Μια γραφειοκρατική αδικία ετών θέλει να αποκαταστήσει το υπουργείο Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ) με τροπολογία που φέρνει και αφορά την ποινική δίωξη οφειλετών που έχουν εντάξει στις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού. Θεωρητικά η ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό θα έπρεπε να σημαίνει αυτόματα και την παύση κάθε πιθανότητας δίωξης για τη συγκεκριμένη οφειλή που επιθυμεί να ρυθμίσει ο οφειλέτης. Αλλά επειδή στην Ελλάδα η λογική δεν… περισσεύει, τόσα χρόνια ίσχυε το ακριβώς αντίθετο, φέρνοντας νομικούς μπελάδες ακόμα και σε επιχειρηματίες και σε νοικοκυριά που είχαν όλη την καλή διάθεση να εξυπηρετήσουν το χρέος τους προς το Δημόσιο και στα Ταμεία.
Ετσι, παρά τις αλλεπάλληλες τροποποιήσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού, τα γραφειοκρατικά τερτίπια του ελληνικού κράτους οδηγούσαν σε πάρα πολλές περιπτώσεις σε ποινικές διώξεις πολιτών που είχαν ενταχθεί σε ρύθμιση, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν ακόμα και το ενδεχόμενο να κλειστούν πίσω από τα κάγκελα της φυλακής…
Με την εν λόγω τροπολογία όχι απλά αίρονται οι παραπάνω αδικίες, αλλά αναμένεται να αποσυμφορηθούν και οι δικαστικές αίθουσες οι οποίες «στενάζουν» κάτω από το βάρος αναρίθμητων συσσωρευμένων υποθέσεων σχετικής φύσης.
Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα «μπλόκο» στις ελεγκτικές υπηρεσίες οι οποίες μέχρι σήμερα συνέχιζαν κανονικά να τρέχουν τις διαδικασίες ποινικής δίωξης για οφειλέτες με χρέη προς το Ελληνικό Δημόσιο, ανεξάρτητα αν οι τελευταίοι τα είχαν εντάξει σε ρύθμιση και τα ξεχρέωναν ή είχαν αποσπάσει απόφαση αναστολής είσπραξης.
Δηλαδή, το Ελληνικό Δημόσιο δίωκε πολίτες για χρέη τα οποία ξεπλήρωναν κανονικά ή δεν ήταν ικανοί, και με τη βούλα του κράτους, να ξεπληρώσουν… Και αυτό παρά το γεγονός ότι προβλεπόταν ότι από την οριστική υποβολή της αίτησης ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό και μέχρι την με οποιονδήποτε τρόπο περάτωση της διαδικασίας αναστελλόταν η ποινική δίωξη για τα αδικήματα του άρθρου 25 του Ν. 1882/1990 και του άρθρου 1 του α.ν. 86/1967, σε σχέση πάντοτε με τις οφειλές των οποίων ζητείται η ρύθμιση.
ΟΙ ΠΟΙΝΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΥΣ ΑΦΟΡΟΥΝ
Στην πράξη οι ποινικές διώξεις συνέχισαν να ασκούνται κανονικά από τις ελεγκτικές υπηρεσίες, «σέρνοντας» στα δικαστήρια χιλιάδες οφειλέτες. Και η διαδικασία ήταν πάρα πολύ απλή, καθώς ο νόμος προβλέπει πως «η ποινική δίωξη ασκείται ύστερα από αίτηση του προϊσταμένου της αρμόδιας ΔΟΥ ή των Ελεγκτικών Κέντρων ή του τελωνείου προς τον εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας τους, που συνοδεύεται υποχρεωτικά από πίνακα χρεών, συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους τόκων ή προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων σε όσους έχουν χρέη άνω των 100.000 ευρώ και δεν τα έχουν εξοφλήσει σε διάστημα άνω των τεσσάρων μηνών».
Στο δικαστήριο, δε, σε πλείστες όσες περιπτώσεις η διαδικασία έπαιρνε αναβολή, καθώς αρκούσε μία βεβαίωση ρύθμισης από την οικεία ΔΟΥ (αυτή που είχε αρχίσει τη διαδικασία δίωξης…) που έπρεπε ο οφειλέτης να προσκομίσει στην έδρα, χωρίς, ωστόσο, κανείς να του αναπληρώνει τον χαμένο χρόνο, χρήμα και… ψυχική υγεία, που του κόστιζε η συγκεκριμένη υπόθεση.
Αναλυτικά, βάσει του νόμου, έως σήμερα:
• Tο αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τα νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημόσιου τομέα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους, σε περίπτωση που οι οφειλές υπερβαίνουν τα 100.000 ευρώ, ενώ, σε περίπτωση που το συνολικό χρέος υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ η προβλεπόμενη ποινή φυλάκισης ανέρχεται τουλάχιστον σε τρία χρόνια.
