Προαπαιτούμενα και Μεσοπρόθσμο βάζουν φωτιά σε όποια κυβερνητική βλέψη για μείωση φόρων – Καυτός αναμένεται ο Σεπτέμβρης
Υπό τον κίνδυνο «εκτροχιασμού» του προϋπολογισμού, κυρίως εξαιτίας της αποκατάστασης της μισθολογικής αδικίας (σύμφωνα με την δικαστική απόφαση) των ενστόλων, η κυβέρνηση καλείται το φθινόπωρο ν’ αντιμετωπίσει τους εκπροσώπους των δανειστών μας, σε μια ταυτόχρονη προσπάθεια να υπερπηδήσει το εμπόδιο λήψης νέων μέτρων ύψους 5,7 δισ. ευρώ -για την διετία 2015-16- και το συνεπαγόμενο πολιτικό κόστος αυτών.
Στην συνέχεια, και εφόσον καταφέρει να αντικρούσει την τρόικα στο ζήτημα επιβολής νέων εισπρακτικών – φορολογικών μέτρων, είναι υποχρεωμένη, σύμφωνα και με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, να επαναφέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το θέμα μείωσης κάποιων φόρων και δη και του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης, ο οποίος και αναποτελεσματικός απεδείχθη και επώδυνος για τους πολίτες.
Καυτός ο προσεχής Σεπτέμβριος
Αλλά ο προσεχής Σεπτέμβριος αναμένεται «καυτός» για το Μαξίμου και για ‘αλλους λόγους, όπως τα διαρθρωτικά μέτρα που επιβάλλονται από την μνημονιακή υποχρέωση της χώρας, όπως η μεταρρύθμιση στο Ασφαλιστικό, η απελευθέρωση απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα και η ολοκλήρωση της κινητικότητας – απολύσεων στο Δημόσιο.
Ωστόσο, η κυβέρνηση δρομολογεί ήδη το πρώτο νέο εισπρακτικό μέτρο για το 2015, που είναι η συνέχιση της επιβολής της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, όπως δηλώνει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Αναλυτικότερα, η κυβέρνηση προετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τα δημοσιονομικά κενά που βλέπουν οι δανειστές για τη διετία 2015 και 2016, το συνολικό ύψος των οποίων φτάνει στο ποσό των 5,7 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα «κενά» που δημιουργούν οι αποφάσεις για τους ένστολους.
Η θέση της κυβέρνησης θα διευκολυνόταν εάν Κομισιόν και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αποδεχτούν το ελληνικό αίτημα για μείωση των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων και τεθούν ρεαλιστικότεροι στόχοι, οι οποίοι απαιτούν λιγότερη δημοσιονομική προσπάθεια, αλλά κυρίως θα έδιναν μια ανάσα στην οικονομία.
Η περίπτωση των ενστόλων
Η κυβέρνηση μπορεί να αξιοποιήσει την «ομολογία» του ΔΝΤ για τα λάθη στο ελληνικό πρόγραμμα, όπως είναι οι αναποτελεσματικές μειώσεις μισθών, η αύξηση της φορολογίας κ.λπ., προκειμένου να επιτύχει αλλαγές στην πολιτική και να αποφύγει έκτακτα μέτρα για την προσεχή τριετία. Για το 2014 η τρόικα αποδέχεται ότι δεν υπάρχει «κενό», αλλά έχει δεσμεύσει την κυβέρνηση πως εάν ικανοποιήσει τους ένστολους, για τις μισθολογικές αναπροσαρμογές, θα υποχρεωθεί να λάβει μέτρα για να καλύψει το κόστος.
Επειδή όμως υπάρχει η τελεσίδικη απόφαση του ΣτΕ, η επιβάρυνση του προϋπολογισμού είναι δεδομένη, αλλά το υπουργείο Οικονομικών επιχειρεί να κερδίσει χρόνο αναβάλλοντας την υλοποίηση της δικαστικής απόφασης και αφετέρου να περιορίσει το εύρος των αναδρομικών.
Ανάλογα με τη διαδικασία που θα επιλεγεί, το δημοσιονομικό κόστος από την αντισυνταγματικότητα των μειώσεων των μισθών των ένστολων κυμαίνεται από 300 εκατ. ευρώ μέχρι και 1 δισ. ευρώ, ποσό που ασφαλώς καλύπτεται μόνο με νέα μέτρα, εξέλιξη που φέρνει σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση.
