Η καλλιέργεια ρυζιού στην Ελλάδα έχει παρουσιάσει σημαντική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, με τη συνολική έκταση των καλλιεργούμενων αγροτεμαχίων να ανέρχεται πλέον σε περίπου 300.000 στρέμματα. Η ετήσια παραγωγή φτάνει τους 270.000 τόνους σε ρύζι με φλοιό, ενώ η καθαρή παραγωγή αγγίζει τους 150.000 τόνους.
Σημαντική θέση στην ευρωπαϊκή αγορά
Η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση στην παραγωγή ρυζιού, μετά την Ιταλία και την Ισπανία. Στην τέταρτη θέση βρίσκεται η Πορτογαλία. Η δυναμική αυτή στηρίζεται τόσο στη ζήτηση για ελληνικό ρύζι όσο και στις τιμές, που εμφανίζονται ανταγωνιστικές σε σύγκριση με άλλες βασικές καλλιέργειες, όπως το βαμβάκι και το καλαμπόκι.
Ανάπτυξη καλλιεργούμενων εκτάσεων
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξητική τάση στις εκτάσεις που διατίθενται για την παραγωγή ρυζιού. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ρυζιού, το 2023 οι καλλιεργούμενες εκτάσεις αυξήθηκαν κατά 10%, ενώ το 2024 εκτιμάται ότι η αύξηση θα φτάσει το 15%. Παράγοντες που επηρεάζουν την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου περιλαμβάνουν τη διαθεσιμότητα νερού, καθώς η ρυζοκαλλιέργεια είναι ιδιαίτερα απαιτητική σε άρδευση.
Οι προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής
Η επάρκεια νερού αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την παραγωγή ρυζιού, καθώς η καλλιέργεια αναπτύσσεται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας. Τα τελευταία χρόνια, η μείωση των βροχοπτώσεων και των χιονοπτώσεων έχει δημιουργήσει δυσκολίες για τους παραγωγούς, περιορίζοντας τις αποδόσεις. Παρόλα αυτά, η τρέχουσα χρονιά φαίνεται ευνοϊκή, καθώς οι πρόσφατες βροχοπτώσεις και τα χιόνια ενίσχυσαν τα αποθέματα νερού.
Συγκέντρωση παραγωγής στη Μακεδονία
Περίπου το 70% της ελληνικής παραγωγής ρυζιού προέρχεται από τη Μακεδονία, όπου οι αγρότες αντιμετωπίζουν προκλήσεις στη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Η Ελλάδα ελέγχει πλήρως τον Αλιάκμονα, ωστόσο ποταμοί όπως ο Αξιός και ο Έβρος διασχίζουν άλλες χώρες πριν φτάσουν στην ελληνική επικράτεια, γεγονός που επηρεάζει τις διαθέσιμες ποσότητες νερού για άρδευση.
Το ελληνικό ρύζι στις διεθνείς αγορές
Περίπου τα δύο τρίτα της ελληνικής παραγωγής ρυζιού εξάγονται σε αγορές του εξωτερικού. Βασικοί προορισμοί περιλαμβάνουν χώρες της Μεσογείου, την Πολωνία, την Τουρκία και κυρίως τις χώρες της Μέσης Ανατολής, όπου υπάρχει αυξημένη ζήτηση για ελληνικό ρύζι λόγω της υψηλής ποιότητάς του.
Προκλήσεις για τον κλάδο
Πέρα από την επάρκεια νερού, η καλλιέργεια ρυζιού επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες κατά τη συγκομιδή, καθώς και από τις διακυμάνσεις στις τιμές. Το ρύζι αποτελεί προϊόν που υπόκειται σε διεθνείς χρηματιστηριακές διακυμάνσεις, γεγονός που αυξάνει τον ανταγωνισμό με άλλες ευρωπαϊκές χώρες παραγωγής, όπως η Ιταλία και η Ισπανία.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλει αυστηρούς κανονισμούς σχετικά με τη χρήση φυτοφαρμάκων, απαιτώντας τη χρήση ηπιότερων σκευασμάτων για την προστασία των καλλιεργειών. Αυτό συνεπάγεται υψηλότερο κόστος για τους παραγωγούς και πιθανές μειώσεις στην απόδοση των καλλιεργειών.
Συνεργασία για την ενίσχυση του κλάδου
Η σύσταση της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ρυζιού έχει συμβάλει στη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ παραγωγών και μεταποιητών, διευκολύνοντας την αντιμετώπιση προβλημάτων του κλάδου. Παράλληλα, γίνονται προσπάθειες προώθησης του ελληνικού ρυζιού σε νέες αγορές, με στόχο τη διατήρηση και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς του.
Πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