• Σε ό,τι αφορά τους εργοδότες οι οποίες έχουν διαπράξει το αδίκημα της μη καταβολής εργοδοτικών εισφορών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τιμωρούνται με ποινές φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών, σε περίπτωση που ο εργοδότης ή αυτοαπασχολούμενος δεν έχει καταβάλει στους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης ασφαλιστικές εισφορές ποσού 20.000 ευρώ και ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι μηνών σε περίπτωση που ο εργοδότης, καίτοι παρακράτησε εισφορές από τους εργαζομένους του, συνολικού ύψους 10.000 ευρώ, με σκοπό να τις αποδώσει στους παραπάνω οργανισμούς, δεν απέδωσε αυτές μέσα σε έναν μήνα από όταν κατέστησαν απαιτητές.
Ας σημειωθεί πως οι ρυθμίσεις οφειλών αρχίζουν από 12 ή 24 δόσεις και φτάνουν έως και τις 48. Επιπλέον, με βάση παλαιότερες ρυθμίσεις φτάνουν ακόμα και τις 120 δόσεις, με χρόνο εξόφλησης έως και τα εξι χρόνια.
Πόσοι είναι οι οφειλέτες που κινδυνεύουν με φυλάκιση
Πόσοι είναι όμως οι οφειλέτες οι οποίοι δυνητικά κινδυνεύουν με ποινική δίωξη; Σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, το σύνολο των φυσικών και νομικών προσώπων τα οποία χρωστούν πάνω από 100.000 ευρώ και μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι με τον νόμο ξεπερνά τις 57.500, με την πλειονότητα (47.701) να χρωστά από 100.000 έως 1.000.000 ευρώ, αριθμώντας συνολικό χρέος 12,79 δισ. ευρώ. Λιγότεροι (9.830 οφειλέτες) χρωστούν ακόμα περισσότερο από 1 εκατ. ευρώ, με συνολικό χρέος στα 84,2 δισ. ευρώ.
Εξ αυτών, τα στοιχεία της ΑΑΔΕ αναφέρουν πως 10.168 φυσικά πρόσωπα και 16.839 νομικά πρόσωπα θεωρούνται μεγαλοοφειλέτες, δηλαδή τα χρέη τους ξεπερνούν τα 150.000 ευρώ. Ως εκ τούτου, πάνω από τους μισούς (27.000) οφειλέτες από το σύνολο των 47.701 είναι στην κατηγορία των μεγαλοοφειλετών.
Πώς ανατρέπεται το γραφειοκρατικό χάος και πώς επανέρχεται η «δαγκάνα»
Το γραφειοκρατικό χάος που έστελνε χιλιάδες φορολογουμένους στα δικαστήρια φιλοδοξεί να ανατρέψει η εν λόγω τροπολογία. Μάλιστα, η τελευταία εντάχθηκε στο κατατεθέν στη Βουλή νομοσχέδιο για την ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς (το οποίο περιέχει και σχετικές διατάξεις για το ιδιωτικό χρέος), όπως προανήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, κατά τη διάρκεια ραδιοφωνικής του συνέντευξης.
Ο κ. Πιερρακάκης εξήγησε πως για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η ρύθμιση και για όσο ο οφειλέτης συνεχίζει να εξυπηρετεί κανονικά τις δόσεις στις οποίες υποχρεούται η ποινική δίωξη θα αναστέλλεται, αφαιρώντας από τον πολίτη το άγχος της δικαστικής διαδικασίας. Οταν, τελικά, εξοφλήσει το αξιόποινο, τότε θα εξαλείφεται οριστικά και η «απειλή» της ποινικής δίωξης.
Ωστόσο, όταν ο ίδιος οφειλέτης κάποια στιγμή σταματήσει να πληρώνει τις δόσεις της ρύθμισης του, τότε θα βρεθεί ξανά αντιμέτωπος με τη δικαστική διαδικασία.
Ειδικότερα:
• Εάν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές υπαχθούν σε οποιαδήποτε ρύθμιση οφειλών πριν από την πάροδο τετραμήνου, δεν υποβάλλεται από την Εφορία αίτηση για άσκηση ποινικής δίωξης.
• Εάν έχει παρέλθει το τετράμηνο και δεν έχει ακόμη υποβληθεί αίτηση προς τον εισαγγελέα, επίσης δεν υποβάλλεται από την Εφορία σχετικό αίτημα.
• Εάν έχει ήδη υποβληθεί αίτηση και δεν έχει ασκηθεί ακόμη ποινική δίωξη, η αρμόδια ΔΟΥ ενημερώνει σχετικά τον εισαγγελέα, και
• Εάν έχει ήδη ασκηθεί ποινική δίωξη, τότε αυτή παύει με απόφαση του δικαστηρίου.
Δείτε τη συνέχεια του άρθρου εδώ ➡︎ «Ανάσα» για τις χρεωμένες εταιρίες – Πώς επανεντάσσονται στον εξωδικαστικό
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 11/4/2025)
