δεν πρόκειται για μαγική λύση. Κάθε κίνητρο που δίνεται στις τράπεζες για να δανείσουν είναι καλό, αλλά δεν θα έλεγα ότι έχω καθησυχαστεί ότι η πιστωτική επέκταση θα βελτιωθεί», λέει ο Philippe Gudin, επικεφαλής οικονομολόγος της Barclays για την Ευρώπη.
Η Morgan Stanley προειδοποιεί ότι η ροή πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία δεν θα βελτιωθούν δραματικά. Και αυτό γιατί:
* Οταν ένα αντίστοιχο πρόγραμμα εφαρμόστηκε στη Βρετανία, οι τράπεζες δανείστηκαν 40 δισ. στερλίνες από την Τράπεζα της Αγγλίας το 2013, αλλά τα δάνεια προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ήταν παρόλα αυτά μειωμένα.
* Η ζήτηση για δάνεια παραμένει χαμηλή, καθώς σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Morgan Stanley, η αδυναμία των πιστώσεων οφείλεται κατά δύο τρίτα στη χαμηλή ζήτηση (και όχι στην απόρριψη αιτημάτων από τις τράπεζες).
* Πολλές τράπεζες κινούνται επιφυλακτικά εν όψει των stress tests και επομένως δεν θα θελήσουν να δώσουν δάνεια πριν από αυτό το κρίσιμο ορόσημο για τον κλάδο.
«Είναι απίθανο ότι οι εταιρίες που δεν είχαν πρόθεση να επενδύσουν, θα αρχίσουν να το κάνουν τώρα. Δεν είναι ξεκάθαρο ότι οι τράπεζες στις χώρες της περιφέρειας, όπου το χρέος του ιδιωτικού τομέα πρέπει να μειωθεί περαιτέρω, είναι σε θέση να επιστρέψουν σε σταθερή ή θετική πιστωτική επέκταση σε ένα χρόνο από τώρα», λέει ο Marco Valli, επικεφαλής οικονομολόγος της UniCredit.