Αγωνία για την τήρηση του προϋπολογισμού
Η πορεία εφαρμογής του προϋπολογισμού του 2014, εκτός από το κόστος του μισθολογίου των ενστόλων, θα κριθεί και από το ποσό του φόρου εισοδήματος που θα πληρωθεί στις 31 Ιουλίου και στις 30 Σεπτεμβρίου, όπως επίσης και του ΕΝΦΙΑ, στις δόσεις του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου.
Από τους δύο αυτούς φόρους το ΥΠΟΙΚ έχει υπολογίσει την είσπραξη ποσού ύψους 6,4 δισ. ευρώ, ήτοι 3,75 δισ. ευρώ είναι ο πρόσθετος φόρος εισοδήματος που αναλογεί στα φετινά χρεωστικά εκκαθαριστικά και 2,65 δισ. ευρώ είναι τα αναμενόμενα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ.
Οποιαδήποτε υστέρηση από τους συγκεκριμένους στόχους θα προκαλέσει απόκλιση από τους στόχους του προϋπολογισμού και πιέσεις των δανειστών για νέα μέτρα. Ολα αυτά θα συζητηθούν το Σεπτέμβριο, οπότε και θα ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις, με το κλίμα να είναι βαρύ για την κυβέρνηση λόγω της πιθανότητας πρόωρων εκλογών λόγω της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας.
Εκτός από τον προϋπολογισμό του 2014, στην επικείμενη διαπραγμάτευση θα οριοθετηθούν οι στόχοι του προϋπολογισμού του 2015 αλλά και θα επικαιροποιηθούν οι στόχοι του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2014-18. Πάντως, για το 2015 οι δανειστές βλέπουν «κενό» 2 δισ. ευρώ, ενώ η κυβέρνηση το υπολογίζει σε 911 εκατ. ευρώ, αλλά με μικρότερο πρωτογενές πλεόνασμα. Για το 2016 Κομισιόν και ΔΝΤ διαπιστώνουν «κενό» ύψους 3,7 δισ. ευρώ.
Μεσοπρόθεσμο και πλεονάσματα
Σημειώνεται πως οι στόχοι του Μεσοπρόθεσμου για τα πρωτογενή αποτελέσματα των επόμενων ετών έχουν σημαντικές διαφορές:
– Για το 2014 το μνημόνιο προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 1,5% του ΑΕΠ ή 2.733 εκατ. ευρώ, το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει πλεόνασμα 2,3% του ΑΕΠ ή 4.190 εκατ. ευρώ. Η διαφορά οφείλεται στις αναταξινομήσεις εσόδων μεταξύ των ετών 2013 και 2014 που επέβαλε η τρόικα.
– Για το 2015 ο στόχος του μνημονίου είναι για πλεόνασμα της τάξης του 3% του ΑΕΠ ή 5.648 εκατ. ευρώ. Το ΜΠΔΣ προβλέπει πλεόνασμα ύψους 2,5% του ΑΕΠ ή 4.737 εκατ. ευρώ, κατά 911 εκατ. ευρώ λιγότερα.
– Για το 2016 ο στόχος του μνημονίου είναι η επίτευξη πλεονάσματος ύψους 4,5% του ΑΕΠ ή 8.882 εκατ. ευρώ, αλλά με το ΜΠΔΣ το υπουργείο Οικονομικών κατεβάζει το στόχο στο 3,5% του ΑΕΠ ή σε 6.955 εκατ. ευρώ, κατά 1.927 εκατ. ευρώ λιγότερα.
– Για το 2017 ο στόχος του μνημονίου είναι το πλεόνασμα να ανέλθει σε 4,5% του ΑΕΠ ή σε 9.312 εκατ. ευρώ, ενώ το Μεσοπρόθεσμο ανεβάζει το στόχο σε 4,6% του ΑΕΠ ή σε 9.423 εκατ. ευρώ, που είναι υψηλότερο του στόχου του μνημονίου κατά 111 εκατ. ευρώ.
