Το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού για τον Ιανουάριο του 2025 ανήλθε σε 1,98 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τον στόχο των 1,4 δισ. ευρώ. Πρόκειται για θετική εξέλιξη, δεδομένων των στόχων που είχαν τεθεί στην αρχική εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού.
Αύξηση φορολογικών εσόδων
Η αυξημένη επίδοση του πρωτογενούς πλεονάσματος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των φορολογικών εσόδων. Τα έσοδα αυτά παρουσίασαν αύξηση κατά 314 εκατ. ευρώ, ήτοι 5,6% υψηλότερα από τον προγραμματισμένο στόχο. Σχεδόν το μισό από το ποσό της υπέρβασης προήλθε από τον ΦΠΑ, υπογραμμίζοντας τη σημαντική συνεισφορά του φόρου αυτού στα κρατικά έσοδα.
Στοιχεία εκτέλεσης προϋπολογισμού
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για τον Ιανουάριο του 2025, το συνολικό πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα 758 εκατ. ευρώ, υπερβαίνοντας τον στόχο των 200 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει ετεροχρονισμένες πληρωμές και επιχορηγήσεις που δεν επηρεάζουν το τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Αν εξαιρεθούν αυτά τα ποσά, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης είναι κοντά στον στόχο.
Μείωση καθαρών εσόδων
Παρ’ όλα αυτά, τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού παρουσίασαν μείωση κατά 106 εκατ. ευρώ, ή 1,74% κάτω από τον στόχο, φτάνοντας τα 5,991 δισ. ευρώ. Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των εσόδων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) κατά 585 εκατ. ευρώ. Από την άλλη πλευρά, τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 406 εκατ. ευρώ, αφαιρουμένων των επιστροφών φόρων, εκτός του ποσού των 784,8 εκατ. ευρώ που αφορούν συναλλαγές της Αττικής Οδού, οι οποίες είναι δημοσιονομικά ουδέτερες.
Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:
Ι. Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 5.879 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα κατά 314 εκατ. ευρώ ή 5,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Η υπερεκτέλεση αυτή προέρχεται κυρίως από την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη του ΦΠΑ καθώς και των φόρων εισοδήματος φυσικών προσώπων και λοιπών κατηγοριών του προηγούμενου έτους που εισπράττονται σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2025. Σημειώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος των φορολογικών εσόδων του μηνός Ιανουαρίου επηρεάζει σε δημοσιονομικούς όρους το έτος 2024.
Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :
* Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 2.706 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 153 εκατ. ευρώ.
* Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 542 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 11 εκατ. ευρώ.
* Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 102 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 10 εκατ. ευρώ.
* Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 2.014 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 72 εκατ. ευρώ εκ των οποίων : ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων είναι αυξημένος κατά 81 εκατ. ευρώ, οι Λοιποί Φόροι Εισοδήματος αυξημένοι κατά 79 εκατ. ευρώ, ενώ ο Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων μειωμένος κατά 88 εκατ. ευρώ, έναντι του στόχου.
ΙΙ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 5 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.
ΙΙΙ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 247 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 395 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Ποσό 92 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 541 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
ΙV. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 884 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνουν το ποσό των 784,8 εκατ. ευρώ, όπως προαναφέρθηκε. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, τα έσοδα της μείζονας κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 100 εκατ. ευρώ σχεδόν σύμφωνα με τον στόχο.
V. Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 183 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 119 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 183 εκατ. ευρώ, ποσό 3 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ τα οποία είναι μειωμένα κατά 44 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 1.207 εκατ. ευρώ και ενσωματώνουν το ποσό επιστροφής ΦΠΑ ύψους 784,8 εκατ. ευρώ από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, όπως προαναφέρθηκε, το οποίο δημοσιονομικά επηρεάζει το έτος 2024. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, οι επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 423 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 93 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (515 εκατ. ευρώ) που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.
Τα συνολικά έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 95 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 585 εκατ. ευρώ από τον στόχο (680 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου 2025 ανήλθαν στα 5.233 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 664 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (5.897 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Επίσης είναι μειωμένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, κατά 391 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της διαφοράς των πληρωμών του ΠΔΕ κατά 365 εκατ. ευρώ.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 540 εκατ. ευρώ. Εξαιρουμένης της εμφανιζόμενης διαφοράς στις πιστώσεις υπό κατανομή ύψους 105 εκατ. ευρώ, οι οποίες δεν αντιστοιχούν σε πληρωμές αλλά σε μεταφορές πιστώσεων στις υπόλοιπες κατηγορίες από τις οποίες πραγματοποιούνται πληρωμές, η διαφορά στις πληρωμές έναντι του στόχου ανέρχεται σε 435 εκατ. ευρώ. Η διαφορά αυτή τεκμηριώνεται κυρίως από τον ετεροχρονισμό των επιχορηγήσεων προς τα νοσοκομεία και τις ΥΠΕ-ΠΕΔΥ κατά 418 εκατ. ευρώ, που δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 735 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 123 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Ταυτόχρονα παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με τις αντίστοιχες πληρωμές του 2024 κατά 213 εκατ. ευρώ.
Σημειωτέον ότι με την έναρξη του οικονομικού έτους, οι φορείς αναλαμβάνουν κατά προτεραιότητα πιστώσεις για την εξυπηρέτηση των απλήρωτων υποχρεώσεων των προηγούμενων ετών, καθώς και στο πλαίσιο των πολυετών υποχρεώσεων.
