Μεγαλώνουν οι αμερικανικές πιέσεις προς το Βερολίνο για λήψη μέτρων που θα εξασφαλίσουν τη σταθερότητα στην Ευρωζώνη, ενώ ο πρόεδρος της Κομισιόν επανέλαβε ότι θα πρέπει να στηριχτούν οι χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα.
Λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την κρίσιμη συνάντηση των ηγετών της Ευρωζώνης και περίπου δύο εβδομάδες πριν από την καθοριστική εαρινή Σύνοδο Κορυφής (24-25 Μαρτίου), ο Αμερικανός Πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, έστειλε χθες κατεπειγόντως τον υπουργό Οικονομικών, Τίμοθι Γκάιτνερ, στο Βερολίνο, να επαναλάβει -προφανώς σε πιο έντονους τόνους- αυτό που είπε ζήτησε και ο ίδιος πριν από δύο εβδομάδες από την καγκελάριο Μέρκελ, δηλαδή τη λήψη μέτρων που θα καθησυχάσουν τις αγορές.
Οι ανησυχίες της Ουάσιγκτον κορυφώθηκαν τις τελευταίες μέρες, εξαιτίας της απροθυμίας της γερμανικής κυβέρνησης να συναινέσει σε αλλαγές στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (αύξηση των πόρων του και μεγαλύτερη ευελιξία, ώστε να μπορεί να παρεμβαίνει στην αγορά κρατικών ομολόγων), αλλά και στη στήριξη της Ελλάδας και της Ιρλανδίας (μείωση επιτοκίων δανεισμού).
Θεωρούν ότι, σε περίπτωση που δεν ληφθούν μέτρα στην εαρινή Σύνοδο Κορυφής, θα προκληθεί αναστάτωση στις αγορές και υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, εξελίξεις που θα πλήξουν καίρια την αμερικανική οικονομία, σε μία περίοδο αβέβαιης ανάπτυξης.
Ο Τίμοθι Γκάιτνερ πήγε στο Βερολίνο εκτάκτως για λίγες ώρες και αναχώρησε για Ουάσιγκτον αμέσως μετά τις συναντήσεις του.
Ο κ. Γκάιτνερ συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας, Αξελ Βέμπερ, τον υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον υπουργό Οικονομίας, Ράινερ Μπρούντερλε, και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν Κλοντ Τρισέ.
Σε δηλώσεις που έκανε μετά τη συνάντηση με τον κ. Σόιμπλε, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι οι ηγέτες της Ευρώπης έχουν καταστήσει σαφές ότι θα πράξουν ό,τι χρειαστεί, όχι απλώς για να κρατήσουν το ευρώ [EUR=X] ενωμένο, αλλά για να διασφαλίσουν ότι οι μεταρρυθμίσεις θα λειτουργήσουν.
Δηλώσεις έκανε και ο κ. Βέμπερ, τονίζοντας ότι εκείνο που ενδιαφέρει τους Αμερικανούς είναι η σταθερότητα των αγορών, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και οι συζητήσεις για το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας». Τους ενδιαφέρει επίσης το τραπεζικό σύστημα, οι ανάγκες περαιτέρω κεφαλαιοποίησης των τραπεζών και τα νέα τεστ αντοχής που θα πραγματοποιούν σε ευρωπαϊκές τράπεζες τους επόμενες μήνες, κατέληξε ο κ. Βέμπερ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο κ. Γκάιτνερ πήγε στο Βερολίνο εκτάκτως για λίγες ώρες και αναχώρησε για Ουάσιγκτον αμέσως μετά τις συναντήσεις του.
Εν τω μεταξύ, χθες, στην ολομέλεια της Ευρωβουλής πραγματοποιήθηκε συζήτηση των ευρωβουλευτών με τον Πρόεδρο της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, εν όψει της συνάντησης των ηγετών της Ευρωζώνης, την Παρασκευή. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στο «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας», που θα είναι και το βασικό θέμα της συνάντησης των ηγετών της Ευρωζώνης, ενώ πολλοί ευρωβουλευτές ζήτησαν από τον κ. Μπαρόζο να τοποθετηθεί στο θέμα της κρίσης δημόσιου χρέους.
Ο Πορτογάλος πρόεδρος επανέλαβε την πάγια θέση της Κομισιόν για την ανάγκη αύξησης των πόρων του Ταμείου, αλλά και μεγαλύτερη ευελιξία. Θα πρέπει να στηρίξουμε τις χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα, ώστε να εξυγιάνουν τα δημοσιονομικά τους και να πετύχουν της μεταρρυθμίσεις, είπε ο κ. Μπαρόζο, προσθέτοντας ότι χρειάζεται συλλογική αντιμετώπιση του προβλήματος, γιατί καμία χώρα δεν μπορεί να επιλύσει τα προβλήματα από μόνη της.
Ικανοποίηση από Κομισιόν
Για το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας», ο πρόεδρος της Κομισιόν εξέφρασε την ικανοποίησή του, γιατί τελικά οι ηγέτες της Ευρωζώνης συνειδητοποίησαν την ανάγκη της κοινοτικής προσέγγισης και όχι της διακυβερνητικής συνεργασίας. Επί της ουσίας, είπε ότι το σύμφωνο θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο, εάν προστεθεί και σε άλλες αποφάσεις για τη σταθερότητα της Ευρωζώνης.
Αίσθηση προκάλεσε η παρέμβαση του προέδρου της σοσιαλιστικής ομάδας, Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος άσκησε εντονότατη κριτική για την υποβάθμιση της Ελλάδας από τη Moody’s. Ερχεται η Moody’s τρεις μέρες πριν από τη συνάντηση των ηγετών της Ευρωζώνης και υποβαθμίζει την Ελλάδα κάτω από τη Λευκορωσία, την Αίγυπτο και το Βιετνάμ, είναι δυνατόν ή έχουμε τρελαθεί, διερωτήθηκε ο Γερμανός πρόεδρος της σοσιαλιστικής ομάδας.
Υιοθετήθηκε η επιβολή φόρου σε τραπεζικές συναλλαγές
Η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε την έκθεση της ευρωβουλευτού του ΠΑΣΟΚ Αννυς Ποδηματά, με την οποία ζητείται η επιβολή φόρου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές στην Ευρώπη και η έκδοση ευρωομολόγων για τη χρηματοδότηση έργων.
Στην έκθεση, η οποία υπερψηφίστηκε με 529 ψήφους υπέρ και 127 κατά, επισημαίνεται ότι επιβολή του φόρου θα βελτιώσει τη λειτουργία της αγοράς, περιορίζοντας την κερδοσκοπία και συμβάλλοντας στη χρηματοδότηση των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών και τη μείωση των δημόσιων ελλειμμάτων.
Στην έκθεση, υπολογίζεται ότι, σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις, τα έσοδα από ένα Φόρο Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών χαμηλού συντελεστή θα μπορούσαν να φθάσουν τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης και τα 650 δισεκατομμύρια ευρώ σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στην ίδια έκθεση, υποστηρίζεται η ιδέα της έκδοσης κοινών ευρωπαϊκών ομολόγων για έργα υποδομής, με στόχο τη χρηματοδότηση σημαντικών αναγκών σε υποδομή και διαρθρωτικών σχεδίων, στο πλαίσιο των νέων στρατηγικών της Ε.Ε., που προβλέπονται στην ατζέντα Ε.Ε. 2020, όπως η νέα στρατηγική για την ανάπτυξη της ενεργειακής υποδομής και άλλα έργα μεγάλης κλίμακας.
Η Ολομέλεια εμφανίζεται πεπεισμένη ότι τα ομόλογα για τη διεξαγωγή έργων της Ε.Ε. θα διασφαλίσουν τις απαιτούμενες επενδύσεις και θα δημιουργήσουν το κατάλληλο κλίμα εμπιστοσύνης στην ευρωπαϊκή αγορά, προκειμένου τα μείζονα επενδυτικά έργα να προσελκύσουν την υποστήριξη που χρειάζονται και να καταστούν, με τον τρόπο αυτόν, σημαντικός μηχανισμός για τη μεγιστοποίηση της δημόσιας στήριξης.
Τέλος, υπερψηφίστηκε και η παράγραφος που αφορά στη θέσπιση ενός φόρου άνθρακα, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει, μέσω της αναθεώρησης της Οδηγίας, για τη φορολόγηση της ενέργειας, ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και το ενεργειακό μείγμα θα αποτελούν βασικά κριτήρια της φορολόγησης. Με τον τρόπο αυτόν, εισάγεται πλήρως και στον τομέα αυτό η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».
«Πράσινο φως» για σύσταση μόνιμου μηχανισμού
Το «πράσινο φως» σε έκθεση για περιορισμένη τροποποίηση της Συνθήκης της Λισαβόνας, ώστε να επιτραπεί η σύσταση μόνιμου μηχανισμού στήριξης στην Ευρωζώνης έδωσε η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου.
Εγκρίνοντας την αλλαγή της Συνθήκης, που πρότεινε το Δεκέμβριο του 2010 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων θέτει δύο προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται, προκειμένου να έχει αποτέλεσμα ο μηχανισμός σταθερότητας.
Η πρώτη προϋπόθεση συνίσταται στο ότι ο μηχανισμός θα πρέπει να ενσωματωθεί στο πλαίσιο των κοινοτικών δραστηριοτήτων και η δεύτερη είναι ότι υπεύθυνοι για την εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας θα είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Τα δύο αυτά θεσμικά όργανα θα πρέπει να υποβάλουν, για έγκριση, σχετικές εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Οι ηγέτες των κρατών – μελών της Ε.Ε. αποφάσισαν, στις 16 με 17 Δεκεμβρίου 2010, για μια περιορισμένη αλλαγή της Συνθήκης, ώστε να καταστεί δυνατή η δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού για τη διασφάλιση της σταθερότητας της ζώνης του ευρώ.
Η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου προβλέπεται να ψηφίσει για την τροποποίηση της Συνθήκης κατά την προσεχή σύνοδο, στις 24 Μαρτίου, στις Βρυξέλλες, ενώ τα κράτη – μέλη αναμένεται να δώσουν την έγκρισή τους κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 25 Μαρτίου.
Στη συνέχεια, η αλλαγή πρέπει ακόμη να επικυρωθεί από το κάθε κράτος – μέλος. Η καταληκτική ημερομηνία για την έναρξη ισχύος του ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας είναι η 1η Ιανουαρίου 2013.