– Για το 2018 ενώ ο στόχος του μνημονίου είναι το πλεόνασμα να διαμορφωθεί στο 4,2% του ΑΕΠ ή σε 9.108 εκατ. ευρώ, το υπουργείο Οικονομικών θέτει στόχο για πλεόνασμα 5,3% του ΑΕΠ ή 11.585 εκατ. ευρώ, υψηλότερο κατά 2.477 εκατ. ευρώ.
Ο γρίφος της εισφορά αλληλεγγύης
Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της επιβολής ενός νέου εισπρακτικού μέτρου. Πρόκειται για την εφαρμογή και το 2015 της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, που κανονικά λήγει φέτος και παύει να εφαρμόζεται από το 2015.
Η τρόικα μέσω των μνημονίων πιέζει την κυβέρνηση να τη διατηρήσει και το 2015, καθώς αποδίδει σίγουρα έσοδα ύψους 1,3 δισ. ευρώ. Ο κ. Σταϊκούρας δηλώνει εμμέσως ότι συνεπεία των δικαστικών αποφάσεων είναι πιθανόν να διατηρηθεί η εισφορά και το 2015, που θα πρόκειται βέβαια για νέο μέτρο, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται.
Όμως το Υπουργείο Οικονομικών, με επίσημη γραπτή ανακοίνωσή του στις 2 Ιουλίου 2014, είχε διαψεύσει το σενάριο επέκτασης της εισφοράς. «Από το υπουργείο Οικονομικών ανακοινώνεται ότι τα δημοσιεύματα περί πρόθεσης της κυβέρνησης για παράταση της έκτακτης εισφοράς δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα», ανέφερε η σχετική ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ στις αρχές του μήνα.
Κατατίθενται το πολυνομοσχέδιο για τα προαπαιτούμενα
Μέχρι αύριο κατατίθεται στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο που θα περιλαμβάνει τα προαπαιτούμενα για τη δόση του 1 δισ. ευρώ και διάφορες άλλες ρυθμίσεις, με στόχο να ψηφιστεί το αργότερο μέχρι τις 8 Αυγούστου.
Το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει τις ακόλουθες ρυθμίσεις:
α. Εντάσσονται στο ΕΤΕΑ οι τομείς του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του ΤΕΑΠΑΣΑ και το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Ιδρυμάτων Εμπορικού Ναυτικού (TEAΠΙΕΝ)
β. Θεσπίζεται η ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων «πόθεν έσχες» και προβλέπεται η συγκρότηση κεντρικής επιτροπής ελέγχου των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης των υπόχρεων προσώπων, που θα αποτελείται πλέον από δύο αντιπροέδρους της Βουλής, δύο ανώτατους δικαστικούς λειτουργούς και ενός υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.
γ. Με διάταξη του νομοσχεδίου προβλέπεται πως μέχρι το Δεκέμβριο του 2015 θα γίνει η χάραξη του αιγιαλού στο σύνολο της χώρας, που σήμερα υπάρχει μόνο στο 8% της χώρας.
δ. Προσαρμόζεται στα δεδομένα της Ε.Ε. το σύστημα δημοσίων συμβάσεων.
στ. Μειώνονται τα διοικητικά βάρη σε τουλάχιστον 10 τομείς της οικονομίας, με στόχο την ελάφρυνση των πολιτών και την ενίσχυση των κλάδων της οικονομίας.
ζ. Ο νέος δασικός νόμος.
Ο νόμος για τη χρηματοδότηση κομμάτων αναβλήθηκε για τον Οκτώβριο, καθώς απαιτεί ψηφοφορία από τον Ολομέλεια της Βουλής και όχι από θερινά τμήματα.
Προστίθενται όμως και άλλες μη μνημονιακές διατάξεις, οι οποίες μεταξύ των άλλων προβλέπουν την υλοποίηση μέτρων που έχουν εξαγγελθεί, όπως:
– Η κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής της ετήσιας εκκαθαριστικής δήλωσης ΦΠΑ από τη χρήση 2014 και μετά.
– Η απενεργοποίηση του ΑΦΜ για όσους έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο ή μηδενική δραστηριότητα ή φοροδιαφεύγουν.
– Διατάξεις που ενισχύουν το προσωπικό αλλά και το ρόλο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων.